Việt Nam đã sản xuất thành công 2 loại vaccine phòng dịch tả lợn châu Phi. |
Khoa học công nghệ (KHCN) đã và đang tạo ra những bước tiến vượt bậc trong nông nghiệp Việt Nam. Từ những cánh đồng lúa trĩu hạt nhờ giống mới năng suất cao, đến những đàn gia súc khỏe mạnh nhờ vaccine "Made in Vietnam", hay những mô hình nông nghiệp thông minh ứng dụng công nghệ 4.0, tất cả đều cho thấy tiềm năng to lớn của KHCN trong việc nâng tầm nông nghiệp nước nhà.
Tuy nhiên, bức tranh toàn cảnh vẫn còn nhiều gam màu xám. Dù đạt được những thành tựu đáng ghi nhận, đóng góp của KHCN vào giá trị nông nghiệp Việt Nam mới chỉ đạt khoảng 30%, thấp hơn nhiều so với mức trên 50% ở các nước phát triển. Điều này cho thấy một nghịch lý: dù sở hữu một "mỏ vàng" KHCN, nhưng chưa biết cách khai thác tối đa giá trị của nó.
Một trong những rào cản lớn nhất là sự thiếu kết nối giữa các mắt xích trong chuỗi giá trị KHCN. Các nhà khoa học miệt mài nghiên cứu, cho ra đời nhiều sản phẩm hữu ích, nhưng lại chưa đến được tay người nông dân, doanh nghiệp do thiếu thông tin, thiếu kênh quảng bá. Ngược lại, người nông dân, doanh nghiệp có nhu cầu ứng dụng KHCN nhưng lại không biết tìm kiếm ở đâu, hoặc không đủ kiến thức để đánh giá, lựa chọn công nghệ phù hợp.
Bên cạnh đó, cơ chế chính sách cũng chưa thực sự khuyến khích việc đầu tư vào nghiên cứu và ứng dụng KHCN trong nông nghiệp. Các quy định về sở hữu trí tuệ, bản quyền giống cây trồng, vật nuôi còn nhiều bất cập, khiến các nhà khoa học, doanh nghiệp e ngại đầu tư vào lĩnh vực này.
Để khai thác tối đa tiềm năng của KHCN, cần có sự giúp đỡ và hoàn thiện khung pháp lý, tạo môi trường thuận lợi cho việc nghiên cứu, chuyển giao và ứng dụng KHCN trong nông nghiệp. Cần có cơ chế khuyến khích, hỗ trợ các nhà khoa học, doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực này, đồng thời tạo điều kiện cho người nông dân tiếp cận và sử dụng các sản phẩm KHCN một cách dễ dàng.
Đồng thời đẩy mạnh công tác truyền thông, phổ biến kiến thức về KHCN đến người nông dân, giúp tăng độ hiểu biết và tin tưởng vào hiệu quả của việc ứng dụng KHCN vào sản xuất.
Với tiềm năng to lớn của KHCN, nông nghiệp Việt Nam hoàn toàn có thể "cất cánh" trong tương lai không xa. Khi đó, KHCN sẽ không chỉ là "vũ khí bí mật" giúp tăng năng suất, chất lượng nông sản, mà còn là then chốt mở ra cánh cửa thị trường rộng lớn, đưa nông sản Việt Nam vươn tầm thế giới.