Các đới khí hậu trên Trái đất, Việt Nam nằm ở đới nào?

Đề án 885 22/04/2025 09:52

Thái Hà

Theo dõi nnhc.vn trên

Khí hậu trên Trái Đất vô cùng đa dạng, được hình thành bởi sự tương tác phức tạp giữa bức xạ mặt trời, vị trí địa lý, địa hình, các dòng hải lưu và hoàn lưu khí quyển. Để dễ dàng nghiên cứu và phân loại, các nhà khoa học đã chia bề mặt Trái Đất thành các đới khí hậu khác nhau, dựa trên các đặc điểm chung về nhiệt độ, lượng mưa và các yếu tố thời tiết khác.

Các đới khí hậu trên Trái đất, Việt Nam nằm ở đới nào?

Ảnh minh họa

Có nhiều cách phân loại đới khí hậu, nhưng một trong những cách phổ biến nhất dựa trên vĩ độ, tương ứng với lượng bức xạ mặt trời nhận được khác nhau. Theo cách này, Trái Đất thường được chia thành năm đới khí hậu chính: Đới nóng (Nhiệt đới): Vị trí: Nằm giữa hai đường chí tuyến Bắc (khoảng 23°27' vĩ Bắc) và chí tuyến Nam (khoảng 23°27' vĩ Nam). Đây là khu vực nhận được lượng bức xạ mặt trời lớn nhất quanh năm.

Đặc điểm: Nhiệt độ cao quanh năm, trung bình thường trên 20°C. Sự khác biệt giữa các mùa trong năm thường không rõ rệt về nhiệt độ, mà chủ yếu phân hóa theo lượng mưa (mùa mưa và mùa khô). Lượng mưa lớn, đặc biệt ở các khu vực gần xích đạo. Sinh vật phong phú và đa dạng với các hệ sinh thái như rừng mưa nhiệt đới, xavan.

Hai đới ôn hòa (Ôn đới): Vị trí: Nằm giữa chí tuyến Bắc và vòng cực Bắc (khoảng 66°33' vĩ Bắc) ở bán cầu Bắc, và giữa chí tuyến Nam và vòng cực Nam (khoảng 66°33' vĩ Nam) ở bán cầu Nam. Đặc điểm: Nhiệt độ thay đổi rõ rệt theo mùa, với bốn mùa xuân, hạ, thu, đông phân biệt. Lượng nhiệt nhận được trung bình. Gió tây ôn đới là loại gió thổi chủ yếu. Lượng mưa trung bình và phân bố tương đối đều trong năm. Thực vật và động vật thích nghi với sự thay đổi thời tiết theo mùa, với các hệ sinh thái như rừng lá rộng ôn đới, thảo nguyên.

Khí hậu nóng ẩm phù hợp với kinh tế nông, lâm nghiệp

Hai đới lạnh (Hàn đới): Vị trí: Nằm giữa vòng cực Bắc và cực Bắc ở bán cầu Bắc, và giữa vòng cực Nam và cực Nam ở bán cầu Nam. Đặc điểm: Khí hậu rất lạnh giá quanh năm, nhiệt độ trung bình luôn dưới 10°C, thậm chí xuống rất thấp vào mùa đông. Mùa đông kéo dài và khắc nghiệt, mùa hè ngắn ngủi và mát mẻ. Lượng mưa rất ít, chủ yếu dưới dạng tuyết. Gió đông cực là loại gió thổi chủ yếu. Thực vật nghèo nàn, chủ yếu là rêu, địa y và một số loài cây bụi thấp. Động vật có lớp lông dày để thích nghi với môi trường lạnh giá như gấu Bắc Cực, chim cánh cụt.

Ngoài năm đới khí hậu chính này, còn có thể phân chia nhỏ hơn thành các kiểu khí hậu khác nhau trong mỗi đới, chịu ảnh hưởng của các yếu tố như vị trí gần biển hay lục địa, độ cao địa hình và các dòng hải lưu. Ví dụ, trong đới ôn hòa có thể phân biệt thành khí hậu ôn đới hải dương, khí hậu ôn đới lục địa và khí hậu ôn đới gió mùa.

Băng an và biến đổi khí hậu ảnh hưởng toàn cầu

Việt Nam nằm hoàn toàn trong đới nóng (nhiệt đới) của Trái đất. Lãnh thổ Việt Nam trải dài từ khoảng vĩ độ 8° Bắc đến 23° Bắc, nằm trọn trong khu vực giữa đường xích đạo và chí tuyến Bắc. Tuy nhiên, do vị trí địa lý đặc biệt, vừa nằm ở rìa phía đông của lục địa châu Á, vừa giáp với biển Đông rộng lớn, Việt Nam chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của khí hậu nhiệt đới gió mùa. Kiểu khí hậu này có những đặc trưng riêng biệt so với các vùng nhiệt đới khác trên thế giới:

Nhiệt độ cao quanh năm: Nhiệt độ trung bình năm trên cả nước đều trên 20°C. Lượng mưa lớn: Lượng mưa hàng năm lớn, dao động từ 1.500 mm đến 2.000 mm, tập trung chủ yếu vào mùa mưa. Độ ẩm cao: Độ ẩm không khí trung bình năm thường trên 80%.

Phân hóa thành hai mùa rõ rệt: Mùa mưa (từ tháng 5 đến tháng 10) với gió mùa Tây Nam nóng ẩm và mưa nhiều; mùa khô (từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau) với gió mùa Đông Bắc lạnh khô (ở miền Bắc) hoặc khô nóng (ở miền Nam). Ảnh hưởng của gió mùa: Gió mùa đóng vai trò quan trọng trong việc chi phối thời tiết và khí hậu của Việt Nam, mang lại sự khác biệt rõ rệt giữa các mùa và giữa các vùng miền.

Sự kết hợp giữa vị trí trong đới nóng và ảnh hưởng của gió mùa đã tạo nên một khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa đặc trưng cho Việt Nam, mang lại nhiều thuận lợi cho phát triển nông nghiệp, đa dạng sinh học phong phú nhưng cũng không ít khó khăn do thiên tai như bão, lũ lụt và hạn hán./.

Tags:

Các đới khí hậu trên Trái đất Các đới khí hậu trên Trái đất, Việt Nam nằm ở đới nào

Bài liên quan

CÁC TIN BÀI KHÁC

Thực trạng tiêu dùng thực phẩm hữu cơ tại Việt Nam

Nghiên cứu trao đổi 12/12/2025 05:39

Yếu tố “xanh” lần đầu tiên được đề cập trong Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam giai đoạn 2011 - 2020, theo đó Việt Nam xác định việc chuyển đổi phương thức tiêu dùng theo hướng bền vững nhằm bảo vệ và cải thiện chất lượng môi trường, chủ động ứng phó biến đổi khí hậu.

Kinh tế tư nhân - động lực mới của nông nghiệp xanh và hội nhập

Nghiên cứu trao đổi 12/12/2025 05:33

Trong quá trình đổi mới và hội nhập, kinh tế tư nhân (KTTN) được coi là một trong những trụ cột quan trọng của phát triển kinh tế đất nước. Trong đó, phát triển kinh tế tư nhân trong nông nghiệp cũng đang khẳng định vị trí, uy tín ngày càng rõ. Từ hộ nông dân sản xuất giỏi đến các doanh nghiệp tư nhân quy mô lớn, khu vực này đang góp phần thúc đẩy đầu tư, đổi mới sáng tạo, mở rộng thị trường và nâng tầm giá trị nông sản Việt. Tuy nhiên, để KTTN thật sự trở thành động lực dẫn dắt, cần những cải cách mạnh mẽ về thể chế, hạ tầng và liên kết chuỗi giá trị.

Khám phá loại gene cổ đại giúp thực vật sinh trưởng, thích nghi và tồn tại

Nghiên cứu trao đổi 11/12/2025 06:35

Một nhóm nhà khoa học tại Đại học Monash (Australia) vừa xác định được gene duy nhất từ một loài thực vật trên cạn giúp làm sáng tỏ cách thức thực vật lần đầu tiên phát triển khả năng sinh trưởng liên tục - một đặc điểm then chốt cho phép chúng xâm chiếm đất khô và định hình sự sống trên Trái Đất.

Đẩy mạnh cơ cấu nông nghiệp theo hướng phát triển xanh, hữu cơ, tuần hoàn

Nghiên cứu trao đổi 10/12/2025 14:02

Tại Hội nghị Thủ tướng Chính phủ đối thoại với nông dân năm 2025, nhiều ý kiến đề nghị Chính phủ có cơ chế, chính sách tín dụng và ưu đãi thuế để hỗ trợ vốn cho nông dân, hợp tác xã đầu tư vào nông nghiệp công nghệ cao, hữu cơ, tuần hoàn, phát thải thấp. Đây được coi là hướng đi quan trọng nhằm nâng cao giá trị nông sản, bảo vệ môi trường và phát triển nông nghiệp bền vững.

Tạo đột phá cho kinh tế tập thể, hợp tác xã với mô hình xanh, số, tuần hoàn

Nghiên cứu trao đổi 10/12/2025 05:40

Phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã theo mô hình xanh, số, tuần hoàn, đồng thời tăng cường liên kết với doanh nghiệp và các khu vực kinh tế khác được Chính phủ xác định là yêu cầu thực tiễn và giải pháp chiến lược trong giai đoạn mới. Đây là nội dung kết luận tại Thông báo số 678/TB-VPCP ngày 9/12/2025 về Diễn đàn Kinh tế hợp tác, hợp tác xã năm 2025.

Hội thảo Ứng dụng KHCN trong sản xuất chế biến cây ăn quả ôn đới theo hướng sinh thái kết hợp với du lịch nông nghiệp

Nghiên cứu trao đổi 10/12/2025 05:34

Tại Khu du lịch sinh thái Kolia, xã Thành Công (Cao Bằng) ngày 8/12/2025, Trung tâm Đào tạo, nghiên cứu giống cây trồng và vật nuôi, Trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên tổ chức Hội thảo Ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất chế biến cây ăn quả ôn đới theo hướng sinh thái kết hợp với du lịch nông nghiệp.

Quy trình quản lý tổng hợp rệp sáp giả hại cây thanh long theo hướng sinh học

Chế phẩm sinh học 09/12/2025 11:48

Rệp sáp giả hút nhựa của cây, làm cho cây sinh trưởng phát triển kém, đồng thời còn tiết ra dịch mật tạo điều kiện cho nấm muội đen phát triển làm ảnh hưởng trực tiếp tới quá trình quang hợp của cây, làm ảnh hưởng đến mẫu mã thương phẩm của quả thanh long. Rệp sáp giả tồn tại trên trái thanh long nên có thể là rào cản đối với xuất khẩu trái cây...

Nhận diện tiềm năng phát triển nông nghiệp hữu cơ của Việt Nam

Nghiên cứu trao đổi 08/12/2025 13:32

Theo Liên đoàn Các phong trào canh tác nông nghiệp hữu cơ quốc tế (IFOAM), nông nghiệp hữu cơ là một hệ thống sản xuất toàn diện hướng tới sự bền vững của hệ sinh thái, an toàn thực phẩm, dinh dưỡng tốt, tôn trọng động vật và công bằng xã hội.

Huế: Thực trạng và giải pháp phát triển nông nghiệp bền vững tại phường Dương Nỗ

Ảnh 08/12/2025 07:27

Phường Dương Nỗ (Tp. Huế) có diện tích đất nông nghiệp là 1.260,01ha, là phường được thành lập trên cơ sở sáp nhập các xã Phú Dương, Phú Mậu và Phú Thanh (cũ).

Phát triển nông nghiệp hữu cơ ở Việt Nam: Cần những giải pháp đồng bộ

Nghiên cứu trao đổi 05/12/2025 11:34

Việt Nam có tài nguyên đất, nước và khí hậu phục vụ nông nghiệp là điều kiện thuận lợi sản xuất nông sản quy mô hàng hóa, đây là điều kiện tốt để sản xuất nông nghiệp tập trung, nâng cao sức cạnh tranh nông sản Việt Nam trên thị trường thế giới.

Đề xuất cơ chế mở đường hướng tới chuỗi giá trị nông nghiệp xanh

Đề án 885 05/12/2025 06:51

Nghị định 98/2018/NĐ-CP sau hơn 6 năm triển khai được nhìn nhận là một bước đi trúng trọng tâm, tạo khung pháp lý và cơ chế hỗ trợ tài chính thúc đẩy liên kết trong sản xuất, chế biến, tiêu thụ nông sản. Tuy nhiên, từ thực tế đã bộc lộ những hạn chế, khiến doanh nghiệp và hợp tác xã (HTX) gặp khó khăn, cần phải được sửa đổi để đáp ứng tốt hơn sự đòi hỏi của thực tiễn. Dự thảo nghị định thay thế Nghị định 98/2018/NĐ-CP bổ sung cơ chế khuyến khích phát triển chuỗi giá trị xanh và vùng nguyên liệu đạt chuẩn phục vụ xuất khẩu.

Nông nghiệp hữu cơ Việt Nam: Tiềm năng cần được "đánh thức"

Nghiên cứu trao đổi 04/12/2025 10:23

Với lịch sử canh tác hữu cơ đã hình thành từ lâu, nông nghiệp Việt Nam là ngành có lợi thế so sánh bởi tính đa dạng và quy mô sản lượng, chất lượng hàng đầu thế giới. Cùng với đó, các nông sản có nhiều tiềm năng nhưng chưa được khai thác hợp lý, đặc biệt là thủy sản, rau quả và dược liệu, song do cơ chế chính sách và đầu tư quảng bá xúc tiến thương mại, khả năng ứng dụng các thành tựu khoa học công nghệ vào sản xuất hữu cơ còn hạn chế, diện tích nông nghiệp hữu cơ ở Việt Nam còn chưa khai thác hết tiềm năng.

XEM THÊM