Tuyên Quang: Tiềm năng và triển vọng phát triển nông nghiệp hữu cơ

Tuyên Quang là tỉnh thuộc vùng Trung du miền núi phía Bắc nước ta, có diện tích khoảng 5.870 km² và dân số khoảng 792.000 người. Với những đặc điểm đặc thù và điều kiện tự nhiên về đất đai, thổ nhưỡng, khí hậu, nguồn nước… cho thấy Tuyên Quang có nhiều tiềm năng, lợi thế để phát triển nông nghiệp, trong đó có nông nghiệp hữu cơ.

Tiềm năng và lợi thế về điều kiện tự nhiên

Về khí hậu: Khí hậu Tuyên Quang vừa mang tính đa dạng của chế độ hoàn lưu gió mùa nhiệt đới, chịu ảnh hưởng của khí hậu lục địa Bắc Á - Trung Hoa, vừa mang tính chất của khí hậu vùng núi cao có địa hình bị phân chia mạnh. Với đặc điểm khí hậu ôn đới, Tuyên Quang có mùa đông lạnh và mùa hè khá mát mẻ, thích hợp cho việc trồng trọt nhiều loại cây trồng hữu cơ.

Do chế độ mưa phức tạp, kết hợp với các yếu tố địa lý cảnh quan khác nên Tuyên Quang có nguồn nước khá dồi dào. Đây là một trong những thuận lợi cơ bản cho sự phát triển nông nghiệp nói chung và sản xuất lúa, rau, chè, cây ăn trái nói riêng trên địa bàn tỉnh.

Về nguồn nước: Tuyên Quang là tỉnh có nguồn tài nguyên nước tương đối phong phú. Tài nguyên nước mặt lớn, đáp ứng đủ nhu cầu cấp nước phục vụ cho sản xuất, sinh hoạt. Tài nguyên nước dưới đất (nước ngầm) khá dồi dào, chất lượng nước tốt, đáp ứng tiêu chuẩn làm nguồn cấp nước cho ăn uống và sinh hoạt. Tuy nhiên, trong sản xuất nông nghiệp, nhất là lĩnh vực sản xuất đòi hỏi nước có chất lượng theo tiêu chuẩn, đáp ứng cho sản xuất thì cần nghiên cứu, khảo sát, đánh giá kỹ hơn.

Hồ sinh thái Na Hang - Lâm Bình

Về địa hình, thổ nhưỡng, đất đai: Tuyên Quang có địa hình đa dạng, từ đồi núi đến thung lũng và đồng bằng. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho việc trồng trọt các loại cây trồng hữu cơ như rau củ, cây ăn quả, cây lương thực và cây dược liệu… Tài nguyên đất khá đa dạng về nhóm và loại, đặc biệt là đất đỏ phù sa và đất sét đỏ, có chứa nhiều khoáng chất và dinh dưỡng tạo ra nhiều tiểu vùng sinh thái nông - lâm nghiệp thích hợp với nhiều loại cây trồng: lúa, rau, lạc, chè, cây ăn quả, dược liệu hữu cơ.

Mặt khác, do trình độ thâm canh đang ở mức trung bình, một số vùng, đặc biệt khu vực núi cao tập quán canh tác của người dân vẫn thuận theo tự nhiên, ít sử dụng phân bón hóa học, thuốc BVTV hóa học nên về cơ bản đất và nước còn chưa bị ô nhiễm, thoái hóa,… là yếu tố thuận lợi trong việc sản xuất, trồng trọt hữu cơ.

Về vị trí địa lý: Tuyên Quang là tỉnh thuộc vùng Trung du miền núi phía Bắc. Khoảng cách với Thủ đô Hà Nội không xa, chỉ 165 km. Quốc lộ 2 là tuyến giao thông huyết mạch chạy qua địa bàn tỉnh với chiều dài khoảng 90 km; tuyến đường cao tốc Tuyên Quang đấu nối cao tốc Hà Nội - Lào Cai đã được đầu tư xây dựng, kết nối giữa Tuyên Quang với Thủ đô Hà Nội và các tỉnh lân cận... đặc biệt là các thị trường Hà Nội, Lào Cai, Hà Giang.

Hà Nội là thủ đô của đất nước, với mật độ dân số khá đông, nhu cầu và điều kiện thu nhập tương đối khá giả, sẵn sàng tiêu thụ lượng lớn nông sản, đặc biệt là nông sản có chất lượng, nguồn gốc rõ ràng. Lào Cai, Hà Giang là một trong những tỉnh miền núi có tiềm năng phát triển du lịch trong bối cảnh năng lực sản xuất tại chỗ có hạn, do vậy việc xúc tiến thương mại với các tỉnh trong bối cảnh giao thông được đầu tư sẽ giúp cho Tuyên Quang thuận tiện trong việc kết nối tiêu thụ hàng hóa nông sản nói riêng, giao thương hàng hóa nói chung với các tỉnh lân cận.

Bên cạnh đó, nhận thức của người người sản xuất và người tiêu dùng về an toàn thực phẩm ngày càng cao. Sản xuất hữu cơ là phương thức sản xuất nông nghiệp sạch, an toàn, bền vững, bảo vệ môi trường, bảo vệ sức khoẻ người tiêu dùng, hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng giúp các doanh nghiệp có thể dễ dàng tiếp cận thị trường tiêu thụ sản phẩm hữu cơ. Phần lớn người dân có kinh nghiệm, nhiệt tình, có nhận thức và mong muốn chuyển đổi sang sản xuất hữu cơ, đặc biệt là các loại hình sản xuất chè, rau, bưởi,…

Tuy nhiên, để phát triển nông nghiệp hữu cơ tỉnh cũng gặp phải không ít những khó khăn, thách thức, nổi lên là:

Cơ sở hạ tầng, nhất là giao thông còn hạn chế, gây khó khăn cho việc vận chuyển, bảo quản và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp hữu cơ. Nông nghiệp hữu cơ đòi hỏi nhiều chi phí hơn so với nông nghiệp thông thường. Tuy nhiên, nguồn vốn để đầu tư vào sản xuất nông nghiệp hữu cơ tại Tuyên Quang vẫn còn hạn chế.

Kiến thức và kỹ năng sản xuất, chế biến, bảo quản, tiêu thụ nông sản hữu cơ là yếu tố quyết định trong phát triển nông nghiệp hữu cơ, trong khi nhiều nông dân chưa được đào tạo và có kiến thức về nông nghiệp hữu cơ, dẫn đến việc sản xuất, kinh doanh hiệu quả chưa cao.

Thị trường sản phẩm nông nghiệp hữu cơ tại Tuyên Quang còn chưa phát triển ổn định, dẫn đến khó khăn trong việc tiêu thụ sản phẩm. Bên cạnh đó, nhiều sản phẩm có hình thức không đẹp, không bắt mắt (vết sâu ăn, đốm bệnh…) cũng ảnh hưởng đến giá cả của sản phẩm trên thị trường.

Việc canh tác hữu cơ đòi hỏi quy mô sản xuất theo vùng, tính liên kết cao giữa các hộ sản xuất trong vùng; quy trình sản xuất khắt khe, nhất là đất đai và nguồn nước phải đáp ứng yêu cầu cũng như việc sử dụng các loại vật tư đầu vào phải theo đúng quy chuẩn.

Tập quán canh tác hiện nay còn lạm dụng phân bón vô cơ, thuốc BVTV hoá học. Cân bằng sinh thái môi trường đất, nước, thực vật đã bị phá vỡ do canh tác không an toàn, mất cân đối trong nhiều năm trước, vì vậy cần thời gian để thiết lập, khôi phục lại hệ sinh thái ban đầu. Khi chuyển đổi sang sản xuất hữu cơ, nhất là giai đoạn đầu mới thực hiện, người sản xuất gặp khó khăn trong phòng, chống sâu bệnh do áp lực sâu bệnh còn cao...

Định hướng phát triển trồng trọt hữu cơ

Những năm qua, tỉnh Tuyên Quang đã có những chủ trương, định hướng, giải pháp, chính sách phát triển nông nghiệp hữu cơ. Trên thực tế, đã bước đầu triển khai mở rộng phát triển nông nghiệp hữu cơ và hỗ trợ tiêu chuẩn, quy chuẩn hoá các sản phẩm để nâng cao giá trị và chất lượng. Tỉnh đã thực hiện hỗ trợ xây dựng tem truy xuất nguồn gốc cho sản phẩm hữu cơ sản xuất theo PGS; duy trì áp dụng dán tem QR truy xuất nguồn gốc trên 100% các sản phẩm hữu cơ…

Các đồng chí lãnh đạo tỉnh Tuyên Quang luôn dành sự quan tâm cho phát triển nông sản sạch, hữu cơ

Để tiếp tục hiện thực hóa chủ trương, giải pháp đã đề ra, căn cứ điều kiện tự nhiên (đất đai, khí hậu,…) và định hướng phát triển kinh tế - xã hội nói chung, phát triển nông nghiệp nói riêng của các huyện, thành phố trong tỉnh, tỉnh Tuyên Quang định hướng bố trí một số cây trồng hữu cơ theo huyện, thành phố đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, cụ thể là:

Huyện Lâm Bình: Lúa, lạc, rau, dược liệu, chè shan. Huyện Na Hang: Lúa, rau, dược liệu, chè shan, cây ăn quả khác (lê, hồng). Huyện Chiêm Hóa: Lúa, rau, cam, chuối, dược liệu. Huyện Hàm Yên: Cam, Lúa, chè trung du, rau, dược liệu. Huyện Yên Sơn: Bưởi, chè trung du, lúa, rau, na, hồng. Huyện Sơn Dương: chè trung du, lúa, rau, dược liệu, chanh,…

Đến năm 2025, quy hoạch diện tích canh tác lúa hữu cơ 193 ha (vụ xuân 193 ha, vụ mùa 193 ha), 43 ha rau (mỗi vụ 43 ha, dự kiến 3 - 4 vụ/năm), 65 ha lạc, 28 ha dược liệu, 330 ha chè shan, 128 ha chè trung du, 250 ha cam, 120 ha bưởi, cây ăn quả khác 43 ha (lê, hồng, na, chuối). Số vùng xác định là 56 vùng, tổng diện tích sản xuất hữu cơ là 1.200 ha, chiếm trên 1,5% diện tích đất sản xuất các loại cây trồng chính.

Đến năm 2030, quy hoạch diện tích canh tác lúa hữu cơ 348 ha (vụ xuân 348 ha, vụ mùa 348 ha), 64 ha rau (mỗi vụ 64 ha, dự kiến 3 - 4 vụ/năm), 115 ha lạc, 89 ha dược liệu, 445 ha chè shan, 219 ha chè trung du, 365 ha cam, 291 ha bưởi, cây ăn quả khác 64 ha (lê, hồng, na, chuối). Số vùng xác định là 65 vùng, tổng diện tích sản xuất hữu cơ là 2.000 ha, chiếm trên 3% diện tích đất sản xuất các loại cây trồng chính.

Để hiện thực hóa mục tiêu nói trên, tỉnh cũng ưu tiên xây dựng một số mô hình sản xuất, trồng trọt hữu cơ có nhiều lợi thế, hứa hẹn mang lại hiệu quả kinh tế cao, cụ thể là: Lúa hữu cơ: 3 vùng (Lăng Can - Lâm Bình; Xuân Quang - Chiêm Hóa, Minh Thanh - Sơn Dương), quy mô diện tích 15 ha; Rau hữu cơ: 2 vùng (Thái Long - TP Tuyên Quang, Tân Trào - Sơn Dương), quy mô diện tích 8 ha; Lạc: 1 vùng (Phúc Sơn - Lâm Bình), diện tích 5 ha; Chè: 2 vùng (Thổ Bình - Lâm Bình, Mỹ Bằng - Yên Sơn), diện tích 10 ha; Cam: 1 vùng (Tân Thành - Hàm Yên ), diện tích 5 ha; Bưởi: 1 vùng (Xuân Vân – Yên Sơn ), diện tích 5 ha; Cây ăn quả khác: 3 vùng (Lê Hồng Thái - Na Hang, Chuối Kim Bình - Chiêm Hóa, Na Xuân Vân -Yên Sơn); Dược liệu: 3 vùng (Thượng Lâm - Lâm Bình, Khâu Tinh - Na Hang, Hợp Hòa - Sơn Dương), diện tích 13 ha.

Là một tỉnh miền núi, kinh tế nông lâm nghiệp là chủ yếu, những điều kiện tự nhiên nói trên thực sự là tiềm năng, lợi thế không nhỏ. Những năm gần đây, Tỉnh uỷ, HĐND tỉnh, UBND tỉnh và các ngành luôn ủng hộ mạnh mẽ các nỗ lực phát triển một nền nông nghiệp bền vững và thân thiện môi trường, nâng cao năng suất và sức cạnh tranh của sản phẩm, trong đó có nông nghiệp hữu cơ - đó thực sự là lợi thế to lớn, là yếu tố quyết định để Tuyên Quang phát triển mạnh mẽ, bền vững trong tương lai không xa.

Bài liên quan

An Giang: Cơ cấu lại ngành nông nghiệp, thúc đẩy phát triển các chuỗi liên kết

Trong nước 26/09/2024 19:16

Với quan điểm cơ cấu lại ngành nông nghiệp một cách linh hoạt dựa trên lợi thế cạnh tranh của các sản phẩm nông sản chủ lực tỉnh, nhu cầu của thị trường, là thế mạnh của tỉnh An Giang trong liên kết vùng và tiểu vùng.

Chi cục Trồng trọt và BVTV phát huy vai trò tham mưu, đề xuất phát triển sản xuất NNHC trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang

Đề án 885 25/03/2024 09:06

Thực hiện chủ trương, nghị quyết của Đảng bộ tỉnh Tuyên Quang, chỉ đạo của UBND tỉnh và lãnh đạo Sở Nông nghiệp - PTNT tỉnh, những năm qua, Chi cục Trồng trọt và BVTV tỉnh đã nỗ lực phát huy vai trò tham mưu, đề xuất các chính sách, giải pháp đi đôi với tích cực, chủ động phối hợp với các đơn vị, tổ chức liên quan thực hiện các giải pháp phát triển sản xuất NNHC trên địa bàn tỉnh, bước đầu đạt được những kết quả đáng ghi nhận.

Phát triển đa dạng các hình thức tổ chức sản xuất hữu cơ, phát triển nông nghiệp bền vững ở tỉnh Tuyên Quang

Đề án 885 26/04/2024 05:07

Là một tỉnh nằm ở vùng Trung du miền núi phía Bắc, Tuyên Quang có điều kiện tự nhiên thuận lợi và nhiều tiềm năng cho sản xuất nông nghiệp hữu cơ và phát triển nông nghiệp bền vững. Những năm gần đây, việc phát triển đa dạng các hình thức tổ chức sản xuất, trong đó có sản xuất hữu cơ đã tạo tiền đề thúc đẩy sản xuất nông nghiệp phát triển theo hướng bền vững, nâng cao giá trị nông sản của tỉnh này.

Tuyên Quang đẩy mạnh phát triển nông nghiệp hữu cơ

Đề án 885 26/01/2024 08:05

Với lợi thế về điều kiện tự nhiên, khí hậu, thổ nhưỡng, nguồn nước, tỉnh Tuyên Quang có nhiều thuận lợi cho phát triển sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản, trong đó có nông nghiệp hữu cơ, nhằm đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng, hướng đến sản xuất nông nghiệp an toàn, bền vững, coi đây là hướng đi bền vững, góp phần giải quyết những vấn đề còn tồn tại như tiêu chuẩn chất lượng, quy trình sản xuất, bảo vệ môi trường... để đưa nông sản tỉnh vươn xa hơn.

Những chủ trương, chính sách phát triển nông nghiệp hữu cơ của tỉnh Tuyên Quang

Đề án 885 26/01/2024 09:11

Sản xuất nông nghiệp hữu cơ với ưu thế bảo vệ sức khỏe người sản xuất và tiêu dùng, bảo vệ môi trường sinh thái, tạo ra sản phẩm chất lượng, an toàn… đang trở thành xu hướng tất yếu và được xem là hướng đi bền vững của nền nông nghiệp hiện đại. Cùng với nhiều địa phương trong cả nước, những năm gần đây tỉnh Tuyên Quang đã và đang có những chủ trương, chính sách nhằm thúc đẩy phát triển nông nghiệp hữu cơ.

CÁC TIN BÀI KHÁC

Những nguyên tắc về sức khỏe trong sản xuất nông nghiệp hữu cơ

Nghiên cứu trao đổi 22/10/2025 10:11

Năm 2005, hội nghị thường niên của IFOAM tổ chức tại Adelaide - Úc đã thống nhất một định nghĩa chung về Nông nghiệp hữu cơ và xây dựng 4 nguyên tắc gồm: sức khoẻ, sinh thái, công bằng và cẩn trọng định hướng cho sản xuất và xây dựng các tiêu chuẩn nông nghiệp hữu cơ.

Tiềm năng và thách thức trong phát triển nông nghiệp hữu cơ ở Việt Nam

Nghiên cứu trao đổi 21/10/2025 08:57

Nông nghiệp hữu cơ đang nổi lên như một xu hướng tất yếu và đầy hứa hẹn cho ngành nông nghiệp Việt Nam, mang theo kỳ vọng về một nền sản xuất bền vững, sản phẩm an toàn và giá trị gia tăng cao hơn. Với những lợi thế về điều kiện tự nhiên đa dạng, lực lượng lao động nông nghiệp dồi dào và sự quan tâm ngày càng tăng từ thị trường nội địa cũng như quốc tế, tương lai phát triển nông nghiệp hữu cơ tại Việt Nam được đánh giá là rất sáng sủa, dù vẫn còn đó những thách thức cần vượt qua.

Bảy nguyên tắc cốt lõi của HACCP - Doanh nghiệp thực phẩm cần nắm chắc

Hợp tác quốc tế 20/10/2025 15:42

Trong ngành thực phẩm, an toàn vệ sinh là yếu tố sống còn quyết định niềm tin người tiêu dùng và sự phát triển bền vững của doanh nghiệp, Hợp tác xã, thậm chí gia đình. Không chỉ dừng lại ở yêu cầu trong nước, các thị trường quốc tế như EU, Mỹ, Nhật Bản đều có những quy định khắt khe về quản lý an toàn thực phẩm.

Cơ sở lý luận và thực tiễn phát triển nông nghiệp hữu cơ ở Việt Nam

Nghiên cứu trao đổi 19/10/2025 06:00

Nông nghiệp hữu cơ đang trở thành xu hướng tất yếu trong bối cảnh biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường và nhu cầu tiêu dùng thực phẩm an toàn ngày càng tăng cao. Tại Việt Nam, với tiềm năng nông nghiệp phong phú và truyền thống canh tác lâu đời, việc phát triển nông nghiệp hữu cơ không chỉ là cơ hội mà còn là yêu cầu cấp thiết.

Điểm qua thành tựu sản xuất nông nghiệp hữu cơ ở Việt Nam

Nghiên cứu trao đổi 18/10/2025 15:45

Trong những năm gần đây, nông nghiệp hữu cơ tại Việt Nam đã có những bước tiến đáng kể, đánh dấu sự chuyển mình mạnh mẽ trong ngành nông nghiệp. Sự gia tăng nhận thức về an toàn thực phẩm, bảo vệ môi trường và phát triển bền vững đã thúc đẩy người nông dân, doanh nghiệp và nhà quản lý cùng chung tay xây dựng nền nông nghiệp hữu cơ ngày càng vững mạnh.

Cơ chế, chính sách phát triển nông nghiệp hữu cơ của Việt Nam

Nghiên cứu trao đổi 17/10/2025 11:21

Trong những năm gần đây, Chính phủ Việt Nam đã đặc biệt quan tâm và đưa ra nhiều cơ chế, chính sách nhằm thúc đẩy phát triển nông nghiệp hữu cơ. Điều này xuất phát từ nhận thức sâu sắc về vai trò quan trọng của nông nghiệp hữu cơ trong việc bảo vệ môi trường, nâng cao chất lượng nông sản và đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng về thực phẩm an toàn.

Canh tác ngô bền vững trên đất dốc tại các tỉnh vùng cao Tây Bắc

Nghiên cứu trao đổi 17/10/2025 11:17

Ngày 16/10 vừa qua, tại xã Chiềng Sại, tỉnh Sơn La, Công ty TNHH Syngenta Việt Nam phối hợp cùng Viện Thổ nhưỡng Nông hóa (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) và Sở Nông nghiệp & Môi trường tỉnh Sơn La tổ chức Hội thảo sơ kết Mô hình Canh tác ngô bền vững trên đất dốc, đánh dấu hơn hai năm triển khai mô hình trồng ngô theo hướng bảo vệ sức khỏe đất và giảm xói mòn.

Tuyến trùng ký sinh - kẻ thù của rễ cây trồng: Đặc trị bằng giải pháp sinh học

Chế phẩm sinh học 16/10/2025 08:30

Trong sản xuất nông nghiệp, rễ cây chính là “trái tim” của hệ sinh thái đất, đóng vai trò hấp thụ nước, dinh dưỡng và tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển toàn diện của cây trồng. Tuy nhiên, một trong những kẻ thù nguy hiểm, gây thiệt hại nghiêm trọng đến bộ rễ chính là tuyến trùng ký sinh (Nematodes). Chúng không chỉ làm suy yếu khả năng sinh trưởng của cây mà còn mở đường cho nhiều loại nấm bệnh nguy hiểm khác xâm nhập.

Đa dạng kênh tiêu thụ hàng hóa: "Chìa khóa" phát triển bền vững nông nghiệp hữu cơ

Nghiên cứu trao đổi 15/10/2025 11:04

Sản xuất nông nghiệp hữu cơ mang lại nhiều lợi ích vượt trội về môi trường, sức khỏe và kinh tế. Tuy nhiên, để ngành này phát triển bền vững, việc đảm bảo đầu ra ổn định và có giá trị cho sản phẩm hữu cơ là yếu tố then chốt. Nếu không có các kênh tiêu thụ hiệu quả, nông dân sẽ gặp khó khăn trong việc duy trì sản xuất và mở rộng quy mô. Bài viết này sẽ đi sâu vào các giải pháp đa dạng để tiêu thụ sản phẩm hữu cơ, từ các kênh truyền thống đến những phương thức tiếp cận hiện đại và sáng tạo.

Từ tiềm năng đến hiện thực hóa một nền nông nghiệp hữu cơ bền vững

Nghiên cứu trao đổi 14/10/2025 11:32

Hai thập kỷ tới, bức tranh nông nghiệp Việt Nam hứa hẹn sẽ chứng kiến một sự chuyển mình mạnh mẽ, với nông nghiệp hữu cơ không còn là một xu hướng nhỏ lẻ mà sẽ trở thành một trụ cột quan trọng, định hình lại cách chúng ta sản xuất, tiêu thụ thực phẩm và tương tác với môi trường.

Doanh nghiệp, HTX và Nông dân: "Tam giác trụ cột" trong phát triển Nông nghiệp hữu cơ

Nghiên cứu trao đổi 11/10/2025 08:20

Nông nghiệp hữu cơ, với những cam kết về bảo vệ môi trường, sức khỏe con người và phát triển bền vững, đang ngày càng khẳng định vị thế là xu hướng tất yếu của tương lai. Tuy nhiên, sự phát triển mạnh mẽ và hiệu quả của lĩnh vực này không thể thiếu sự chung tay và phối hợp nhịp nhàng của ba chủ thể quan trọng: doanh nghiệp, hợp tác xã (HTX) và người nông dân. Mỗi bên đóng một vai trò không thể thay thế, tạo thành một tam giác trụ cột vững chắc cho sự lớn mạnh của nông nghiệp hữu cơ.

VCCU: Kiên trì mục tiêu đảm bảo người tiêu dùng tiếp cận hàng thật

Nghiên cứu trao đổi 09/10/2025 14:27

Thị trường tiêu dùng Việt Nam ngày càng sôi động, sự xuất hiện của hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng đã trở thành một vấn nạn nhức nhối. Tình trạng này không chỉ gây thiệt hại về kinh tế cho cả nhà sản xuất lẫn người tiêu dùng mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, niềm tin và sự phát triển bền vững của xã hội.

XEM THÊM