PGS Việt Nam: Đổi mới để “sống khỏe”

Ông Trần Mạnh Chiến, Trưởng Ban điều phối PGS Việt Nam nhiệm kỳ VII (2024-2026) cho biết, PGS Việt Nam được thành lập hơn 15 năm trước và trở thành mô hình phát triển bền vững. Tuy nhiên thời gian gần đây PGS Việt Nam đang có dấu hiệu chững lại, vì thế cần phải dũng cảm đổi mới mạnh mẽ và thực chất để trở lại đường đua tăng trưởng.

Ông Trần Mạnh Chiến tại Đại hội lần thứ VII PGS Việt Nam tháng 12/2023.

Theo ông Trần Mạnh Chiến, sở dĩ PGS Việt Nam phát triển bền vững là nhờ kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt, đi cùng gắn kết nông dân với thị trường thực phẩm hữu cơ, xu hướng mới nổi ở nước ta. PGS Việt Nam đã giúp xây dựng gần 20 PGS khác trên khắp các vùng miền. Việc thời gian gần đây PGS Việt Nam chững lại có nhiều lý do. Vậy nên, ông và các cộng sự đang nỗ lực đổi mới để PGS Việt Nam “tăng tốc” cả về chiều sâu và chiều rộng.

Thứ nhất, siết chặt kiểm soát chất lượng bằng việc tăng thể chế giám sát và xử phạt trên đồng do kỹ sư thực địa đảm nhận. Cụ thể là tháng 12/2023 sau khi nhận được khiếu nại khách hàng và nghi ngờ, Ban điều phối (BĐP) đã ngay lập tức thực hiện lấy mẫu xét nghiệm chuyên sâu sản phẩm từ tất cả các nhóm ở liên nhóm Thanh Xuân (Sóc Sơn, Hà Nội), qua đó phát hiện dư lượng và vết các chất cấm ở 11/12 nhóm. Các nhóm vi phạm đã ngay lập tức bị xử phạt nghiêm khắc trong vòng 02 tuần có sự vụ xảy ra.

Sự quyết liệt của PGS Việt Nam đã gióng hồi chuông cảnh tỉnh các nhóm thiếu nghiêm túc, loại bỏ các nhóm thiếu thành tâm sản xuất nông nghiệp hữu cơ. BĐP nhận thức, để phòng ngừa rủi ro vi phạm lâu dài thì cần bổ sung và chi tiết hóa các thể chế và nghiêm khắc xử phạt nhanh chóng.

Thứ hai, tăng tốc độ luồng thông tin nhanh và hiệu quả cho cả khách hàng và người sản xuất thông qua việc tái phân nhiệm và phân quyền rõ ràng giữa các thành viên vận hành thường trực PGS. Cụ thể là kỹ sư thực địa Dương Khôi giám sát đồng ruộng chịu trách nhiệm toàn diện về việc giám sát và đề xuất phương án xử lý dựa trên thực tế đồng ruộng, so với trước đây chỉ báo cáo thực trạng mà không phản ảnh hết thực tế; Cán bộ thường trực Trần Thị Hoa đảm bảo luồng vận hành sản phẩm PGS đúng cả về sản lượng, tem QR code và phí tương ứng nộp về cho các bên liên quan; chị Hoa cũng chịu trách nhiệm đối chiếu các biện pháp xử lý của kỹ sư Dương Khôi và liên nhóm với các quy chế hiện hành để đảm bảo tuân thủ; Trưởng BĐP chịu trách nhiệm quyết định cuối cùng về thực thi thanh kiểm tra, triển khai chiến lược và kế hoạch đổi mới toàn diện PGS Việt Nam, sửa đổi và bổ sung quy chế đáp ứng điều kiện thực tiễn mới.

Kỹ sư thực địa Dương Khôi chịu trách nhiệm giám sát trên đồng ruộng.

Thứ ba, bước đầu khảo sát đánh giá các đầu vào cho sản xuất hữu cơ. Dự kiến trong tháng 5/2024 sẽ hoàn thiện danh mục để tăng lựa chọn cho bà con sản xuất hiệu quả hơn cả về năng suất và chất lượng.

Thứ tư, mở rộng thị trường sản phẩm PGS hữu cơ và tăng tính bền vững bằng cách cải tiến kết nối giữa các tác nhân trong mạng lưới, đặc biệt là doanh nghiệp. Cụ thể, PGS Việt Nam đã tham vấn thêm nhiều doanh nghiệp cả thành viên và chưa thành viên. Bước đầu đã thu nhận được nhiều thông tin bổ ích về thị trường để quyết liệt hơn trong việc điều chỉnh bà con sản xuất; bên cạnh đó đã phát hiện một số gian lận đóng phí lớn làm thất thoát nguồn thu và vi phạm nghiêm trọng tính liêm chính của mạng lưới PGS Việt Nam và tính công bằng của nông nghiệp hữu cơ.

Thứ 5, nâng giá thu mua tại đồng cho bà con để tiếp thêm động lực cho những người thực sự tâm huyết và quyết tâm. Sơ bộ một số doanh nghiệp đã thống nhất tăng giá 30% trong vòng 1 năm tới cho bà con. Thông qua đó sẽ yêu cầu siết chặt kỷ cương và cải tiến sơ chế. Như vậy sẽ thu hút nhiều nông dân hữu cơ gia nhập PGS hơn nữa.

Mô hình đáp ứng PGS.

Các thay đổi về truyền thông nội bộ và thể chế thu phí phải được thay đổi để đảm bảo mạng lưới minh bạch và lành mạnh. Về phía sản xuất, chỉ trong 4 tháng đầu năm đã thực hiện xong một chuỗi hoạt động từ khảo sát đánh giá, tập huấn và công nhận chuyển đổi cho farm hữu cơ Vinanosan ở Phù Cừ. Đây cũng là định hướng chiến lược mới của PGS Việt Nam trong việc chọn người đồng hành cùng farm chứ không đơn thuần chọn vùng sản xuất.

Trước thực tiễn cần phải mở rộng mạng lưới PGS Việt Nam, CEO của chuỗi thực phẩm sạch Bác Tôm đánh giá có rất nhiều thuận lợi vì đây là mạng lưới cộng đồng được nhiều người ủng hộ, lại đi đầu về phong trào hữu cơ ở nước ta. Mạng lưới cũng đang có nhiều nguồn nhân lực đầu tàu nhưng chưa phát huy hết năng lực. Thêm nữa, cơ quan chủ quản của PGS Việt Nam là Hiệp hội nông nghiệp hữu cơ Việt Nam đang ngày càng vững mạnh cả trong nước và hợp tác quốc tế đã góp phần giúp lan truyền PGS Việt Nam rộng rãi hơn.

Bên cạnh đó PGS Việt Nam vẫn còn gặp nhiều khó khăn, cản trở: nông dân nhỏ lẻ nên rất hạn chế trong đầu tư cải tiến định hướng thị trường (sơ chế bảo quản, bao bì nhãn mác, marketing); các doanh nghiệp vẫn chỉ coi nông dân PGS như một nhà cung cấp chứ chưa coi đó là đối tác chiến lược để đầu tư cho họ; đầu vào sản xuất hữu cơ ở nước ta vẫn hạn chế; thị trường thiếu minh bạch dẫn đến vàng thau lẫn lộn; đặc biệt các doanh nghiệp là thành viên đối tác PGS Việt Nam đang đóng phí chủ yếu cho mạng lưới hàng tháng, nhưng lại chưa được hưởng lợi ích rõ rệt nên không khích lệ được các doanh nghiệp khác gia nhập; quy chế hoạt động còn chung chung chưa rõ ràng; và đặc biệt là 17 PGS khác nhau chưa quy chuẩn kiểm soát chất lượng – yếu tố nền tảng tạo thương hiệu PGS.

Để đảm bảo chất lượng, sản lượng và cạnh tranh về giá cho các sản phẩm hữu cơ của PGS Việt Nam nói riêng và hữu cơ nói chung, ông Trần Mạnh Chiến cho rằng các doanh nghiệp cần phải vào cuộc, thực sự đầu tư cả tiền và thời gian vào nông dân, coi họ là đối tác chiến lược. Có như vậy mới áp dụng được khoa học kỹ thuật để nâng cao năng suất chất lượng, đồng thời cải tiến sản phẩm mang tính thị trường mạnh mẽ phù hợp với thị hiếu “healthy” nhưng tiện lợi với giá phù hợp.

Cuối cùng, ông Chiến nhận định việc đảm nhận cùng lúc 2 vị trí Trưởng BĐP PGS Việt Nam và CEO Bác Tôm là lợi thế rõ rệt. Từng là cán bộ các tổ chức phi Chính phủ (NGO) nhiều năm, Phó BĐP PGS Việt Nam hơn 10 năm, cùng lăn lộn với bà con từ đầu nên ông hiểu rõ các vấn đề của bà con và thị trường. Kết hợp với việc vận hành Bác Tôm, doanh nghiệp tác động xã hội 15 năm đã giúp ông nhìn bức tranh toàn cảnh của PGS Việt Nam nói riêng và thị trường hữu cơ nói chung. Sự kết nối của ông qua nhiều trải nghiệm công việc và với nhiều đối tác như vậy giúp cho việc hợp tác 4 nhà càng trở nên thuận lợi.

Ở góc độ khác, việc đảm nhận 2 nhiệm vụ cũng là một thách thức lớn về quản lý thời gian và cân bằng công việc. Ông Chiến tiết lộ, ông đã sớm định hướng năm 2024 cho cả Bác Tôm và PGS Việt Nam tập trung phát triển con người. Ông tin đội ngũ nhân sự PGS Việt Nam sẽ được cải tiến mạnh mẽ dựa trên văn hóa trao quyền làm chủ để độc lập dẫn dắt được mọi hoạt động của tổ chức. Muốn trao quyền được thì cần tin cậy và nâng cao năng lực cho họ. Mới đầu sẽ mất thời gian tương tác và kiên nhẫn xây dựng năng lực hơn. Tuy nhiên, ông tận dụng lợi thế có một số cán bộ nòng cốt của Bác Tôm hỗ trợ thêm cho PGS. Trên hết, triết lý thuận tự nhiên – tôn trọng sự khác biệt và thích ứng với mọi hoàn cảnh – áp dụng vào PGS chắc chắn sẽ rất phù hợp, giúp đội ngũ thăng tiến chậm mà chắc.n

Bài liên quan

Thái Bình: Đẩy mạnh việc sản xuất nông nghiệp hữu cơ

Kinh tế nông nghiệp 30/06/2025 16:53

Sản xuất nông nghiệp hữu cơ đang trở thành hướng đi tất yếu, không chỉ để bảo vệ môi trường, mà còn nâng cao giá trị sản phẩm, tạo sinh kế lâu dài cho người nông dân.

TP Hồ Chí Minh: Du khách từ hơn 30 nước đến tham quan nông trại hữu cơ

Hữu cơ và đời sống 27/06/2025 17:33

Làm nông nghiệp hữu cơ đã giúp một trang trại thu hút nhiều du khách và tạo điều kiện để khách trải nghiệm, hiểu biết về nông nghiệp hữu cơ.

Yên Bái: Người dân Trấn Yên đổi đời, cuộc sống khá giả nhờ trồng quế

Kinh tế nông nghiệp 07/06/2025 19:47

Không phải “thủ phủ” của quế như Văn Yên, nhưng trong vài năm trở lại đây, cây quế đã mang lại cuộc sống khá giả, giàu có hơn cho người dân Trấn Yên khi mà mỗi năm cây quế mang lại thu nhập hàng chục tỷ đồng.

Tác dụng của thực phẩm hữu cơ đối với sức khỏe con người

Sản phẩm hữu cơ 30/05/2025 10:28

Thực phẩm hữu cơ đã trở nên bùng nổ và phổ biến trong hai thập kỷ qua. Bài viết này sẽ đưa ra nhằm phân tích hàm lượng chất dinh dưỡng và tác dụng của thực phẩm hữu cơ đối với sức khỏe con người.

Nông nghiệp hữu cơ có gì khác với nông nghiệp thông thường?

Nghiên cứu trao đổi 29/05/2025 15:13

Sản xuất “hữu cơ” từ lâu đã được hiểu như một hình thức sản xuất “lành mạnh và thân thiện với môi trường”. Sản phẩm hữu cơ được sản xuất mà không sử sụng phân bón hóa học và thuốc bảo vệ thực vật hoá học.

Công cụ kỹ thuật số: "Chìa khóa" phát triển trang trại hữu cơ

Ứng dụng 02/06/2025 09:09

Suzana Dimitrievska là nông dân sản xuất nông nghiệp hữu cơ ở Bắc Macedonia. Vốn là một phụ nữ mạnh mẽ, có học nên việc tiếp nhận công nghệ mới khá dễ dàng với Suzana.

CÁC TIN BÀI KHÁC

Bánh Đa Kế Bắc Giang - Sức hút từ nguyên liệu đơn sơ

Hữu cơ và đời sống 01/07/2025 15:50

Bắc Giang, một vùng đất trù phú với những cánh đồng lúa xanh mướt và những con sông hiền hòa, không chỉ nổi tiếng với phong cảnh hữu vi mà còn níu chân du khách bởi những món ăn dân dã, mang đậm hương vị quê hương. Trong số đó, Bánh đa Kế là một đặc sản không thể không nhắc đến, đã trở thành niềm tự hào của người dân nơi đây và là món quà ý nghĩa được nhiều du khách lựa chọn khi ghé thăm Bắc Giang.

Những sản phẩm hữu cơ từ cây bèo Nhật Bản

Hữu cơ và đời sống 01/07/2025 08:34

Cây bèo Nhật Bản, hay còn gọi là lục bình (tên khoa học: Eichhornia crassipes), là một loài thực vật thủy sinh nổi tiếng với vẻ đẹp quyến rũ của những bông hoa màu tím nhạt và khả năng sinh trưởng mạnh mẽ đến mức đáng kinh ngạc.

Mật ong Bình Dương - Ngọt ngào hương vị hoa rừng

Hữu cơ và đời sống 28/06/2025 10:43

Xã Bình Dương, huyện Hoà An (Cao Bằng) có diện tích rừng chiếm hơn 70% diện tích đất tự nhiên, đây là một lợi thế để người dân của xã khai thác phát triển nghề nuôi ong lấy mật. Nghề nuôi ong lấy mật đã đem lại cho người dân xã Bình Dương nguồn thu nhập ổn định, cải thiện sinh kế và cơ hội làm giàu bền vững. Ông Hoàng Thanh Cư, Tổ trưởng Tổ hợp tác Mật ong hoa tự nhiên xã Bình Dương khẳng định.

TP Hồ Chí Minh: Du khách từ hơn 30 nước đến tham quan nông trại hữu cơ

Hữu cơ và đời sống 27/06/2025 17:33

Làm nông nghiệp hữu cơ đã giúp một trang trại thu hút nhiều du khách và tạo điều kiện để khách trải nghiệm, hiểu biết về nông nghiệp hữu cơ.

Tiềm năng phát triển bột matcha từ lá trà xanh Việt Nam nhằm tối ưu giá trị xuất khẩu

Xuất - Nhập khẩu 27/06/2025 09:45

Đứng thứ 5 thế giới về sản lượng xuất khẩu, nhưng ngành trà Việt Nam vẫn chưa đạt được nhiều bước tiến đáng kể. Theo khảo sát, sản phẩm Việt Nam xuất khẩu đa phần là trà xanh dạng thô, chưa qua chế biến với giá dao động từ 1.2-2.8 USD/kg, trong khi sản phẩm tinh chế của Nhật Bản có thể đạt tới 20-80 USD/kg.

Thực phẩm hữu cơ nhập khẩu: “Hữu cơ ngoại” có thực sự chất lượng?

Hữu cơ và đời sống 27/06/2025 09:42

Ngày nay, không khó để bắt gặp những hình ảnh bắt mắt về “Organic Apples” từ Mỹ, “Organic Milk” từ Úc hay “EU Organic Veggie” tại các kệ siêu thị, cửa hàng cao cấp, và thậm chí trên các nền tảng bán hàng trực tuyến. Nhưng lối “sính ngoại” và tâm lý “đắt sắt ra miếng” có đang thực sự đúng đối với sản phẩm, thực phẩm hữu cơ?

Ngành Sầu riêng Việt Nam: Tăng trưởng cần đi đôi với kiểm soát và phát triển bền vững

Xuất - Nhập khẩu 24/06/2025 11:03

Trong những năm gần đây, Sầu riêng đã trở thành một hiện tượng trong ngành hàng trái cây xuất khẩu của Việt Nam. Từ chỗ là mặt hàng tiềm năng, Sầu riêng nhanh chóng chiếm lĩnh thị trường Trung Quốc, thị trường tiêu thụ lớn nhất thế giới, và tạo ra giá trị xuất khẩu hàng tỷ USD. Tuy nhiên, những biến động trong quý I/2025 cho thấy, ngành hàng này đang đi vào giai đoạn “hậu tăng trưởng nóng”, đòi hỏi một tư duy mới về quản lý chất lượng, tổ chức sản xuất, liên kết chuỗi và phát triển theo hướng bền vững.

Phê duyệt mã số vùng trồng sầu riêng xuất khẩu – Bước tiến lớn chinh phục thị trường Trung Quốc

Xuất - Nhập khẩu 18/06/2025 10:54

Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đắk Lắk vừa có văn bản thông báo về việc Tổng cục Hải quan Trung Quốc (GACC) chính thức phê duyệt mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói (CSĐG) sầu riêng của tỉnh đủ điều kiện xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc. Đây là bước tiến quan trọng, mở ra cơ hội lớn cho ngành sầu riêng địa phương nâng cao giá trị sản phẩm và mở rộng thị trường xuất khẩu.

Tiếng "xèo xèo" quyến rũ, sắc vàng rộm của bánh Xèo

Hữu cơ và đời sống 18/06/2025 10:48

Trong bức tranh ẩm thực Việt Nam đa dạng và phong phú, bánh xèo nổi lên như một món ăn dân dã mà đầy quyến rũ, với tiếng "xèo xèo" vui tai khi đổ bánh, sắc vàng rộm hấp dẫn và hương thơm nồng nàn lan tỏa khắp không gian. Không chỉ là một món ăn đường phố quen thuộc, bánh xèo còn là hiện thân của sự khéo léo, sáng tạo trong ẩm thực Việt, mang trong mình hương vị đặc trưng của từng vùng miền, gói trọn hồn quê trong từng chiếc bánh giòn tan.

Giấc mơ xanh và bài toán vàng từ nông nghiệp hữu cơ Thanh Hóa - Kỳ 3: Gỡ “nút thắt” thị trường

Thị trường 15/06/2025 09:10

Dù nỗ lực tạo ra nông sản sạch, nhiều nông dân tại Thanh Hóa vẫn đang đối mặt với bài toán khó trong việc tìm đầu ra cho sản phẩm. Thực trạng này đang trở thành "nút thắt" lớn, kìm hãm sự phát triển và lan rộng của nền nông nghiệp hữu cơ tại địa phương.

Quảng Bình: Huyện Lệ Thuỷ tăng cường tiêm các loại vắc-xin trên đàn vật nuôi

Hữu cơ và đời sống 13/06/2025 10:03

Lực lượng chức năng tại huyện Lệ Thuỷ, tỉnh Quảng Bình đã phối hợp với bà con chăn nuôi trên địa bàn tăng cường tiêm các loại vắc-xin trên đàn vật nuôi để phòng chống dịch bệnh…

OCOP - Nâng tầm nông sản bản địa, lan tỏa giá trị văn hóa vùng cao

Hữu cơ và đời sống 12/06/2025 09:34

Tỉnh Cao Bằng sau hơn 5 năm triển khai Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) đã khai thác hiệu quả tiềm năng nhiều sản phẩm nông sản đặc trưng, tiêu biểu của địa phương. Chương trình đã phát huy tốt giá trị nghề truyền thống, tạo việc làm cho hàng nghìn lao động, nâng cao thu nhập, cải thiện sinh kế cho người dân, nhất là đối với người dân tộc thiểu số. Các sản phẩm OCOP mang đậm hương vị bản địa và giá trị bản sắc văn hoá vùng cao đã và đang từng bước có mặt tại các thị trường lớn.

XEM THÊM