Hội thảo đã đưa ra các giải pháp cụ thể để cải thiện chính sách thuế giá trị gia tăng đối với ngành sản xuất phân bón tại Việt Nam. |
Dự thảo Luật Thuế giá trị gia tăng mới sẽ áp dụng thuế 5% đối với phân bón, thay vì miễn thuế như hiện nay theo Luật số 71/2014/QH13 ngày 26/11/2014, nhằm giải quyết các vấn đề thực tiễn và cho phép các doanh nghiệp trong ngành phân bón được khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào.
Trước khi Luật số 71/2014/QH13 được ban hành, phân bón tại Việt Nam chịu mức thuế giá trị gia tăng là 5%. Tuy nhiên, sau khi nền kinh tế gặp khó khăn, đặc biệt là sau cuộc khủng hoảng kinh tế châu Á - Thái Bình Dương vào năm 2008, Quốc hội đã quyết định miễn thuế giá trị gia tăng đối với phân bón. Mục đích của quyết định này là nhằm giảm bớt gánh nặng chi phí cho ngành nông nghiệp và giúp bảo vệ thu nhập cho người nông dân.
Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Văn Phụng, nguyên Vụ trưởng Vụ quản lý Thuế Doanh nghiệp lớn Tổng cục Thuế, quyết định miễn thuế này đã mang lại nhiều hệ lụy nghiêm trọng sau hơn 10 năm áp dụng. Đầu tiên, các doanh nghiệp sản xuất phân bón trong nước không thể khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào cho nguyên vật liệu, máy móc và dịch vụ, dẫn đến việc giá thành sản phẩm phân bón tăng cao. Điều này không chỉ làm gia tăng chi phí cho nông dân mà còn làm mất đi lợi thế cạnh tranh của phân bón sản xuất trong nước so với phân bón nhập khẩu.
Ông Nguyễn Trí Ngọc, Phó Chủ tịch Hiệp hội Phân bón Việt Nam, cũng đã lên tiếng phản ánh tình trạng này. Ông cho biết rằng việc không áp thuế giá trị gia tăng đã gây ra nhiều hệ lụy cho ngành nông nghiệp, khiến cho sản phẩm phân bón nội địa có giá thành cao hơn so với sản phẩm nhập khẩu từ các nước áp dụng thuế giá trị gia tăng. Điều này không chỉ gây khó khăn cho người nông dân khi phải mua phân bón với giá cao, mà còn ảnh hưởng tiêu cực đến hiệu quả sản xuất nông nghiệp và thu nhập của họ.
Trong bối cảnh này, việc xem xét lại chế độ thuế giá trị gia tăng đối với phân bón được đánh giá là cần thiết để giảm bớt gánh nặng chi phí cho người nông dân, thúc đẩy sản xuất bền vững trong nông nghiệp và nâng cao chất lượng sản phẩm. Ông Nguyễn Trí Ngọc cũng nhấn mạnh rằng việc áp dụng thuế giá trị gia tăng cho phân bón sẽ mang lại điều kiện thuận lợi hơn cho ngành nông nghiệp phát triển, đồng thời giúp cân bằng thị trường và nâng cao sự cạnh tranh cho các doanh nghiệp sản xuất phân bón trong nước.
Ông Nguyễn Hoàng Trung, Phó Tổng Giám đốc CTCP DAP - Vinachem, chia sẻ về những khó khăn do việc không khấu trừ được thuế giá trị gia tăng đã gây ra cho doanh nghiệp. Theo ông Trung, chi phí sản xuất phân bón tăng lên khoảng 7 - 8% mỗi năm, ước tính mỗi năm mất khoảng 100 tỷ đồng. Tình trạng này đã kéo dài trong suốt 10 năm qua, ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng cạnh tranh và đầu tư của doanh nghiệp trong ngành.
Việc đưa phân bón vào diện chịu thuế giá trị gia tăng 5% sẽ mang lại nhiều lợi ích rõ ràng. Ông Trung cho biết rằng nếu dự thảo này được thông qua, doanh nghiệp sẽ giảm được chi phí đầu vào, từ đó giảm giá thành sản phẩm và tăng sức cạnh tranh trên thị trường. Việc giảm giá phân bón sản xuất trong nước sẽ là lợi ích trực tiếp cho nông dân, giúp tiết kiệm chi phí sản xuất và nâng cao hiệu quả nông nghiệp.
Một điểm quan trọng khác được các chuyên gia đề cập trong Tọa đàm là việc áp thuế giá trị gia tăng 5% sẽ tạo ra môi trường cạnh tranh công bằng hơn giữa phân bón sản xuất trong nước và hàng nhập khẩu. Hiện nay, phân bón nhập khẩu từ các nước như Nga, Trung Quốc được khấu trừ thuế giá trị gia tăng, làm cho giá thành rẻ hơn so với phân bón sản xuất trong nước. Khi phân bón sản xuất trong nước cũng được áp dụng mức thuế này, giá thành sẽ cân bằng hơn, giúp doanh nghiệp nội địa cạnh tranh tốt hơn và tăng thị phần trên thị trường nội địa.
Ông Ngọc, Phó Chủ tịch Hiệp hội Phân bón Việt Nam, cho rằng hầu hết các quốc gia trên thế giới đều áp dụng thuế giá trị gia tăng đối với phân bón với mức suất khác nhau. Việc không áp thuế giá trị gia tăng cho phân bón ở Việt Nam là một ngoại lệ và đã gây ra những bất cập lớn trong hoạt động sản xuất và kinh doanh. Ông nhấn mạnh rằng Việt Nam cần học hỏi kinh nghiệm từ các quốc gia khác để xây dựng chính sách thuế phù hợp, hỗ trợ cho sự phát triển bền vững của ngành nông nghiệp và nâng cao hiệu quả sản xuất.
Việc áp thuế giá trị gia tăng 5% cho phân bón không chỉ giải quyết những bất cập hiện tại mà còn tạo động lực mạnh mẽ cho các doanh nghiệp trong ngành. Ông Nguyễn Hoàng Trung, Phó Tổng Giám đốc CTCP DAP - Vinachem, nhấn mạnh rằng việc này sẽ giúp các doanh nghiệp giảm chi phí đầu vào và tăng khả năng đầu tư vào việc nâng cấp nhà máy, cải tiến công nghệ sản xuất, và mở rộng quy mô. Điều này không chỉ là lợi ích trực tiếp cho doanh nghiệp mà còn mang lại những sản phẩm phân bón chất lượng hơn và giá thành hợp lý hơn cho nông dân.
Ông Trung lưu ý rằng trong ngành sản xuất phân bón, đời công nghệ của một nhà máy hóa chất có thể kéo dài từ 10 đến 15 năm. Việc có động lực từ chính sách thuế mới sẽ thúc đẩy sự đổi mới công nghệ và nâng cao năng suất sản xuất, từ đó cung cấp dịch vụ tốt hơn cho nông dân và góp phần vào sự phát triển bền vững của nền kinh tế Việt Nam.
"Điều chỉnh chính sách thuế giá trị gia tăng đối với phân bón từ không chịu thuế sang chịu thuế 5% là một bước đi đúng đắn và cần thiết trong bối cảnh hiện tại", ông Trung nhấn mạnh. Điều này không chỉ là giải pháp để giảm bớt khó khăn cho ngành sản xuất phân bón mà còn là biện pháp hỗ trợ rõ ràng cho nông dân, giảm chi phí sản xuất nông nghiệp và thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành nông nghiệp Việt Nam.
Với các lợi ích đã được chứng minh và tích cực trong thực tế, việc thông qua dự thảo Luật Thuế giá trị gia tăng sửa đổi sẽ mang lại những thay đổi quan trọng, góp phần xây dựng một nền kinh tế nông nghiệp vững mạnh và bền vững. Các chuyên gia hy vọng rằng, với sự đồng thuận từ Quốc hội và các cơ quan liên quan, chính sách thuế mới sẽ sớm được triển khai, mang lại lợi ích thiết thực cho cả nông dân và doanh nghiệp sản xuất phân bón trong nước.