Thiểu phát tác hại không kém gì lạm phát

Nghiên cứu trao đổi 16/02/2025 14:18

Thái Hà

Theo dõi nnhc.vn trên

Thiểu phát, một thuật ngữ ít được nhắc đến hơn so với lạm phát, nhưng lại mang trong mình những hệ lụy không kém phần nghiêm trọng đối với nền kinh tế. Hiểu rõ về thiểu phát là chìa khóa để nhận diện và ứng phó với những thách thức mà nó đặt ra.

Thiểu phát tác hại không kém gì lạm phát

Ảnh minh họa.

Thiểu phát (deflation) là tình trạng giá cả hàng hóa và dịch vụ trong nền kinh tế giảm xuống liên tục theo thời gian. Điều này dẫn đến sự gia tăng giá trị thực của tiền tệ, tức là với cùng một lượng tiền, người dân có thể mua được nhiều hàng hóa và dịch vụ hơn.Nói một cách nôm na hàng hóa sản xuất ra nhiều hơn khả năng tiêu thụ, thế giới vẫn gọi là khủng hoảng thừa.

Phân biệt thiểu phát và giảm phát: Nhiều người thường nhầm lẫn thiểu phát với giảm phát (disinflation). Giảm phát là sự giảm tốc của quá trình lạm phát, tức là giá cả vẫn tăng nhưng với tốc độ chậm hơn. Trong khi đó, thiểu phát là sự giảm giá thực sự của hàng hóa và dịch vụ.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến thiểu phát, bao gồm: Giảm tổng cầu: Khi nhu cầu của người tiêu dùng và doanh nghiệp giảm xuống, các nhà sản xuất buộc phải giảm giá để kích cầu, dẫn đến thiểu phát; Tăng tổng cung: Khi năng suất lao động tăng lên, hoặc có sự đổi mới công nghệ giúp giảm chi phí sản xuất, các nhà sản xuất có thể cung cấp nhiều hàng hóa và dịch vụ hơn với giá thấp hơn, gây ra thiểu phát; Chính sách thắt chặt tiền tệ: Khi ngân hàng trung ương giảm lượng tiền cung ứng hoặc tăng lãi suất, điều này làm giảm chi tiêu của người dân và doanh nghiệp, dẫn đến giảm tổng cầu và thiểu phát; Nợ nần: Khi người dân và doanh nghiệp có quá nhiều nợ, họ phải cắt giảm chi tiêu để trả nợ, làm giảm tổng cầu và gây ra thiểu phát; Kỳ vọng thiểu phát: Khi người dân và doanh nghiệp kỳ vọng giá cả sẽ tiếp tục giảm trong tương lai, họ sẽ trì hoãn chi tiêu, chờ đợi giá giảm thêm, làm giảm tổng cầu và góp phần vào vòng xoáy thiểu phát.

Thiểu phát có thể gây ra nhiều tác động tiêu cực đến nền kinh tế, bao gồm: Giảm tăng trưởng kinh tế: Khi giá cả giảm xuống, doanh thu của doanh nghiệp cũng giảm theo, làm giảm lợi nhuận và động lực đầu tư. Điều này dẫn đến giảm sản lượng và tăng trưởng kinh tế chậm lại; Tăng thất nghiệp: Khi doanh nghiệp giảm sản lượng, họ cũng phải cắt giảm lao động, làm tăng tỷ lệ thất nghiệp; Gánh nặng nợ nần: Khi giá cả giảm xuống, giá trị thực của các khoản nợ tăng lên, làm tăng gánh nặng nợ nần cho người dân và doanh nghiệp; Vòng xoáy thiểu phát: Khi giá cả giảm xuống, người dân có xu hướng trì hoãn chi tiêu, chờ đợi giá giảm thêm, làm giảm tổng cầu và tiếp tục đẩy giá cả xuống thấp hơn, tạo thành một vòng xoáy thiểu phát.

Kiểm soát thiểu phát là một thách thức lớn đối với các nhà hoạch định chính sách. Các biện pháp kiểm soát thiểu phát thường bao gồm: Chính sách tiền tệ nới lỏng: Ngân hàng trung ương có thể tăng lượng tiền cung ứng hoặc giảm lãi suất để kích thích chi tiêu của người dân và doanh nghiệp, tăng tổng cầu và đẩy giá cả lên; Chính sách tài khóa mở rộng: Chính phủ có thể tăng chi tiêu công hoặc giảm thuế để tăng tổng cầu và kích thích tăng trưởng kinh tế; Các biện pháp kích cầu: Chính phủ có thể thực hiện các biện pháp kích cầu tiêu dùng và đầu tư, như giảm giá điện, nước, hoặc hỗ trợ các ngành công nghiệp; Tăng cường hợp tác quốc tế: Các quốc gia có thể hợp tác với nhau để tăng cường thương mại và đầu tư, góp phần tăng tổng cầu toàn cầu.

Thiểu phát là một hiện tượng kinh tế nguy hiểm, có thể gây ra nhiều tác động tiêu cực đến nền kinh tế. Việc hiểu rõ về thiểu phát và các biện pháp kiểm soát thiểu phát là rất quan trọng để các nhà hoạch định chính sách có thể đưa ra các quyết định đúng đắn, góp phần ổn định và phát triển kinh tế./.

Tags:

Thiểu phát tác hại không kém gì lạm phát

Bài liên quan

CÁC TIN BÀI KHÁC

Giảm phát thải trong lĩnh vực trồng trọt - Bài 2: Kinh nghiệm quốc tế và bài học cho Việt Nam

Nghiên cứu trao đổi 23/10/2025 12:07

Trong hơn một thập kỷ qua, giảm phát thải khí nhà kính trong nông nghiệp - đặc biệt là lĩnh vực trồng trọt đã được cộng đồng quốc tế xác định là một trong những giải pháp trọng yếu để ứng phó với biến đổi khí hậu. Nhiều cơ chế, cam kết và sáng kiến toàn cầu đã được thiết lập nhằm hỗ trợ các quốc gia phát triển và đang phát triển triển khai các giải pháp kỹ thuật, tài chính và giám sát trong sản xuất nông nghiệp giảm phát thải.

Nguyên tắc về sinh thái là nền tảng cho sự phát triển bền vững của nông nghiệp hữu cơ

Nghiên cứu trao đổi 23/10/2025 08:55

Nông nghiệp hữu cơ không chỉ đơn thuần là việc tránh sử dụng hóa chất tổng hợp mà còn là một hệ thống canh tác dựa trên các nguyên tắc sinh thái. Nguyên tắc về sinh thái trong nông nghiệp hữu cơ nhấn mạnh sự tương tác và phụ thuộc lẫn nhau giữa các sinh vật sống và môi trường của chúng. Nó hướng đến việc xây dựng một hệ thống nông nghiệp bền vững, hài hòa với tự nhiên, bảo tồn đa dạng sinh học và các quá trình sinh thái tự nhiên.

Khai thác tài nguyên và phát triển năng lượng sạch - xanh

Nghiên cứu trao đổi 23/10/2025 08:51

Trong thế kỷ XXI, con người đứng trước những thách thức to lớn từ biến đổi khí hậu, cạn kiệt tài nguyên và ô nhiễm môi trường. Mô hình phát triển “nâu” dựa vào khai thác tài nguyên không tái tạo, sử dụng năng lượng hóa thạch và tiêu thụ lãng phí đã bộc lộ giới hạn. Để đảm bảo tương lai bền vững, nhân loại đang hướng đến ba trụ cột quan trọng: khai thác tài nguyên và phát triển năng lượng sạch - xanh, quản lý và sử dụng nước hiệu quả, cùng với thúc đẩy kinh tế tuần hoàn dựa trên vật liệu tái sử dụng.

Đánh giá hiệu quả của các mô hình canh tác hữu cơ tích hợp trong cải thiện độ phì nhiêu đất và đa dạng sinh học tại các vùng đất bạc màu ở Đông Nam Bộ

Nghiên cứu trao đổi 22/10/2025 16:07

Các vùng đất bạc màu, nghèo dinh dưỡng tại Đông Nam Bộ, Việt Nam, đang đối mặt với nguy cơ thoái hóa nghiêm trọng do tác động của canh tác độc canh và việc lạm dụng phân bón hóa học. Để giải quyết vấn đề này, các mô hình canh tác hữu cơ tích hợp (Integrated Organic Farming Systems - IOFS) đang được coi là một giải pháp hiệu quả và bền vững. IOFS không chỉ tập trung vào việc loại bỏ hóa chất nông nghiệp mà còn tích hợp nhiều yếu tố như cây trồng, vật nuôi, thủy sản, và vi sinh vật để tạo ra một hệ sinh thái nông nghiệp khép kín, tự cung tự cấp. Bài viết này sẽ phân tích và đánh giá hiệu quả của các mô hình IOFS trong việc cải thiện độ phì nhiêu đất và tăng cường đa dạng sinh học, từ đó đưa ra một hướng đi mới cho nền nông nghiệp bền vững tại khu vực này.

Những nguyên tắc về sức khỏe trong sản xuất nông nghiệp hữu cơ

Nghiên cứu trao đổi 22/10/2025 10:11

Năm 2005, hội nghị thường niên của IFOAM tổ chức tại Adelaide - Úc đã thống nhất một định nghĩa chung về Nông nghiệp hữu cơ và xây dựng 4 nguyên tắc gồm: sức khoẻ, sinh thái, công bằng và cẩn trọng định hướng cho sản xuất và xây dựng các tiêu chuẩn nông nghiệp hữu cơ.

Làm thế nào để tăng độ phủ cho bảo hiểm nông nghiệp?

Kinh tế nông nghiệp 22/10/2025 09:47

Bảo hiểm nông nghiệp thất bại vì nhiều lý do, trong đó sản phẩm nông dân cần thì chưa có, nhưng sản phẩm có nông dân lại ít quan tâm.

Tiềm năng và thách thức trong phát triển nông nghiệp hữu cơ ở Việt Nam

Nghiên cứu trao đổi 21/10/2025 08:57

Nông nghiệp hữu cơ đang nổi lên như một xu hướng tất yếu và đầy hứa hẹn cho ngành nông nghiệp Việt Nam, mang theo kỳ vọng về một nền sản xuất bền vững, sản phẩm an toàn và giá trị gia tăng cao hơn. Với những lợi thế về điều kiện tự nhiên đa dạng, lực lượng lao động nông nghiệp dồi dào và sự quan tâm ngày càng tăng từ thị trường nội địa cũng như quốc tế, tương lai phát triển nông nghiệp hữu cơ tại Việt Nam được đánh giá là rất sáng sủa, dù vẫn còn đó những thách thức cần vượt qua.

Cơ sở lý luận và thực tiễn phát triển nông nghiệp hữu cơ ở Việt Nam

Nghiên cứu trao đổi 19/10/2025 06:00

Nông nghiệp hữu cơ đang trở thành xu hướng tất yếu trong bối cảnh biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường và nhu cầu tiêu dùng thực phẩm an toàn ngày càng tăng cao. Tại Việt Nam, với tiềm năng nông nghiệp phong phú và truyền thống canh tác lâu đời, việc phát triển nông nghiệp hữu cơ không chỉ là cơ hội mà còn là yêu cầu cấp thiết.

Điểm qua thành tựu sản xuất nông nghiệp hữu cơ ở Việt Nam

Nghiên cứu trao đổi 18/10/2025 15:45

Trong những năm gần đây, nông nghiệp hữu cơ tại Việt Nam đã có những bước tiến đáng kể, đánh dấu sự chuyển mình mạnh mẽ trong ngành nông nghiệp. Sự gia tăng nhận thức về an toàn thực phẩm, bảo vệ môi trường và phát triển bền vững đã thúc đẩy người nông dân, doanh nghiệp và nhà quản lý cùng chung tay xây dựng nền nông nghiệp hữu cơ ngày càng vững mạnh.

Cơ chế, chính sách phát triển nông nghiệp hữu cơ của Việt Nam

Nghiên cứu trao đổi 17/10/2025 11:21

Trong những năm gần đây, Chính phủ Việt Nam đã đặc biệt quan tâm và đưa ra nhiều cơ chế, chính sách nhằm thúc đẩy phát triển nông nghiệp hữu cơ. Điều này xuất phát từ nhận thức sâu sắc về vai trò quan trọng của nông nghiệp hữu cơ trong việc bảo vệ môi trường, nâng cao chất lượng nông sản và đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng về thực phẩm an toàn.

Canh tác ngô bền vững trên đất dốc tại các tỉnh vùng cao Tây Bắc

Nghiên cứu trao đổi 17/10/2025 11:17

Ngày 16/10 vừa qua, tại xã Chiềng Sại, tỉnh Sơn La, Công ty TNHH Syngenta Việt Nam phối hợp cùng Viện Thổ nhưỡng Nông hóa (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) và Sở Nông nghiệp & Môi trường tỉnh Sơn La tổ chức Hội thảo sơ kết Mô hình Canh tác ngô bền vững trên đất dốc, đánh dấu hơn hai năm triển khai mô hình trồng ngô theo hướng bảo vệ sức khỏe đất và giảm xói mòn.

Đa dạng kênh tiêu thụ hàng hóa: "Chìa khóa" phát triển bền vững nông nghiệp hữu cơ

Nghiên cứu trao đổi 15/10/2025 11:04

Sản xuất nông nghiệp hữu cơ mang lại nhiều lợi ích vượt trội về môi trường, sức khỏe và kinh tế. Tuy nhiên, để ngành này phát triển bền vững, việc đảm bảo đầu ra ổn định và có giá trị cho sản phẩm hữu cơ là yếu tố then chốt. Nếu không có các kênh tiêu thụ hiệu quả, nông dân sẽ gặp khó khăn trong việc duy trì sản xuất và mở rộng quy mô. Bài viết này sẽ đi sâu vào các giải pháp đa dạng để tiêu thụ sản phẩm hữu cơ, từ các kênh truyền thống đến những phương thức tiếp cận hiện đại và sáng tạo.

XEM THÊM