Giáo sư Bùi Huy Đáp nhà nông học hàng đầu của Việt Nam

Giáo sư Bùi Huy Đáp (1919-2004) là một nhà nông học nổi tiếng của Việt Nam, người đã có những đóng góp to lớn cho nền nông nghiệp nước nhà, đặc biệt là trong lĩnh vực lúa nước. Ông được biết đến như một trong hai nhà nông học xuất sắc nhất của Việt Nam, bên cạnh Bác sỹ nông học Lương Định Của. Cuộc đời và sự nghiệp của Giáo sư Bùi Huy Đáp là một minh chứng cho tinh thần lao động miệt mài, không ngừng nghỉ vì sự phát triển của nông nghiệp và đời sống của người nông dân.

Giáo sư Bùi Huy Đáp nhà nông học hàng đầu của Việt Nam

Chân dung GS Bùi Huy Đáp.

Tuổi thơ và con đường học vấn: Bùi Huy Đáp sinh ra tại Vụ Bản, Nam Định, trong một gia đình nông dân nghèo. Tuy hoàn cảnh khó khăn, nhưng ông được cha mẹ tạo điều kiện cho ăn học đầy đủ. Với tinh thần ham học hỏi và ý chí vươn lên, ông đã tốt nghiệp kỹ sư Nông nghiệp tại trường Đại học Nông lâm Đông Dương (tiền thân của Học viện Nông nghiệp Việt Nam ngày nay) vào năm 1940.

Những đóng góp cho nền nông nghiệp Việt Nam: Sau khi tốt nghiệp, ông bắt đầu sự nghiệp của mình trong ngành nông nghiệp. Trước Cách mạng tháng Tám, ông từng làm việc tại sở nông lâm Trung Kỳ và giữ chức Hiệu trưởng trường canh nông Huế. Sau Cách mạng, ông tham gia vào chính quyền Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và giữ nhiều chức vụ quan trọng như Tổng thư ký Bộ Canh nông, Phó Giám đốc Nha Nông chính.

Một trong những đóng góp quan trọng nhất của Giáo sư Bùi Huy Đáp là công trình nghiên cứu về lúa xuân. Ông đã dành nhiều năm nghiên cứu và cải tiến giống lúa, giúp tăng năng suất và chất lượng lúa gạo, góp phần quan trọng vào việc đảm bảo an ninh lương thực cho đất nước. Công trình này đã được Nhà nước trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh (đợt 1) vào năm 1996. Không chỉ tập trung vào nghiên cứu, Giáo sư Bùi Huy Đáp còn là một nhà giáo tận tâm. Ông đã đào tạo nhiều thế hệ kỹ sư nông nghiệp, đóng góp vào việc xây dựng đội ngũ cán bộ khoa học kỹ thuật cho ngành nông nghiệp. Ông là Hiệu trưởng đầu tiên của trường Đại học Nông Lâm (nay là Học viện Nông nghiệp Việt Nam) vào năm 1959.

Tấm gương sáng về tinh thần lao động và cống hiến: Giáo sư Bùi Huy Đáp là một tấm gương sáng về tinh thần lao động miệt mài và cống hiến cho khoa học. Ngay cả sau khi bị tai biến mạch máu não vào năm 1985, ông vẫn tiếp tục nghiên cứu và viết bài về nông nghiệp. Tinh thần không ngừng nghỉ của ông đã truyền cảm hứng cho nhiều thế hệ nhà khoa học và sinh viên. Giáo sư Bùi Huy Đáp được biết đến nhiều nhất với những đóng góp to lớn trong việc nghiên cứu và cải tiến giống lúa, đặc biệt là lúa xuân. Tuy nhiên, ông cũng có những nghiên cứu về các loại cây trồng khác. Dưới đây là một số công trình nghiên cứu cụ thể của ông:

Về lúa xuân: Chuyển đổi cơ cấu mùa vụ: Đây là công trình nổi bật nhất của Giáo sư Bùi Huy Đáp. Trước đây, ở miền Bắc Việt Nam, vụ chiêm (vụ đông xuân) thường kéo dài, năng suất thấp và thường bị ảnh hưởng bởi thời tiết lạnh. Giáo sư đã nghiên cứu và đưa ra giải pháp chuyển đổi sang vụ lúa xuân ngắn ngày, năng suất cao hơn, thích ứng tốt hơn với điều kiện khí hậu. Công trình này đã tạo ra một cuộc cách mạng trong sản xuất lúa gạo ở miền Bắc, góp phần quan trọng vào việc đảm bảo an ninh lương thực.

Chọn tạo giống lúa mới: Giáo sư Bùi Huy Đáp và các cộng sự đã nghiên cứu và lai tạo ra nhiều giống lúa xuân mới, có năng suất cao, chất lượng tốt, khả năng chống chịu sâu bệnh và điều kiện bất lợi tốt hơn. Các giống lúa này đã được phổ biến rộng rãi trong sản xuất, góp phần nâng cao năng suất và sản lượng lúa gạo của cả nước.

Kỹ thuật canh tác lúa xuân: Bên cạnh việc nghiên cứu về giống, Giáo sư Bùi Huy Đáp cũng chú trọng đến việc nghiên cứu và cải tiến kỹ thuật canh tác lúa xuân, bao gồm kỹ thuật làm đất, gieo cấy, chăm sóc, bón phân, phòng trừ sâu bệnh... Những kỹ thuật này đã được phổ biến đến nông dân, giúp họ áp dụng vào sản xuất một cách hiệu quả.

Về các loại cây trồng khác: Mặc dù lúa xuân là lĩnh vực nghiên cứu chính, Giáo sư Bùi Huy Đáp cũng quan tâm đến các loại cây trồng khác, đặc biệt là các loại cây trồng cạn và cây công nghiệp ngắn ngày. Tuy nhiên, thông tin chi tiết về các công trình nghiên cứu này không được phổ biến rộng rãi như về lúa xuân. Có thể ông đã tham gia vào các nghiên cứu về: Cây ngô: Nghiên cứu về giống, kỹ thuật canh tác ngô để nâng cao năng suất và sản lượng. Cây khoai lang, cây sắn: Nghiên cứu về các giống cây lương thực phụ để đa dạng hóa nguồn lương thực. Các loại rau màu: Nghiên cứu về kỹ thuật trồng rau màu để cung cấp nguồn thực phẩm tươi sống cho người dân.

Bộ trưởng Giáo dục Nguyễn Thiện Nhân trong ngày đặt Bức tượng GS Bùi Huy Đáp tại Học viện Nông nghiệp.

Giáo sư Bùi Huy Đáp đã có những đóng góp to lớn cho nền nông nghiệp Việt Nam, đặc biệt là trong lĩnh vực lúa xuân. Công trình nghiên cứu về chuyển đổi cơ cấu mùa vụ và chọn tạo giống lúa xuân mới của ông đã có ảnh hưởng sâu rộng đến sản xuất lúa gạo ở miền Bắc, góp phần quan trọng vào việc đảm bảo an ninh lương thực quốc gia. Mặc dù thông tin chi tiết về các nghiên cứu của ông về các loại cây trồng khác không được phổ biến rộng rãi, nhưng có thể khẳng định rằng ông đã có những đóng góp nhất định trong việc đa dạng hóa cây trồng và phát triển nền nông nghiệp toàn diện.

Lời mẹ dặn theo suốt cuộc đời: Một câu chuyện cảm động về Giáo sư Bùi Huy Đáp được kể lại là lời mẹ ông dặn dò: “Con ơi, làm người phải có ích cho đời”. Lời dạy này đã theo ông suốt cuộc đời, trở thành động lực để ông cống hiến hết mình cho sự nghiệp phát triển nông nghiệp của đất nước.

Giáo sư Bùi Huy Đáp không chỉ là một nhà khoa học tài năng mà còn là một nhà giáo tận tâm và một người có nhân cách cao đẹp. Cuộc đời và sự nghiệp của ông là một tấm gương sáng cho các thế hệ sau noi theo. Những đóng góp của ông cho nền nông nghiệp Việt Nam sẽ mãi được ghi nhớ và trân trọng. Ông xứng đáng là một tượng đài của ngành nông nghiệp Việt Nam, một người con ưu tú của quê hương Nam Định và của cả dân tộc. Với những cống hiến to lớn cho sự nghiệp xây dựng và phát triển nền khoa học nông nghiệp, phát triển sản xuất nông nghiệp.

GS Bùi Huy Đáp đã được Nhà nước tặng thưởng nhiều danh hiệu và phần thưởng cao quý: Huân chương Kháng chiến hạng Nhất (1956); Huân chương Kháng chiến chống Mỹ, cứu nước hạng Nhất (1980); Hai Huân chương Lao động hạng Nhì (1955, 1962); Chiến sĩ thi đua toàn quốc (1952); Nhiều năm là Chiến sĩ thi đua của ngành nông nghiệp; Huy chương Vì giai cấp nông dân tập thể (năm 1991); Đặc biệt là ông được Nhà nước trao phần thưởng cao quý là: Giải thưởng Hồ Chí Minh (đợt I năm 1996) - với công trình khoa học: "Lúa xuân"./.

Bài liên quan

CÁC TIN BÀI KHÁC

Đổi mới sáng tạo trong nông nghiệp: Nền tảng an ninh lương thực và phát triển bền vững

Nghiên cứu trao đổi 14/01/2025 10:11

Nông nghiệp đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế và an ninh lương thực của mỗi quốc gia. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, dân số gia tăng và nhu cầu tiêu dùng ngày càng khắt khe, đổi mới sáng tạo trong nông nghiệp trở thành yếu tố sống còn, không chỉ giúp nâng cao năng suất và chất lượng nông sản mà còn góp phần bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.

Trung Nguyên: Hành trình kiến tạo thương hiệu và văn hóa cà phê Việt

Nghiên cứu trao đổi 12/01/2025 07:29

Trung Nguyên không chỉ là một thương hiệu cà phê, mà còn là một câu chuyện về khát vọng, sự sáng tạo và nỗ lực không ngừng nghỉ để đưa cà phê Việt Nam ra thế giới. Được thành lập vào năm 1996 tại Buôn Ma Thuột, Trung Nguyên đã nhanh chóng trở thành một biểu tượng, góp phần định hình và phát triển văn hóa cà phê Việt Nam.

Vai trò của kinh tế tập thể trong giai đoạn hiện nay

Nghiên cứu trao đổi 11/01/2025 14:02

Nền kinh tế Việt Nam đang hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế thế giới, bên cạnh kinh tế nhà nước và kinh tế tư nhân, kinh tế tập thể đóng một vai trò quan trọng, góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Với bản chất là hình thức kinh tế dựa trên sự hợp tác, liên kết tự nguyện của các thành viên, kinh tế tập thể không chỉ mang lại lợi ích kinh tế cho các thành viên mà còn góp phần giải quyết các vấn đề xã hội, bảo vệ môi trường và xây dựng nông thôn mới.

Biển Đông và kinh tế biển Việt Nam

Nghiên cứu trao đổi 11/01/2025 06:53

Biển Đông, một vùng biển nằm ở rìa tây Thái Bình Dương, có vị trí địa kinh tế và địa chính trị vô cùng quan trọng đối với nhiều quốc gia trong khu vực, trong đó có Việt Nam. Với bờ biển dài hơn 3.260 km, vùng đặc quyền kinh tế rộng lớn và nguồn tài nguyên phong phú, Biển Đông đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế, an ninh quốc phòng và văn hóa của Việt Nam.

Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai: Những thăng trầm đầu tư vào nông nghiệp

Nghiên cứu trao đổi 10/01/2025 15:04

Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai được biết đến rộng rãi với các hoạt động kinh doanh đa dạng, từ bất động sản, khoáng sản đến thủy điện. Tuy nhiên, trong giai đoạn từ khoảng năm 2008 đến 2015, nông nghiệp đã trở thành một trong những lĩnh vực đầu tư trọng điểm của tập đoàn, đặc biệt là cây cao su, mía đường và sau đó là cây ăn trái. Hành trình nông nghiệp của Hoàng Anh Gia Lai đã trải qua nhiều thăng trầm, từ những kỳ vọng lớn lao đến những khó khăn và thách thức không nhỏ.

Phân bón hữu cơ: Giải pháp phát triển nông nghiệp xanh, bền vững

Nghiên cứu trao đổi 10/01/2025 11:17

Tình trạng lạm dụng phân bón vô cơ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến đất đai và môi trường, phân bón hữu cơ đang nổi lên như một giải pháp thiết yếu, góp phần phục hồi đất, tăng năng suất cây trồng và đảm bảo phát triển nông nghiệp xanh, bền vững.

THACO AGRI: Hành trình kiến tạo nền nông nghiệp bền vững

Nghiên cứu trao đổi 09/01/2025 10:06

Trong bối cảnh nền nông nghiệp Việt Nam đang chuyển mình mạnh mẽ hướng đến sự bền vững và chất lượng, Công ty Cổ phần Nông nghiệp Trường Hải (THACO AGRI) nổi lên như một điển hình tiên phong, kiến tạo những giá trị mới cho ngành nông nghiệp. Được thành lập vào năm 2019, THACO AGRI là thành viên của Tập đoàn THACO, kế thừa tiềm lực mạnh mẽ về tài chính, công nghệ và quản trị, đồng thời mang trong mình khát vọng xây dựng nền nông nghiệp sạch, hiệu quả và bền vững.

Phân vi sinh Bokashi: Tương lai cho nông nghiệp bền vững tại Việt Nam

Chế phẩm sinh học 07/01/2025 15:41

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu đang diễn biến nhanh chóng và khó nhận định, nhu cầu về việc tìm kiếm và ứng dụng các giải pháp thân thiện với môi trường ngày càng trở nên cấp thiết. Phân vi sinh Bokashi, phương pháp ủ phân hữu cơ có nguồn gốc từ Nhật Bản, được các chuyên gia đánh giá là một giải pháp đầy tiềm năng, đặc biệt phù hợp với điều kiện và thực tiễn tại Việt Nam. Phương pháp này không chỉ giúp xử lý hiệu quả nguồn rác thải hữu cơ dồi dào mà còn tạo ra nguồn phân bón giàu dinh dưỡng, góp phần cải tạo đất, nâng cao năng suất cây trồng và hướng tới một nền nông nghiệp tuần hoàn.

Nông nghiệp hữu cơ ở Lạng Sơn: Tiềm năng và thách thức trên con đường phát triển

Nghiên cứu trao đổi 05/01/2025 12:02

Lạng Sơn, một tỉnh miền núi phía Bắc, nổi tiếng với những cánh rừng xanh ngát và khí hậu ôn hòa, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển nông nghiệp. Trong bối cảnh nhu cầu về thực phẩm sạch và an toàn ngày càng tăng, nông nghiệp hữu cơ đang trở thành xu hướng tất yếu và Lạng Sơn cũng không nằm ngoài xu hướng đó. Tuy nhiên, việc phát triển nông nghiệp hữu cơ ở Lạng Sơn vẫn còn nhiều tiềm năng chưa được khai thác hết cũng như đối mặt với không ít thách thức.

Nông nghiệp Việt Nam trên bản đồ nông nghiệp thế giới

Nghiên cứu trao đổi 05/01/2025 07:02

Nông nghiệp Việt Nam đã đạt được những thành tựu đáng kể và có vị thế nhất định trên bản đồ nông nghiệp thế giới, đặc biệt trong lĩnh vực xuất khẩu. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức cần vượt qua để nâng cao hơn nữa vị thế này. Dưới đây là tổng quan về vị trí của nông nghiệp Việt Nam trên bản đồ nông nghiệp thế giới:

Nước: Oxy cho nhịp thở của đất trong sản xuất nông nghiệp

Nghiên cứu trao đổi 02/01/2025 16:12

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và áp lực ngày càng tăng đối với nguồn tài nguyên nước, việc quản lý và sử dụng nước hiệu quả trở nên vô cùng quan trọng, đặc biệt là trong sản xuất nông nghiệp. Nông nghiệp hữu cơ, với mục tiêu xây dựng hệ sinh thái bền vững, coi trọng việc bảo tồn và sử dụng nước một cách khôn ngoan.

Vượt qua rào cản số: Những hiểu lầm và giải pháp để nông sản Việt “lên sàn”

Nghiên cứu trao đổi 02/01/2025 15:51

Thương mại điện tử (TMĐT) đã và đang thay đổi cục diện kinh doanh toàn cầu, mở ra cơ hội tiếp cận thị trường rộng lớn cho mọi ngành nghề, bao gồm cả nông nghiệp. Tuy nhiên, nhiều người kinh doanh nông sản vẫn còn gặp nhiều khó khăn trong việc ứng dụng TMĐT, phần lớn do những hiểu lầm phổ biến. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết những hiểu lầm này, đồng thời đề xuất các giải pháp thiết thực để giúp người kinh doanh nông sản tận dụng tối đa tiềm năng của TMĐT.

XEM THÊM