Ảnh minh họa. |
Theo thống kê, sau khoảng 15 năm kể từ ngày xây dựng hệ thống thông tin nông nghiệp cho đến năm 2020, doanh thu kinh tế số nông nghiệp của Trung Quốc đạt 102 tỷ USD và dự báo sẽ đạt 189 tỷ USD vào năm 2025. Bên cạnh đó, Trung Quốc lọt vào quốc gia có số lượng doanh nghiệp nông nghiệp thông minh top 05 thế giới và tăng 44,1%/năm.
Ấn Độ đã có hệ thống trợ cấp nông nghiệp trực tiếp, hệ thống quản lý chất lượng đất và chương trình số hóa dữ liệu đất đai...; Thái Lan đã chuyển đổi thành công khu vực Chính phủ trở thành Chính phủ kỹ thuật số, xây dựng triển khai Cổng thông tin “Farmer One”…
Tại Việt Nam, Chính phủ đã đưa ra 8 định hướng về chuyển đổi số nông nghiệp trong đó có thể kể đến: phát triển nông nghiệp công nghệ cao, xây dựng hệ thống dữ liệu lớn, thúc đẩy phát triển nông dân số, thúc đấy ứng dụng công nghệ số, tự động hóa quy trình sản xuất, giám sát chuỗi cung ứng sản phẩm, phát triển thương mại điện tử, chuyển đổi số trong điều hành.
Tại Hội nghị chuyên đề Ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong lĩnh vực nông nghiệp với các khách mời đến từ Cục Chuyển đổi số Quốc gia (Bộ Thông tin và Truyền thông - TT&TT), Hiệp hội Phần mềm và CNTT (Vinasa), Diễn đàn Học sâu (Deeplearning) được tổ chức vào chiều 18/10 cùng lắng nghe và trao đổi về ứng dụng AI trên tinh thần học hỏi do Bộ trưởng Lê Minh Hoan gợi mở. Ông Nguyễn Quốc Toản (Giám đốc Trung tâm Chuyển đổi số và Thống kê nông nghiệp) cho biết, trong nông nghiệp, ứng dụng AI đã tiến hành ở nhiều nơi và mang đến nhiều kết quả thực tiễn. Đối với lĩnh vực quản lý nhà nước, cán bộ công chức - viên chức (CBCCVC) cũng đã tiếp cận nhiều sản phẩm gọi là trợ lý ảo.
Ông Vũ Ngọc Hiển – Giám đốc Trung tâm công nghệ số Quốc gia, Cục Chuyển đổi số Quốc gia, Bộ TT&TT . |
Theo ông Vũ Ngọc Hiển – Giám đốc Trung tâm công nghệ số Quốc gia, Cục Chuyển đổi số Quốc gia, Bộ TT&TT cho biết phát triển và thử nghiệm Trợ lý ảo là một trong những nhiệm vụ trọng tâm nhất của Bộ TT&TT trong năm nay, với định hướng cần kết hợp hài hoà xu thế thời đại, thực tiễn Việt Nam và văn hoá Việt Nam.
Sau gần 1 năm thử nghiệm, Bộ TT&TT xác định Trợ lý ảo có thể là một trong những ứng dụng hứa hẹn đột phá lớn, giúp nâng cao tri thức của đội ngũ CBCCVC, thay đổi cách làm việc của một tổ chức, làm thông minh hóa hệ thống công chức Việt Nam. Hiện tại, Trợ lý ảo đang ở giai đoạn thử nghiệm cuối cùng trước khi chia sẻ kinh nghiệm rộng rãi cho các cơ quan, tổ chức có nhu cầu.
Ông Hiển cho rằng, Trợ lý ảo của Việt Nam tiêu tốn ít nguồn lực hơn thế giới bởi chúng ta có thể chia nhỏ bài toán, thu hẹp lại hàng trăm triệu lần để dễ giải hơn, nhờ đó mà có tính cá thể hóa cao hơn. Trợ lý ảo của Bộ TT&TT là sự kết hợp giữa Hệ Tri thức chuyên gia do con người xây dựng và Mô hình ngôn ngữ lớn của Trí tuệ nhân tạo. Kỳ vọng thông qua việc thúc đẩy sử dụng Trợ lý ảo hỗ trợ công việc, các đơn vị có thể tích luỹ lại tri thức của tổ chức, là tài sản vô giá để lại cho các thế hệ kế tiếp.
Nông nghiệp là nền kinh tế chiếm tỉ trọng lớn ở Việt Nam tuy nhiên nền nông nghiệp vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức. Trong đó, có thể nói đến khâu quản lý, sản xuất, tiêu thụ và lớn nhất là cơ sở hạ tầng bị hạn chế. Bên cạnh đó, những vấn đề về nguồn nhân lực chất lượng cao, độ tuổi, nhiễm độc môi trường và sự biến đổi khí hậu vẫn đang cần phải giải quyết.
ứng dụng của AI trong nông nghiệp hỗ trợ cho các quy trình sản xuất tự động hóa và tối ưu hóa, giúp nông dân tăng cường năng suất và giảm chi phí sản xuất. AI giúp nông dân dự đoán và phòng tránh các rủi ro từ khí hậu đến dịch bệnh. Nó cũng đồng nghĩa với việc giảm thiểu thuốc phân bón và thuốc trừ sâu, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.
AI được sử dụng để phân tích, dự đoán xu hướng. Các mô hình cụ thế, các mô hình máy học sử dụng dữ liệu lịch sử để đưa ra dự báo thời tiết trong tương lai. Các thuật toán học máy như mạng nơ-ron và thuật toán học sâu được sử dụng để phân tích hàng trăm ngàn biến số trong dữ liệu về nhiệt độ, độ ẩm, tốc độ gió và áp suất khí quyển. Nhờ sử dụng dữ liệu thời tiết lịch sử, các mô hình có thể xuất hiện xu hướng và đưa ra các dự đoán thời tiết trong tương lai.
Ông Trương Xuân Nam – Giám đốc Diễn đàn Học sâu (Deep Learning). |
Ông Trương Xuân Nam – Giám đốc Diễn đàn Học sâu (Deep Learning) cho rằng giải pháp nông nghiệp thông minh cho tổ chức cần sự vào cuộc của doanh nghiệp, các tổ chức nghiên cứu và người nông dân có thể là một phần của giải pháp AI, hưởng lợi từ AI.
Một số giải pháp ứng dụng AI cho nông dân mà ông Nam đề xuất như Giảm lãng phí đầu vào (thuốc sâu, thức ăn, nước, phân bón), Đảm bảo đơn giản và dễ sử dụng, Cải thiện phòng bệnh (phát hiện sớm, các biện pháp phòng ngừa) và Tinh giản chuỗi cung ứng (loại bỏ bước trung gian, bán hàng trực tiếp). Bộ Nông nghiệp có thể xây dựng hệ thống AgriAI sử dụng AI cung cấp dịch vụ cho từng nông dân hay hệ thống hỏi đáp thông tin nông nghiệp để giúp giám sát chất lượng nông sản, mở rộng truy xuất nguồn gốc tốt hơn.
Theo tinh thần của Bộ trưởng Lê Minh Hoan là học hỏi về AI, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp đề nghị Trung tâm Chuyển đổi số và Thống kê nông nghiệp có thể triển khai ngay Trợ lý ảo để thay đổi cách thức làm việc của hệ thống CBCCVC. Thứ trưởng đề nghị từng cơ quan, đơn vị tính toán thực hiện phục vụ CBCC hiện nay nếu chia nhỏ ra và theo từng lĩnh vực cụ thể.