Ảnh minh họa

Những hạn chế và tồn tại chính

Theo Kết luận số 03/KL-TT của Thanh tra tỉnh Vĩnh Long: Qua kiểm tra, thanh tra kết luận rằng việc ban hành văn bản quy phạm pháp luật, chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện của UBND tỉnh và các sở ngành liên quan còn một số bất cập. Cụ thể, việc ban hành các văn bản hướng dẫn về quản lý, kiểm tra, giám sát hoạt động khai thác, sử dụng khoáng sản đôi khi còn thiếu sót, chưa kịp thời.

Trong công tác quy hoạch, tỉnh Vĩnh Long không có ban hành quyết định quy hoạch thăm dò, khai thác, sử dụng khoáng sản VLXD trong thời kỳ thanh tra. Tỉnh tiếp tục sử dụng quy hoạch tại Quyết định số 10/2018/QĐ-UBND, ban hành trước thời kỳ thanh tra. Việc này cho thấy sự chậm trễ trong việc cập nhật quy hoạch theo quy định mới.

Một trong những vấn đề nổi cộm là việc cấp giấy phép khai thác. Báo cáo thanh tra chỉ ra rằng trong thời kỳ thanh tra, Sở Tài nguyên và Môi trường đã tham mưu UBND tỉnh cấp 20 giấy phép gia hạn cho 19 giấy phép khai thác khoáng sản. Tuy nhiên, có 12/19 giấy phép được cấp trước Luật Khoáng sản năm 2010 có hiệu lực, và việc Sở tiếp tục tham mưu gia hạn các giấy phép này là không đúng quy định. Thay vào đó, Sở phải rà soát để khoanh định khu vực đấu giá hoặc không đấu giá quyền khai thác theo quy định.

Thêm vào đó, việc cấp phép không xác định rõ mục đích phục vụ riêng cho các công trình sử dụng ngân sách nhà nước. Kết quả kiểm tra cho thấy 19/20 giấy phép gia hạn được cấp cho các tổ chức đã ký hợp đồng cung cấp cát san lấp cho các công trình không thuộc vốn ngân sách và bán lẻ trong, ngoài tỉnh. Mặc dù các giấy phép gia hạn có điều khoản yêu cầu tổ chức bổ sung hợp đồng cung cấp cát san lấp định kỳ 6 tháng một lần, Sở Tài nguyên và Môi trường lại thiếu theo dõi, rà soát, và đối chiếu sản lượng khai thác thực tế.

Việc tổ chức đấu giá quyền khai thác khoáng sản cũng gặp nhiều vấn đề. Trong thời kỳ thanh tra, không có mỏ nào được tổ chức đấu giá quyền khai thác. Thay vào đó, 2 giấy phép khai thác được cấp không qua đấu giá, và 1 trong số đó (của Công ty TNHH Ngọc Sen Hương) không có quyết định phê duyệt khu vực không đấu giá quyền khai thác khoáng sản, là không đúng quy định.

Việc quản lý hoạt động vận chuyển cũng còn nhiều lỗ hổng. Báo cáo kết luận Sở chưa có văn bản đề nghị các tổ chức được cấp phép lắp đặt camera giám sát hoạt động khai thác trước ngày 07/11/2019. Sau khi có văn bản chỉ đạo của Tổng cục Địa chất Khoáng sản, Sở đã ban hành công văn yêu cầu lắp đặt thiết bị giám sát.

Kiến nghị và giải pháp khắc phục

Để chấn chỉnh những tồn tại, Chánh Thanh tra tỉnh Vĩnh Long đã đưa ra nhiều kiến nghị và yêu cầu các cơ quan chức năng thực hiện nghiêm túc.

Kiến nghị đối với Chủ tịch UBND tỉnh: Chỉ đạo rà soát, phê duyệt khu vực không đấu giá quyền khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường, và xác định mục đích sử dụng khoáng sản cho các công trình cụ thể. Đồng thời, chỉ đạo rà soát lại việc cấp phép gia hạn đối với các giấy phép đã hết hạn trước Luật Khoáng sản 2010, xem xét hủy bỏ các giấy phép cấp không đúng quy định.

Kiến nghị đối với Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường: Rà soát, kiểm tra và làm rõ việc cấp giấy phép khai thác cho Công ty TNHH Ngọc Sen Hương mà không có quyết định phê duyệt khu vực không đấu giá quyền khai thác. Cần đề xuất UBND tỉnh chấm dứt, xử lý các giấy phép không đúng quy định của pháp luật. Bên cạnh đó, cần tăng cường giám sát, kiểm tra hoạt động khai thác, đối chiếu sản lượng thực tế với hợp đồng cung cấp, đảm bảo khoáng sản được sử dụng đúng mục đích.

Những kiến nghị này là cơ sở để các cơ quan chức năng của tỉnh Vĩnh Long thực hiện các biện pháp khắc phục, nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về khoáng sản, đồng thời đảm bảo việc khai thác tài nguyên đúng quy định, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh./.