Nghề trồng "Vàng trắng” ở Lý Sơn

Đã đôi lần đến với vương quốc tỏi Lý Sơn, điều tôi lưu luyến nhất vẫn là những cánh đồng bạt ngàn màu xanh, đều tăm tắp của tỏi; khung cảnh nên thơ của các tia nước phun tưới theo giờ; hương tỏi khi thu hoạch và hình ảnh… người nông dân đổ mồ hôi, nước mắt để đổi lấy vị đặc trưng rất riêng của chất tỏi đảo Lý Sơn.

Từ đỉnh núi Thới Lới nhìn xuống, một góc đảo Lý Sơn tuyệt đẹp hiện ra với bạt ngàn những thửa ruộng trồng tỏi, đây cũng là view mà các nhiếp ảnh gia thường “săn mây” khi du lịch trên đảo.

Mồ hôi rơi xuống cát

Tỏi Lý Sơn thường được trồng vào vụ Đông Xuân, bắt đầu từ tháng 9, 10 và thu hoạch vào tháng 2 và 3 (Âm lịch) năm sau. Dịp này, người nông dân tất bật từ sáng sớm đến tối muộn trên những cánh đồng tỏi đang vào mùa thu hoạch.

Ghé thăm các ruộng đất cát vào mùa “làm đất”, chứng kiến người dân nơi đây thay đất tạo môi trường mới cho cây mới thấu hiểu được sự vất vả, trong quá trình tạo ra những cây tỏi mang hương vị đặc trưng riêng.

Nói về cách làm đất trồng tỏi, bà Nguyễn Thị Tình (xã An Hải, huyện Lý Sơn) tận tình: Trước tiên phủ một lớp đất đỏ bazan lên mặt ruộng. Lớp đất này được thay mới sau 2-3 năm. Tiếp đó, phủ thêm một lớp cát biển mỏng lên mặt ruộng. Cát phủ lên mặt để giữ độ ẩm cho đất. Canh tác được tầm 2 vụ là phải thay lớp cát mới.

“Công việc cứ lặp lại thường xuyên một vòng tuần hoàn, ngoài vất vả nghề trồng tỏi còn chịu ảnh hưởng thời tiết, như mưa nhiều thì úng, gió to thổi bay hết cát không giữ được tỏi, ngày càng nhiều bệnh về cây khó chữa, nếu nắng to thiếu nước cây cũng gầy tong teo, khó phát triển, chăm sóc cây từ sáng đến tối mịt như bắt sâu, nhổ cỏ và tưới nước thường xuyên” - Ông Đặng Văn Bốn gắn bó với cây tỏi mấy chục năm qua, chia sẻ.

Theo phòng Kinh tế huyện Lý Sơn, toàn diện tích đảo có hơn 300 ha đất nông nghiệp.

Huyện đảo Lý Sơn có diện tích gần 10km², nhưng 1/3 diện tích được trồng hành, tỏi. Theo các nông hộ trồng tỏi lâu năm, cây tỏi rất phù hợp với chất đất trên đảo, tuy nhiên việc trồng tỏi rất kỳ công. Người dân huyện đảo đã cần mẫn xử lí nham thạch núi lửa phong hóa phối trộn với cát trắng khai thác từ biển, tạo nên những cánh đồng trồng tỏi trù phú. Điều này tạo nên hương vị đặc trưng của tỏi Lý Sơn mà không nơi nào có được.

Đảo Lý Sơn có thời tiết khắc nghiệt. Ruộng tỏi được tưới 1-2 lần mỗi ngày, vụ tỏi chính trong năm lại nằm trong khoảng thời gian nắng nóng gay gắt nhất. Lượng nước ngọt trên đảo Lý Sơn rất khan hiếm. Do đó người dân đầu tư hệ thống tưới tiết kiệm để đảm bảo nguồn nước tưới.

Theo Phòng Kinh tế huyện Lý Sơn, toàn đảo có hơn 300 ha đất nông nghiệp. Trong đó, hành tím và tỏi là hai loại nông sản chủ lực của huyện đảo. Với sản lượng trung bình hằng năm đạt trên 2.500 tấn tỏi khô. Do thổ nhưỡng đặc biệt, nên cây tỏi Lý Sơn luôn có sản lượng cao, chất lượng thơm ngon nổi tiếng. Tỏi mang hương thơm, vị cay nhẹ, vỏ mỏng và rễ mềm, tỏi không to mà thon dài và không hôi như các giống tỏi khác…

“Vàng trắng” nuôi bao người

Khi cơn bão qua đi, những cơn mưa đầu mùa bắt đầu tí tách, người nông dân cũng bắt đầu xuống giống mùa tỏi mới với mong ước tỏi được mùa, được giá. Họ cào từng hàng đất sau đó trồng từng tép tỏi xuống phủ đất lấp mặt tỏi, sau đó vài ngày tưới nước một lần và chăm bón thường xuyên.

Mặc dù gặp khó khăn về thời tiết, giá tỏi lên xuống thất thường. Thế nhưng, nông dân Lý Sơn chưa bao giờ nghĩ đến việc bỏ nghề. Với cư dân trên đảo Lý Sơn, nghề trồng tỏi còn thể hiện tấm lòng tri ân của con cháu nối dõi nghề của các bậc tiền nhân, nên không quản nhọc nhằn, người Lý Sơn luôn kiên quyết giữ nghề!

Mỗi năm, nông dân Lý Sơn trồng 1 vụ tỏi và 3 vụ hành.

Với những cư dân trên đảo Lý Sơn, nghề trồng tỏi không chỉ mưu sinh, mà còn thể hiện tấm lòng tri ân của con cháu nối dõi nghề của các bậc tiền nhân.

Trồng 3 sào tỏi, ông Phạm Sơn (xã An Hải, huyện Lý Sơn) cho biết: “Năm nay thời tiết thuận lợi, sâu bệnh cũng hạn chế, không có dịch hại cây trồng nên tỏi rất tốt. Nhà tôi thu được 1,8 tấn tỏi, với giá bán 45.000-50.000 đồng/kg tỏi tươi, 80.000-90.000 đồng/kg tỏi khô, bình quân nhà tôi thu về hơn 75 triệu đồng/vụ”.

Ngay từ sáng sớm, chị Trương Thị Sang (xã An Hải, huyện Lý Sơn) cùng các thành viên trong gia đình ra đồng thu hoạch tỏi, chị phấn khởi: “Năm nay tỏi được mùa nên tỏi cô đơn (tỏi một tép) rất ít, như đồng ruộng của tôi chỉ thu được chưa tới vài kg tỏi cô đơn”.

Tỏi Lý Sơn nổi tiếng tốt cho sức khỏe bởi chứa nhiều dinh dưỡng. Ngoài ra, đây là nguồn tạo sinh kế cho người dân trên đảo.

Bà Nguyễn Thị Nở (xã An Hải, huyện Lý Sơn) trồng hơn 600m² ruộng tỏi, bà thu về hơn 500kg tỏi tươi. Bà cho biết: “Lượng thu về như vậy là quá đạt so với các năm trước nên cả nhà tôi đều rất vui mừng. Giá bán ở mức trung bình nhưng năng suất, sản lượng tăng cũng tăng thu nhập cho gia đình”. Tương tự, bà Nguyễn Thị Đen (xã An Hải, huyện Lý Sơn) trồng 1 sào tỏi, thu về khoảng 400kg tỏi tươi.

Được biết, Sở Công Thương Quảng Ngãi thời gian qua đã tổ chức nhiều hoạt động xúc tiến thương mại, mở rộng sản xuất, kinh doanh, kết nối giao thương, tìm kiếm, mở rộng thị trường tiêu thụ hàng hóa. Thông qua hoạt động kết nối cung cầu giữa Quảng Ngãi với các tỉnh, thành phố trong cả nước và khu vực góp phần đẩy mạnh giao thương. Qua đó, tìm hiểu nhu cầu, tiêu chuẩn sản phẩm, nắm bắt thông tin thị trường, giới thiệu các sản phẩm OCOP, sản phẩm đặc trưng của Quảng Ngãi vào hệ thống phân phối trong và ngoài nước, trong đó tiêu biểu có đặc sản tỏi Lý Sơn.

Nâng tầm giá trị đặc sản tỏi Lý Sơn

Tỏi Lý Sơn là nhãn hiệu địa lý của loại tỏi được trồng duy nhất ở huyện đảo Lý Sơn, tỉnh Quảng Ngãi và đã trở thành thương hiệu, nhãn hiệu của vùng, tỏi Lý Sơn đã được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) cấp chứng nhận số 19213/QĐ-SHTT ngày 10/12/2007.

Đến năm 2017, tỏi Lý Sơn lọt vào danh sách “Top 10 đặc sản quà tặng nổi tiếng Việt Nam” của Tổ chức Kỷ lục Việt Nam. Để đưa Tỏi Lý Sơn vươn xa, nhiều cá nhân và tập thể chú trọng xây dựng vùng chuyên canh tỏi sạch Lý Sơn.

Nông dân Lý Sơn với niềm vui ngày thu hoạch tỏi.

Đau đáu với tỏi quê hương, cũng như mong muốn tạo uy tín cho sản phẩm chính hiệu trước hàng “nhái” hành tỏi Lý Sơn, người con Lý Sơn Nguyễn Văn Định đã đăng ký thương hiệu “Vua tỏi” và được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học & công nghệ) cấp giấy chứng nhận. “Vua tỏi” Lý Sơn Nguyễn Văn Định cũng chính là người đưa 80 tấn tỏi Lý Sơn đầu tiên xuất khẩu ra 3 thị trường Thái Lan, Dubai, Singapore.

Hiện nay, tỏi Lý Sơn chính hiệu với nhãn hiệu “Vua tỏi” đã có mặt tại các siêu thị trong hệ thống siêu thị Big C, Co.op Mart và nhiều siêu thị khác khắp cả nước. Ngoài ra “Vua tỏi” Lý Sơn cũng có mặt tại tại các cảng hàng không ở miền Trung để bán cho du khách.

Để nâng cao giá trị tỏi, không còn cách nào khác là làm hữu cơ, vi sinh, đầu tư nhà máy sản xuất phân vi sinh, kho bảo vệ giống ngay tại đảo, sẽ làm thay đổi bộ mặt của nông nghiệp. “Vua tỏi” Lý Sơn khuyến khích bà con chỉ cần trồng tỏi sạch sẽ bao tiêu hết sản phẩm.

Theo “Vua tỏi” Lý Sơn Nguyễn Văn Định, điều kiện tự nhiên đã ban tặng cho Lý Sơn nguồn phân bón hữu cơ tuyệt vời từ rong biển, từ xác cá, vi sinh vật tấp vào bờ, nên không lý do gì mà người dân nơi đây không tận dụng nó để phát triển nông nghiệp hữu cơ. Điều cần nhất hiện nay là chính quyền sớm xác lập vùng sản xuất chuyên canh nông nghiệp sạch.

Các cơ quan ban ngành và doanh nghiệp trên địa bàn luôn đau đáu với việc nâng tầm giá trị đặc sản tỏi Lý Sơn.

Nhằm nâng tầm giá trị đặc sản tỏi Lý Sơn, ngày 01/7/2023, Công ty cổ phần hàng tiêu dùng Masan, UBND huyện Lý Sơn và gần 60 hộ dân trồng tỏi đã ký thỏa thuận hợp tác cung ứng dài hạn tỏi Lý Sơn để chế biến thực phẩm, giúp hình ảnh, thương hiệu của tỏi Lý Sơn vươn xa hơn trong nước lẫn thế giới.

Ngoài ra, huyện Lý Sơn cũng yêu cầu các phòng chức năng nghiên cứu giải pháp nhằm quy hoạch vùng sản xuất chuyên canh về nông nghiệp sạch. Qua đó thu hút, kết nối các nhà đầu tư, gắn việc sản xuất này với phát triển du lịch, từ đó sẽ có nhiều người biết đến và tin dùng nông sản của đảo.

Về vấn đề này, Chủ tịch huyện đảo Lý Sơn chia sẻ: “Mô hình trồng tỏi sạch là cơ hội để nông dân Lý Sơn nâng cao nhận thức, chuyển đổi phương thức canh tác, phát triển bền vững nghề trồng tỏi, tăng lợi nhuận. Huyện Lý Sơn đang kêu gọi, thu hút và hỗ trợ tối đa, tạo điều kiện cho doanh nghiệp và người dân phát triển, duy trì chuỗi liên kết theo hướng nông sản sạch, theo hướng hữu cơ, để tỏi Lý Sơn không còn là sản phẩm nông nghiệp đơn thuần mà cần được nâng cao giá trị.

“Mục đích cuối cùng là hướng nông dân đến trồng tỏi sạch, cung cấp cho người tiêu dùng, du khách những sản phẩm sạch, giá trị chất lượng tỏi Lý Sơn được nâng cao hơn, tăng thêm nguồn thu nhập cho nông dân” – Chủ tịch huyện Lý Sơn đau đáu.

Bài liên quan

Ban Thường vụ Tỉnh ủy Cao Bằng khoá XIX, nhiệm kỳ 2020 – 2025 tổ chức Hội nghị lần thứ 74

Trong nước 15/07/2025 08:07

Sáng 14/7, Ban Thường vụ (BTV) Tỉnh ủy Cao Bằng khóa XIX, nhiệm kỳ 2020 - 2025 tổ chức Hội nghị lần thứ 74. Đồng chí Quản Minh Cường, Bí thư Tỉnh ủy Cao Bằng chủ trì hội nghị.

Người nông dân tiên phong mở hướng đi mới cho nông nghiệp địa phương

Kinh tế nông nghiệp 13/07/2025 10:55

“Năm 2021, vườn thanh long 4.000 m2, hơn 800 trụ được trồng từ năm 1999 của gia đình bị nhiễm bệnh hại diện rộng, lại đúng vào thời điểm quả thanh long rớt giá, vợ chồng tôi quyết định chặt bỏ toàn bộ vườn thanh long, chuyển sang trồng nho hạ đen theo mô hình sản xuất nông nghiệp sạch, an toàn, tiêu chuẩn VietGAP. Năm nay, vườn nho cho thu hoạch vụ đầu, có thể nói đây là thành quả của sự “táo bạo” chuyển đổi cây trồng của vợ chồng tôi”. Nở nụ cười thân tình trên gương mặt rám nắng, ông Hà Văn Luân, chủ vườn nho hạ đen, xóm Vũ Ngược, xã Nguyên Bình (Cao Bằng) hồ hởi nói.

Hiệu quả tích cực từ mô hình Aquaponics, đưa thực phẩm sạch đến tận tay người tiêu dùng

Kinh tế nông nghiệp 12/07/2025 09:27

Tiên phong ứng dụng hệ thống “Aquaponics” trong nuôi cá và trồng rau tuần hoàn khép kín với quy mô lớn. Công ty TNHH Nông sản Sông Lam 37 đã cung cấp ra thị trường những sản phẩm chất lượng đến tận tay người tiêu dùng.

Quảng Ngãi kiện toàn bộ máy lãnh đạo BQL Khu kinh tế Dung Quất và các Khu công nghiệp

Trong nước 10/07/2025 17:53

UBND tỉnh Quảng Ngãi vừa công bố quyết định bổ nhiệm Trưởng Ban và 8 Phó Trưởng Ban Quản lý Khu kinh tế (KKT) Dung Quất và các Khu công nghiệp (KCN). Việc kiện toàn bộ máy lãnh đạo nhằm nâng cao hiệu quả quản lý sau sáp nhập, đáp ứng yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới.

Nghị định mới “mở lối” sinh kế trồng dược liệu trong rừng

Chính sách 11/07/2025 11:31

Đầu tháng 7/2025, Chính phủ ban hành Nghị định 183/2025/NĐ-CP, bổ sung quy định về nuôi, trồng và thu hoạch cây dược liệu trong rừng đặc dụng, phòng hộ, sản xuất. Nghị định có hiệu lực từ 15/8/2025, tạo hành lang pháp lý thúc đẩy phát triển dược liệu bền vững gắn với bảo vệ rừng và sinh kế người dân.

Phát triển du lịch Quảng Ngãi gắn với đặc trưng văn hóa và địa hình sau sáp nhập

Hữu cơ và môi trường 11/07/2025 11:21

Tỉnh Quảng Ngãi tổ chức Tọa đàm “Kết nối, hợp tác phát triển du lịch” ngay sau sáp nhập với Kon Tum. Từ đây, chiến lược mới được định hình, hướng tới phát triển du lịch bền vững, liên kết và đậm đà bản sắc.

CÁC TIN BÀI KHÁC

Mật ong Bình Dương - Ngọt ngào hương vị hoa rừng

Hữu cơ và đời sống 28/06/2025 10:43

Xã Bình Dương, huyện Hoà An (Cao Bằng) có diện tích rừng chiếm hơn 70% diện tích đất tự nhiên, đây là một lợi thế để người dân của xã khai thác phát triển nghề nuôi ong lấy mật. Nghề nuôi ong lấy mật đã đem lại cho người dân xã Bình Dương nguồn thu nhập ổn định, cải thiện sinh kế và cơ hội làm giàu bền vững. Ông Hoàng Thanh Cư, Tổ trưởng Tổ hợp tác Mật ong hoa tự nhiên xã Bình Dương khẳng định.

TP Hồ Chí Minh: Du khách từ hơn 30 nước đến tham quan nông trại hữu cơ

Hữu cơ và đời sống 27/06/2025 17:33

Làm nông nghiệp hữu cơ đã giúp một trang trại thu hút nhiều du khách và tạo điều kiện để khách trải nghiệm, hiểu biết về nông nghiệp hữu cơ.

Thực phẩm hữu cơ nhập khẩu: “Hữu cơ ngoại” có thực sự chất lượng?

Hữu cơ và đời sống 27/06/2025 09:42

Ngày nay, không khó để bắt gặp những hình ảnh bắt mắt về “Organic Apples” từ Mỹ, “Organic Milk” từ Úc hay “EU Organic Veggie” tại các kệ siêu thị, cửa hàng cao cấp, và thậm chí trên các nền tảng bán hàng trực tuyến. Nhưng lối “sính ngoại” và tâm lý “đắt sắt ra miếng” có đang thực sự đúng đối với sản phẩm, thực phẩm hữu cơ?

Bánh đa cua Hải Phòng: Hương vị đậm đà của thành phố Cảng

Cẩm nang 24/06/2025 11:35

Hải Phòng không chỉ nổi tiếng với những bãi biển trải dài, những con phố nhộn nhịp mà còn đi vào lòng người bởi một món ăn đặc trưng, mang đậm hương vị của đất cảng: bánh đa cua. Món ăn này không chỉ là một bữa sáng quen thuộc mà còn là biểu tượng ẩm thực, là niềm tự hào của người dân Hải Phòng, khiến bất cứ du khách nào khi ghé thăm cũng muốn được một lần thưởng thức.

Tiếng "xèo xèo" quyến rũ, sắc vàng rộm của bánh Xèo

Hữu cơ và đời sống 18/06/2025 10:48

Trong bức tranh ẩm thực Việt Nam đa dạng và phong phú, bánh xèo nổi lên như một món ăn dân dã mà đầy quyến rũ, với tiếng "xèo xèo" vui tai khi đổ bánh, sắc vàng rộm hấp dẫn và hương thơm nồng nàn lan tỏa khắp không gian. Không chỉ là một món ăn đường phố quen thuộc, bánh xèo còn là hiện thân của sự khéo léo, sáng tạo trong ẩm thực Việt, mang trong mình hương vị đặc trưng của từng vùng miền, gói trọn hồn quê trong từng chiếc bánh giòn tan.

Quảng Bình: Huyện Lệ Thuỷ tăng cường tiêm các loại vắc-xin trên đàn vật nuôi

Hữu cơ và đời sống 13/06/2025 10:03

Lực lượng chức năng tại huyện Lệ Thuỷ, tỉnh Quảng Bình đã phối hợp với bà con chăn nuôi trên địa bàn tăng cường tiêm các loại vắc-xin trên đàn vật nuôi để phòng chống dịch bệnh…

OCOP - Nâng tầm nông sản bản địa, lan tỏa giá trị văn hóa vùng cao

Hữu cơ và đời sống 12/06/2025 09:34

Tỉnh Cao Bằng sau hơn 5 năm triển khai Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) đã khai thác hiệu quả tiềm năng nhiều sản phẩm nông sản đặc trưng, tiêu biểu của địa phương. Chương trình đã phát huy tốt giá trị nghề truyền thống, tạo việc làm cho hàng nghìn lao động, nâng cao thu nhập, cải thiện sinh kế cho người dân, nhất là đối với người dân tộc thiểu số. Các sản phẩm OCOP mang đậm hương vị bản địa và giá trị bản sắc văn hoá vùng cao đã và đang từng bước có mặt tại các thị trường lớn.

Những phương pháp kéo dài "tuổi thọ" sản phẩm hữu cơ

Hữu cơ và đời sống 04/06/2025 11:16

Trong thời đại mà sức khỏe và môi trường được đặt lên hàng đầu, thực phẩm hữu cơ đã trở thành lựa chọn ưu tiên của nhiều gia đình. Tuy nhiên, không ít người gặp khó khăn trong việc bảo quản các sản phẩm hữu cơ để duy trì độ tươi ngon và giá trị dinh dưỡng của chúng.

Tác dụng của thực phẩm hữu cơ đối với sức khỏe con người

Sản phẩm hữu cơ 30/05/2025 10:28

Thực phẩm hữu cơ đã trở nên bùng nổ và phổ biến trong hai thập kỷ qua. Bài viết này sẽ đưa ra nhằm phân tích hàm lượng chất dinh dưỡng và tác dụng của thực phẩm hữu cơ đối với sức khỏe con người.

Sữa chua Trân châu Hạ Long: mềm mịn, dẻo dai, món ngon bên bờ di sản

Thực phẩm và hữu cơ 29/05/2025 10:38

Giữa khung cảnh thiên nhiên kỳ vĩ của Vịnh Hạ Long, nơi những đảo đá vôi sừng sững vươn mình trên làn nước xanh biếc, không chỉ có hải sản tươi ngon làm say lòng du khách. Bên cạnh đó, một món ăn vặt tưởng chừng quen thuộc nhưng lại mang hương vị và phong cách độc đáo, đã trở thành một "đặc sản" không chính thức, một làn gió mới thổi vào ẩm thực Hạ Long: Sữa Chua Trân Châu. Không đơn thuần là sự kết hợp giữa sữa chua và trân châu, món ăn này đã được nâng tầm, mang đến một bản giao hưởng mềm mịn, dẻo dai, ngọt ngào và thanh mát, trở thành một trải nghiệm thú vị cho bất kỳ ai đặt chân đến vùng đất di sản này.

Việt Nam đang sản xuất hơn 120 loại rau có nguồn gốc nhiệt đới, cận nhiệt đới và ôn đới

Hữu cơ và đời sống 28/05/2025 17:13

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, với điều kiện tự nhiên thuận lợi Việt Nam đã và đang sản xuất hơn 120 loại rau có nguồn gốc nhiệt đới, cận nhiệt đới và ôn đới.

Đắk Lắk: Nhiều giải pháp đồng bộ nhằm đảm bảo chất lượng, an toàn thực phẩm

Hữu cơ và đời sống 26/05/2025 07:47

Trong bối cảnh thị trường trong nước và quốc tế ngày càng khắt khe với yêu cầu chất lượng và an toàn thực phẩm (ATTP), tỉnh Đắk Lắk đã và đang triển khai mạnh mẽ nhiều giải pháp đồng bộ nhằm đảm bảo chất lượng, ATTP cho các sản phẩm nông, lâm, thủy sản. Báo cáo mới nhất của Sở Nông nghiệp và Môi trường cho thấy nỗ lực đáng ghi nhận của toàn ngành trong giai đoạn 2022–2024 và những định hướng chiến lược cho giai đoạn tới.

XEM THÊM