TMĐT và bán hàng trực online là 2 khái niệm hoàn toàn khác nhau |
Những hiểu lầm cố hữu cần thay đổi góc nhìn
Một trong những rào cản lớn nhất là sự nhầm lẫn giữa TMĐT và bán hàng trực tuyến đơn thuần. Nhiều người cho rằng chỉ cần đăng sản phẩm lên mạng là đã làm TMĐT. Thực tế, theo ông Lê Anh Tuấn, nhà sáng lập kiêm Giám đốc điều hành Firstcom Digital, việc đưa nông sản lên sàn TMĐT không chỉ là công việc thủ công mà còn là “cách tạo nên câu chuyện để thổi hồn vào sản phẩm” (VnEconomy). Điều này đòi hỏi sự đầu tư bài bản về hình ảnh, nội dung, và trải nghiệm khách hàng.
Bên cạnh đó, quan niệm “nông sản khó bán online” cũng là một trở ngại. Nhiều người lo ngại về vấn đề bảo quản và vận chuyển. Tuy nhiên, với sự tiến bộ của công nghệ bảo quản và logistics, việc này đã không còn là vấn đề nan giải. Theo thống kê của Bộ Công Thương, doanh số bán lẻ trực tuyến các mặt hàng thực phẩm và đồ uống liên tục tăng trưởng trong những năm gần đây, cho thấy nhu cầu mua sắm nông sản trực tuyến đang ngày càng gia tăng.
Một “điểm nghẽn” khác là nỗi lo về chi phí đầu tư. Nhiều nông dân và doanh nghiệp nhỏ cho rằng TMĐT đòi hỏi nguồn vốn lớn. Tuy nhiên, với sự hỗ trợ của các nền tảng TMĐT và mạng xã hội, việc bắt đầu kinh doanh trực tuyến đã trở nên dễ dàng và tiết kiệm hơn. Theo báo cáo của Google và Temasek, phần lớn các doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN) tại Việt Nam đang tận dụng mạng xã hội để tiếp cận khách hàng. Hơn nữa, tâm lý “thích xem tận mắt” khi mua nông sản cũng là một thách thức. Tuy nhiên, xu hướng tiêu dùng đang dần thay đổi, đặc biệt là ở các đô thị lớn. Người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến nguồn gốc và chất lượng sản phẩm, và TMĐT có thể cung cấp thông tin minh bạch về điều này.
Lazada và Shopee đang tích cực đẩy mạnh đào tạo TMĐT tới các nhà bán hàng |
Giải pháp nào cho nông sản Việt "lên sàn"?
Để tháo gỡ những “điểm nghẽn” trên, cần có một chiến lược tổng thể và sự phối hợp đồng bộ từ nhiều phía. Trước hết, cần nâng cao nhận thức và trang bị kỹ năng TMĐT cho nông dân và doanh nghiệp. Các chương trình đào tạo, hội thảo cần được tổ chức thường xuyên, tập trung vào các kỹ năng marketing số, quản lý bán hàng, logistics, và chăm sóc khách hàng trực tuyến.
Thứ hai, cần xây dựng chiến lược TMĐT bài bản, phù hợp với từng loại sản phẩm và phân khúc thị trường. Việc lựa chọn nền tảng TMĐT phù hợp cũng rất quan trọng. Ngoài ra, chất lượng sản phẩm và dịch vụ cần được đặt lên hàng đầu. Nông sản cần đảm bảo tươi ngon, an toàn, có nguồn gốc rõ ràng, và được đóng gói cẩn thận. Dịch vụ khách hàng cần nhanh chóng, chuyên nghiệp, và tận tâm. Hợp tác với các đối tác TMĐT và logistics sẽ giúp tối ưu hóa chuỗi cung ứng và tiếp cận khách hàng hiệu quả hơn.
Cuối cùng, vai trò của nhà nước là vô cùng quan trọng. Cần có chính sách hỗ trợ về vốn, tín dụng, đào tạo, và xúc tiến thương mại cho nông dân và doanh nghiệp tham gia TMĐT. Đầu tư vào hạ tầng logistics, đặc biệt là logistics lạnh vốn tốn nhiều chi phí đầu tư, cũng là một yếu tố then chốt cần lưu tâm.
TMĐT mang lại cơ hội to lớn cho nông sản Việt. Bằng cách vượt qua những rào cản, trang bị kiến thức và kỹ năng, và nhận được sự hỗ trợ từ các bên liên quan, nông sản Việt hoàn toàn có thể khẳng định vị thế trên thị trường trực tuyến, góp phần vào sự phát triển bền vững của ngành nông nghiệp.