Cổ tích đồng xanh

Lê Anh Sơn Phó Chủ tịch Hội đồng Nhân dân xã Xuân Lam (Nghi Xuân, Hà Tĩnh) là một nông dân cừ khôi. Khi tôi ra đến cánh đồng thì anh đang bón phân hữu cơ cho lúa. Tay đỡ thúng bên hông trái, tay phải bốc phân, vãi phân theo những vạt lúa trước mặt. Lúa xuân lấp ló đầu bờ...., tôi nhớ đến câu ca dao cũ.

Chủ nhiệm Hợp tác xã Thống Nhất - Bùi Văn Chiến giới thiệu với Nhà báo về chương trình liên kết với Tập đoàn Quế Lâm.

Ngoài công việc chính quyền của một “ông hội đồng”, vợ chồng Lê Anh Sơn còn trồng 2 mẫu lúa (tương đương 20 sào Trung bộ), trong đó có 6 sào (3.000 m²) nuôi rươi trên lúa.

Cùng chúng tôi ra cánh đồng giữa nắng xuân có Chủ nhiệm Hợp tác xã nông nghiệp Thống Nhất, Bùi Văn Chiến. Anh cho biết, cả hợp tác xã có 218 ha đất nông nghiệp, ứng với 536 mẫu, tức là 2.180.000 m²diện tích đất trồng lúa. Toàn hợp tác xã có hơn 690 xã viên, đều là những nông dân giỏi giang, cần cù.

- Xưa manh mún anh à. Chiến chậm rãi, may là Hà Tĩnh nói chung, trong đó có Nghi Xuân từ nhiều năm trước đã vận động nông dân thực hiện cuộc “cách mạng” dồn điền đổi thuở. Không dồn, không sử dụng được máy móc, ứng dụng khoa học kỹ thuật. Bây giờ đồng ruộng Nghi Xuân thẳng cánh cò bay.

Tôi nhìn theo cánh tay của Chiến chỉ về hướng trước mặt. Đúng là cánh đồng mênh mông.

- Anh thử tính, một công cấy bây giờ 400.000 đồng, trong khi thuê máy cấy chỉ mất 120.000 đồng/sào; trong khi 2 thợ cấy trong ngày mới xong 1 sào. Bùi Văn Chiến nói tiếp, người nông dân tính được cái nào thiệt cái nào lợi và tự quyết định, không mất công vận động như trước.

Theo anh Chiến, trong số 218 ha, Thống Nhất có 10 ha cấy lúa nuôi rươi. Từ năm 2022, bà con nông dân bắt đầu cải tạo đất. Con rươi, không hề dễ tính.

- Tính ra để cải tạo được 10 ha đó, nông dân phải đầu tư vốn đến 1,5 tỷ đồng. Hói Ải của xóm Minh Tân là nơi dẫn nước từ sông Lam về làm mát ngọt cánh đồng, và tạo môi trường cho rươi sinh trưởng.

Chủ nhiệm Hợp tác xã Thống Nhất - Bùi Văn Chiến giới thiệu về cây lúa sản xuất theo mô hình hữu cơ.

Nghề nào cũng phải công phu, tảo tần. Ngoài kinh phí cải tạo cánh đồng là mương dẫn nước, lắp cửa cống, sử dụng mùn hữu cơ bón lót dưới ruộng...Và phải học, “không thầy đố mày làm nên” như thành ngữ Việt và ứng dụng tri thức mới.

“Sản xuất lúa kết hợp nuôi rươi theo mô hình hữu cơ”, mô hình ngày càng lan tỏa, không riêng ở Nghi Xuân, mà nhiều nơi ở Hà Tĩnh.

“Sau khi tiến hành sản xuất hoàn toàn theo mô hình hữu cơ, ai không dùng thuốc bảo vệ thực vật thì rươi xuất hiện và phát triển khá nhanh. Các loại loại sinh vật sống ở ruộng như: niềng niễng, cà cuống, cáy… được tái sinh; các loại ốc, cá, cua đồng cũng xuất hiện ngày càng nhiều”, anh Chiến - Chủ nhiệm Hợp tác xã Thống Nhất chia sẻ.

Tôi nhớ hồi bé, theo cha ra cánh đồng đầu thôn phụ giúp bừa ruộng 5%, mỗi lần đổ bừa cha lại cúi xuống nhặt cua, cá, cà cuống bỏ vào chiếc oi (giỏ) đeo bên hông. Nắng loang loáng trên niềm vui. Có cua, có tôm, tép trên cánh đồng một thời bị tuyệt diệt, tưởng thành “cổ tích”, giờ đã xuất hiện.

Năm 2022 nông dân Hà Tĩnh, trong đó có Nghi Xuân bắt đầu thực hiện chủ trương sản xuất lúa hàng hóa theo mô hình hữu cơ. Sau đó tỉnh hoàn thiện Đề án phát triển nông nghiệp hữu cơ Hà Tĩnh giai đoạn 2024 - 2030. Đề án đặt mục tiêu đến năm 2030, diện tích đất trồng trọt hữu cơ đạt 2.500 ha.

Mục tiêu của Đề án, không có gì khác là góp phần tạo ra sản phẩm nông nghiệp an toàn, phục vụ tiêu dùng trong nước và xuất khẩu; hướng đến nền nông nghiệp bền vững, hiệu quả cao.

- Để thực hiện được mục tiêu này, đối với nông nghiệp Hà Tĩnh xây dựng các mô hình sản xuất nông nghiệp hữu cơ theo chuỗi giá trị để nhân ra diện rộng; hình thành hệ thống cung ứng vật tư đầu vào và dịch vụ cho sản xuất nông nghiệp hữu cơ; phát triển các hình thức tổ chức sản xuất và thị trường tiêu thụ sản phẩm phù hợp; tăng cường quản lý nhà nước về nông nghiệp hữu cơ...Bùi Văn Chiến chia sẻ. Anh tâm đắc nên không chỉ kỹ thuật, chủ trương nằm lòng.

Nông dân Lê Anh Sơn bón phân hữu cơ trên thửa ruộng lúa – rươi.

Anh tỉ tê rằng, để sản xuất nông nghiệp theo mô hình hữu cơ, nhiều vấn đề như quy trình sản xuất, hệ thống cung ứng vật tư đầu vào và dịch vụ cho sản xuất nông nghiệp hữu cơ; việc thực hiện chứng nhận sản phẩm hữu cơ và bao tiêu đầu ra cho sản phẩm hữu cơ… là nhiều vấn đề nông dân quan tâm.

Cũng trong năm 2024, Hội Nông nghiệp tuần hoàn Việt Nam phối hợp chặt chẽ với Công ty cổ phần Tập đoàn Quế Lâm (Tập đoàn Quế Lâm) và địa phương từng bước xây dựng được hệ thống các hộ liên kết kinh tế nông nghiệp hữu cơ, tuần hoàn chuỗi giá trị Quế Lâm ở Hà Tĩnh.

- Các hộ sản xuất trong hợp tác xã được tuyên truyền, đào tạo, tập huấn, hướng dẫn, hỗ trợ kỹ thuật; tham quan, học tập kinh nghiệm từ các mô hình đã thành công; cung cấp phân bón hữu cơ vi sinh, chế phẩm sinh học, thức ăn chăn nuôi... Tập đoàn Quế Lâm bao tiêu sản phẩm đầu ra với giá ổn định, cao hơn giá thị trường.

- Tập đoàn Quế Lâm liên kết bao nhiêu diện tích? Tôi hỏi Chủ nhiệm Bùi Văn Chiến.

- 12 ha anh à, bắt đầu từ năm 2025. Tất cả diện tích này dùng phân hữu cơ, giống lúa DT39 của Quế Lâm. Tất cả diện tích này thực hiện theo phương thức mạ khay, máy cấy. Người nông dân rất nhàn, Bùi Văn Chiến hồ hởi.

Khi tôi đến cánh đồng của xã viên Hợp tác xã Thống Nhất thì đã thấy tấm pano lớn: “Vùng nguyên liệu lúa hữu cơ liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị với Tập đoàn Quế Lâm” ngay đầu bờ. Tôi nhớ đến ông Nguyễn Hồng Lam, nhờ cơ duyên nghề nghiệp, thời ông còn làm Giám đốc Công ty Phân bón Sông Gianh, bây giờ gọi là Tổng công ty Sông Gianh. Đơn vị này thực sự là bạn của nhà nông, “thương hiệu của nhà nông”. Nhờ những đóng góp của đơn vị với nông nghiệp, nông thôn, nông dân nên nên Tổng công ty Sông Gianh đã được phong đơn vị Anh hùng thời kỳ đổi mới.

Sau khi Quảng Bình được tái lập 5 năm, tôi đã có mặt ở “đại bản doanh” Công ty này. Ông Nguyễn Hồng Lam là người Hà Tĩnh, nhưng rể Quảng Bình. Có thời, ông làm hồ nuôi tôm sú hàng hóa ngay tại Ba Đồn. Chính ông là người “nông dân trí thức” đầu tiên ở Quảng Bình ra Cầu Diễn (Hà Nội) thuê đất để trồng sau sạch, trồng hoa lan...theo hướng hữu cơ.

Tập đoàn Quế Lâm, Hội Nông nghiệp Tuần hoàn Việt Nam, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia là tên ba đơn vị trên tấm pano. Tôi gọi điện cho ông. Vẫn giọng ồm ồm, khoáng đạt, hồ hởi như cánh đồng, Nguyễn Hồng Lam báo tôi, ngày 11/3/2025 sẽ có mặt ở Hà Tĩnh. Hóa ra, ông về dự hội thảo sản xuất nông nghiệp hữu cơ của Hà Tĩnh.

Nguyễn Hồng Lam giàu kỹ năng về “huấn luyện đầu bờ” cho nông dân. Cụm từ này ông đã nói với tôi cách đây 30 năm. Tập đoàn Quế Lâm của ông đã phối hợp với Hội Nông nghiệp hữu cơ Việt Nam tổ chức gần 200 lớp tập huấn cho hơn 10.000 lượt người ở nhiều tỉnh, thành trên cả nước nhằm đào tạo, nâng cao kiến thức, kỹ thuật phát triển cho cán bộ, hội viên, nông dân….

Phương thức canh tác mạ khay – cấy máy ở Hợp tác xã Thống Nhất.

- Phải làm tốt công tác truyền thông anh à, Bùi Văn Chiến khẳng định. Về phía huyện Nghi Xuân, Huyện ủy, Ủy ban nhân dân huyện rất chú trọng công tác đào tạo, tập huấn, xây dựng nguồn nhân lực để triển khai nông nghiệp hữu cơ, kinh tế tuần hoàn.

Thật may, nông nghiệp hữu cơ đúng là “Ý Đảng lòng dân” gặp nhau. Lãnh đạo chủ chốt của địa phương Hà Tĩnh nói chung, Nghi Xuân nói riêng đã vào cuộc mạnh mẽ, huy động cả hệ thống chính trị cùng đồng hành, tạo nên sự lan tỏa tích cực, hiệu quả trong phát triển nông nghiệp hữu cơ, kinh tế tuần hoàn.

Năm 2025, cũng là năm thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Hà Tĩnh đang đẩy mạnh xây dựng thêm nhiều hộ nông dân, hợp tác xã, tổ hợp tác liên kết kinh tế nông nghiệp hữu cơ, tuần hoàn chuỗi giá trị Quế Lâm.

Tôi biết, Hội Nông nghiệp Tuần hoàn Việt Nam đã ra mắt “Công ty Đào tạo nguồn nhân lực nông nghiệp hữu cơ, kinh tế tuần hoàn Quế Lâm”. Hội cũng đang tiếp tục vận động và tổ chức kết nạp hội viên mới tham gia hiệu quả vào các mô hình, các khâu trong hệ sinh thái liên kết kinh tế nông nghiệp hữu cơ, tuần hoàn.

Chủ tịch Tập đoàn Quế Lâm, ông Nguyễn Hồng Lam nói như “đinh đóng cột” là sẽ tiếp tục tăng cường phối hợp hoạt động với các tổ chức, Hội Nông nghiệp Tuần hoàn Việt Nam thực hiện chủ trương phát triển nông nghiệp hữu cơ, kinh tế tuần hoàn của Đảng, Nhà nước. Tôi hiểu tính ông, nói ít làm nhiều, làm hiệu quả mới nói với tấm lòng chân thành.

Biết tôi là người mê mẩm với nông nghiệp sinh thái, “bợm” rươi, từ dưới ruộng, Lê Anh Sơn nói vọng lên, đủ cho tôi và Bùi Văn Chiến nghe rõ: “Hôm nào đến mùa bắt rươi, bọn em mời anh về”.

Được lời như cởi tấm lòng, tôi háo hức vô cùng. Tôi thèm miếng chả rươi trên cánh đồng ngun ngút này. Tôi nhớ bố mẹ tôi một thời lam lũ với cánh đồng. Tôi bấm đốt bàn tay.

Mùa sinh sản tập trung của rươi vào hai vụ, vụ đầu trong năm vào cuối tháng 4, đầu tháng 5 và vụ thứ hai vào cuối tháng 10 đầu tháng 11 dương lịch. Chẳng còn bao lâu nữa, tôi được trở lại cánh đồng này. Gió sông Lam hắt lên mát rượi.

Bài liên quan

Tín dụng xanh “thắp lửa” cho nông nghiệp hữu cơ

Chuyển đổi số 28/07/2025 07:37

Hai chính sách quan trọng về chính sách tín dụng xanh không cần thế chấp và Thông tư 12/2025/TT-BNNMT xác nhận vùng sản xuất nông nghiệp hữu cơ chính là "cú hích" mạnh mẽ, mở ra kỷ nguyên mới cho nền nông nghiệp hữu cơ Việt Nam.

Nông nghiệp hữu cơ qua thời "lẻ bóng bơ vơ" một mình - Bài 4: Đột phá chính sách, vươn mình ra biển lớn

Chuyển động xanh 27/07/2025 06:47

Từ những nỗ lực cá nhân đến sự hợp lực của cộng đồng, nông nghiệp hữu cơ Việt Nam đang đứng trước cơ hội vàng để định hình lại vị thế trên bản đồ nông sản toàn cầu. Đây là câu chuyện về tầm nhìn xa, về khát vọng đưa hạt gạo, rau quả, và đặc sản hữu cơ của Việt Nam không chỉ chinh phục thị trường nội địa mà còn khẳng định thương hiệu trên trường quốc tế, góp phần xây dựng một nền nông nghiệp thịnh vượng và bền vững cho muôn đời sau.

Nông nghiệp hữu cơ qua thời "lẻ bóng bơ vơ" một mình - Bài 3: Khai phóng tiềm năng, bứt phá rào cản

Chuyển động xanh 26/07/2025 12:52

Ẩn sâu trong lòng đất là những tiềm năng vô hạn để phát triển nông nghiệp hữu cơ, từ kinh nghiệm ngàn đời đến thiên nhiên ưu đãi. Nhưng để biến tiềm năng ấy thành hiện thực, chúng ta phải đối mặt với không ít "bức tường" kiên cố về quy mô nhỏ lẻ, chi phí cao và công nghệ chưa đồng bộ. Lắng nghe tiếng nói từ chuyên gia và người nông dân, chúng ta sẽ cùng nhau tìm kiếm những "chìa khóa" để khai phóng sức mạnh tiềm tàng, mở ra con đường sáng cho nông nghiệp hữu cơ Việt Nam.

Thái Bình: Đẩy mạnh việc sản xuất nông nghiệp hữu cơ

Kinh tế nông nghiệp 30/06/2025 16:53

Sản xuất nông nghiệp hữu cơ đang trở thành hướng đi tất yếu, không chỉ để bảo vệ môi trường, mà còn nâng cao giá trị sản phẩm, tạo sinh kế lâu dài cho người nông dân.

Sepon group và nét độc đáo trong sản xuất nông nghiệp hữu cơ

Doanh nghiệp - Doanh nhân 24/06/2025 10:47

Tổng công ty Thương mại Quảng Trị (Sepon group) là đơn vị tiên phong đi đầu trong sản xuất nông nghiệp hữu cơ ở tỉnh Quảng Trị, với phương châm phát triển sản xuất nông nghiệp tuần hoàn hướng đến các sản phẩm thân thiện với môi trường, đảm bảo sức khoẻ cho người tiêu dùng…Nên trong quá trình sản xuất nông nghiệp hữu cơ ở Sepon group có những nét độc đáo riêng biệt, khác xa với nông nghiệp truyền thống từ trước tới nay tại nước ta.

Hiệu quả mô hình trồng giống lúa hữu cơ Việt Lai 20

Kinh tế nông nghiệp 22/06/2025 08:20

Cao Bằng là tỉnh có nhiều tiềm năng sản xuất nông nghiệp hữu cơ, khi được nhà nước đồng hành, hỗ trợ và doanh nghiệp tham gia liên kết, trên những cánh đồng đã có bước chuyển mình. Với giống lúa mới Việt Lai 20 cùng phân bón hữu cơ của Tập đoàn Quế Lâm cùng với sự bắt nhịp công nghệ canh tác mới của người nông dân, đã mở ra hướng sản xuất nông nghiệp mới: Xanh sạch, hiệu quả, năng suất ngày càng cao, đất đai được hồi sinh. Đây là mô hình sản xuất lúa hữu cơ hiệu quả mà Cao Bằng dự định nhân rộng đến các xã trên địa bàn tỉnh.

CÁC TIN BÀI KHÁC

Bánh xèo cá kình làng Chuồn, “nốt nhạc” mộc trong bản giao hưởng ẩm thực xứ Huế

Hữu cơ và đời sống 02/09/2025 08:58

Trong bản đồ ẩm thực Huế, hầu như ai cũng nghĩ đến bún bò, cơm hến hay bánh bèo, bánh nậm... Nhưng ở một vùng đầm phá cách trung tâm thành phố chừng bảy cây số, có một món ăn cũng không kém phần đặc trưng, đủ sức chinh phục những thực khách tò mò: bánh xèo cá kình làng Chuồn.

Công ty Cổ phần thực phẩm Ngôi Sao Xanh với triết lý "Vì sức khỏe cộng đồng"

Hữu cơ và đời sống 31/08/2025 18:12

Công ty Cổ phần Thực phẩm Ngôi Sao Xanh, một cái tên nổi bật trên thị trường thực phẩm Việt Nam, là một doanh nghiệp chuyên sản xuất, chế biến và phân phối các sản phẩm chất lượng cao, an toàn cho sức khỏe người tiêu dùng.

Về nhà ăn cơm - dưỡng lành từ gốc: Xây dựng nền tảng sức khỏe bền vững

Hữu cơ và đời sống 27/08/2025 10:52

Dự án cộng đồng “Về nhà ăn cơm - dưỡng lành từ gốc” đã chính thức được ra mắt tại Hà Nội ngày 24/8, nhằm lan tỏa tư duy bắt đầu từ việc ăn đúng để sống lành, từng bước nuôi dưỡng sức khỏe thể chất và tinh thần qua mỗi bữa cơm nhà.

Phát huy hiệu quả chuỗi liên kết trong chăn nuôi

Hữu cơ và đời sống 19/08/2025 09:26

Những năm qua, tỉnh Đồng Nai đã chú trọng xây dựng và phát triển các chuỗi liên kết từ sản xuất, chế biến đến tiêu thụ sản phẩm chăn nuôi. Mô hình này không chỉ giúp nâng cao giá trị gia tăng cho ngành chăn nuôi mà còn góp phần cung cấp nguồn thực phẩm an toàn, ổn định cho thị trường trong nước và xuất khẩu.

Vĩnh Long: 34.000 ha dừa hữu cơ được xây dựng vùng trồng

Hữu cơ và đời sống 12/08/2025 10:44

Ngành nông nghiệp tỉnh Vĩnh Long đang tích cực vận động nhà vườn trồng dừa trên địa bàn sản xuất theo tiêu chuẩn hữu cơ để nâng cao chuỗi giá trị cây dừa, tạo thu nhập ổn định.

Ngành mắc ca Việt Nam: Chú trọng chất lượng, tăng cường liên kết chặt chẽ từ khâu sản xuất đến tiêu thụ

Hữu cơ và đời sống 11/08/2025 18:03

Ngày 11/08, tại tỉnh Lâm Đồng đã diễn ra Diễn đàn Khuyến nông @ Nông nghiệp với chủ đề “Sản xuất mắc ca đạt tiêu chuẩn VietGAP gắn với liên kết tiêu thụ sản phẩm”. Chương trình do Trung tâm Khuyến nông quốc gia phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lâm Đồng tổ chức, thu hút sự quan tâm của đông đảo đại biểu, chuyên gia, doanh nghiệp và bà con nông dân.

Gìn giữ và phát triển làng nghề bánh đa Lạng Côn - Báu vật văn hóa của xã Kiến Minh

Hữu cơ và đời sống 11/08/2025 08:19

Làng nghề bánh đa Lạng Côn, thuộc xã Kiến Minh, TP. Hải Phòng, không chỉ là nơi sản xuất ra món đặc sản nổi tiếng mà còn là một di sản văn hóa quý báu với lịch sử hàng nghìn năm. Trải qua bao thăng trầm của thời gian, làng nghề vẫn giữ được vẻ đẹp mộc mạc, truyền thống với hình ảnh những phên bánh đa vàng ươm phơi mình dưới nắng khắp các ngõ xóm.

Quảng Ninh: Trung tâm Khuyến nông xây dựng mô hình sản xuất Sở hữu cơ

Trong nước 07/08/2025 15:49

Trung tâm Khuyến nông Quảng Ninh triển khai thực hiện xây dựng mô hình sản xuất Sở hữu cơ tại xã Lục Hồn, tỉnh Quảng Ninh.

Bánh nếp nhân trứng kiến - Nét ẩm thực độc đáo của người Tày

Cẩm nang 05/08/2025 14:46

Trong kho tàng ẩm thực phong phú và đầy màu sắc của các dân tộc Việt Nam, người Tày ở Tuyên Quang sở hữu một món bánh đặc biệt, khiến bất cứ ai một lần nếm thử cũng phải trầm trồ khen ngợi bởi hương vị độc đáo và sự tinh tế trong cách chế biến: Bánh nếp nhân trứng kiến. Món bánh này không chỉ là một món ăn truyền thống mà còn là biểu tượng cho sự gắn bó hài hòa giữa con người với thiên nhiên, thể hiện sự khéo léo và sáng tạo trong ẩm thực của đồng bào Tày vùng núi phía Bắc.

Lâm Đồng đẩy mạnh xây dựng chợ thực phẩm an toàn, hướng tới nông thôn mới nâng cao

Hữu cơ và đời sống 30/07/2025 11:22

Lâm Đồng là một trong những địa phương có thế mạnh về sản xuất nông sản tại khu vực Tây Nguyên, hiện đang từng bước nâng cao chất lượng quản lý chợ truyền thống, đặc biệt là các chợ kinh doanh thực phẩm, nhằm đáp ứng yêu cầu ngày càng cao về vệ sinh an toàn thực phẩm. Việc áp dụng tiêu chuẩn quốc gia TCVN 11856:2017 về chợ kinh doanh thực phẩm đã và đang đem lại hiệu quả tích cực, góp phần xây dựng nông thôn mới nâng cao và bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng.

Tăng cường quản lý an toàn thực phẩm trong sản xuất theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp

Hữu cơ và đời sống 24/07/2025 08:57

Nhằm tăng cường hiệu quả quản lý an toàn thực phẩm trong bối cảnh vi phạm ngày càng tinh vi, Bộ Công Thương ban hành Chỉ thị 12/CT-BCT yêu cầu triển khai đồng bộ các biện pháp kiểm tra, xử lý vi phạm theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp.

Quảng Ninh: Bảo tồn, phát triển và nâng tầm thương hiệu lợn Móng Cái

Kinh tế nông nghiệp 23/07/2025 10:57

Giống lợn bản địa Móng Cái là sản phẩm nông nghiệp chủ lực của địa phương, đã từng bước trở thành điểm nhấn trong thương hiệu nông nghiệp của TP Móng Cái. Để phát triển và có thương hiệu là nhờ vào cuộc của tỉnh Quảng Ninh, chính quyền địa phương, các nhà khoa học và những người nông dân.

XEM THÊM