Mô hình canh tác lúa chất lượng cao còn hướng đến việc tận dụng tối đa các phụ phẩm nông nghiệp, đặc biệt là rơm rạ - Ảnh minh họa. |
Vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) đang chứng kiến sự chuyển mình mạnh mẽ trong ngành trồng lúa với mô hình canh tác chất lượng cao, phát thải thấp. Không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế vượt trội, mô hình này còn góp phần bảo vệ môi trường và hướng đến sự phát triển bền vững.
Các mô hình thí điểm triển khai tại nhiều tỉnh thành ĐBSCL cho thấy, năng suất lúa tăng đáng kể nhờ áp dụng kỹ thuật sạ hàng, sạ cụm kết hợp vùi phân. Phương pháp này giúp giảm 30-50% lượng giống gieo sạ, tương đương 30-80 kg/ha, tiết kiệm cho nông dân 0,6-1,6 triệu đồng/ha. Lượng phân bón đạm cũng giảm 30-70 kg/ha, tương đương mức tiết kiệm 0,7-1,6 triệu đồng/ha.
Kết quả là lợi nhuận ròng thu được từ mô hình này tăng thêm 13-18 triệu đồng/ha trong vụ hè thu và 1-6 triệu đồng/ha trong vụ thu đông so với canh tác truyền thống. Năng suất lúa tại một số địa phương như Cần Thơ và Sóc Trăng tăng lần lượt 3,9-7,5% và 8,9-13,7%.
Điểm sáng của mô hình canh tác mới chính là việc giảm phát thải khí nhà kính, góp phần bảo vệ môi trường sinh thái. Lượng khí thải CO2e tại các mô hình thí điểm giảm trung bình 4 tấn/ha/vụ tại Sóc Trăng và 5,4 tấn/ha/vụ tại Trà Vinh. Đây là tín hiệu đáng mừng, cho thấy nông nghiệp Việt Nam đang từng bước chuyển đổi sang hướng sản xuất xanh, bền vững.
Không chỉ dừng lại ở việc giảm phát thải, mô hình canh tác lúa chất lượng cao còn hướng đến việc tận dụng tối đa các phụ phẩm nông nghiệp, đặc biệt là rơm rạ. Thay vì đốt bỏ gây ô nhiễm môi trường, rơm rạ có thể được sử dụng để sản xuất phân bón hữu cơ, trồng nấm, làm thức ăn chăn nuôi, thậm chí là nguyên liệu cho các nhà máy sản xuất năng lượng.
Để mô hình canh tác mới đạt hiệu quả cao và lan tỏa rộng rãi, việc xây dựng chuỗi liên kết giữa nông dân, doanh nghiệp và hợp tác xã là vô cùng quan trọng. Chuỗi liên kết này sẽ giúp giải quyết bài toán đầu ra cho sản phẩm, nâng cao giá trị và thúc đẩy tiêu thụ lúa gạo.
Bên cạnh đó, việc đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng, đặc biệt là giao thông nội đồng cũng cần được chú trọng. Hệ thống giao thông thuận lợi sẽ tạo điều kiện cho việc vận chuyển, tiêu thụ nông sản và thu hút doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp.
Với những lợi ích thiết thực về kinh tế, môi trường và xã hội, mô hình trồng lúa chất lượng cao, phát thải thấp được kỳ vọng sẽ trở thành hướng đi chủ đạo cho ngành nông nghiệp Việt Nam trong tương lai, góp phần nâng cao thu nhập cho nông dân, bảo vệ môi trường và phát triển nông nghiệp bền vững.
Việt Nam là quốc gia đầu tiên thực hiện sản xuất lúa giảm phát thải trên quy mô lớn |
"Tạo cuộc cách mạng cho cây lúa" |
2029: Năm then chốt của doanh nghiệp Việt trước quy định kiểm kê khí thải của AZEC |