Thứ bảy 31/05/2025 01:42Thứ bảy 31/05/2025 01:42 Hotline: 0326.050.977Hotline: 0326.050.977 Email: toasoan@tapchihuucovietnam.vnEmail: [email protected]

Tag

Nông sản Việt Nam “xuất ngoại”: Khó khăn và hướng đi mới

Tăng
aa
Giảm
Chia sẻ Facebook
Bình luận
In bài viết
Nông sản Việt Nam đang ngày càng khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế, tuy nhiên, để duy trì và phát triển bền vững, các doanh nghiệp cần có những hướng đi mới, thích ứng với những thay đổi của thị trường. Đứng trước những khó khăn trong lĩnh vực xuất khẩu nói chung và xuất khẩu nông sản nói riêng, cần linh hoạt và khẩn trương tìm kiếm đối sách, đặc biệt là ở thời điểm kinh tế toàn cầu biến động bất thường.
Nông sản Việt Nam “xuất ngoại”:  Khó khăn và hướng đi mới
Ảnh minh họa.

Nông sản Việt loay hoay tìm đường “xuất ngoại”

Trong những năm gần đây, xuất khẩu nông sản Việt Nam đã đạt được những thành tựu đáng ghi nhận. Theo số liệu từ Bộ NN&PTNT (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường), năm 2023 kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản đạt khoảng 53 tỷ USD, tăng trưởng 1,9% so với năm 2022. Các mặt hàng nông sản chủ lực như gạo, rau quả, cà phê, thủy sản… đều có sự tăng trưởng về giá trị xuất khẩu, trong đó, xuất khẩu rau quả đạt 5,6 tỷ USD, tăng 69,2% so với năm 2022, đặc biệt là sự bứt phá của sầu riêng với kim ngạch 2,2 tỷ USD. Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu, xuất khẩu nông sản Việt Nam cũng đang đối mặt với nhiều thách thức. Sự cạnh tranh ngày càng gay gắt từ các nước xuất khẩu nông sản khác là một trong những thách thức lớn nhất. Ví dụ, sự cạnh tranh từ Thái Lan và Ấn Độ trong xuất khẩu gạo. Yêu cầu ngày càng khắt khe về chất lượng, an toàn thực phẩm và truy xuất nguồn gốc từ các thị trường nhập khẩu, đặc biệt là các quy định mới của Liên minh châu Âu (EU) về kiểm soát dư lượng thuốc bảo vệ thực vật trong nông sản nhập khẩu, cũng là một thách thức không nhỏ. Thêm vào đó, sự biến động của thị trường thế giới do ảnh hưởng của các yếu tố như dịch bệnh, biến đổi khí hậu, xung đột chính trị… gây ra nhiều khó khăn cho hoạt động xuất khẩu nông sản của Việt Nam, ví dụ như những tác động tiêu cực từ đại dịch COVID-19.

Bên cạnh đó, việc thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào nông nghiệp, đặc biệt là nông nghiệp hữu cơ, còn nhiều hạn chế. Theo Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), tính đến tháng 2/2018, tổng vốn FDI vào nông nghiệp chỉ đạt 3,5 triệu USD với 514 dự án, chiếm khoảng 1% tổng vốn đầu tư lũy kế vào ngành nông nghiệp. Điều này cho thấy sự tham gia của FDI vào nông nghiệp, đặc biệt là nông nghiệp hữu cơ, còn rất hạn chế.

Một trong những thách thức lớn nhất đối với nông nghiệp hữu cơ tại Việt Nam là quy mô sản xuất còn nhỏ lẻ, manh mún, thiếu liên kết giữa các khâu trong chuỗi giá trị. Điều này dẫn đến khó khăn trong việc kiểm soát chất lượng, đảm bảo nguồn cung ổn định và đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế. Bên cạnh đó, chi phí sản xuất nông nghiệp hữu cơ thường cao hơn so với nông nghiệp truyền thống, khiến cho sản phẩm hữu cơ khó cạnh tranh về giá cả. Ngoài ra, việc thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng cao, thiếu kinh nghiệm trong quản lý và vận hành chuỗi giá trị nông nghiệp hữu cơ cũng là những rào cản lớn.

Làm sao để có “visa” cho nông sản Việt?

Để nắm bắt cơ hội, các doanh nghiệp xuất khẩu nông sản Việt Nam cần linh hoạt với những hướng đi mới. Trước hết, cần đẩy mạnh chế biến sâu, nâng cao giá trị gia tăng. Thay vì chỉ xuất khẩu nông sản thô, các doanh nghiệp cần tập trung vào chế biến sâu, tạo ra các sản phẩm có giá trị gia tăng cao hơn. Nổi bật trên thị trường, Công ty Vinamit đã thành công trong việc chế biến mít sấy, chuối sấy, khoai lang sấy; đầu tư nhà máy chế biến sầu riêng đông lạnh, giúp kéo dài thời gian bảo quản mở rộng thị trường xuất khẩu, nâng cao giá trị hàng hóa. Theo Hiệp hội Rau quả Việt Nam, việc chế biến sâu giúp tăng giá trị nông sản lên 2-3 lần so với xuất khẩu thô.

Nông sản Việt Nam “xuất ngoại”:  Khó khăn và hướng đi mới
Khách hàng tham quan và tìm hiểu về sản phẩm của Việt Nam tại Hội chợ Natural Products Expo West 2025.

Trong khi đó, nông nghiệp công nghệ cao nhất là nông nghiệp hữu cơ đã và đang là xu hướng phát triển tất yếu của thế giới. Để tồn tại và phát triển, các doanh nghiệp cần đầu tư vào sản xuất nông nghiệp theo hướng này. Điển hình, Tập đoàn TH True Milk đã xây dựng các trang trại bò sữa hữu cơ, áp dụng các công nghệ tiên tiến trong sản xuất sữa tươi, hay Công ty Đà Lạt GAP đã áp dụng công nghệ nhà kính, hệ thống tưới nhỏ giọt để sản xuất rau quả theo tiêu chuẩn VietGAP và GlobalGAP. Tính đến cuối năm 2023, cả nước hiện có 495.000 ha sản xuất nông nghiệp hữu cơ, chiếm 4,3% tổng diện tích sản xuất nông nghiệp của Việt Nam, chiếm 0,69% diện tích sản xuất hữu cơ của thế giới.

Để thu hút các doanh nghiệp FDI tham gia vào chuỗi phát triển nông nghiệp hữu cơ, cần có những giải pháp đồng bộ và hiệu quả. Cần cải thiện môi trường đầu tư bằng cách đơn giản hóa các thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư nước ngoài trong việc tiếp cận đất đai, nguồn vốn và các chính sách ưu đãi. Tại địa phương nổi bật trong công tác phát triển nông nghiệp như Lâm Đồng, chính quyền địa phương đã triển khai mô hình “cửa một cửa” để giải quyết nhanh chóng các thủ tục đầu tư cho doanh nghiệp, bao gồm cả các doanh nghiệp FDI trong lĩnh vực nông nghiệp hữu cơ. Tại An Giang, chính quyền đã xây dựng các khu nông nghiệp công nghệ cao, cung cấp cơ sở hạ tầng đồng bộ và các chính sách ưu đãi về thuế, tiền thuê đất để thu hút các nhà đầu tư.

Xây dựng thương hiệu, nâng cao năng lực cạnh tranh cũng là công việc mà các doanh nghiệp cần nghiêm túc nhìn nhận. Thương hiệu là yếu tố quan trọng giúp nâng cao giá trị sản phẩm và năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp. Các doanh nghiệp cần chú trọng xây dựng thương hiệu cho sản phẩm nông sản của mình, đồng thời nâng cao năng lực quản trị, năng lực tiếp thị và bán hàng. Gần đây, thương hiệu gạo ST25 của Việt Nam đã được vinh danh là “Gạo ngon nhất thế giới” năm 2019, hay Công ty Vinafruit đã xây dựng thành công thương hiệu xoài cát chu Cao Lãnh. Các doanh nghiệp có thể tham gia các hội chợ triển lãm quốc tế như hội chợ SIAL Paris, hội chợ FOODEX Japan… để quảng bá thương hiệu và tìm kiếm đối tác.

Đa dạng hóa thị trường xuất khẩu thay vì chỉ tập trung vào một số thị trường truyền thống, các doanh nghiệp cần mở rộng thị trường xuất khẩu sang các thị trường tiềm năng khác. Nhờ sự thúc đẩy của các cấp lãnh đạo, các doanh nghiệp có thể đẩy mạnh xuất khẩu sang các thị trường như Trung Đông, châu Phi, Mỹ Latinh… Việt Nam cũng đã mở rộng xuất khẩu nhiều loại trái cây sang thị trường Trung Quốc như sầu riêng, chanh leo, chuối…

Cuối cùng, tăng cường liên kết chuỗi giá trị là yếu tố quan trọng giúp nâng cao hiệu quả sản xuất và xuất khẩu nông sản. Các doanh nghiệp cần tăng cường liên kết với các hộ nông dân, các nhà cung cấp dịch vụ, các nhà phân phối… để tạo ra chuỗi giá trị nông sản bền vững. Tiêu biểu, Công ty VinEco đã ký kết hợp đồng bao tiêu sản phẩm với nông dân, hỗ trợ nông dân về kỹ thuật sản xuất, cung cấp giống, phân bón… Mô hình liên kết chuỗi giá trị giúp giảm chi phí sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm và đảm bảo nguồn cung ổn định. Với những hướng đi mới này, các doanh nghiệp xuất khẩu nông sản Việt Nam hoàn toàn có thể hy vọng để phát triển bền vững trên thị trường quốc tế.

Bài liên quan

Trung Quốc mở rộng nhập khẩu nông sản Việt Nam: Cơ hội và thách thức

Trung Quốc mở rộng nhập khẩu nông sản Việt Nam: Cơ hội và thách thức

Mối quan hệ thương mại giữa Việt Nam và Trung Quốc đang ngày càng phát triển, đặc biệt trong lĩnh vực xuất khẩu nông sản. Trung Quốc chính thức thông báo sẽ mở rộng nhập khẩu các mặt hàng nông sản từ Việt Nam, việc này không chỉ mở ra cơ hội lớn mà còn đặt ra những thách thức đối với các doanh nghiệp Việt Nam để duy trì và phát triển thị trường.
Xuất khẩu nông sản quý 1/2025 đạt 15,71 tỷ USD

Xuất khẩu nông sản quý 1/2025 đạt 15,71 tỷ USD

Quý 1/2025, giá trị xuất khẩu nông sản đã đạt 15,71 tỷ USD, tăng 13,1% so với cùng kỳ năm trước và mục tiêu trong năm nay là đạt 64-65 tỷ USD.
Thị trường Ấn Độ: "Miếng bánh" mới cho ngành sầu riêng

Thị trường Ấn Độ: "Miếng bánh" mới cho ngành sầu riêng

Sầu riêng - “vua của các loại trái cây” đang trở thành mặt hàng chiến lược trong cuộc cạnh tranh xuất khẩu giữa Việt Nam và Thái Lan. Sau khi thành công tiến vào thị trường Trung Quốc, hai quốc gia Đông Nam Á này tiếp tục hướng đến Ấn Độ, thị trường tỷ dân đầy tiềm năng.
Xuất khẩu nông sản việt nam trước thách thức mới

Xuất khẩu nông sản việt nam trước thách thức mới

Xuất khẩu nông sản Việt Nam đang đối mặt với nhiều khó khăn khi kim ngạch giảm và một số mặt hàng bị cảnh báo do vi phạm tiêu chuẩn an toàn thực phẩm.
Vượt rào cản kỹ thuật, chinh phục thị trường EU

Vượt rào cản kỹ thuật, chinh phục thị trường EU

Liên minh châu Âu (EU) đang áp dụng những quy định khắt khe hơn bao giờ hết đối với nông sản nhập khẩu, đòi hỏi các doanh nghiệp Việt Nam phải nỗ lực thích ứng để duy trì và mở rộng thị phần. Các quy định mới tập trung vào an toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc, kiểm dịch thực vật và sản xuất bền vững, đặt ra thách thức không nhỏ cho ngành nông nghiệp Việt Nam.
Xuất khẩu rau quả Việt Nam: Bứt phá nhờ FTA và nâng cao chất lượng

Xuất khẩu rau quả Việt Nam: Bứt phá nhờ FTA và nâng cao chất lượng

Năm 2024, ngành rau quả Việt Nam tiếp tục gặt hái thành công với giá trị xuất khẩu tăng trưởng ấn tượng, đạt trên 7,2 tỷ USD, tăng 27% so với cùng kỳ năm 2023.

CÁC TIN BÀI KHÁC

Bộ Nông nghiệp và Môi trường hỗ trợ Lâm Đồng kiểm soát chất lượng sầu riêng xuất khẩu

Bộ Nông nghiệp và Môi trường hỗ trợ Lâm Đồng kiểm soát chất lượng sầu riêng xuất khẩu

Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị trực thuộc phối hợp triển khai hỗ trợ tỉnh Lâm Đồng trong việc, kiểm soát chất lượng sầu riêng xuất khẩu.
Phải kiểm soát chặt chẽ mới có thể duy trì ở những thị trường khó tính

Phải kiểm soát chặt chẽ mới có thể duy trì ở những thị trường khó tính

Những cảnh báo từ thị trường quốc tế đang đặt ra yêu cầu cấp thiết: nếu không siết chặt kiểm soát chất lượng từ gốc, nông sản Việt Nam khó có thể giữ vững thị trường xuất khẩu đặc biệt ở những thị trường khó tính.
Đắk Lắk tăng cường kiểm tra, giám sát an toàn thực phẩm đối với sầu riêng, mít xuất khẩu

Đắk Lắk tăng cường kiểm tra, giám sát an toàn thực phẩm đối với sầu riêng, mít xuất khẩu

Trước tình hình gia tăng cảnh báo từ các nước nhập khẩu về các lô hàng sầu riêng và mít không đáp ứng yêu cầu an toàn thực phẩm, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đắk Lắk ban hành Văn bản chỉ đạo tăng cường công tác kiểm tra, giám sát tại các mã số vùng trồng (MSVT) và cơ sở đóng gói (CSĐG) phục vụ xuất khẩu. Đây là bước đi quyết liệt, nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm, đảm bảo uy tín nông sản Đắk Lắk trên thị trường quốc tế, đặc biệt là các thị trường yêu cầu cao như Trung Quốc.
Sản phẩm hữu cơ Việt Nam trên bản đồ xuất khẩu: Cơ hội vươn xa từ giá trị bản địa

Sản phẩm hữu cơ Việt Nam trên bản đồ xuất khẩu: Cơ hội vươn xa từ giá trị bản địa

Trong những năm gần đây, làn sóng tiêu dùng xanh, bền vững và quan tâm đến sức khỏe đã lan rộng khắp thế giới, tạo cơ hội lớn cho các quốc gia sở hữu lợi thế về nông sản tự nhiên và sản xuất hữu cơ. Việt Nam một quốc gia với hệ sinh thái nông nghiệp phong phú, khí hậu đa dạng và bề dày truyền thống canh tác đang từng bước ghi dấu ấn trên bản đồ xuất khẩu toàn cầu với những đặc sản hữu cơ mang đậm bản sắc vùng miền.
Nông sản Việt Nam đứng trước cơ hội bứt phá tại thị trường Trung Quốc trong năm 2025

Nông sản Việt Nam đứng trước cơ hội bứt phá tại thị trường Trung Quốc trong năm 2025

Nông sản Việt Nam có cơ hội bứt phá, tiếp cận sâu hơn vào chuỗi phân phối hiện đại và bền vững thị trường Trung Quốc trong năm 2025.
Lâm Đồng: Tăng cường công tác quản lý chất lượng sản phẩm sầu riêng phục vụ xuất khẩu

Lâm Đồng: Tăng cường công tác quản lý chất lượng sản phẩm sầu riêng phục vụ xuất khẩu

Sáng 10/4, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lâm Đồng phối hợp với UBND thành phố Bảo Lộc tổ chức Hội nghị tăng cường công tác quản lý chất lượng sản phẩm sầu riêng phục vụ xuất khẩu trên địa bàn.
Bưởi Việt Nam chính thức bày bán tại siêu thị Lotte Mart Hàn Quốc

Bưởi Việt Nam chính thức bày bán tại siêu thị Lotte Mart Hàn Quốc

Ngày 10/4, quả bưởi Việt Nam chính thức được bày bán tại hệ thống siêu thị Lotte Mart Hàn Quốc, đánh dấu mốc quan trọng đối với ngành xuất khẩu nông sản Việt Nam.
Chứng nhận hữu cơ: “Rào cản mềm” xuất khẩu nông sản Việt Nam tới các nước phát triển

Chứng nhận hữu cơ: “Rào cản mềm” xuất khẩu nông sản Việt Nam tới các nước phát triển

Trong bối cảnh nhu cầu tiêu dùng sản phẩm thân thiện sức khỏe và môi trường ngày càng gia tăng, việc kiểm định và cấp chứng nhận hữu cơ trở thành “tấm vé thông hành” giúp sản phẩm nội địa có cơ hội xuất khẩu. Một số chứng nhận hữu cơ uy tín tại các nước phát triển như Mỹ (USDA Organic), Liên minh châu Âu (EU Organic) và Nhật Bản (JAS Organic) mang những đặc điểm khác biệt về chuyên môn nhưng đều khắt khe trong khâu kiểm định.
Đồng hành cùng doanh nghiệp và chủ động đàm phán với chính sách thuế của Hoa Kỳ

Đồng hành cùng doanh nghiệp và chủ động đàm phán với chính sách thuế của Hoa Kỳ

Trong bối cảnh các doanh nghiệp và ngành nông sản Việt Nam đang đối mặt với thách thức lớn từ chính sách thuế của Hoa Kỳ. Trước thử thách lớn, Chính phủ và các bộ, ngành xác định phương châm chỉ đạo là: bình tĩnh, linh hoạt, bám sát thực tiễn, đồng hành cùng doanh nghiệp và chủ động đàm phán.
Hải Dương dự báo sản lượng vải thiều Thanh Hà đạt 38.000 tấn

Hải Dương dự báo sản lượng vải thiều Thanh Hà đạt 38.000 tấn

Theo Phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện Thanh Hà, tỉnh Hải Dương cho biết, sản lượng vải thiều năm nay dự kiến đạt 38.000 tấn, tăng 13.000 tấn so với năm ngoái.
Huyện Đam Rông: Chỉ đạo giám sát hoạt động sản xuất, xuất khẩu sầu riêng

Huyện Đam Rông: Chỉ đạo giám sát hoạt động sản xuất, xuất khẩu sầu riêng

UBND huyện Đam Rông, tỉnh Lâm Đồng vừa chỉ đạo việc quản lý, giám sát hoạt động sản xuất, xuất khẩu sầu riêng.
Mỹ áp thuế cao sẽ ảnh hưởng thế nào đến xuất khẩu nông sản?

Mỹ áp thuế cao sẽ ảnh hưởng thế nào đến xuất khẩu nông sản?

Việc Mỹ áp thuế cao có thể ảnh hưởng đáng kể đến xuất khẩu hàng nông sản của Việt Nam, tùy thuộc vào các loại sản phẩm nông sản cụ thể và thị trường mục tiêu. Hơn nữa nó sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến người dân Việt Nam, đặc biệt là các nông dân và người lao động trong ngành nông sản.
XEM THÊM
Based on MasterCMS Ultimate Edition 2024 v2.9
Quay về đầu trang
Giao diện máy tính