Trung tâm Khuyến nông cung cấp hỗ trợ vật tư phân bón cho các hộ tham gia mô hình. |
Mô hình sản xuất lúa vụ Mùa năm 2024 tại tỉnh Thái Nguyên được Trung tâm Khuyến nông phối hợp với các địa phương triển khai tại các xã Kim Phượng (huyện Định Hóa), Yên Đổ, Hợp Thành, Phấn Mễ (huyện Phú Lương) và Nam Hòa (huyện Đồng Hỷ) với quy mô lên đến 250 ha và sự tham gia của 1.308 hộ dân. Mô hình này tập trung vào áp dụng các tiến bộ kỹ thuật trong sản xuất lúa, đồng thời tăng cường sử dụng phân bón hữu cơ nhằm bảo vệ và phát triển đất trồng lúa.
Các hộ nông dân tham gia mô hình đã được cung cấp hỗ trợ về phân hữu cơ vi sinh, phân hữu cơ sinh học và thuốc bảo vệ thực vật sinh học. Sau khi được huấn luyện về quy trình sử dụng phân bón hữu cơ và tuyên truyền, các hộ đã hưởng ứng tích cực và đăng ký mua chế phẩm sinh học để xử lý rơm, rạ trên diện tích 130/250 ha. Chế phẩm sinh học Sumitri được sử dụng trong mô hình này với vai trò phân giải nhanh các chất hữu cơ từ rơm, rạ, xác động, thực vật và các chất thải nông nghiệp thành chất mùn và dinh dưỡng, làm cho cây trồng dễ hấp thu hơn. Việc áp dụng này cũng giảm thiểu nguy cơ hiện tượng vàng lá và nghẹt rễ, đồng thời ngăn chặn hiện tượng ngộ độc chất vô cơ, từ đó nâng cao hiệu quả sản xuất lúa và bảo vệ môi trường nông nghiệp.
Để đảm bảo hiệu quả cao cho mô hình, ngay sau khi gặt lúa vụ Xuân, các hộ nông dân đã tiến hành các biện pháp như đưa nước vào ruộng với mực nước ngập mặt ruộng từ 5 đến 10 cm. Sau đó, áp dụng chế phẩm sinh học Sumitri bằng cách trộn 1 gói Sumitri (125 gram) với đất mầu hoặc phân bón và rải đều lên ruộng. Máy làm đất ghép lồng trục được sử dụng để đảo đều chế phẩm Sumitri và làm đứt gốc rạ. Quá trình ngâm giữ nước kéo dài từ 10 đến 20 ngày, tùy thuộc vào điều kiện thời tiết, để các chất hữu cơ từ rơm, rạ và các chất thải nông nghiệp được phân hủy thành phân bón hữu cơ và dinh dưỡng cho cây lúa.
Kết quả là cây lúa sau đó đã bén rễ nhanh chóng sau khi mạ cấy và phát triển mạnh mẽ, giúp nâng cao năng suất và thu nhập cho các hộ nông dân tham gia mô hình. Những thành công này không chỉ thúc đẩy sự phát triển bền vững của nông nghiệp mà còn góp phần vào việc xây dựng một nền nông nghiệp sạch và hiệu quả, đáp ứng yêu cầu của sự phát triển bền vững trong nông thôn.
Với sự hướng dẫn của cán bộ khuyến nông, ngay sau khi gặt lúa vụ Xuân, người nông dân đã tiến hành đưa nước vào ruộng với mực nước ngập mặt ruộng từ 5 đến 10 cm. Tiếp theo, sử dụng chế phẩm sinh học Sumitri với liều lượng 1 gói Sumitri (125 gram) cho 01 sào Bắc bộ (360 m2), trộn đều với 3 – 5 kg đất mầu hoặc phân bón và rải đều lên ruộng. Máy làm đất ghép lồng trục được sử dụng để đảo đều chế phẩm Sumitri và làm đứt gốc rạ.
Sau đó, ngâm giữ nước trong khoảng thời gian từ 10 đến 20 ngày (nếu thời tiết nắng, nhiệt độ cao thời gian ngâm giữ nước được rút ngắn lại). Sau thời gian ngâm, rơm và rạ sẽ phân hủy thành phân bón, đồng thời các hạt lúa rơi rớt, hạt lúa ma và hạt cỏ dại chưa mọc mầm sẽ bị thối hỏng và không thể nảy mầm. Mạ sau cấy giúp bén rễ nhanh chóng và cây lúa sinh trưởng phát triển cân đối, góp phần tăng năng suất và thu nhập cho người nông dân.
Mô hình sản xuất lúa vào năm 2024 tại Thái Nguyên không chỉ tập trung vào việc sử dụng chế phẩm sinh học để xử lý rơm và rạ tại ruộng, mà còn đưa vào áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật mới như Quản lý sức khỏe cây trồng tổng hợp (IPHM) và chuẩn sản xuất an toàn VietGAP, đặc biệt là trong sản xuất hữu cơ. Mục tiêu của mô hình không chỉ là nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm lúa mà còn là giảm thiểu lượng khí thải từ các hoạt động nông nghiệp, góp phần bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng.
Qua việc áp dụng IPHM và VietGAP, mô hình tập trung vào việc sử dụng các biện pháp quản lý sức khỏe cây trồng hiện đại, từ việc chọn giống, chăm sóc cây trồng, đến quản lý sâu bệnh bằng phương pháp hữu cơ và sinh học. Điều này giúp đảm bảo rằng sản phẩm lúa được sản xuất trong môi trường an toàn và bền vững, đồng thời đáp ứng được các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm quốc gia và quốc tế.
Việc tăng cường sử dụng phân bón hữu cơ là một phần quan trọng của mô hình, nhằm cung cấp dinh dưỡng cho đất trồng một cách bền vững, giúp cây trồng phát triển khỏe mạnh và giảm thiểu sự phụ thuộc vào phân bón hóa học. Đồng thời, việc giảm lượng khí thải từ hoạt động sản xuất nông nghiệp cũng đóng góp vào mục tiêu bảo vệ môi trường và hỗ trợ sự phát triển bền vững của nông nghiệp trong khu vực.
Tầm nhìn của mô hình không chỉ dừng lại ở việc cải tiến sản xuất nông nghiệp mà còn mở ra triển vọng lâu dài trong việc cung cấp sản phẩm nông nghiệp an toàn, chất lượng cao cho thị trường trong nước và quốc tế. Đây là một bước đi quan trọng trong hành trình xây dựng nông nghiệp sạch, bền vững và thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội của địa phương.