Ngành nông nghiệp tỉnh triển khai sản xuất vụ mùa và vụ đông năm 2025

Tư duy đổi mới - Hành động quyết liệt

Tỉnh Vĩnh Phúc có trên 91.600ha đất nông nghiệp, chiếm trên 74% diện tích đất tự nhiên. Để sản xuất nông nghiệp phát triển, chuyển dịch đúng hướng như Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII đề ra, tỉnh đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách và giải pháp phát triển nông nghiệp, trong đó phải kể đến chủ trương phát triển nông nghiệp hữu cơ tạo sự đột phá về phát triển nền nông nghiệp xanh, bền vững.

Từ năm 2019, tỉnh Vĩnh Phúc đã triển khai đề án phát triển nông nghiệp hữu cơ với mục tiêu tạo ra sản phẩm nông nghiệp sạch, nâng cao giá trị gia tăng và bảo vệ môi trường sinh thái. Năm 2023, UBND tỉnh tiếp tục phê duyệt Đề án phát triển nông nghiệp hữu cơ giai đoạn 2023–2025, định hướng đến 2030. Theo đó, tỉnh đặt mục tiêu đến năm 2025 diện tích sản xuất hữu cơ đạt trên 1% tổng diện tích đất trồng trọt, và đến năm 2030, con số này sẽ tiếp tục tăng theo lộ trình bền vững.

Xác định nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp tuần hoàn là chiến lược phát triển của tỉnh, ngành nông nghiệp chủ động tham mưu cho tỉnh ban hành nhiều chính sách hỗ trợ phát triển; đẩy mạnh công tác tuyên truyền; xây dựng các mô hình điểm từ đó nhân ra diện rộng. Đến nay, nhiều mô hình nông nghiệp theo hướng hữu cơ, tuần hoàn đã hình thành tại tất cả các huyện, thành phố trên địa bàn tỉnh.

Chỉ trong năm 2024, Vĩnh Phúc đã triển khai 6 mô hình cây ăn quả hữu cơ, 4 mô hình dược liệu, 5 mô hình lúa hữu cơ, hơn 420 ha rau hữu cơ và 3 mô hình chăn nuôi hữu cơ. Tổng kinh phí hỗ trợ các mô hình hữu cơ năm 2024 là khoảng 8,5 tỷ đồng, trong đó ngân sách nhà nước đóng vai trò quan trọng.

Sản phẩm trà hoa vàng Long Tám

Hiệu quả từ thực tiễn sản xuất

Tại huyện Yên Lạc, mô hình kinh tế tuần hoàn kiểu VAC của gia đình ông Nguyễn Văn Mai là một điển hình tiêu biểu. Với quy trình nuôi lợn, sử dụng phân hữu cơ cho vườn bưởi, kết hợp nuôi cá và trồng rau, ông Mai đạt doanh thu hơn 300 triệu đồng mỗi năm, đồng thời giảm chi phí phân bón và cải tạo đất đai tự nhiên.

Tương tự gia đình ông Mai, hiện trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc ngày càng xuất hiện nhiều mô hình nông nghiệp tuần hoàn, những mô hình kiểu VAC thời đại mới.

Có thể kể đến như gia đình anh Năng Văn Hiệp ở xã Bồ Lý, huyện Tam Đảo; mô hình hợp tác xã trồng lúa hữu cơ ở Tân Phong (huyện Bình Xuyên); mô hình 3ha cây ba kích, 4ha trà hoa vàng tại huyện Tam Đảo; 2ha nho hạ đen tại huyện Yên Lạc; 10ha thanh long ruột đỏ tại huyện Lập Thạch…; mô hình chăn nuôi lợn thịt theo hướng hữu cơ với quy mô 1.500 con tại các huyện Bình Xuyên, Tam Đảo, Tam Dương, Lập Thạch và Yên Lạc; chăn nuôi gà thịt theo hướng hữu cơ quy mô 2.000 con tại xã Đồng Quế (huyện Sông Lô); mô hình trồng rau hữu cơ tại xã Tam Hợp (Bình Xuyên) cho thu nhập cao hơn 1,3 lần so với sản xuất thông thường, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm và đáp ứng yêu cầu khắt khe của các chuỗi cung ứng…

Từ những mô hình sản xuất nông nghiệp hữu cơ, hướng hữu cơ, toàn tỉnh hiện nay cung cấp hàng chục nghìn tấn rau, gạo, thịt lợn và gia cầm đạt chuẩn hữu cơ hoặc sản xuất theo hướng hữu cơ. Đây là nguồn cung quan trọng cho các trường học, bếp ăn tập thể và siêu thị lớn trong và ngoài tỉnh.

Vĩnh Phúc đã sớm áp dụng công nghệ vào sản xuất nông nghiệp hữu cơ. 8 cơ sở chế biến thực phẩm áp dụng tiêu chuẩn HACCP và ISO 22000:2018. Nhiều hợp tác xã và hộ nông dân sử dụng nhật ký điện tử trong quy trình trồng trọt, giúp minh bạch hóa thông tin sản phẩm từ nông trại đến bàn ăn.

Nhận thức rõ vai trò then chốt của liên kết chuỗi giá trị trong phát triển nông nghiệp bền vững, những năm qua, tỉnh Vĩnh Phúc đã chú trọng thúc đẩy kết nối giữa các doanh nghiệp, hợp tác xã và nông dân. Nhiều chủ trương, chính sách đã được ban hành nhằm khuyến khích các mô hình liên kết sản xuất - tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp theo hướng xanh, sạch, tuần hoàn. Trong đó nổi bật là Nghị quyết số 86 của HĐND tỉnh về quy định chính sách hỗ trợ liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc. Tính đến nay, toàn tỉnh đã xây dựng gần 30 mô hình chuỗi liên kết trong sản xuất và tiêu thụ nông, lâm, thủy sản an toàn. Trong đó có 18 chuỗi sản xuất, tiêu thụ rau an toàn, nấm, quả thanh long ruột đỏ của các doanh nghiệp, hợp tác xã; 4 chuỗi sản xuất, tiêu thụ thịt lợn, thịt gà an toàn; 2 chuỗi sản xuất, cung ứng thực phẩm (giò chả, xúc xích, bánh chưng); 3 chuỗi sản xuất, cung ứng các sản phẩm từ sữa bò, bò thịt, trứng gà; 1 chuỗi sản xuất, cung ứng sản phẩm trà hoa vàng Tam Đảo. Ngoài ra, còn có một số mô hình liên kết giữa các công ty sản xuất giống, thức ăn chăn nuôi với các hộ nông dân theo hình thức gia công; liên kết tiêu thụ sản phẩm sữa bò của Công ty sữa Vinamilk, Cô gái Hà Lan với các hộ chăn nuôi bò sữa trên địa bàn tỉnh và 14 chuỗi cung cấp nông sản thực phẩm cho thành phố Hà Nội. Từ các chuỗi liên kết này, mỗi năm, Vĩnh Phúc cung cấp 12.000 tấn rau, củ, quả; hơn 50 triệu quả trứng gà; khoảng 10.000 tấn gà thịt; 20.000 tấn lợn thịt cho thị trường Hà Nội và hàng chục nghìn tấn nông sản khác cho các thương lái.

Các sản phẩm OCOP của HTX nam Tam Đảo được người tiêu dùng đón nhận

Những thách thức và hướng đi tương lai

Dù đạt được nhiều kết quả tích cực, nông nghiệp hữu cơ tại Vĩnh Phúc vẫn còn những khó khăn như quy mô sản xuất nhỏ lẻ, thiếu liên kết vùng và nhân lực kỹ thuật chưa đáp ứng đủ yêu cầu. Ngoài ra, giá thành sản phẩm hữu cơ còn cao so với sức mua phổ thông.

Việc phát triển nông nghiệp hữu cơ, ứng dụng công nghệ sinh học trong sản xuất nông nghiệp trên địa bàn tỉnh còn nhiều khó khăn như: Hiện chưa có quy hoạch, quy định về các vùng sản xuất hữu cơ; đa số nông dân chưa muốn chuyển đổi sang sản xuất nông nghiệp hữu cơ do sức hấp dẫn về thu nhập chưa được chứng minh, thị trường không được cam kết; quy định sản xuất hữu cơ khắt khe, phức tạp, cần có thời gian chuyển đổi; nguồn ngân sách tỉnh đầu tư cho hoạt động khoa học công nghệ, cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ nghiên cứu, phát triển và ứng công nghệ sinh học còn ở mức khiêm tốn; nhận thức về ứng dụng công nghệ sinh học trong sản xuất nông nghiệp bền vững của người sản xuất chưa cao...

Tuy nhiên, với tầm nhìn chiến lược, tỉnh đang tập trung vào việc quy hoạch vùng sản xuất hữu cơ tập trung, đẩy mạnh đào tạo nông dân, tăng cường truyền thông, mở rộng thị trường tiêu thụ và ưu tiên phát triển các sản phẩm OCOP theo hướng hữu cơ.

Trong giai đoạn 2023-2025, Vĩnh Phúc sẽ đầu tư hơn 46 tỷ đồng để triển khai các mô hình hữu cơ trên toàn tỉnh, với kỳ vọng đưa nông nghiệp hữu cơ trở thành trụ cột trong phát triển nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu. Phấn đấu đến năm 2030, tổng diện tích đất trồng trọt hữu cơ trên địa bàn tỉnh đạt 2% tổng diện tích với các cây trồng chủ lực; tỷ lệ sản phẩm thịt lợn, thịt gà hữu cơ đạt khoảng 1,5% tổng sản phẩm chăn nuôi trên địa bàn tỉnh; diện tích nuôi trồng thủy sản hữu cơ đạt 1% tổng diện tích nuôi trồng thủy sản; hiệu quả sản xuất hữu cơ trên một đơn vị diện tích đất trồng trọt và nuôi trồng thủy sản cao hơn khoảng 1,5 lần so với sản xuất phi hữu cơ…

Phát triển nông nghiệp hữu cơ không chỉ là xu hướng tất yếu mà còn là con đường tất yếu để nâng cao giá trị sản phẩm, bảo vệ sức khỏe cộng đồng và giữ gìn môi trường sinh thái. Vĩnh Phúc, với định hướng rõ ràng, hành động cụ thể và hiệu quả thực tế, đang từng bước khẳng định vai trò tiên phong trong lĩnh vực này. Đây không chỉ là thành công của một địa phương mà còn là bài học quý cho cả nước trên hành trình xây dựng nền nông nghiệp hiện đại, sinh thái và bền vững./.