Giải pháp đột phá cho nền nông nghiệp Việt Nam: Hiện đại hóa, bền vững và vươn tầm thế giới

Nghiên cứu trao đổi 23/04/2025 14:32

Hoàng Ngọc Doanh

Theo dõi nnhc.vn trên

Trong bối cảnh môi trường bị đe dọa, nông nghiệp xanh, phương pháp sản xuất hữu cơ không chỉ là xu hướng, yêu cầu tất yếu trong bối cảnh môi trường bị đe dọa và nhu cầu tiêu dùng thực phẩm sạch ngày càng cao. Đảng, Chính phủ đã có nhiều chủ trương, chính sách nhằm thúc đẩy nền nông nghiệp sinh thái, phát triển bền vững. Tuy nhiên, để biến những chính sách này thành hiện thực, cần sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền địa phương, doanh nghiệp, hợp tác xã và người dân.

Giải pháp đột phá cho nền nông nghiệp Việt Nam: Hiện đại hóa, bền vững và vươn tầm thế giới

Áp dụng công nghệ và hạn chế sử dụng phân bón hóa học, thuốc trừ sâu để hướng tới Nông nghiệp xanh. (Ảnh sưu tầm)

I. Chủ trương, chính sách của Đảng, Chính phủ

Nhận thức rõ vai trò của nông nghiệp xanh, Đảng đã đề ra nhiều định hướng quan trọng. Nghị quyết số 19-NQ/TW (Khóa XIII) nhấn mạnh phát triển nông nghiệp theo hướng sinh thái, bền vững, gắn với chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ cao. Chiến lược Tăng trưởng Xanh quốc gia (2021 - 2030, tầm nhìn 2050) xác định nông nghiệp hữu cơ là một trong những trụ cột quan trọng, khuyến khích sản xuất sạch, thân thiện với môi trường.

Chính phủ cũng ban hành nhiều chính sách hỗ trợ. Quyết định số 885/QĐ-TTg năm 2020 phê duyệt Đề án phát triển nông nghiệp hữu cơ, đặt mục tiêu đến năm 2030 diện tích nông nghiệp hữu cơ đạt 2,5 - 3% tổng diện tích canh tác, giá trị sản phẩm hữu cơ cao hơn ít nhất 1,3 lần so với sản phẩm thông thường. Ngoài ra, Luật Trồng trọt 2018, Luật Chăn nuôi 2018 cũng quy định chặt chẽ về tiêu chuẩn nông sản hữu cơ, kiểm soát chất lượng đầu vào như phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, thức ăn chăn nuôi.

II. Vai trò của người dân, doanh nghiệp, hợp tác xã

Người nông dân đóng vai trò quan trọng trong việc chuyển đổi sang mô hình sản xuất hữu cơ. Tuy nhiên, họ cần được hỗ trợ về kỹ thuật, tài chính và thị trường. Đào tạo kỹ thuật canh tác hữu cơ, cung cấp vốn vay ưu đãi sẽ giúp nông dân dễ dàng tiếp cận mô hình này hơn.

Doanh nghiệp là cầu nối giữa sản xuất và thị trường. Bên cạnh đó, doanh nghiệp cũng đóng vai trò quan trọng trong việc mở rộng thị trường tiêu thụ, đưa sản phẩm hữu cơ Việt Nam ra thế giới.

Hợp tác xã giúp kết nối nông dân với doanh nghiệp, xây dựng chuỗi cung ứng bền vững. Khi các hợp tác xã hoạt động hiệu quả, người nông dân sẽ giảm được rủi ro về giá cả và đầu ra.

Ảnh minh họa.

III. Trách nhiệm của chính quyền địa phương

Chính quyền địa phương giữ vai trò then chốt trong việc triển khai và giám sát thực hiện các chính sách nông nghiệp xanh. Địa phương cần hỗ trợ người dân tiếp cận vốn vay ưu đãi, miễn giảm thuế cho doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp hữu cơ. Bên cạnh đó, việc xây dựng các vùng chuyên canh hữu cơ, hỗ trợ chứng nhận sản phẩm theo tiêu chuẩn quốc tế cũng rất quan trọng.

Ngoài ra, chính quyền cần kiểm soát chặt chẽ chất lượng sản phẩm, ngăn chặn tình trạng gian lận trong chứng nhận hữu cơ. Minh bạch hóa thông tin sản phẩm, ứng dụng công nghệ truy xuất nguồn gốc sẽ giúp nâng cao uy tín nông sản Việt Nam trên thị trường quốc tế.

IV. Giải pháp phát triển nông nghiệp Việt Nam bền vững

Nông nghiệp Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển theo hướng hiện đại, bền vững và có giá trị cao hơn. Tuy nhiên, để đạt được những bước tiến vững chắc, cần có những phương án cụ thể nhằm nâng cao năng suất, chất lượng và khả năng cạnh tranh của nền nông nghiệp nước nhà.

1. Chuyển đổi số trong nông nghiệp

Ứng dụng công nghệ IoT, AI, Big Data, blockchain vào sản xuất sẽ giúp nông dân giám sát mùa vụ, tối ưu hóa quy trình canh tác, giảm chi phí và nâng cao chất lượng sản phẩm. Công nghệ blockchain còn giúp truy xuất nguồn gốc, nâng cao uy tín nông sản Việt trên thị trường quốc tế.

2. Thúc đẩy liên kết chuỗi giá trị

Sản xuất nhỏ lẻ, manh mún là rào cản lớn của nông nghiệp Việt Nam. Cần xây dựng mô hình liên kết hợp tác giữa nông dân – doanh nghiệp – hợp tác xã – nhà khoa học – chính quyền để đảm bảo đầu ra ổn định, nâng cao chất lượng và giá trị sản phẩm.

3. Đẩy mạnh chế biến sâu để nâng cao giá trị nông sản

Một trong những điểm yếu của nông nghiệp Việt Nam là tập trung vào xuất khẩu nguyên liệu thô, dẫn đến giá trị thấp và phụ thuộc vào thị trường nước ngoài. Để khắc phục điều này, cần đầu tư mạnh vào công nghệ chế biến sâu, bảo quản sau thu hoạch nhằm gia tăng giá trị sản phẩm.

Chẳng hạn, thay vì xuất khẩu cà phê dạng hạt, Việt Nam nên đẩy mạnh chế biến thành các sản phẩm như cà phê hòa tan, cà phê viên nén. Đối với trái cây, thay vì chỉ xuất khẩu tươi, có thể phát triển ngành công nghiệp sấy khô, chế biến nước ép, mứt, đồ uống. Điều này không chỉ giúp gia tăng giá trị kinh tế mà còn giảm thiểu rủi ro khi thị trường có biến động.

4. Tăng cường xúc tiến thương mại và mở rộng thị trường xuất khẩu

Việt Nam có tiềm năng xuất khẩu nông sản lớn, nhưng việc mở rộng thị trường vẫn còn nhiều thách thức do rào cản thương mại và chất lượng sản phẩm chưa đồng đều. Để khắc phục điều này: Đẩy mạnh đàm phán thương mại với các thị trường tiềm năng như EU, Mỹ, Nhật Bản, Trung Đông; Nâng cao tiêu chuẩn chất lượng theo các yêu cầu quốc tế như GlobalGAP, USDA Organic, HACCP; Phát triển thương hiệu quốc gia cho các mặt hàng chủ lực như gạo ST25, vải thiều Lục Ngạn, sầu riêng Ri6, giúp nâng cao giá trị và khẳng định vị thế nông sản Việt trên thị trường thế giới; Xây dựng kênh thương mại điện tử để nông dân và doanh nghiệp có thể tiếp cận thị trường quốc tế thông qua nền tảng số như Alibaba, Amazon, Lazada

5. Phát triển nông nghiệp hữu cơ và nông nghiệp tuần hoàn

Xu hướng tiêu dùng xanh ngày càng phổ biến, đòi hỏi nông nghiệp Việt Nam phải phát triển theo hướng bền vững, an toàn và thân thiện với môi trường. Do đó, cần mở rộng diện tích canh tác hữu cơ, giảm thiểu sử dụng phân bón hóa học và thuốc trừ sâu.

Ngoài ra, mô hình nông nghiệp tuần hoàn cũng cần được khuyến khích, thay vì bỏ đi phế phẩm từ nông nghiệp, có thể tận dụng chúng để làm phân hữu cơ, thức ăn chăn nuôi hoặc nhiên liệu sinh học. Điều này giúp giảm thiểu lãng phí, tăng giá trị sử dụng của sản phẩm và bảo vệ môi trường.

6. Hỗ trợ vốn, chính sách và cải cách thể chế

Nhiều nông dân và doanh nghiệp gặp khó khăn về vốn. Nhà nước cần có chính sách tín dụng ưu đãi, hỗ trợ lãi suất vay để đầu tư vào nông nghiệp công nghệ cao, hữu cơ và chế biến sâu. Đồng thời, cần có quỹ đầu tư mạo hiểm để hỗ trợ startup sáng tạo trong lĩnh vực nông nghiệp.

Cần đơn giản hóa thủ tục hành chính, tạo điều kiện cho doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp công nghệ cao. Địa phương nên có chính sách ưu đãi thuế, hỗ trợ đất đai, đăng ký bảo hộ chỉ dẫn địa lý, giúp nông sản Việt có chỗ đứng vững chắc trên thị trường.

Để nông nghiệp Việt Nam phát triển mạnh mẽ và bền vững hơn, cần có sự phối hợp đồng bộ giữa ứng dụng công nghệ, liên kết sản xuất, chế biến sâu, mở rộng thị trường và cải cách chính sách. Khi thực hiện tốt các phương án này, Việt Nam không chỉ trở thành cường quốc nông nghiệp trong khu vực mà còn vươn xa trên thị trường quốc tế, mang lại giá trị kinh tế cao và phát triển bền vững cho tương lai.

Tags:

Bài liên quan

Đắk Nông: Thúc đẩy phát triển nông nghiệp hữu cơ

Tiêu chuẩn hữu cơ 12/05/2025 08:45

Để phát triển nông nghiệp hữu cơ trên địa bàn, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đắk Nông đã tham mưu UBND tỉnh xây dựng Đề án và thực hiện Đề án phát triển nông nghiệp hữu cơ trên địa bàn tỉnh Đắk Nông đến năm 2025.

Mô hình tôm lúa đạt chứng nhận quốc tế ASC

Tiêu chuẩn hữu cơ 23/04/2025 14:27

Hiện nay, ngành nuôi trồng thủy sản giữ vai trò quan trọng trong nền kinh tế quốc dân. Song hành với sự thăng tiến vượt bậc, ngành này cũng đối mặt vô vàn thách thức về môi trường, kinh tế - xã hội. Chứng nhận ASC ra đời nhằm kiến tạo một chuẩn mực mới, giải quyết những khó khăn nan giải này.

Thu hút doanh nghiệp FDI tham gia vào chuỗi phát triển nông nghiệp hữu cơ

Nghiên cứu trao đổi 06/04/2025 10:05

Để phát triển nông nghiệp hữu cơ một cách bền vững và hiệu quả, cần có sự tham gia tích cực của các doanh nghiệp FDI. Làm thế nào để thu hút được nguồn vốn và công nghệ từ các nhà đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực này?

Đồng hành hỗ trợ nông dân làm nông nghiệp hữu cơ theo mô hình HTX

Điểm sáng kinh doanh 06/04/2025 10:06

Trong quá trình thực hiện Đề án số 2154/ĐA-UBND về việc phát triển nông nghiệp hữu cơ tỉnh Quảng Bình giai đoạn 2020 - 2030, bên cạnh những thuận lợi nhiều HTX nông nghiệp còn gặp không ít khó khăn, đặc biệt khi được triển khai và áp dụng vào việc nuôi trồng, sản xuất.

Cổ tích đồng xanh

Hữu cơ và đời sống 02/04/2025 15:29

Lê Anh Sơn Phó Chủ tịch Hội đồng Nhân dân xã Xuân Lam (Nghi Xuân, Hà Tĩnh) là một nông dân cừ khôi. Khi tôi ra đến cánh đồng thì anh đang bón phân hữu cơ cho lúa. Tay đỡ thúng bên hông trái, tay phải bốc phân, vãi phân theo những vạt lúa trước mặt. Lúa xuân lấp ló đầu bờ...., tôi nhớ đến câu ca dao cũ.

Giấc mơ dưa Pepino ngọt lành trên cao nguyên Mộc Châu

Đề án 885 10/03/2025 15:17

Vì Thị Thu Hà - một cô gái trẻ với bản lĩnh vững vàng và khát vọng cháy bỏng về một nền nông nghiệp hữu cơ, xanh, bền vững.

CÁC TIN BÀI KHÁC

Trải nghiệm tại Mục Đồng farm: Giúp học sinh trường Genesis hiểu rõ giá trị của nông nghiệp hữu cơ với cuộc sống

Nghiên cứu trao đổi 15/05/2025 11:23

Đến Mục Đồng farm, các em học sinh của trường THCS Genesis Nam Từ Liêm được tham quan trang trại sản xuất sữa hữu cơ đạt chứng nhận JAS mà còn được trực tiếp thanh trùng sữa tươi hữu cơ, cho bò ăn,… qua đó hiểu rõ hơn về quy trình sản xuất sữa đạt chứng nhận hữu cơ Nhật Bản, cách nhận biết các sản phẩm đạt chứng nhận hữu cơ trên thị trường. Hoạt động nằm trong khuôn khổ nghiên cứu liên ngành “Dự báo và giám sát can thiệp dinh dưỡng - NIFAM” do CODAS phối hợp với các bên liên quan thực hiện nghiên cứu.

Đẩy mạnh phát triển nông, lâm nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa tập trung, mở rộng liên kết sản xuất

Nghiên cứu trao đổi 14/05/2025 17:10

Nghị quyết Huyện ủy Na Rì (Bắc Kạn) đã chỉ rõ mục tiêu xây dựng nền nông nghiệp huyện phát triển toàn diện, bền vững, hình thành các vùng sản xuất chuyên canh, tập trung gắn với sản xuất hàng hoá có giá trị, có khả năng cạnh tranh trên thị trường.

Sản phẩm hữu cơ ngày càng mang nhiều lợi ích quan trọng trong xã hội hiện đại

Nghiên cứu trao đổi 14/05/2025 10:02

Hiện nay con người đang ngày càng có xu hướng tìm kiếm những giải pháp sống lành mạnh và thân thiện với thiên nhiên. Một trong những lựa chọn được quan tâm hàng đầu là việc sử dụng các sản phẩm hữu cơ. Sản phẩm hữu cơ bao gồm, thực phẩm, mỹ phẩm, và cả hàng tiêu dùng, là những sản phẩm được sản xuất theo phương pháp tự nhiên, không sử dụng chất hóa học tổng hợp, không biến đổi gen, đồng thời đảm bảo tiêu chuẩn an toàn và chất lượng cao. Sản phẩm hữu cơ mang lại nhiều lợi ích trong xã hội hiện đại, từ sức khỏe, môi trường, kinh tế – xã hội, không những vậy, trong tương lai không xa sẽ trở thành xu hướng tiêu dùng toàn cầu.

Tạo "hành lang" chính sách tốt để khuyến khích phát triển sản xuất nông nghiệp

Nghiên cứu trao đổi 13/05/2025 16:57

UBND huyện Na Rì sát sao trong việc tổ chức thực hiện các chính sách của Trung ương, tỉnh Bắc Kạn đã ban hành trong thời gian qua nhằm khuyến khích phát triển sản xuất nông lâm nghiệp trên địa bàn.

Con người là nhân tố trung tâm trong việc phát triển sản xuất nông nghiệp hữu cơ

Nghiên cứu trao đổi 09/05/2025 13:51

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, suy thoái đất đai và nhu cầu tiêu dùng xanh ngày càng tăng, nông nghiệp hữu cơ đã và đang trở thành một hướng đi quan trọng trong phát triển nông nghiệp bền vững. Không giống như nông nghiệp truyền thống, nông nghiệp hữu cơ đặt ra những tiêu chuẩn nghiêm ngặt về quy trình sản xuất, nhằm giảm thiểu tối đa tác động đến môi trường và sức khỏe con người. Trong chuỗi hoạt động đó, con người là nhân tố trung tâm, từ hoạch định, canh tác, giám sát đến tiêu thụ sản phẩm.

Những hành vi gây hại đến nông nghiệp hữu cơ của con người

Nghiên cứu trao đổi 07/05/2025 07:16

Nông nghiệp hữu cơ đang ngày càng được ưa chuộng như một “lời hứa” về thực phẩm an toàn và phát triển bền vững. Thế nhưng, hàng loạt hành vi từ chính con người đang từng ngày phá vỡ lời hứa đó, dù vô tình hay có chủ đích.

Nước thải chăn nuôi: Gánh nặng môi trường và bài toán phát triển bền vững

Nghiên cứu trao đổi 06/05/2025 09:04

Ngành chăn nuôi đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an ninh lương thực và phát triển kinh tế của nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Tuy nhiên, sự tăng trưởng nhanh chóng về quy mô và mật độ chăn nuôi đã và đang đặt ra những thách thức không nhỏ về vấn đề môi trường, đặc biệt là vấn đề nước thải chăn nuôi. Với thành phần phức tạp và hàm lượng chất ô nhiễm cao, nước thải chăn nuôi nếu không được quản lý và xử lý đúng cách sẽ gây ra những hệ lụy nghiêm trọng cho môi trường đất, nước, không khí và sức khỏe cộng đồng.

Thực phẩm giả và kém chất lượng nỗi lo không của riêng ai

Nghiên cứu trao đổi 05/05/2025 09:57

Thực phẩm đóng vai trò sống còn đối với sự tồn tại và phát triển của con người. Tuy nhiên, tình trạng sản xuất và lưu hành thực phẩm giả, thực phẩm kém chất lượng đang trở thành một vấn nạn toàn cầu, gây ra những hệ lụy nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng, kinh tế và trật tự xã hội. Tại Việt Nam, vấn đề này vẫn diễn biến phức tạp, đòi hỏi sự vào cuộc quyết liệt và đồng bộ từ các cơ quan chức năng, doanh nghiệp và người tiêu dùng.

Thực hành Nông nghiệp Tốt Toàn cầu GLOBALG.A.P.

Nghiên cứu trao đổi 03/05/2025 15:47

Ngày nay nhu cầu về thực phẩm an toàn, chất lượng và bền vững ngày càng tăng, tiêu chuẩn GLOBALG.A.P. đã nổi lên như một khuôn khổ quan trọng, định hình cách thức sản xuất nông nghiệp trên toàn thế giới. Với tên gọi đầy đủ là Global Good Agricultural Practices (Thực hành Nông nghiệp Tốt Toàn cầu), GLOBALG.A.P. không chỉ là một bộ quy tắc đơn thuần mà còn là một cam kết hướng tới một nền nông nghiệp có trách nhiệm về mặt môi trường, xã hội và kinh tế.

Khuyến nông đóng vai trò quan trọng trong phát triển nông nghiệp hữu cơ gắn với du lịch sinh thái

Nghiên cứu trao đổi 30/04/2025 10:01

Ngành nông nghiệp tỉnh Hải Dương đang hướng đến mục tiêu phát triển nhanh, toàn diện, bền vững. Để hiện thực hoá mục tiêu này, tỉnh ưu tiên phát triển nông nghiệp hữu cơ góp phần tạo ra các sản phẩm nông sản xanh, an toàn, thân thiện với môi trường và kết hợp du lịch sinh thái tạo theo chuỗi giá trị kinh tế nông nghiệp.

Bắt kịp xu hướng hữu cơ: Hướng đi bền vững cho nền nông nghiệp Việt Nam

Nghiên cứu trao đổi 29/04/2025 11:19

Nông nghiệp hữu cơ đang trở thành một xu hướng tất yếu không chỉ tại các quốc gia phát triển mà còn tại Việt Nam. Với nhu cầu ngày càng cao về thực phẩm sạch và an toàn, nông nghiệp hữu cơ không chỉ đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước mà còn mở ra cơ hội lớn cho xuất khẩu. Tuy nhiên, để tận dụng được tiềm năng này, ngành nông nghiệp Việt Nam vẫn phải đối mặt với không ít thách thức và cần những chính sách hỗ trợ thiết thực hơn nữa

Bài báo nhỏ và sức lan tỏa, sai thì nhận lỗi thôi

Nghiên cứu trao đổi 25/04/2025 13:40

Sức lan tỏa của một bài báo thể hiện qua khả năng tiếp cận và tác động đến đông đảo độc giả. Nó được đo bằng số lượt xem, chia sẻ, bình luận, trích dẫn trên các nền tảng khác nhau. Nội dung hấp dẫn, độc đáo, mang tính thời sự và hữu ích, là chìa khóa để một bài báo có sức lan tỏa mạnh mẽ, tạo ra ảnh hưởng sâu rộng trong cộng đồng.

XEM THÊM