Mô hình trồng dưa vàng trong nhà màng đem lại hiệu quả cao so với sản xuất truyền thống. |
Mô hình trồng dưa vàng trong nhà màng áp dụng công nghệ cao (CNC) không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế cao mà còn có vai trò quan trọng trong thay đổi tư duy và tập quán canh tác của nông dân, từ sản xuất nông nghiệp truyền thống sang sản xuất nông nghiệp sạch phù hợp với nhu cầu của thị trường. HTX CNC Đức Phát ở Hà Nội là mô hình tiên phong, với khu nhà màng hiện đại và sạch sẽ, trồng hàng nghìn cây dưa vàng có giá trị dinh dưỡng cao, gồm chất chống oxy hóa polyphenol, acid folic, kali, vitamin A, C, có tác dụng bảo vệ sức khỏe và cân bằng huyết áp.
Nguyễn Mạnh Hồng, Giám đốc của HTX CNC Đức Phát, chia sẻ rằng trước khi đạt được thành công hiện nay trong trồng dưa vàng, HTX đã phải trải qua nhiều vụ trồng thất bại và gần như từng suy nghĩ đầu hàng. Ông Hồng nhấn mạnh rằng dưa vàng là loại cây ăn quả có thời gian sinh trưởng ngắn, cho nhiều vụ trong năm và có năng suất cao, đồng thời có giá trị dinh dưỡng cao nhờ vào chất chống oxy hóa polyphenol, giúp phòng chống ung thư và tăng cường hệ miễn dịch. Dưa vàng cũng giàu chất xơ, hỗ trợ tiêu hóa và cung cấp nhiều dưỡng chất như beta-carotene, acid folic, kali, vitamin A và C, giúp điều hòa huyết áp, ngừa sỏi thận và lão hóa xương.
Ở Việt Nam, các giống dưa lưới truyền thống như dưa trắng Hà Nội, dưa mật Bắc Ninh và dưa vàng Hải Dương luôn được người tiêu dùng yêu thích. Từ nhận thức này, ông và một số đồng nghiệp đã quyết định thành lập HTX vào năm 2017 và dành nhiều nỗ lực để nghiên cứu và áp dụng mô hình trồng dưa vàng trong nhà màng.
Được thành lập với mục tiêu khởi nghiệp trong lĩnh vực nông nghiệp, HTX CNC Đức Phát từng phải vượt qua nhiều thử thách và gian khổ. Ban đầu, việc trồng dưa vàng trong nhà màng của họ đã gặp phải nhiều vấn đề đáng kể. Một trong những rào cản lớn nhất là sự thiếu kinh nghiệm và chủ quan đối với yếu tố thời tiết. Đã từ vụ đầu tiên, diện tích 500m2 dưa vàng trồng trong nhà màng đã bị đổ sập hoàn toàn sau một trận mưa bão. Các vụ trồng sau đó cũng liên tiếp thất bại do sự chưa chuyên nghiệp trong kỹ thuật canh tác và thiếu sự đầu tư chuẩn bị kỹ lưỡng.
Thử thách tiếp theo đến vào cuối năm 2018, khi HTX dự định mở rộng sản xuất bằng việc trồng dưa lưới để thu hoạch vào dịp Tết Nguyên đán. Tuy nhiên, thời tiết mùa đông lạnh không thuận lợi đã làm cây dưa không phát triển mạnh như mong đợi, gây thiệt hại nghiêm trọng đến kế hoạch của họ.
May mắn thay, HTX nhận được sự động viên và hỗ trợ quan trọng từ Trung tâm Khuyến nông huyện. Được cung cấp kinh phí để xây dựng hệ thống nhà màng hiện đại hơn, cùng với các giống cây và thuốc bảo vệ thực vật hiệu quả, HTX đã có cơ hội áp dụng các kỹ thuật canh tác tiên tiến hơn, từ đó giúp họ nắm vững và áp dụng những phương pháp mới nhất trong sản xuất nông nghiệp.
Nhờ vào sự nỗ lực không ngừng và việc học hỏi từ những thất bại, HTX đã có được thành quả đáng kể. Hiện nay, đã mở rộng diện tích sản xuất lên khoảng 2.000m2 nhà màng, trồng nhiều loại dưa và rau thủy canh khác nhau. Điều này chứng tỏ rằng, với sự quyết tâm và sự hỗ trợ đúng đắn, mọi khó khăn có thể được vượt qua và thành công sẽ đến với những ai biết cố gắng và học hỏi từ kinh nghiệm.
Theo chia sẻ của thành viên HTX Đức Phát, Nguyễn Hùng, việc trồng dưa ứng dụng CNC đòi hỏi tuân thủ một quy trình kỹ thuật nghiêm ngặt từ đầu. Công đoạn chuẩn bị cây con và giá thể bắt đầu bằng việc sử dụng khay ươm cây bằng vật liệu xốp, mỗi khay có 50 lỗ, và giá thể gieo hạt là mụn xơ dừa đã được xử lý. Mixture phân hữu cơ gồm trùn quế hoặc phân chuồng, đã được xử lý bằng tricoderma và tro trấu, được phối trộn với tỷ lệ 70% + 20% + 10%, sau đó gieo 1 hạt/lỗ.
Để cung cấp dinh dưỡng và nước tưới chính xác, HTX sử dụng hệ thống tưới nhỏ giọt với nồng độ phù hợp cho từng giai đoạn sinh trưởng của cây. Sau khi thu hoạch, cây được thay thế bằng cây mới để duy trì sản xuất liên tục. Kể từ khi trồng 7 - 10 ngày, cây được treo dây cố định và thụ phấn bằng ong hoặc thủ công khi đến giai đoạn ra hoa.
Sau 3 tháng chăm sóc, mỗi cây có thể ra từ 1 - 4 quả, nhưng chỉ để lại 1 quả để đảm bảo chất lượng. Tiếp theo, cây được tỉa bớt cành lá để thông thoáng và hạn chế tiêu thụ dinh dưỡng. Khi quả có đường kính từ 2 - 4 cm (khoảng 40 ngày sau trồng), ngọn cây được hãm để tập trung dinh dưỡng vào quả.
Phương pháp canh tác này yêu cầu HTX áp dụng một quy trình chuẩn mà không sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật, thuốc trừ sâu, hoặc hóa chất độc hại, chỉ sử dụng các chế phẩm hữu cơ vi sinh. Tôn chỉ hoạt động của HTX là sản xuất những sản phẩm đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm và chất lượng cao.
Với năng suất trung bình từ 3 - 3.5 tấn/1.000m2 và sản phẩm đạt tiêu chuẩn VietGAP, giá bán dưa vàng của HTX dao động từ 40.000 – 45.000 đồng/kg cho loại 1 và 28.000 - 30.000 đồng/kg cho loại 2. Nhờ vào việc áp dụng CNC, HTX không chỉ tăng năng suất và giảm chi phí sản xuất mà còn bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng và thân thiện với môi trường.
Mô hình trồng dưa vàng công nghệ cao của HTX Đức Phát đang mang lại những thành tựu đáng kể cho nông nghiệp địa phương. Theo đánh giá của UBND xã Yên Mỹ, đây là một trong những mô hình lớn nhất và tiên tiến nhất từ trước đến nay. Việc áp dụng CNC trong trồng dưa vàng không chỉ gia tăng hiệu quả sản xuất mà còn giúp giảm lệ thuộc vào thời tiết, khí hậu, đồng thời thích ứng được với biến đổi khí hậu. Mô hình này không chỉ đem lại năng suất cao mà còn tạo ra sản phẩm sạch, an toàn cho sức khỏe người tiêu dùng.
Đặc biệt, HTX Đức Phát đã thành công trong việc mở rộng thị trường tiêu thụ và quảng bá sản phẩm. Đơn vị này đã phát triển một trang web chuyên nghiệp để giới thiệu sản phẩm và cho phép khách hàng mua hàng trực tuyến. Ngoài ra, việc bán hàng trên các nền tảng thương mại điện tử như Facebook và Tiktok cũng giúp HTX tiếp cận được nhiều khách hàng tiềm năng hơn. Đồng thời, việc liên kết với siêu thị, cửa hàng thực phẩm sạch cũng như tham gia hội chợ nông sản đem lại cơ hội mở rộng thị trường và tăng doanh thu cho mô hình này.
Mô hình trồng dưa vàng công nghệ cao của HTX Đức Phát không chỉ là một bước đi đột phá trong nông nghiệp mà còn là cơ hội phát triển bền vững cho nông dân và địa phương, góp phần nâng cao giá trị sản xuất nông nghiệp tại địa phương.