Những lưu ý khi sản xuất chè hữu cơ

Đề án 885 19/09/2024 16:54

Thái Hà (T/h)

Theo dõi nnhc.vn trên

Chè hữu cơ là loại chè đã được canh tác theo quy trình nông nghiệp hữu cơ. Quy trình này không sử dụng các chất hóa học như phân hóa học, thuốc trừ sâu hay thuốc diệt cỏ. Nông dân sử dụng các chất thải tự nhiên ví dụ như phân ủ để tạo chất màu cho đất và dùng các phương pháp tự nhiên để kiểm soát sâu bệnh và cỏ dại.

Chè cổ thụ Shan tuyết loài chè đặc hữu ở vùng cao.

Nông nghiệp hữu cơ làm cho đất màu mỡ và giàu chất đạm, giữ gìn các khoáng chất trong đất nhằm bảo vệ chất lượng nước cũng như môi trường tự nhiên. Điểm quan trọng nhất là quy trình nông nghiệp này là làm cân bằng hệ sinh thái tự nhiên. Và cây chè một loại cây quen thuộc có giá trị cao phân bố từ đông bắc, tây bắc đến miền trung Tây nguyên tạo nên lợi thế cho sản xuất nông nghiệp ở nhiều địa phương.

Chè Xanh, chè Đen, chè Ô long

Black-Tea Tất cả các loại chè đều được chế biến từ lá và búp của cây Camellia. Loại cây này có thể cao đến 10m, nhưng người trồng chè thường giữ chúng ở độ cao 1m bằng cách cắt tỉa thường xuyên. Cây chè có 2 loại chính: sinensis và asamica. Những búp chè xanh là lá non được chế biến thành chè khô. Chè xanh hay chè đen là do cách chế biến khác nhau. Chè xanh là loại chè có công thức chế biến đơn giản hơn. Để chế biến chè Xanh, người ta hấp hoặc sấy qua ngay sau khi hái về nhằm tránh không cho các búp chè bị oxy hóa, không bị hấp thu oxy vì vậy sẽ ít chát hơn. Sau đó lá chè tiếp tục được sấy khô để cho chúng cuộn vào và tạo thành các búp chè khô như ta thường thấy cũng như để tạo mùi thơm và hương vị đặc trưng của chè xanh.

Để chế biến chè Đen, trước tiên người ta phải sấy cho chè héo còn khoảng 1/3 trọng lượng tươi ban đầu. Sau đó các lá chè được cuộn lại theo một kỹ thuật nhằm để các chất hóa học bên trong phản ứng với nhau và bắt đầu lên men. Trong giai đoạn này, chất polyphenols có trong lá chè có tác động của không khí bắt đầu làm cho lá xanh chuyển sang màu nâu đỏ. Đến cuối công đoạn này, người ta mới sấy khô chè và đóng gói.

Chè Ô long, xét về quy trình chế biến là loại chè ở giữa chè Xanh và chè Đen. Để làm chè Ô long, các lá chè sau khi hái về sẽ được sấy khô trong khoảng 1 giờ. Sau đó tiếp tục sao sấy cho đến khi mép lá chè có màu đỏ. Việc sao sấy sau đó sẽ được tiếp tục nhằm tránh cho lá chè không bị lên men nữa.

Sự khác nhau giữa chè hữu cơ và chè thông thường

Người trồng chè hữu cơ không sử dụng bất kỳ một loại phân hóa học hay thuốc trừ sâu nào cả. Thay vào đó họ dựa vào phân ủ và các loại phân hữu cơ khác nhằm tăng độ phì nhiêu cho đất vườn chè. Để kiểm soát sâu bệnh, họ dùng các chất chiết xuất từ cây xanh hoặc dùng tay để bắt sâu hay cắt tỉa những cành có sâu hại ăn. Ngược lại, người trồng chè thông thường sử dụng rất nhiều phân hóa học ví dụ như phân đạm và các loại thuốc kích thích. Họ có thể phun thuốc trừ sâu 10-15 lần/năm. Nếu nương chè hữu cơ giáp với nương chè trồng thường thì người trồng chè hữu cơ phải tiến hành các biện pháp để ngăn không cho các chất hóa dính bám vào nương chè của họ. Ngoài ra, nương chè hữu cơ phải trải qua quy trình kiểm định và chứng nhận hữu cơ của một tổ chức cấp giấy chứng nhận độc lập. Chè chỉ được chứng nhận là chè hữu cơ sau khi đã trồng theo quy trình hữu cơ ít nhất là 18 tháng/lần.

Tại sao chè hữu cơ đắt hơn chè thường?

Chè hữu cơ đắt hơn chè thường bởi vì canh tác hữu cơ đòi hỏi nhiều công lao động hơn. Chi phí công lao động thì đắt hơn so với chi phí mua thuốc hóa học. Chè hữu cơ cũng dễ bị sâu bệnh hơn và năng xuất vì thế thường thấp hơn năng xuất của chè thường, ít nhất trong 1-2 năm đầu. Ngoài ra, người trồng chè hữu cơ còn phải trả cho chi phí chứng nhận hữu cơ. Sau cùng, vì nhu cầu sử dụng chè hữu cơ hiện nay chưa cao, chi phí vận chuyển và chi phí đảm bảo chất lượng khác vẫn còn khá cao nên người tiêu dùng chưa thật sự hào hứng.

Tác dụng của chè hữu cơ với sức khỏe

organic-tea-3 Cả chè hữu cơ và chè thường đều có tác dụng rất tốt đối với sức khỏe như chúng ta đã biết. Tuy nhiên chè hữu cơ còn có thêm một số tác dụng khác do người trồng chè không sử dụng phân bón hóa học và thuốc trừ sâu. Hơn nữa chè hữu cơ được trồng theo tiêu chuẩn hữu cơ quốc tế rất chặt chẽ. Ngược lại chè thông thường có thể còn lưu giữ nhiều dư lượng thuốc hóa học do người trồng chè thông thường không tuân thủ theo bất kỳ một tiêu chuẩn kỹ thuật nào sẽ gây tác hại cho cơ thể.

Chất lượng hữu cơ được đảm bảo như thế nào?

ACT logo Như đã đề cập trên toàn bộ sản phẩm chè hữu cơ phải được một tổ chức độc lập chứng nhận. Mục đích chính của chứng nhận là để đảm bảo chất lượng sản phẩm cho người tiêu dùng rằng các sản phẩm chè đã đạt tiêu chuẩn hữu cơ. Tuy nhiên, hiện nay Việt Nam chưa có hội đồng thẩm định chất lượng hữu cơ, các chứng nhận hữu cơ trên thị trường hiện nay là của các tổ chức nước ngoài, như ACT của Thái Lan.

Các loại sản phẩm từ chè hữu cơ: Chè xanh; Chè hoa ngâu; Chè hoa nhài; Chè hoa cúc; Chè hoa sói. Chè ướp hương được làm bằng cách trộn và ướp một lượng hoa khô thích hợp với chè xanh hữu cơ ở giai đoạn cuối công đoạn chế biến chè. Ngay sau khi quá trình chế biến kết thúc, người ta sẽ tách các cánh hoa khô ra khỏi chè, chỉ để lại hương thơm của hoa. Và mỗi loại chè để lại một hương vị đặc trưng./.

Tags:

sản xuất chè hữu cơ chè shan tuyết đặc sản vùng cao

Bài liên quan

Lai Châu: Huyện Than Uyên tập trung phát triển vùng nguyên liệu chè

Trong nước 04/03/2025 12:49

Xã Tà Mung, huyện Than Uyên (Lai Châu) là một trong những xã có vùng nguyên liệu chè hàng hóa tốt nhất của huyện, do đó địa phương đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động nhân dân chuyển đổi cây trồng kém hiệu quả, tập trung phát triển sản xuất vùng nguyên liệu chè.

Tuyên Quang hiệu quả từ mô hình sản xuất chè hữu cơ

Nghiên cứu trao đổi 21/02/2025 12:10

Tuyên Quang có tổng diện tích chè gần 8.373 ha; cây chè được trồng tập trung tại các huyện Sơn Dương, Yên Sơn, Hàm Yên; vùng chè Shan tuyết tại huyện Na Hang, Lâm Bình với diện tích chè Shan tuyết hiện có trên 1.300 ha.

Chè Shan tuyết Hồng Thái 1 tôm 1 lá: Vươn tầm OCOP 5 sao

Sản phẩm hữu cơ 27/11/2024 13:24

Chè Shan tuyết Hồng Thái 1 tôm 1 lá của Hợp tác xã Sơn Trà, xã Hồng Thái, huyện Na Hang, tỉnh Tuyên Quang đã vinh dự đạt chuẩn OCOP tiềm năng 5 sao, mở ra cơ hội phát triển mới cho đặc sản chè vùng cao này.

CÁC TIN BÀI KHÁC

Khai thác tài nguyên và phát triển năng lượng sạch - xanh

Nghiên cứu trao đổi 23/10/2025 08:51

Trong thế kỷ XXI, con người đứng trước những thách thức to lớn từ biến đổi khí hậu, cạn kiệt tài nguyên và ô nhiễm môi trường. Mô hình phát triển “nâu” dựa vào khai thác tài nguyên không tái tạo, sử dụng năng lượng hóa thạch và tiêu thụ lãng phí đã bộc lộ giới hạn. Để đảm bảo tương lai bền vững, nhân loại đang hướng đến ba trụ cột quan trọng: khai thác tài nguyên và phát triển năng lượng sạch - xanh, quản lý và sử dụng nước hiệu quả, cùng với thúc đẩy kinh tế tuần hoàn dựa trên vật liệu tái sử dụng.

Đánh giá hiệu quả của các mô hình canh tác hữu cơ tích hợp trong cải thiện độ phì nhiêu đất và đa dạng sinh học tại các vùng đất bạc màu ở Đông Nam Bộ

Nghiên cứu trao đổi 22/10/2025 16:07

Các vùng đất bạc màu, nghèo dinh dưỡng tại Đông Nam Bộ, Việt Nam, đang đối mặt với nguy cơ thoái hóa nghiêm trọng do tác động của canh tác độc canh và việc lạm dụng phân bón hóa học. Để giải quyết vấn đề này, các mô hình canh tác hữu cơ tích hợp (Integrated Organic Farming Systems - IOFS) đang được coi là một giải pháp hiệu quả và bền vững. IOFS không chỉ tập trung vào việc loại bỏ hóa chất nông nghiệp mà còn tích hợp nhiều yếu tố như cây trồng, vật nuôi, thủy sản, và vi sinh vật để tạo ra một hệ sinh thái nông nghiệp khép kín, tự cung tự cấp. Bài viết này sẽ phân tích và đánh giá hiệu quả của các mô hình IOFS trong việc cải thiện độ phì nhiêu đất và tăng cường đa dạng sinh học, từ đó đưa ra một hướng đi mới cho nền nông nghiệp bền vững tại khu vực này.

Những nguyên tắc về sức khỏe trong sản xuất nông nghiệp hữu cơ

Nghiên cứu trao đổi 22/10/2025 10:11

Năm 2005, hội nghị thường niên của IFOAM tổ chức tại Adelaide - Úc đã thống nhất một định nghĩa chung về Nông nghiệp hữu cơ và xây dựng 4 nguyên tắc gồm: sức khoẻ, sinh thái, công bằng và cẩn trọng định hướng cho sản xuất và xây dựng các tiêu chuẩn nông nghiệp hữu cơ.

Tiềm năng và thách thức trong phát triển nông nghiệp hữu cơ ở Việt Nam

Nghiên cứu trao đổi 21/10/2025 08:57

Nông nghiệp hữu cơ đang nổi lên như một xu hướng tất yếu và đầy hứa hẹn cho ngành nông nghiệp Việt Nam, mang theo kỳ vọng về một nền sản xuất bền vững, sản phẩm an toàn và giá trị gia tăng cao hơn. Với những lợi thế về điều kiện tự nhiên đa dạng, lực lượng lao động nông nghiệp dồi dào và sự quan tâm ngày càng tăng từ thị trường nội địa cũng như quốc tế, tương lai phát triển nông nghiệp hữu cơ tại Việt Nam được đánh giá là rất sáng sủa, dù vẫn còn đó những thách thức cần vượt qua.

Bảy nguyên tắc cốt lõi của HACCP - Doanh nghiệp thực phẩm cần nắm chắc

Hợp tác quốc tế 20/10/2025 15:42

Trong ngành thực phẩm, an toàn vệ sinh là yếu tố sống còn quyết định niềm tin người tiêu dùng và sự phát triển bền vững của doanh nghiệp, Hợp tác xã, thậm chí gia đình. Không chỉ dừng lại ở yêu cầu trong nước, các thị trường quốc tế như EU, Mỹ, Nhật Bản đều có những quy định khắt khe về quản lý an toàn thực phẩm.

Cơ sở lý luận và thực tiễn phát triển nông nghiệp hữu cơ ở Việt Nam

Nghiên cứu trao đổi 19/10/2025 06:00

Nông nghiệp hữu cơ đang trở thành xu hướng tất yếu trong bối cảnh biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường và nhu cầu tiêu dùng thực phẩm an toàn ngày càng tăng cao. Tại Việt Nam, với tiềm năng nông nghiệp phong phú và truyền thống canh tác lâu đời, việc phát triển nông nghiệp hữu cơ không chỉ là cơ hội mà còn là yêu cầu cấp thiết.

Điểm qua thành tựu sản xuất nông nghiệp hữu cơ ở Việt Nam

Nghiên cứu trao đổi 18/10/2025 15:45

Trong những năm gần đây, nông nghiệp hữu cơ tại Việt Nam đã có những bước tiến đáng kể, đánh dấu sự chuyển mình mạnh mẽ trong ngành nông nghiệp. Sự gia tăng nhận thức về an toàn thực phẩm, bảo vệ môi trường và phát triển bền vững đã thúc đẩy người nông dân, doanh nghiệp và nhà quản lý cùng chung tay xây dựng nền nông nghiệp hữu cơ ngày càng vững mạnh.

Cơ chế, chính sách phát triển nông nghiệp hữu cơ của Việt Nam

Nghiên cứu trao đổi 17/10/2025 11:21

Trong những năm gần đây, Chính phủ Việt Nam đã đặc biệt quan tâm và đưa ra nhiều cơ chế, chính sách nhằm thúc đẩy phát triển nông nghiệp hữu cơ. Điều này xuất phát từ nhận thức sâu sắc về vai trò quan trọng của nông nghiệp hữu cơ trong việc bảo vệ môi trường, nâng cao chất lượng nông sản và đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng về thực phẩm an toàn.

Canh tác ngô bền vững trên đất dốc tại các tỉnh vùng cao Tây Bắc

Nghiên cứu trao đổi 17/10/2025 11:17

Ngày 16/10 vừa qua, tại xã Chiềng Sại, tỉnh Sơn La, Công ty TNHH Syngenta Việt Nam phối hợp cùng Viện Thổ nhưỡng Nông hóa (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) và Sở Nông nghiệp & Môi trường tỉnh Sơn La tổ chức Hội thảo sơ kết Mô hình Canh tác ngô bền vững trên đất dốc, đánh dấu hơn hai năm triển khai mô hình trồng ngô theo hướng bảo vệ sức khỏe đất và giảm xói mòn.

Tuyến trùng ký sinh - kẻ thù của rễ cây trồng: Đặc trị bằng giải pháp sinh học

Chế phẩm sinh học 16/10/2025 08:30

Trong sản xuất nông nghiệp, rễ cây chính là “trái tim” của hệ sinh thái đất, đóng vai trò hấp thụ nước, dinh dưỡng và tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển toàn diện của cây trồng. Tuy nhiên, một trong những kẻ thù nguy hiểm, gây thiệt hại nghiêm trọng đến bộ rễ chính là tuyến trùng ký sinh (Nematodes). Chúng không chỉ làm suy yếu khả năng sinh trưởng của cây mà còn mở đường cho nhiều loại nấm bệnh nguy hiểm khác xâm nhập.

Đa dạng kênh tiêu thụ hàng hóa: "Chìa khóa" phát triển bền vững nông nghiệp hữu cơ

Nghiên cứu trao đổi 15/10/2025 11:04

Sản xuất nông nghiệp hữu cơ mang lại nhiều lợi ích vượt trội về môi trường, sức khỏe và kinh tế. Tuy nhiên, để ngành này phát triển bền vững, việc đảm bảo đầu ra ổn định và có giá trị cho sản phẩm hữu cơ là yếu tố then chốt. Nếu không có các kênh tiêu thụ hiệu quả, nông dân sẽ gặp khó khăn trong việc duy trì sản xuất và mở rộng quy mô. Bài viết này sẽ đi sâu vào các giải pháp đa dạng để tiêu thụ sản phẩm hữu cơ, từ các kênh truyền thống đến những phương thức tiếp cận hiện đại và sáng tạo.

Từ tiềm năng đến hiện thực hóa một nền nông nghiệp hữu cơ bền vững

Nghiên cứu trao đổi 14/10/2025 11:32

Hai thập kỷ tới, bức tranh nông nghiệp Việt Nam hứa hẹn sẽ chứng kiến một sự chuyển mình mạnh mẽ, với nông nghiệp hữu cơ không còn là một xu hướng nhỏ lẻ mà sẽ trở thành một trụ cột quan trọng, định hình lại cách chúng ta sản xuất, tiêu thụ thực phẩm và tương tác với môi trường.

XEM THÊM