Cây dừa sáp cấy mô đầu tiên đã cho trái với chất lượng cơm dừa thơm ngon, tương đương với dừa sáp truyền thống - Ảnh minh họa. |
Dừa sáp Trà Vinh từ lâu đã nổi tiếng với hương vị thơm ngon đặc trưng, cơm dừa dẻo quánh, giàu dinh dưỡng. Tuy nhiên, việc nhân giống dừa sáp truyền thống gặp nhiều khó khăn do tỷ lệ đậu trái sáp thấp, chỉ đạt khoảng 25%. Đặc tính di truyền khiến trái dừa sáp không thể nảy mầm tự nhiên, gây khó khăn cho việc nhân giống bằng phương pháp gieo hạt.
Để khắc phục hạn chế này, các nhà khoa học đã nghiên cứu và ứng dụng thành công công nghệ nuôi cấy mô tế bào. Cây dừa sáp cấy mô đầu tiên đã cho trái với chất lượng cơm dừa thơm ngon, tương đương với dừa sáp truyền thống, mở ra triển vọng mới cho việc nhân giống loại đặc sản này.
Trước đó, phương pháp cấy phôi dừa sáp đã được nghiên cứu và ứng dụng với tỷ lệ trái sáp đạt trên 85%, cao gấp 3-4 lần so với giống truyền thống. Hàng năm, có khoảng 5.000 cây giống dừa sáp cấy phôi được cung cấp cho thị trường. Tuy nhiên, phương pháp này còn hạn chế về hệ số nhân giống, chỉ đạt 63% (100 phôi cho ra 63 cây), dẫn đến giá thành cây giống cao (từ 700.000 - 800.000 đồng/cây).
Việc nghiên cứu thành công phương pháp nuôi cấy mô tế bào dừa sáp mở ra triển vọng mới trong việc tạo ra cây giống chất lượng cao với giá thành thấp hơn. Mục tiêu của giai đoạn nghiên cứu tiếp theo là hoàn thiện quy trình, nâng hệ số nhân giống lên 50 (từ 1 mẫu ban đầu tạo ra 50 cây giống), từ đó giảm giá thành cây giống xuống dưới 100.000 đồng/cây.
Ứng dụng công nghệ nuôi cấy mô tế bào dừa sáp không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế vượt trội mà còn giúp người nông dân chủ động trong việc sản xuất cây giống, nâng cao năng suất và chất lượng trái. Hiện nay, giá dừa sáp loại 1 là 100.000 đồng/trái, loại 2 là 60.000 đồng/trái. Hiệu quả kinh tế của dừa sáp truyền thống khoảng 100 triệu đồng/ha. Dừa sáp cấy phôi có thể cho năng suất cao hơn từ 10 - 20%.
Tuy nhiên, giá cây giống dừa sáp cấy phôi hiện nay còn khá cao, dao động từ 800.000 đồng đến 1,2 triệu đồng/cây, gây khó khăn cho việc chuyển đổi sang trồng chuyên canh dừa sáp cấy phôi.
Việc tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện quy trình nuôi cấy mô tế bào dừa sáp, hướng tới mục tiêu sản xuất cây giống với số lượng lớn, giá thành hợp lý là chìa khóa để nâng tầm đặc sản Trà Vinh, góp phần nâng cao thu nhập cho người nông dân và khẳng định vị thế của nông sản Việt trên thị trường quốc tế.
Sâu đầu đen ngày càng hoành hành, người trồng dừa miền Tây lao đao |
Dừa sáp Trà Vinh: Từ đặc sản địa phương đến thương hiệu quốc gia |
Bến Tre "cầu cứu" ong ký sinh diệt sâu hại dừa |