Sức khoẻ của đất đai, cây trồng, vật nuôi, hệ sinh thái và con người là mối quan tâm hàng đầu của Nông nghiệp hữu cơ

IFOAM xây dựng các nguyên tắc làm căn cứ để xây dựng và phát triển Nông nghiệp hữu cơ trên toàn thế giới. Đối với các nhà chuyên môn đây là kiến thức phổ thông nhưng với toàn dân những khái niệm này cần được đào sâu hơn để nâng cao hiểu biết.

Nguyên tắc sức khỏe là nền tảng của nông nghiệp hữu cơ, khẳng định sự liên kết chặt chẽ và không thể tách rời giữa sức khỏe của đất, cây trồng, vật nuôi, con người và hành tinh. Nông nghiệp hữu cơ hướng đến việc duy trì và tăng cường sức khỏe của các hệ sinh thái sống và các sinh vật trong đó. Điều này có nghĩa là sản xuất thực phẩm bổ dưỡng, chất lượng cao, đồng thời tránh sử dụng các hóa chất tổng hợp, thuốc trừ sâu, phân bón hóa học có hại, góp phần bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng và sự cân bằng của môi trường.

Nông nghiệp hữu cơ trước hết cần đảm bảo và tăng cường sức khoẻ của đất, của cây trồng, động vật, con người và cả hành tinh như một thể thống nhất không thể tách rời. Nguyên tắc này chỉ rõ rằng sức khoẻ của mỗi cá thể và quần thể không thể tách rời khỏi sức khoẻ của hệ sinh thái. Đất "khoẻ" tạo ra cây trồng khỏe, để nuôi dưỡng sức khoẻ của vật nuôi và con người.

Vai trò của nông nghiệp hữu cơ dù là trong nuôi trồng, chế biến, tiêu thụ hay tiêu dùng thì đều cần đảm bảo duy trì và tăng cường sức khoẻ của hệ sinh thái và các sinh vật sống từ nhỏ nhất ở trong đất đến con người. Đặc biệt, nông nghiệp hữu cơ tập trung sản xuất các loại lương thực thực phẩm có chất lượng cao, giầu dinh dưỡng để cung cấp và bảo vệ sức khoẻ của con người. Trên cơ sở nguyên tắc này, nông nghiệp hữu cơ phải tránh sử dụng các loại phân hoá học tổng hợp, thuốc trừ sâu bệnh, thuốc kháng sinh và các chất kích thích - các nguyên liệu đó sẽ có ảnh hưởng về sức khoẻ.

Nông nghiệp hữu cơ, với trọng tâm là sự hài hòa giữa con người, đất đai và môi trường, đặt sức khỏe lên hàng đầu. Không chỉ là sức khỏe của con người tiêu dùng sản phẩm, mà còn là sức khỏe của đất, cây trồng, vật nuôi và toàn bộ hệ sinh thái. Nguyên tắc sức khỏe trong nông nghiệp hữu cơ không chỉ là tránh sử dụng hóa chất tổng hợp, mà còn là xây dựng một hệ thống canh tác toàn diện, hướng đến sự cân bằng và bền vững.

Sức khỏe của đất: Nền tảng của sự sống Đất được coi là nền tảng của mọi hoạt động nông nghiệp. Trong nông nghiệp hữu cơ, việc bảo vệ và cải tạo sức khỏe đất được ưu tiên hàng đầu. Đất khỏe mạnh không chỉ cung cấp dinh dưỡng cho cây trồng mà còn là nơi cư trú của vô số vi sinh vật có lợi, tạo nên một hệ sinh thái đất đa dạng và cân bằng. Các biện pháp được áp dụng bao gồm: Bổ sung chất hữu cơ: Sử dụng phân chuồng, phân xanh, compost và các loại phế phẩm nông nghiệp để cải thiện cấu trúc đất, tăng khả năng giữ nước và chất dinh dưỡng, đồng thời cung cấp thức ăn cho vi sinh vật đất.

Luân canh và xen canh: Thay đổi loại cây trồng theo thời gian giúp ngăn ngừa sự tích tụ sâu bệnh và cỏ dại, đồng thời cải thiện độ phì nhiêu của đất. Hạn chế tối đa việc cày xới: Giảm thiểu tác động cơ học lên đất giúp bảo tồn cấu trúc đất và hệ sinh vật đất. Tránh sử dụng phân bón hóa học và thuốc bảo vệ thực vật tổng hợp: Những hóa chất này gây ô nhiễm đất, tiêu diệt vi sinh vật có lợi và ảnh hưởng đến sức khỏe con người.

Sức khỏe của cây trồng: Tự chống chịu và phát triển Trong nông nghiệp hữu cơ, cây trồng được tạo điều kiện để tự phát triển và chống chịu sâu bệnh một cách tự nhiên. Thay vì sử dụng thuốc bảo vệ thực vật tổng hợp để tiêu diệt sâu bệnh, nông dân hữu cơ tập trung vào các biện pháp phòng ngừa và kiểm soát sinh học: Chọn giống cây trồng khỏe mạnh và thích hợp với điều kiện địa phương: Giống tốt là nền tảng cho năng suất và khả năng chống chịu sâu bệnh. Tạo môi trường sống thuận lợi cho cây trồng: Đảm bảo đủ ánh sáng, nước và dinh dưỡng cho cây phát triển khỏe mạnh. Sử dụng các biện pháp kiểm soát sinh học: Sử dụng thiên địch, vi sinh vật có lợi và các chế phẩm sinh học để kiểm soát sâu bệnh một cách tự nhiên. Luân canh và xen canh: Giúp cắt đứt vòng đời của sâu bệnh và cỏ dại.

Sức khỏe của vật nuôi: Cuộc sống tự nhiên và thoải mái Chăn nuôi hữu cơ đặt trọng tâm vào phúc lợi động vật, đảm bảo cho vật nuôi được sống trong môi trường tự nhiên và thoải mái: Cung cấp không gian vận động tự do: Vật nuôi được tự do di chuyển và thể hiện các hành vi tự nhiên. Chế độ ăn uống hữu cơ: Thức ăn cho vật nuôi được sản xuất theo phương pháp hữu cơ, không chứa kháng sinh, hormone tăng trưởng và các chất phụ gia tổng hợp. Hạn chế sử dụng thuốc kháng sinh: Chỉ sử dụng thuốc kháng sinh khi thực sự cần thiết và dưới sự giám sát của bác sĩ thú y. Đảm bảo vệ sinh chuồng trại: Giúp ngăn ngừa dịch bệnh.

Sức khỏe của con người: Sản phẩm an toàn và môi trường trong lành Nông nghiệp hữu cơ hướng đến việc cung cấp thực phẩm an toàn và dinh dưỡng cho con người. Bằng cách tránh sử dụng hóa chất tổng hợp, nông nghiệp hữu cơ giúp giảm thiểu nguy cơ phơi nhiễm hóa chất độc hại, góp phần bảo vệ sức khỏe con người. Bên cạnh đó, nông nghiệp hữu cơ còn góp phần bảo vệ môi trường, tạo ra một môi trường sống trong lành và bền vững cho các thế hệ tương lai.

Sức khỏe của hệ sinh thái: Sự cân bằng và bền vững Nông nghiệp hữu cơ coi trọng sự cân bằng của hệ sinh thái. Bằng cách bảo vệ đất, cây trồng và vật nuôi, nông nghiệp hữu cơ góp phần duy trì đa dạng sinh học và các dịch vụ hệ sinh thái, như thụ phấn, điều hòa khí hậu và bảo vệ nguồn nước.

Nguyên tắc sức khỏe trong nông nghiệp hữu cơ là một hệ thống toàn diện, liên kết chặt chẽ giữa sức khỏe của đất, cây trồng, vật nuôi, con người và hệ sinh thái. Việc áp dụng các nguyên tắc này không chỉ tạo ra thực phẩm an toàn và dinh dưỡng mà còn góp phần xây dựng một nền nông nghiệp bền vững, hài hòa với thiên nhiên. Đây không chỉ là một phương pháp canh tác mà còn là một triết lý sống, hướng đến sự cân bằng và bền vững cho tương lai./.