Chăn nuôi hữu cơ: Bước chuyển mình tất yếu cho nông nghiệp Việt Nam

Nghiên cứu trao đổi 23/12/2024 12:04

Thái Hà

Theo dõi nnhc.vn trên

Trong bối cảnh người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến nguồn gốc và chất lượng thực phẩm, chăn nuôi hữu cơ nổi lên như một xu hướng tất yếu, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người, môi trường và sự phát triển bền vững của ngành nông nghiệp.

Chăn nuôi hữu cơ: Bước chuyển mình tất yếu cho nông nghiệp Việt Nam

Ảnh minh họa,

Khác với phương thức chăn nuôi công nghiệp, chú trọng năng suất và lợi nhuận, chăn nuôi hữu cơ đặt con vật vào trung tâm, tạo ra một hệ sinh thái hài hòa giữa vật nuôi, môi trường và con người. Vậy chăn nuôi hữu cơ là gì và nó mang lại những giá trị gì cho xã hội? Chăn nuôi hữu cơ là một hệ thống quản lý sản xuất tổng thể, hướng đến việc tạo ra các sản phẩm chăn nuôi an toàn, chất lượng cao, đồng thời tôn trọng phúc lợi động vật và bảo vệ môi trường. Các tiêu chuẩn hữu cơ được áp dụng trên toàn thế giới, mặc dù có sự khác biệt nhất định giữa các quốc gia, nhưng đều dựa trên những nguyên tắc cốt lõi. Điều này bao gồm việc ưu tiên sử dụng giống vật nuôi bản địa, thích nghi tốt với điều kiện khí hậu và môi trường địa phương, hạn chế tối đa việc sử dụng giống biến đổi gen (GMO). Thức ăn cho vật nuôi phải là thức ăn hữu cơ, được sản xuất theo phương pháp hữu cơ, tuyệt đối không sử dụng thuốc trừ sâu, phân bón hóa học, chất kích thích tăng trưởng, kháng sinh dự phòng và các chất phụ gia tổng hợp.

Chuồng trại được thiết kế thông thoáng, đảm bảo vệ sinh, mật độ nuôi phù hợp, tạo không gian vận động tự nhiên cho vật nuôi, khuyến khích việc tiếp cận với môi trường bên ngoài. Về chăm sóc sức khỏe, các biện pháp phòng bệnh tự nhiên như tiêm phòng, sử dụng thảo dược, vi sinh vật có lợi được ưu tiên, hạn chế tối đa việc sử dụng kháng sinh và các loại thuốc hóa học. Việc quản lý chất thải được thực hiện bằng các phương pháp sinh học như ủ compost, biogas, giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường và tái sử dụng làm phân bón. Cuối cùng, việc sử dụng hormone tăng trưởng và các chất kích thích sinh trưởng bị nghiêm cấm, đảm bảo quá trình sinh trưởng và phát triển tự nhiên của vật nuôi. Tại Việt Nam, tiêu chuẩn quốc gia TCVN 11041:2017 về Nông nghiệp hữu cơ cũng quy định rõ các yêu cầu đối với chăn nuôi hữu cơ.

Những nỗ lực tuân thủ các tiêu chuẩn nghiêm ngặt này mang lại những lợi ích to lớn cho nhiều bên liên quan. Đối với người tiêu dùng, sản phẩm chăn nuôi hữu cơ an toàn hơn cho sức khỏe do không chứa dư lượng kháng sinh, hormone, hóa chất độc hại. Chất lượng thịt, trứng, sữa cũng được đánh giá cao hơn về hương vị và giá trị dinh dưỡng. Đối với vật nuôi, chúng được sống trong môi trường gần gũi với tự nhiên, được vận động và thể hiện các hành vi tự nhiên, giúp giảm stress và tăng cường sức khỏe. Về mặt môi trường, chăn nuôi hữu cơ giảm thiểu ô nhiễm do hạn chế sử dụng phân bón hóa học, thuốc bảo vệ thực vật và xử lý chất thải bằng phương pháp sinh học, góp phần bảo vệ đa dạng sinh học và hệ sinh thái. Cuối cùng, đối với người chăn nuôi, chăn nuôi hữu cơ tạo ra các sản phẩm có giá trị kinh tế cao, giúp nâng cao thu nhập và góp phần phát triển nông nghiệp bền vững.

Sự khác biệt then chốt giữa chăn nuôi hữu cơ và chăn nuôi thông thường nằm ở phương pháp và mục tiêu. Chăn nuôi thông thường tập trung vào năng suất và lợi nhuận, thường sử dụng kháng sinh dự phòng, hormone tăng trưởng, thức ăn công nghiệp và chuồng trại công nghiệp với mật độ nuôi cao. Ngược lại, chăn nuôi hữu cơ đặt trọng tâm vào sức khỏe vật nuôi, phúc lợi động vật, bảo vệ môi trường và tạo ra sản phẩm an toàn, chất lượng cao. Tuy nhiên, con đường phát triển chăn nuôi hữu cơ cũng gặp không ít thách thức. Chi phí sản xuất thường cao hơn do chi phí đầu tư ban đầu cho chuồng trại, thức ăn hữu cơ và các biện pháp quản lý dịch bệnh tự nhiên. Năng suất chăn nuôi hữu cơ thường thấp hơn so với chăn nuôi công nghiệp. Việc kiểm soát dịch bệnh cũng khó khăn hơn do hạn chế sử dụng kháng sinh. Thị trường tiêu thụ sản phẩm hữu cơ còn hạn chế và nhận thức của người tiêu dùng về lợi ích của chăn nuôi hữu cơ chưa được phổ biến rộng rãi.

Để vượt qua những thách thức này, cần có sự phối hợp đồng bộ từ nhiều phía. Nhà nước cần có chính sách hỗ trợ người chăn nuôi chuyển đổi sang phương pháp hữu cơ, xây dựng chuỗi giá trị hữu cơ, phát triển thị trường tiêu thụ và nâng cao nhận thức của người tiêu dùng. Người chăn nuôi cần được trang bị kiến thức, kỹ thuật và được hỗ trợ tài chính. Các doanh nghiệp cần tham gia vào việc xây dựng chuỗi liên kết từ sản xuất đến tiêu thụ.

Với xu hướng tiêu dùng ngày càng quan tâm đến sức khỏe và môi trường, chăn nuôi hữu cơ đang có nhiều tiềm năng phát triển tại Việt Nam. Nhu cầu về sản phẩm hữu cơ ngày càng tăng, tạo động lực cho người chăn nuôi chuyển đổi. Sự hỗ trợ từ chính phủ và sự tham gia của các doanh nghiệp cũng là những yếu tố quan trọng thúc đẩy sự phát triển này. Chăn nuôi hữu cơ không chỉ là một phương thức sản xuất mà còn là một triết lý sống, thể hiện sự tôn trọng đối với thiên nhiên và trách nhiệm với sức khỏe cộng đồng. Việc phát triển chăn nuôi hữu cơ là một bước tiến quan trọng hướng tới một nền nông nghiệp bền vững, góp phần bảo vệ môi trường, nâng cao chất lượng cuộc sống và xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn cho ngành nông nghiệp Việt Nam./.

Tags:

Bài liên quan

Diễn đàn phát triển chăn nuôi hữu cơ gắn với xây dựng thương hiệu sản phẩm

Nghiên cứu trao đổi 01/10/2025 10:37

Trung tâm Khuyến nông quốc gia vừa phối hợp với Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường (Bộ NN&PTNT) và Sở Nông nghiệp & Môi trường tỉnh Quảng Trị tổ chức Diễn đàn Khuyến nông @ Nông nghiệp với chủ đề: “Giải pháp phát triển chăn nuôi hữu cơ gắn với xây dựng thương hiệu sản phẩm”…

Người tiên phong xây dựng mô hình nông nghiệp hữu cơ tuần hoàn ở Vĩnh Phúc

Kinh tế nông nghiệp 16/06/2025 10:13

Về thôn Nguyệt Đức, xã Tam Hồng, huyện Yên Lạc (Vĩnh Phúc), hỏi ông Nguyễn Văn Mai - chủ mô hình nông nghiệp hữu cơ khép kín VAC, hầu như ai cũng biết. Với hơn 10 năm kiên trì làm nông không hóa chất, ông Mai đã gây dựng được một mô hình nông nghiệp sạch hiệu quả, thân thiện với môi trường, trở thành điển hình tiêu biểu của tỉnh.

Giấc mơ xanh và bài toán vàng từ nông nghiệp hữu cơ Thanh Hóa - Kỳ 2: "Xanh" đất, "lành" người

Kinh tế nông nghiệp 13/06/2025 10:01

Nỗi lo thực phẩm bẩn đang thôi thúc Thanh Hóa tìm đến nông nghiệp hữu cơ, một hướng đi không chỉ “xanh” hóa những vùng đất cằn cỗi, mang lại nguồn thực phẩm sạch cho người dân mà còn mở ra bài toán vàng về phát triển kinh tế bền vững.

Tác dụng của thực phẩm hữu cơ đối với sức khỏe con người

Sản phẩm hữu cơ 30/05/2025 10:28

Thực phẩm hữu cơ đã trở nên bùng nổ và phổ biến trong hai thập kỷ qua. Bài viết này sẽ đưa ra nhằm phân tích hàm lượng chất dinh dưỡng và tác dụng của thực phẩm hữu cơ đối với sức khỏe con người.

Hãy là người tiêu dùng thông thái để hiểu đúng về nông sản hữu cơ

Hữu cơ và đời sống 15/04/2025 15:36

Trong những năm gần đây, cùng với sự trỗi dậy mạnh mẽ của lối sống xanh và tư duy tiêu dùng bền vững, nông sản hữu cơ dần trở thành một khái niệm quen thuộc trong đời sống hàng ngày của người Việt. Từ các siêu thị lớn ở thành phố cho đến những cửa hàng nhỏ, thậm chí cả trên các nền tảng thương mại điện tử, đâu đâu cũng dễ dàng bắt gặp những sản phẩm được dán nhãn “organic”, “rau sạch”, “không hóa chất”, “an toàn tuyệt đối”. Người tiêu dùng ngày càng sẵn sàng chi trả mức giá cao hơn để đổi lấy sự an tâm khi sử dụng thực phẩm hàng ngày.

Sản phẩm hữu cơ đang thay đổi thói quen của người tiêu dùng

Sản phẩm hữu cơ 21/03/2025 15:16

Sự phát triển của sản phẩm hữu cơ tại các siêu thị và cửa hàng thực phẩm sạch đã trở thành một xu hướng rõ nét trong những năm gần đây.

CÁC TIN BÀI KHÁC

Khai thác tài nguyên và phát triển năng lượng sạch - xanh

Nghiên cứu trao đổi 23/10/2025 08:51

Trong thế kỷ XXI, con người đứng trước những thách thức to lớn từ biến đổi khí hậu, cạn kiệt tài nguyên và ô nhiễm môi trường. Mô hình phát triển “nâu” dựa vào khai thác tài nguyên không tái tạo, sử dụng năng lượng hóa thạch và tiêu thụ lãng phí đã bộc lộ giới hạn. Để đảm bảo tương lai bền vững, nhân loại đang hướng đến ba trụ cột quan trọng: khai thác tài nguyên và phát triển năng lượng sạch - xanh, quản lý và sử dụng nước hiệu quả, cùng với thúc đẩy kinh tế tuần hoàn dựa trên vật liệu tái sử dụng.

Đánh giá hiệu quả của các mô hình canh tác hữu cơ tích hợp trong cải thiện độ phì nhiêu đất và đa dạng sinh học tại các vùng đất bạc màu ở Đông Nam Bộ

Nghiên cứu trao đổi 22/10/2025 16:07

Các vùng đất bạc màu, nghèo dinh dưỡng tại Đông Nam Bộ, Việt Nam, đang đối mặt với nguy cơ thoái hóa nghiêm trọng do tác động của canh tác độc canh và việc lạm dụng phân bón hóa học. Để giải quyết vấn đề này, các mô hình canh tác hữu cơ tích hợp (Integrated Organic Farming Systems - IOFS) đang được coi là một giải pháp hiệu quả và bền vững. IOFS không chỉ tập trung vào việc loại bỏ hóa chất nông nghiệp mà còn tích hợp nhiều yếu tố như cây trồng, vật nuôi, thủy sản, và vi sinh vật để tạo ra một hệ sinh thái nông nghiệp khép kín, tự cung tự cấp. Bài viết này sẽ phân tích và đánh giá hiệu quả của các mô hình IOFS trong việc cải thiện độ phì nhiêu đất và tăng cường đa dạng sinh học, từ đó đưa ra một hướng đi mới cho nền nông nghiệp bền vững tại khu vực này.

Những nguyên tắc về sức khỏe trong sản xuất nông nghiệp hữu cơ

Nghiên cứu trao đổi 22/10/2025 10:11

Năm 2005, hội nghị thường niên của IFOAM tổ chức tại Adelaide - Úc đã thống nhất một định nghĩa chung về Nông nghiệp hữu cơ và xây dựng 4 nguyên tắc gồm: sức khoẻ, sinh thái, công bằng và cẩn trọng định hướng cho sản xuất và xây dựng các tiêu chuẩn nông nghiệp hữu cơ.

Làm thế nào để tăng độ phủ cho bảo hiểm nông nghiệp?

Kinh tế nông nghiệp 22/10/2025 09:47

Bảo hiểm nông nghiệp thất bại vì nhiều lý do, trong đó sản phẩm nông dân cần thì chưa có, nhưng sản phẩm có nông dân lại ít quan tâm.

Tiềm năng và thách thức trong phát triển nông nghiệp hữu cơ ở Việt Nam

Nghiên cứu trao đổi 21/10/2025 08:57

Nông nghiệp hữu cơ đang nổi lên như một xu hướng tất yếu và đầy hứa hẹn cho ngành nông nghiệp Việt Nam, mang theo kỳ vọng về một nền sản xuất bền vững, sản phẩm an toàn và giá trị gia tăng cao hơn. Với những lợi thế về điều kiện tự nhiên đa dạng, lực lượng lao động nông nghiệp dồi dào và sự quan tâm ngày càng tăng từ thị trường nội địa cũng như quốc tế, tương lai phát triển nông nghiệp hữu cơ tại Việt Nam được đánh giá là rất sáng sủa, dù vẫn còn đó những thách thức cần vượt qua.

Cơ sở lý luận và thực tiễn phát triển nông nghiệp hữu cơ ở Việt Nam

Nghiên cứu trao đổi 19/10/2025 06:00

Nông nghiệp hữu cơ đang trở thành xu hướng tất yếu trong bối cảnh biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường và nhu cầu tiêu dùng thực phẩm an toàn ngày càng tăng cao. Tại Việt Nam, với tiềm năng nông nghiệp phong phú và truyền thống canh tác lâu đời, việc phát triển nông nghiệp hữu cơ không chỉ là cơ hội mà còn là yêu cầu cấp thiết.

Điểm qua thành tựu sản xuất nông nghiệp hữu cơ ở Việt Nam

Nghiên cứu trao đổi 18/10/2025 15:45

Trong những năm gần đây, nông nghiệp hữu cơ tại Việt Nam đã có những bước tiến đáng kể, đánh dấu sự chuyển mình mạnh mẽ trong ngành nông nghiệp. Sự gia tăng nhận thức về an toàn thực phẩm, bảo vệ môi trường và phát triển bền vững đã thúc đẩy người nông dân, doanh nghiệp và nhà quản lý cùng chung tay xây dựng nền nông nghiệp hữu cơ ngày càng vững mạnh.

Cơ chế, chính sách phát triển nông nghiệp hữu cơ của Việt Nam

Nghiên cứu trao đổi 17/10/2025 11:21

Trong những năm gần đây, Chính phủ Việt Nam đã đặc biệt quan tâm và đưa ra nhiều cơ chế, chính sách nhằm thúc đẩy phát triển nông nghiệp hữu cơ. Điều này xuất phát từ nhận thức sâu sắc về vai trò quan trọng của nông nghiệp hữu cơ trong việc bảo vệ môi trường, nâng cao chất lượng nông sản và đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng về thực phẩm an toàn.

Canh tác ngô bền vững trên đất dốc tại các tỉnh vùng cao Tây Bắc

Nghiên cứu trao đổi 17/10/2025 11:17

Ngày 16/10 vừa qua, tại xã Chiềng Sại, tỉnh Sơn La, Công ty TNHH Syngenta Việt Nam phối hợp cùng Viện Thổ nhưỡng Nông hóa (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) và Sở Nông nghiệp & Môi trường tỉnh Sơn La tổ chức Hội thảo sơ kết Mô hình Canh tác ngô bền vững trên đất dốc, đánh dấu hơn hai năm triển khai mô hình trồng ngô theo hướng bảo vệ sức khỏe đất và giảm xói mòn.

Đa dạng kênh tiêu thụ hàng hóa: "Chìa khóa" phát triển bền vững nông nghiệp hữu cơ

Nghiên cứu trao đổi 15/10/2025 11:04

Sản xuất nông nghiệp hữu cơ mang lại nhiều lợi ích vượt trội về môi trường, sức khỏe và kinh tế. Tuy nhiên, để ngành này phát triển bền vững, việc đảm bảo đầu ra ổn định và có giá trị cho sản phẩm hữu cơ là yếu tố then chốt. Nếu không có các kênh tiêu thụ hiệu quả, nông dân sẽ gặp khó khăn trong việc duy trì sản xuất và mở rộng quy mô. Bài viết này sẽ đi sâu vào các giải pháp đa dạng để tiêu thụ sản phẩm hữu cơ, từ các kênh truyền thống đến những phương thức tiếp cận hiện đại và sáng tạo.

Từ tiềm năng đến hiện thực hóa một nền nông nghiệp hữu cơ bền vững

Nghiên cứu trao đổi 14/10/2025 11:32

Hai thập kỷ tới, bức tranh nông nghiệp Việt Nam hứa hẹn sẽ chứng kiến một sự chuyển mình mạnh mẽ, với nông nghiệp hữu cơ không còn là một xu hướng nhỏ lẻ mà sẽ trở thành một trụ cột quan trọng, định hình lại cách chúng ta sản xuất, tiêu thụ thực phẩm và tương tác với môi trường.

Có thiên tai, hoạn nạn mới thấy đoàn kết là truyền thống ngàn đời của dân tộc Việt Nam

Biến đổi khí hậu 13/10/2025 11:42

Trải qua hàng nghìn năm dựng nước và giữ nước, dân tộc Việt Nam đã hình thành nên một truyền thống quý báu – đó là tinh thần đoàn kết. Trong bất kỳ hoàn cảnh nào, từ chiến tranh, thiên tai, dịch bệnh cho đến những biến cố lớn của xã hội, tinh thần ấy luôn được phát huy mạnh mẽ, trở thành sợi dây gắn kết con người Việt Nam thành một khối thống nhất, giúp đất nước vượt qua mọi thử thách. Và có lẽ, chính trong những lúc hoạn nạn, thiên tai, truyền thống ấy lại càng tỏa sáng rõ rệt nhất.

XEM THÊM