Các đới khí hậu trên Trái đất, Việt Nam nằm ở đới nào?

Đề án 885 22/04/2025 09:52

Thái Hà

Theo dõi nnhc.vn trên

Khí hậu trên Trái Đất vô cùng đa dạng, được hình thành bởi sự tương tác phức tạp giữa bức xạ mặt trời, vị trí địa lý, địa hình, các dòng hải lưu và hoàn lưu khí quyển. Để dễ dàng nghiên cứu và phân loại, các nhà khoa học đã chia bề mặt Trái Đất thành các đới khí hậu khác nhau, dựa trên các đặc điểm chung về nhiệt độ, lượng mưa và các yếu tố thời tiết khác.

Các đới khí hậu trên Trái đất, Việt Nam nằm ở đới nào?

Ảnh minh họa

Có nhiều cách phân loại đới khí hậu, nhưng một trong những cách phổ biến nhất dựa trên vĩ độ, tương ứng với lượng bức xạ mặt trời nhận được khác nhau. Theo cách này, Trái Đất thường được chia thành năm đới khí hậu chính: Đới nóng (Nhiệt đới): Vị trí: Nằm giữa hai đường chí tuyến Bắc (khoảng 23°27' vĩ Bắc) và chí tuyến Nam (khoảng 23°27' vĩ Nam). Đây là khu vực nhận được lượng bức xạ mặt trời lớn nhất quanh năm.

Đặc điểm: Nhiệt độ cao quanh năm, trung bình thường trên 20°C. Sự khác biệt giữa các mùa trong năm thường không rõ rệt về nhiệt độ, mà chủ yếu phân hóa theo lượng mưa (mùa mưa và mùa khô). Lượng mưa lớn, đặc biệt ở các khu vực gần xích đạo. Sinh vật phong phú và đa dạng với các hệ sinh thái như rừng mưa nhiệt đới, xavan.

Hai đới ôn hòa (Ôn đới): Vị trí: Nằm giữa chí tuyến Bắc và vòng cực Bắc (khoảng 66°33' vĩ Bắc) ở bán cầu Bắc, và giữa chí tuyến Nam và vòng cực Nam (khoảng 66°33' vĩ Nam) ở bán cầu Nam. Đặc điểm: Nhiệt độ thay đổi rõ rệt theo mùa, với bốn mùa xuân, hạ, thu, đông phân biệt. Lượng nhiệt nhận được trung bình. Gió tây ôn đới là loại gió thổi chủ yếu. Lượng mưa trung bình và phân bố tương đối đều trong năm. Thực vật và động vật thích nghi với sự thay đổi thời tiết theo mùa, với các hệ sinh thái như rừng lá rộng ôn đới, thảo nguyên.

Khí hậu nóng ẩm phù hợp với kinh tế nông, lâm nghiệp

Hai đới lạnh (Hàn đới): Vị trí: Nằm giữa vòng cực Bắc và cực Bắc ở bán cầu Bắc, và giữa vòng cực Nam và cực Nam ở bán cầu Nam. Đặc điểm: Khí hậu rất lạnh giá quanh năm, nhiệt độ trung bình luôn dưới 10°C, thậm chí xuống rất thấp vào mùa đông. Mùa đông kéo dài và khắc nghiệt, mùa hè ngắn ngủi và mát mẻ. Lượng mưa rất ít, chủ yếu dưới dạng tuyết. Gió đông cực là loại gió thổi chủ yếu. Thực vật nghèo nàn, chủ yếu là rêu, địa y và một số loài cây bụi thấp. Động vật có lớp lông dày để thích nghi với môi trường lạnh giá như gấu Bắc Cực, chim cánh cụt.

Ngoài năm đới khí hậu chính này, còn có thể phân chia nhỏ hơn thành các kiểu khí hậu khác nhau trong mỗi đới, chịu ảnh hưởng của các yếu tố như vị trí gần biển hay lục địa, độ cao địa hình và các dòng hải lưu. Ví dụ, trong đới ôn hòa có thể phân biệt thành khí hậu ôn đới hải dương, khí hậu ôn đới lục địa và khí hậu ôn đới gió mùa.

Băng an và biến đổi khí hậu ảnh hưởng toàn cầu

Việt Nam nằm hoàn toàn trong đới nóng (nhiệt đới) của Trái đất. Lãnh thổ Việt Nam trải dài từ khoảng vĩ độ 8° Bắc đến 23° Bắc, nằm trọn trong khu vực giữa đường xích đạo và chí tuyến Bắc. Tuy nhiên, do vị trí địa lý đặc biệt, vừa nằm ở rìa phía đông của lục địa châu Á, vừa giáp với biển Đông rộng lớn, Việt Nam chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của khí hậu nhiệt đới gió mùa. Kiểu khí hậu này có những đặc trưng riêng biệt so với các vùng nhiệt đới khác trên thế giới:

Nhiệt độ cao quanh năm: Nhiệt độ trung bình năm trên cả nước đều trên 20°C. Lượng mưa lớn: Lượng mưa hàng năm lớn, dao động từ 1.500 mm đến 2.000 mm, tập trung chủ yếu vào mùa mưa. Độ ẩm cao: Độ ẩm không khí trung bình năm thường trên 80%.

Phân hóa thành hai mùa rõ rệt: Mùa mưa (từ tháng 5 đến tháng 10) với gió mùa Tây Nam nóng ẩm và mưa nhiều; mùa khô (từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau) với gió mùa Đông Bắc lạnh khô (ở miền Bắc) hoặc khô nóng (ở miền Nam). Ảnh hưởng của gió mùa: Gió mùa đóng vai trò quan trọng trong việc chi phối thời tiết và khí hậu của Việt Nam, mang lại sự khác biệt rõ rệt giữa các mùa và giữa các vùng miền.

Sự kết hợp giữa vị trí trong đới nóng và ảnh hưởng của gió mùa đã tạo nên một khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa đặc trưng cho Việt Nam, mang lại nhiều thuận lợi cho phát triển nông nghiệp, đa dạng sinh học phong phú nhưng cũng không ít khó khăn do thiên tai như bão, lũ lụt và hạn hán./.

Tags:

Các đới khí hậu trên Trái đất Các đới khí hậu trên Trái đất, Việt Nam nằm ở đới nào

Bài liên quan

CÁC TIN BÀI KHÁC

Nghị quyết khơi thông động lực phát triển kinh tế tư nhân

Nghiên cứu trao đổi 31/05/2025 12:45

Nghị quyết 68-NQ/TW, được Ban Chấp hành Trung ương ban hành ngày 4 tháng 5 năm 2025, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong nhận thức và hành động của Đảng và Nhà nước ta về vai trò then chốt của kinh tế tư nhân trong giai đoạn phát triển mới. Với sự khẳng định mạnh mẽ rằng kinh tế tư nhân là một "động lực quan trọng hàng đầu" của sự phát triển đất nước, Nghị quyết không chỉ thể hiện sự quan tâm sâu sắc mà còn vạch ra những nhiệm vụ và giải pháp cụ thể, mang tính đột phá nhằm khơi thông mọi tiềm năng, đưa khu vực kinh tế này lên một tầm cao mới.

Nông nghiệp hữu cơ có gì khác với nông nghiệp thông thường?

Nghiên cứu trao đổi 29/05/2025 15:13

Sản xuất “hữu cơ” từ lâu đã được hiểu như một hình thức sản xuất “lành mạnh và thân thiện với môi trường”. Sản phẩm hữu cơ được sản xuất mà không sử sụng phân bón hóa học và thuốc bảo vệ thực vật hoá học.

[Longform] Kỳ 3: Chứng nhận hữu cơ - Giấy thông hành hay bình phong?

Đề án 885 29/05/2025 10:46

Tại một phiên chợ nông sản ở Hà Nội, một gian hàng trưng biển “rau hữu cơ đạt chuẩn USDA” thu hút đông đảo người tiêu dùng. Tuy nhiên, khi được hỏi về giấy chứng nhận, nhân viên bán hàng chỉ đưa ra một bản photocopy mờ nhòe, không mã QR, không có tên tổ chức cấp phép. Câu chuyện không hiếm. Trong khi giấy chứng nhận hữu cơ đáng lẽ là bảo chứng cho uy tín và chất lượng, thì ở nhiều nơi, nó đang trở thành “tấm bình phong” được sử dụng sai mục đích – thậm chí bị thương mại hóa.

Phải tuyên chiến quyết liệt trước nạn hàng giả

Nghiên cứu trao đổi 29/05/2025 10:42

Nạn làm hàng giả, đặc biệt là thực phẩm, đang là một vấn nạn nhức nhối trên toàn cầu, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người, thiệt hại kinh tế và làm xói mòn niềm tin của người tiêu dùng. Để giải quyết triệt để vấn đề này, cần có sự vào cuộc và chịu trách nhiệm của nhiều bên liên quan, từ nhà sản xuất, cơ quan quản lý nhà nước, người bán hàng cho đến chính người tiêu dùng.

Tăng cường hiệu lực quản lý nhà nước về đo lường, chất lượng hàng hóa

Nghiên cứu trao đổi 29/05/2025 10:32

Hoạt động kiểm tra nhà nước về đo lường và chất lượng hàng hóa giữ vai trò quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, thúc đẩy cạnh tranh công bằng và bảo đảm sự minh bạch trong giao thương hàng hóa. Việc triển khai kiểm tra định kỳ các cơ sở kinh doanh nhằm đảm bảo tính chính xác của các phép đo lường, ngăn chặn sản phẩm hàng hóa kém chất lượng, gian lận trong kinh doanh và thúc đẩy sự phát triển kinh tế bền vững.

Cách người Đức quan tâm, đối xử với đất màu canh tác

Nghiên cứu trao đổi 27/05/2025 16:33

Đức nổi tiếng với sự coi trọng và quản lý đất đai một cách cẩn trọng, và điều này thể hiện rõ trong cách họ đối xử với đất màu (Ackerboden). Với lịch sử lâu đời về nông nghiệp và nhận thức sâu sắc về tầm quan trọng của đất đối với an ninh lương thực và môi trường, người Đức đã phát triển một loạt các phương pháp và quy định nhằm bảo vệ và duy trì độ phì nhiêu của đất.

[Longform] KỲ 2: Nông dân "trong mê cung" giấy chứng nhận hữu cơ: Lựa chọn nào phù hợp?

Nghiên cứu trao đổi 27/05/2025 11:28

Để được cấp giấy chứng nhận hữu cơ là cả một hành trình gian nan mà chỉ các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp đang hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp hữu cơ mới nắm được.

Hành động quyết liệt để phát triển bền vững ngành hàng sầu riêng

Nghiên cứu trao đổi 25/05/2025 13:58

Ngày 24/5, tại thành phố Buôn Ma Thuột (tỉnh Đắk Lắk), Bộ Nông nghiệp và Môi trường, UBND tỉnh Đắk Lắk tổ chức Hội nghị “Phát triển ngành hàng sầu riêng bền vững” nhằm tổng kết tình hình sản xuất, xuất khẩu; đánh giá những thuận lợi, khó khăn và bàn các giải pháp tháo gỡ để thúc đẩy phát triển ngành hàng sầu riêng một cách bền vững, ổn định và hiệu quả. Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy và Quyền Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk Nguyễn Thiên Văn dự và đồng chủ trì Hội nghị.

Đưa nông nghiệp hữu cơ về vùng sâu vùng xa, tiềm năng lớn nhưng còn nhiều trăn trở

Nghiên cứu trao đổi 25/05/2025 09:25

Trong những năm gần đây, nông nghiệp hữu cơ ngày càng được quan tâm như một hướng đi tất yếu của nền sản xuất nông nghiệp bền vững, thân thiện với môi trường và bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Trước áp lực ngày càng lớn từ biến đổi khí hậu, cạn kiệt tài nguyên và nhu cầu tiêu dùng thực phẩm an toàn, mô hình sản xuất này được xem là giải pháp toàn diện. Tuy nhiên, tại nước ta, nông nghiệp hữu cơ vẫn đang trong giai đoạn phát triển ban đầu và chủ yếu tập trung ở các khu vực có điều kiện thuận lợi. Câu hỏi đặt ra là: liệu có thể đưa nông nghiệp hữu cơ về chiều sâu, vùng xa, những khu vực thường được xem là “vũng trũng” của phát triển nông nghiệp được không?

Xóa bỏ rào cản để kinh tế tư nhân phát triển

Nghiên cứu trao đổi 24/05/2025 09:29

Kinh tế tư nhân, với sức sống mãnh liệt và khả năng thích ứng linh hoạt, luôn được xem là một động lực quan trọng, một trụ cột vững chắc cho sự phát triển bền vững của mọi nền kinh tế. Tại Việt Nam, Đảng và Nhà nước đã khẳng định vai trò then chốt của kinh tế tư nhân trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Tuy nhiên, để tiềm năng to lớn này được giải phóng và phát huy tối đa, việc quyết liệt xóa bỏ những rào cản đang kìm hãm sự phát triển của khu vực kinh tế này là một nhiệm vụ cấp bách và chiến lược.

"Vùng đất hứa" của nông nghiệp hữu cơ trên cao nguyên Lâm Viên

Nghiên cứu trao đổi 23/05/2025 10:15

Giữa cao nguyên Lâm Viên thơ mộng, nơi khí hậu mát mẻ quanh năm ôm trọn những đồi chè xanh mướt và những vườn rau quả trĩu quả, một cuộc cách mạng xanh đang âm thầm diễn ra. Lâm Đồng, với những lợi thế tự nhiên độc đáo và sự quyết tâm của chính quyền địa phương cùng người dân, đang dần khẳng định vị thế là tỉnh phát triển nông nghiệp hữu cơ tốt nhất Việt Nam. Không chỉ dừng lại ở việc tạo ra những sản phẩm nông sản sạch, an toàn, Lâm Đồng còn đang xây dựng một hệ sinh thái nông nghiệp bền vững, hài hòa với thiên nhiên và mang lại giá trị kinh tế cao cho cộng đồng.

Những lợi ích thiết thực khi nuôi gà trên đệm lót sinh học

Chế phẩm sinh học 23/05/2025 10:00

Nuôi gà trên đệm lót sinh học dày, ủ phân hữu cơ đã giải quyết rất hiệu quả vấn đề gây ô nhiễm môi trường mà các trang trại chăn nuôi đang gặp hiện nay. Nuôi gà trên đệm lót sinh học giúp gà ít mắc bệnh, phát triển đồng đều hơn.

XEM THÊM