![]() |
Toàn cảnh buổi tọa đàm“Ứng dụng AI trong công tác Khuyến nông” tại Nghệ An |
AI - "người bạn" đồng hành với nông nghiệp
Trí tuệ nhân tạo (AI - Artificial Intelligence) đang tạo ra một cuộc cách mạng mới trong sản xuất nói chung và ngành nông nghiệp nói riêng. Với phạm vi được ứng dụng đa dạng, trí tuệ nhân tạo được tích hợp tạo ra các dữ liệu về phân tích tình hình dịch bệnh, tình trạng dinh dưỡng, khuyến nghị chi tiết phác đồ điều trị, liều lượng, biện pháp canh tác…nhằm giảm thiểu thiệt hại mùa màng, tối ưu hóa sử dụng vật tư nông nghiệp, góp phần vào nông nghiệp sạch, bền vững.
Việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) vào sản xuất nông nghiệp không còn là điều xa vời, mà đã và đang trở thành giải pháp chiến lược nhằm giải quyết những vấn đề cốt lõi trong phát triển nông nghiệp bền vững cả nước nói chung và tại Nghệ An nói riêng. Đặc biệt, AI sẽ là người bạn đồng hành và là cầu nối tri thức cho nông dân, doanh nghiệp, nhà quản lý,…
Tuy nhiên, để AI thực sự phát huy được vai trò trong thực tiễn, đòi hỏi sự vào cuộc đồng bộ từ chính quyền, doanh nghiệp, nhà khoa học và người nông dân. Đầu tư hạ tầng số, đào tạo nhân lực, xây dựng cơ sở dữ liệu nông nghiệp, cũng như chính sách hỗ trợ phù hợp là những yếu tố then chốt cần được chú trọng.
![]() |
Ông Đỗ Minh Phương, Phó Giám đốc Trung tâm kiểm định, Cục chuyển đổi số đã nêu ra rất nhiều lợi ích mà AI mang lại |
Tại buổi tọa đàm, ông Đỗ Minh Phương, Phó Giám đốc Trung tâm kiểm định, Cục chuyển đổi số đã nêu ra rất nhiều lợi ích mà AI mang lại trong quá trình phát triển sản xuất nông nghiệp. Đặc biệt với khuyến nông AI đang là chìa khóa mở ra nhiều cánh cửa mà thông qua đó người sử dụng có thể chiếm lĩnh nhiều vấn đề cần quan tâm. Trong khuyến nông có thể ứng dụng AI trong đào tạo tập huấn ảo nhằm cung cấp các nền tảng học tập trực tuyến cho nông dân; Quản lý chuỗi cung ứng để phân tích thị trường và kết nối nông dân với người mua; Giám sát nông nghiệp chính xác để hiểu rõ về sức khỏe của cây trồng và điều kiện đất; Không những thế, ứng dụng AI để chẩn đoán bệnh cho cây trồng, tư vấn nông nghiệp thông minh;…
![]() |
Các đại biểu tham dự buổi tọa đàm |
Nghệ An là tỉnh có diện tích nông nghiệp lớn là 1.485.455,77 ha, chiếm 90,1% tổng diện tích tự nhiên của tỉnh, trong đó, diện tích đất sản xuất nông nghiệp là 291.530 ha, đất rừng và lâm nghiệp: 1.179.763 ha, đất nuôi trồng thủy sản: 9.533,5 ha, còn lại là đất nông nghiệp khác. Do đó, việc ứng dụng ngành nông nghiệp, tối ưu hóa nguồn lực, quy trình sản xuất, thu hoạch, bảo quản chế biến, bảo vệ môi trường, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm và nâng cao đời sống người dân nông thôn.
Tại buổi tọa đàm cũng đã đề cập đến một số mô hình tiêu biểu có ứng dụng AI như sử dụng cảm biến trong nhà lưới để đo nhiệt độ, AI để điều khiển tưới tiêu và bón phân tự động. Sử dụng máy bay không người lái phun thuốc trừ sâu, bệnh trên cây lúa tại nhiều địa phương. Cụ thể, trang trại Đồi Chồi xã Đô Lương. Đây là trang trại sản xuất nông nghiệp theo công nghệ cao, nổi bật với quy mô rộng khoảng 40 ha gồm nhà kính Israel, tưới nước tự động, theo dõi nhiệt độ và độ ẩm… nhằm trồng các loại rau trái cây như dưa lưới, nho, dâu tây, cà chua,..; Một số hợp tác xã rau an toàn ở TP. Vinh, Nghi Lộc (cũ) bước đầu ứng dụng camera AI giám sát sâu bệnh và hệ thống cảnh báo tự động qua Zalo, giúp giảm chi phí sử dụng thuốc BVTV khoảng 10–15%.
![]() |
Ứng dụng tưới tự động, cảm biến nhiệt trong nhà màng tăng năng suất cây trồng |
Dự báo thị trường nông sản bằng AI
Việc ứng dụng AI trong sản xuất nông nghiệp tại địa phương không chỉ mang lại những thay đổi đột phá trong quản lý và sản xuất mà còn giúp giải quyết hiệu quả nhiều thách thức mà ngành nông nghiệp đang đối mặt. Trong đó nổi cộm là vấn để thị trường, giá cả.
Dự báo thị trường đóng vai trò quan trọng trong thương mại nông sản, được ví như “kim chỉ nam” cho công tác điều hành sản xuất, tiêu thụ và xuất khẩu nông sản. Song song với đó, ứng dụng AI cùng với công nghệ blockchain sẽ tạo ra những hệ thống truy xuất nguồn gốc minh bạch, giúp người tiêu dùng dễ dàng xác định nguồn gốc, chất lượng sản phẩm. Đây là yếu tố cực kỳ quan trọng trong bối cảnh hiện nay, khi người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến an toàn thực phẩm. Những nông sản được sản xuất từ các quy trình ứng dụng AI sẽ có giá trị gia tăng cao hơn, đồng thời nâng cao uy tín và thương hiệu nông sản địa phương.
Bên cạnh đó, ứng dụng AI có ý nghĩa tích cực trên nhiều phương diện, đối với các nhà hoạch định chính sách, dự báo hỗ trợ việc xây dựng các cơ chế, chính sách thích hợp phục vụ phát triển sản xuất. Đối với nông dân, doanh nghiệp, dự báo thị trường giúp họ đưa ra quyết định hợp lý về đầu tư tổ chức sản xuất, kinh doanh, lựa chọn thị trường tiêu thụ, lựa chọn sản xuất cây, con mà thị trường đang cần,…
![]() |
Ứng dụng công nghệ trong sản xuất, chế biến vừa tăng hiệu suất công việc vừa tăng tính thẩm mỹ |
Trong những năm gần đây, tỉnh Nghệ An đã và đang tích cực triển khai các mô hình nông nghiệp thông minh, ứng dụng công nghệ cao, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo. Tuy nhiên, việc ứng dụng AI trong quá trình chuyển đổi số đang ở giai đoạn bước đầu quan tâm, tiếp cận ứng dụng, chỉ những doanh nghiệp, trang trại lớn mới đầu tư một cách bài bản, hoàn chỉnh hơn.
Để ứng dụng AI trong công tác khuyến nông, thời gian tới, tỉnh Nghệ An và ngành Nông nghiệp và Môi trường cần sớm xây dựng nền tảng dữ liệu nông nghiệp tỉnh Nghệ An. Tạo cơ sở dữ liệu tập trung: vùng trồng, giống cây, vật nuôi, thời tiết, sâu bệnh, thị trường... Mã hoá vùng trồng (theo chuẩn OCOP, VietGAP) để phục vụ truy xuất nguồn gốc và AI xử lý.
Song song với đó, cần sớm có chính sách đầu tư, hỗ trợ thiết bị cảm biến, camera, máy bay không người lái, máy đo đất – môi trường,... để nông dân ứng dụng vào thực tiễn sản xuất.