Trước sức ép từ nhiều phía, EU đã quyết định trì hoãn luật chống phá rừng một năm - Ảnh minh họa. |
Liên minh châu Âu (EU) đang đứng giữa ngã ba đường, phải cân bằng giữa việc bảo vệ lợi ích thương mại với các đối tác quan trọng và thực hiện cam kết mạnh mẽ trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu. Quyết định trì hoãn một năm việc thực hiện Quy định chống phá rừng (EUDR) chính là minh chứng rõ nét cho tình thế tiến thoái lưỡng nan này.
EUDR, được thông qua với mục tiêu đầy tham vọng là giảm thiểu tác động của nạn phá rừng, yêu cầu các nhà nhập khẩu chứng minh bảy mặt hàng nông nghiệp chủ lực, bao gồm dầu cọ, đậu nành, gỗ, ca cao, cà phê, thịt bò và cao su, không được sản xuất trên đất rừng bị phá sau năm 2020. Tuy nhiên, quy định này đã vấp phải sự phản đối quyết liệt từ các đối tác thương mại, những người lo ngại về những rào cản thương mại và gánh nặng chi phí. Ước tính, EUDR sẽ ảnh hưởng đến lượng hàng hóa nhập khẩu trị giá 60,6 tỷ euro mỗi năm, tác động đáng kể đến các quốc gia cung cấp nông sản chủ lực cho EU như Brazil (chiếm 26% lượng đậu nành nhập khẩu của EU), Indonesia (chiếm 45% lượng dầu cọ nhập khẩu) và Malaysia (chiếm 24% lượng dầu cọ nhập khẩu).
Các nhà sản xuất, đặc biệt là những hộ sản xuất nhỏ lẻ ở các nước đang phát triển, cũng bày tỏ lo ngại về những khó khăn trong việc đáp ứng các yêu cầu khắt khe về truy xuất nguồn gốc và chứng minh nguồn gốc sản phẩm. Nghiên cứu cho thấy chi phí tuân thủ EUDR có thể lên tới 10-25 euro/tấn đậu nành, một con số không nhỏ đối với những người nông dân vốn đã khó khăn.
Mặc dù gây ra những tranh cãi, không thể phủ nhận EUDR mang lại lợi ích tiềm năng to lớn cho môi trường. Các chuyên gia ước tính quy định này có thể giúp giảm phát thải khí nhà kính khoảng 31,9 triệu tấn CO2 mỗi năm, tương đương với lượng khí thải của 6,5 triệu ô tô, góp phần đáng kể vào cuộc chiến chống biến đổi khí hậu toàn cầu.
Trước sức ép từ nhiều phía, EU đã quyết định trì hoãn EUDR một năm. Đây có thể xem là một bước lùi chiến lược, tạo điều kiện cho EU hoàn thiện quy định, tăng cường đối thoại và tìm kiếm tiếng nói chung với các đối tác. Thời gian trì hoãn này cần được tận dụng để EU làm rõ các yêu cầu, cung cấp hướng dẫn chi tiết, hỗ trợ kỹ thuật cho các nhà sản xuất, đặc biệt là ở các nước đang phát triển.
Hơn nữa, EU cần đẩy mạnh hợp tác quốc tế, chia sẻ kinh nghiệm và thúc đẩy các sáng kiến bảo tồn rừng. Chỉ có sự chung tay góp sức của tất cả các bên, từ chính phủ, doanh nghiệp đến người dân, mới có thể biến EUDR thành công cụ hữu hiệu trong việc bảo vệ rừng, chống biến đổi khí hậu và thúc đẩy phát triển bền vững. Quyết định trì hoãn EUDR phản ánh bài toán khó mà EU đang phải đối mặt khi cân bằng giữa thương mại và môi trường.