Các đới khí hậu trên Trái đất, Việt Nam nằm ở đới nào?

Đề án 885 22/04/2025 09:52

Thái Hà

Theo dõi nnhc.vn trên

Khí hậu trên Trái Đất vô cùng đa dạng, được hình thành bởi sự tương tác phức tạp giữa bức xạ mặt trời, vị trí địa lý, địa hình, các dòng hải lưu và hoàn lưu khí quyển. Để dễ dàng nghiên cứu và phân loại, các nhà khoa học đã chia bề mặt Trái Đất thành các đới khí hậu khác nhau, dựa trên các đặc điểm chung về nhiệt độ, lượng mưa và các yếu tố thời tiết khác.

Các đới khí hậu trên Trái đất, Việt Nam nằm ở đới nào?

Ảnh minh họa

Có nhiều cách phân loại đới khí hậu, nhưng một trong những cách phổ biến nhất dựa trên vĩ độ, tương ứng với lượng bức xạ mặt trời nhận được khác nhau. Theo cách này, Trái Đất thường được chia thành năm đới khí hậu chính: Đới nóng (Nhiệt đới): Vị trí: Nằm giữa hai đường chí tuyến Bắc (khoảng 23°27' vĩ Bắc) và chí tuyến Nam (khoảng 23°27' vĩ Nam). Đây là khu vực nhận được lượng bức xạ mặt trời lớn nhất quanh năm.

Đặc điểm: Nhiệt độ cao quanh năm, trung bình thường trên 20°C. Sự khác biệt giữa các mùa trong năm thường không rõ rệt về nhiệt độ, mà chủ yếu phân hóa theo lượng mưa (mùa mưa và mùa khô). Lượng mưa lớn, đặc biệt ở các khu vực gần xích đạo. Sinh vật phong phú và đa dạng với các hệ sinh thái như rừng mưa nhiệt đới, xavan.

Hai đới ôn hòa (Ôn đới): Vị trí: Nằm giữa chí tuyến Bắc và vòng cực Bắc (khoảng 66°33' vĩ Bắc) ở bán cầu Bắc, và giữa chí tuyến Nam và vòng cực Nam (khoảng 66°33' vĩ Nam) ở bán cầu Nam. Đặc điểm: Nhiệt độ thay đổi rõ rệt theo mùa, với bốn mùa xuân, hạ, thu, đông phân biệt. Lượng nhiệt nhận được trung bình. Gió tây ôn đới là loại gió thổi chủ yếu. Lượng mưa trung bình và phân bố tương đối đều trong năm. Thực vật và động vật thích nghi với sự thay đổi thời tiết theo mùa, với các hệ sinh thái như rừng lá rộng ôn đới, thảo nguyên.

Khí hậu nóng ẩm phù hợp với kinh tế nông, lâm nghiệp

Hai đới lạnh (Hàn đới): Vị trí: Nằm giữa vòng cực Bắc và cực Bắc ở bán cầu Bắc, và giữa vòng cực Nam và cực Nam ở bán cầu Nam. Đặc điểm: Khí hậu rất lạnh giá quanh năm, nhiệt độ trung bình luôn dưới 10°C, thậm chí xuống rất thấp vào mùa đông. Mùa đông kéo dài và khắc nghiệt, mùa hè ngắn ngủi và mát mẻ. Lượng mưa rất ít, chủ yếu dưới dạng tuyết. Gió đông cực là loại gió thổi chủ yếu. Thực vật nghèo nàn, chủ yếu là rêu, địa y và một số loài cây bụi thấp. Động vật có lớp lông dày để thích nghi với môi trường lạnh giá như gấu Bắc Cực, chim cánh cụt.

Ngoài năm đới khí hậu chính này, còn có thể phân chia nhỏ hơn thành các kiểu khí hậu khác nhau trong mỗi đới, chịu ảnh hưởng của các yếu tố như vị trí gần biển hay lục địa, độ cao địa hình và các dòng hải lưu. Ví dụ, trong đới ôn hòa có thể phân biệt thành khí hậu ôn đới hải dương, khí hậu ôn đới lục địa và khí hậu ôn đới gió mùa.

Băng an và biến đổi khí hậu ảnh hưởng toàn cầu

Việt Nam nằm hoàn toàn trong đới nóng (nhiệt đới) của Trái đất. Lãnh thổ Việt Nam trải dài từ khoảng vĩ độ 8° Bắc đến 23° Bắc, nằm trọn trong khu vực giữa đường xích đạo và chí tuyến Bắc. Tuy nhiên, do vị trí địa lý đặc biệt, vừa nằm ở rìa phía đông của lục địa châu Á, vừa giáp với biển Đông rộng lớn, Việt Nam chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của khí hậu nhiệt đới gió mùa. Kiểu khí hậu này có những đặc trưng riêng biệt so với các vùng nhiệt đới khác trên thế giới:

Nhiệt độ cao quanh năm: Nhiệt độ trung bình năm trên cả nước đều trên 20°C. Lượng mưa lớn: Lượng mưa hàng năm lớn, dao động từ 1.500 mm đến 2.000 mm, tập trung chủ yếu vào mùa mưa. Độ ẩm cao: Độ ẩm không khí trung bình năm thường trên 80%.

Phân hóa thành hai mùa rõ rệt: Mùa mưa (từ tháng 5 đến tháng 10) với gió mùa Tây Nam nóng ẩm và mưa nhiều; mùa khô (từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau) với gió mùa Đông Bắc lạnh khô (ở miền Bắc) hoặc khô nóng (ở miền Nam). Ảnh hưởng của gió mùa: Gió mùa đóng vai trò quan trọng trong việc chi phối thời tiết và khí hậu của Việt Nam, mang lại sự khác biệt rõ rệt giữa các mùa và giữa các vùng miền.

Sự kết hợp giữa vị trí trong đới nóng và ảnh hưởng của gió mùa đã tạo nên một khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa đặc trưng cho Việt Nam, mang lại nhiều thuận lợi cho phát triển nông nghiệp, đa dạng sinh học phong phú nhưng cũng không ít khó khăn do thiên tai như bão, lũ lụt và hạn hán./.

Tags:

Các đới khí hậu trên Trái đất Các đới khí hậu trên Trái đất, Việt Nam nằm ở đới nào

Bài liên quan

CÁC TIN BÀI KHÁC

Tài chính cho tăng trưởng xanh: Vì một tương lai bền vững

Nghiên cứu trao đổi 18/04/2025 09:09

Tăng trưởng xanh, một mô hình phát triển kinh tế hướng đến sự bền vững môi trường và phúc lợi xã hội, đang ngày càng trở thành trọng tâm toàn cầu. Để hiện thực hóa tầm nhìn này, nguồn lực tài chính khổng lồ là yếu tố then chốt. Tài chính cho tăng trưởng xanh không chỉ đơn thuần là việc chuyển hướng dòng vốn hiện có mà còn bao gồm việc tạo ra các công cụ, thị trường và cơ chế tài chính mới để hỗ trợ các dự án và sáng kiến xanh. Bài viết này sẽ đi sâu vào tầm quan trọng, các nguồn lực, thách thức và cơ hội của tài chính cho tăng trưởng xanh.

Viện Tăng trưởng xanh toàn cầu hướng tới 1 tỷ USD cho đầu tư xanh tại Việt Nam

Hợp tác quốc tế 17/04/2025 16:27

Viện Tăng trưởng xanh toàn cầu đã hỗ trợ huy động hơn 300 triệu USD cho đầu tư xanh tại Việt Nam và hướng tới con số 1 tỷ USD vào năm 2028.

Chứng nhận hữu cơ: Bài toán “khó” cho doanh nghiệp nhỏ

Nghiên cứu trao đổi 17/04/2025 09:20

Đằng sau ánh hào quang của nhãn mác “hữu cơ” là một hành trình gian nan mà không phải doanh nghiệp nào cũng có thể vượt qua, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ. Chứng nhận hữu cơ là thứ tưởng chừng là một “tấm vé vàng” để nâng tầm sản phẩm lại đang trở thành một bài toán đầy thách thức, từ chi phí, kỹ thuật, đến sự thiếu ổn định của thị trường đầu ra.

Vai trò và vị thế của nông dân trong HTX nông nghiệp đối với nền kinh tế

Nghiên cứu trao đổi 15/04/2025 15:45

Trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam đang trên đà phát triển, khu vực nông nghiệp vẫn giữ một vai trò then chốt, đảm bảo an ninh lương thực, cung cấp nguyên liệu cho công nghiệp chế biến và tạo sinh kế cho hàng triệu người dân. Đáng chú ý, có tới 64% hợp tác xã (HTX) nông nghiệp trên cả nước quy tụ khoảng 3,8 triệu nông dân, một lực lượng lao động và sản xuất to lớn, đóng góp không nhỏ vào sự tăng trưởng và ổn định của nền kinh tế.

“Người làm thuê” cho đất, chủ thể kiến tạo tương lai nền nông nghiệp bền vững

Đề án 885 15/04/2025 08:46

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, suy thoái môi trường và nhu cầu tiêu dùng thực phẩm sạch ngày càng gia tăng, nông nghiệp hữu cơ đang nổi lên như một xu hướng tất yếu và bền vững. Tuy nhiên, để mô hình này thực sự phát triển về chất và lượng, một yếu tố không thể thay thế chính là vai trò trung tâm của người nông dân – “người làm thuê” cho đất, những người trực tiếp gắn bó với ruộng đồng, đất đai và chuỗi giá trị nông nghiệp.

Duy trì tiêu chuẩn hữu cơ: Hành trình không ngừng nghỉ

Đề án 885 15/04/2025 08:46

Việc đạt được chứng nhận hữu cơ chỉ là bước khởi đầu. Để thực sự duy trì các tiêu chuẩn hữu cơ và hưởng trọn vẹn những lợi ích mà nó mang lại, người sản xuất cần một cam kết liên tục và một hệ thống quản lý chặt chẽ. Đây không chỉ là tuân thủ các quy định mà còn là một triết lý sản xuất bền vững, tôn trọng tự nhiên và sức khỏe con người.

Đất hiếm là cái gì mà thế giới “sôi” sùng sục

Nghiên cứu trao đổi 15/04/2025 08:35

Đất hiếm, hay còn gọi là nguyên tố đất hiếm (REE), là một nhóm gồm 17 nguyên tố hóa học trong bảng tuần hoàn, bao gồm scandium (Sc), yttrium (Y) và 15 nguyên tố thuộc nhóm Lanthan (La, Ce, Pr, Nd, Pm, Sm, Eu, Gd, Tb, Dy, Ho, Er, Tm, Yb, Lu). Mặc dù tên gọi là "đất hiếm", nhưng thực tế chúng không hiếm trong tự nhiên mà phân tán rộng rãi và khó khai thác, chế biến để tách riêng từng nguyên tố.

Thị trường tiêu thụ - Đòn bẩy quyết định sự phát triển bền vững của nông nghiệp hữu cơ

Đề án 885 13/04/2025 10:00

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và biến đổi khí hậu, nông nghiệp hữu cơ đang trở thành hướng đi quan trọng để xây dựng nền sản xuất nông nghiệp bền vững, thân thiện với môi trường và bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Tại Việt Nam, dù còn ở giai đoạn đầu phát triển, nông nghiệp hữu cơ đã được ghi nhận là một trong những lĩnh vực có tiềm năng lớn. Tuy nhiên, để phát triển theo chiều sâu, bền vững và có quy mô, một trong những yếu tố mang tính sống còn chính là thị trường tiêu thụ. Đây không chỉ là điểm đến của sản phẩm mà còn là đòn bẩy chiến lược thúc đẩy toàn bộ hệ sinh thái nông nghiệp hữu cơ phát triển bền vững.

Xây dựng Khu lâm nghiệp ứng dụng công nghệ cao tạo bước chuyển mới trong kinh tế

Nghiên cứu trao đổi 12/04/2025 13:12

Quyết định 746/QĐ-TTg vừa được Thủ tướng Chính phủ ban hành ngày 10 tháng 4 năm 2025, phê duyệt Đồ án Quy hoạch chung xây dựng Khu lâm nghiệp ứng dụng công nghệ cao vùng Bắc Trung Bộ đến năm 2045 do Phó thủ tướng Trần Hồng Hà ký, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc phát triển ngành lâm nghiệp Việt Nam theo hướng hiện đại, bền vững và có giá trị gia tăng cao.

Tuân thủ chứng nhận hữu cơ – bản lề của nông nghiệp hữu cơ

Tiêu chuẩn hữu cơ 12/04/2025 13:09

Chứng nhận hữu cơ ngày càng trở nên quan trọng trong bối cảnh người tiêu dùng quan tâm hơn đến sức khỏe và môi trường. Đây không chỉ là một dấu hiệu trên bao bì sản phẩm mà còn là sự đảm bảo cho một quy trình sản xuất tuân thủ các nguyên tắc nghiêm ngặt về nông nghiệp bền vững, không sử dụng hóa chất tổng hợp, thuốc trừ sâu, phân bón hóa học hay sinh vật biến đổi gen.

Vượt qua thách thức để phát triển nông nghiệp hữu cơ

Đề án 885 12/04/2025 13:06

Nông nghiệp hữu cơ, một mô hình sản xuất thân thiện với môi trường và sức khỏe người tiêu dùng, đang ngày càng thu hút sự quan tâm của cả người sản xuất lẫn người tiêu dùng tại Việt Nam. Tuy nhiên, để nông nghiệp hữu cơ phát triển mạnh mẽ và bền vững, vẫn còn nhiều thách thức cần phải vượt qua.

Hội thảo đầu bờ mô hình thí điểm tạo tín chỉ carbon trong sản xuất lúa ở Quảng Bình

Nghiên cứu trao đổi 12/04/2025 09:24

Tại xã Xuân Ninh, Quảng Ninh, Quảng Bình vừa diễn ra hội thảo đầu bờ mô hình thí điểm tạo tín chỉ carbon trong sản xuất lúa với sự tham gia của các ban nghành liên quan, viện Khoa học Kỹ thuật Nông nghiệp Bắc Trung bộ và Công ty TNHH Green Carbon Japan Việt Nam.

XEM THÊM