![]() |
Giáo sư Đái Duy Ban và NKH Phương Dung. |
Ông được biết đến với những công trình nghiên cứu đột phá, đặc biệt là trong việc ứng dụng các hoạt chất sinh học và dược liệu tự nhiên để hỗ trợ điều trị các bệnh nan y như ung thư, HIV/AIDS, viêm gan virus B, C và cai nghiện ma túy. GS.VS.TSKH. Đái Duy Ban không chỉ là một nhà khoa học tài năng mà còn là một nhà giáo ưu tú, người đã đào tạo ra nhiều thế hệ học trò xuất sắc, góp phần quan trọng vào sự phát triển của ngành y học Việt Nam.
GS.VS.TSKH. Đái Duy Ban sinh ngày 22 tháng 9 năm 1937 tại làng Đai, xã Quảng Hải, huyện Quảng Xương, tỉnh Thanh Hóa. Với niềm đam mê khoa học từ nhỏ, ông đã nỗ lực học tập và thi đỗ vào Trường Đại học Y Hà Nội, tốt nghiệp loại giỏi vào năm 1965. Sau khi tốt nghiệp, ông tiếp tục ở lại trường công tác, giảng dạy tại Bộ môn Hóa Sinh từ năm 1965 đến năm 1980. Trong quá trình giảng dạy, ông không ngừng học hỏi, nghiên cứu và tích lũy kiến thức chuyên môn, trở thành một chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực hóa sinh y học.
Những đóng góp to lớn của GS.VS.TSKH. Đái Duy Ban cho nền y học Việt Nam được thể hiện qua hàng loạt công trình nghiên cứu có giá trị thực tiễn cao. Ông là người tiên phong trong việc nghiên cứu và ứng dụng các enzyme, hoạt chất sinh học và dược liệu tự nhiên để hỗ trợ điều trị các bệnh hiểm nghèo. Một trong những thành tựu nổi bật của ông là việc tìm ra phương pháp hỗ trợ điều trị ung thư, HIV/AIDS, viêm gan virus B, C và cai nghiện ma túy. Các công trình nghiên cứu của ông đã mở ra những hướng đi mới trong việc điều trị các bệnh này, mang lại hy vọng cho hàng ngàn bệnh nhân.
![]() |
Giáo sư Đái Duy Ban trò chuyện với Cố Đại tướng Võ Nguyên Giáp ở Viện Hàn lâm khoa học và công nghệ Việt Nam. |
Đặc biệt, GS.VS.TSKH. Đái Duy Ban là người đầu tiên phát hiện ra 24 loài Đông trùng hạ thảo tại Việt Nam. Đây là một phát hiện quan trọng, góp phần làm phong phú thêm nguồn dược liệu quý hiếm của đất nước. Ông đã dành nhiều thời gian và tâm huyết để nghiên cứu về Đông trùng hạ thảo, từ đó tìm ra những hoạt chất có giá trị dược liệu cao, có khả năng hỗ trợ điều trị nhiều bệnh tật. Công trình nghiên cứu này đã được công bố rộng rãi và được giới khoa học đánh giá cao.
Không chỉ là một nhà khoa học, GS.VS.TSKH. Đái Duy Ban còn là một nhà giáo tâm huyết. Ông đã dành nhiều năm giảng dạy tại Trường Đại học Y Hà Nội, truyền đạt kiến thức và kinh nghiệm cho nhiều thế hệ sinh viên. Ông luôn tận tâm với nghề, luôn khuyến khích học trò tìm tòi, nghiên cứu và sáng tạo. Nhiều học trò của ông đã trở thành những nhà khoa học, bác sĩ giỏi, đóng góp tích cực cho sự phát triển của ngành y học Việt Nam.
GS.VS.TSKH. Đái Duy Ban còn đảm nhiệm nhiều vị trí quan trọng trong các tổ chức khoa học và y tế. Ông từng là Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Hóa Sinh ứng dụng Viện Khoa học Việt Nam, Chủ tịch Hội Hóa Sinh Y học Việt Nam, Viện trưởng Viện Nghiên cứu đào tạo và chuyển giao công nghệ sinh học, Hiệu trưởng trường Đại học Công nghệ Vạn Xuân và Ủy viên thường vụ Tổng Hội Y Học Việt Nam. Ở bất kỳ vị trí nào, ông cũng luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, góp phần vào sự phát triển của ngành khoa học và y tế nước nhà.
Với những đóng góp to lớn cho khoa học và y học, GS.VS.TSKH. Đái Duy Ban đã được Nhà nước và các tổ chức trao tặng nhiều danh hiệu và giải thưởng cao quý. Ông là một tấm gương sáng về tinh thần say mê nghiên cứu khoa học, lòng yêu nghề và tinh thần trách nhiệm cao cả. Cuộc đời và sự nghiệp của ông là nguồn cảm hứng lớn cho các thế hệ nhà khoa học và thầy thuốc Việt Nam.
GS.VS.TSKH. Đái Duy Ban không chỉ là một nhà khoa học lỗi lạc mà còn là một người con ưu tú của quê hương Thanh Hóa, một người công dân Việt Nam tận tụy. Những cống hiến của ông đã góp phần nâng cao vị thế của khoa học Việt Nam trên trường quốc tế và mang lại những giá trị thiết thực cho sức khỏe cộng đồng. Tên tuổi của GS.VS.TSKH. Đái Duy Ban sẽ mãi được ghi nhớ và tôn vinh trong lịch sử y học Việt Nam./.