![]() |
Trồng Đước giải pháp ngăn mặn ở ven biển |
Đước là loài cây gỗ thường xanh, có thể cao đến 30m, đường kính thân đạt 0,7m. Đặc điểm nổi bật của đước là hệ thống rễ chống đặc biệt, giúp cây đứng vững trong môi trường ngập mặn và sóng gió. Rễ này còn có khả năng lọc muối, giúp cây thích nghi với độ mặn cao. Đước phân bố rộng rãi ở các vùng ven biển nhiệt đới và cận nhiệt đới, đặc biệt là ở khu vực Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam.
Vai trò của rừng đước ven biển: Hệ thống rễ chằng chịt của đước tạo thành bức tường tự nhiên vững chắc, chống lại sự xói lở do sóng biển và dòng chảy. Ngăn mặn: Rừng đước hoạt động như một bộ lọc tự nhiên, ngăn chặn sự xâm nhập của nước mặn vào đất liền, bảo vệ nguồn nước ngọt và đất nông nghiệp. Cung cấp nguồn lợi thủy sản: Rừng đước là nơi sinh sống và kiếm ăn của nhiều loài thủy sản, tạo nguồn sinh kế cho người dân ven biển. Hấp thụ CO2: Rừng ngập mặn, bao gồm cả rừng đước, có khả năng hấp thụ CO2 cao hơn nhiều so với các loại rừng trên cạn, góp phần giảm thiểu biến đổi khí hậu. Đa dạng sinh học: Rừng đước là môi trường sống của nhiều loài động thực vật, tạo nên hệ sinh thái phong phú và đa dạng.
Kỹ Thuật Trồng Đước Ngăn Mặn: Đất trồng đước thích hợp là đất phù sa ngập mặn, đất ngập triều 3-4 giờ/ngày, độ mặn 1-2%. Chọn khu vực ven biển có độ dốc thoải, ít sóng lớn. Tránh các khu vực bị ô nhiễm hoặc có dòng chảy mạnh. Quả đước được thu hái từ những cây mẹ khỏe mạnh, không bị sâu bệnh, có tuổi từ 10-30 năm. Thời điểm thu hái tốt nhất là từ tháng 7 đến tháng 9 dương lịch. Chọn quả chín, còn nguyên vẹn, không bị sâu hại hoặc nứt vỡ. Có thể ươm trực tiếp quả đước vào bầu đất hoặc ươm trong vườn ươm. Bầu đất được làm bằng vỏ PE, chứa đất cát pha ngập thủy triều. Cấy 1/3 chiều dài quả vào bầu đất. Thường xuyên tưới nước, giữ ẩm cho bầu đất. Theo dõi và phòng trừ sâu bệnh, đặc biệt là các loài giáp xác, thân mềm, cua còng, ốc biển…
![]() |
Rừng Đước Năm Căn |
Thời điểm trồng đước tốt nhất là từ tháng 7 đến tháng 9, khi thủy triều rút. Mật độ: Mật độ trồng tùy thuộc vào điều kiện địa hình và mục đích trồng. Mật độ phổ biến là 10.000 cây/ha (khoảng cách 1m x 1m). Ở những nơi đất tốt có thể trồng dày hơn, 20.000 cây/ha (khoảng cách 0,7m x 0,7m). Đào hố vừa đủ bầu cây, đặt cây vào hố và lấp đất. Nén chặt đất xung quanh gốc cây. Đối với cây có bầu thì bóc vỏ bầu trước khi trồng, tránh làm đứt rễ.
Giai đoạn đầu (1-4 năm): Thường xuyên kiểm tra và loại bỏ các cây tạp, thực bì cạnh tranh ánh sáng và dinh dưỡng với cây đước. Tỉa thưa: Bắt đầu tỉa thưa từ năm thứ 5 trở đi để tạo không gian cho cây phát triển. Tỉ lệ tỉa thưa tùy thuộc vào độ tuổi của rừng. Phòng trừ sâu bệnh: Theo dõi và phòng trừ sâu bệnh hại cây đước, đặc biệt là các loài sâu ăn lá, rệp sáp… Bảo vệ rừng: Ngăn chặn các hoạt động phá hoại rừng như chặt phá, đốt rừng, nuôi trồng thủy sản trái phép trong rừng.
Lợi ích kinh tế từ rừng đước: Gỗ đước có giá trị kinh tế, được sử dụng trong xây dựng, làm củi, than… Tuy nhiên, việc khai thác cần được quản lý chặt chẽ để đảm bảo tính bền vững của rừng. Có thể kết hợp nuôi trồng thủy sản dưới tán rừng đước, tạo thêm nguồn thu nhập cho người dân. Rừng đước có tiềm năng phát triển du lịch sinh thái, thu hút du khách đến tham quan, khám phá, góp phần phát triển kinh tế địa phương.
Trồng đước ngăn mặn là một giải pháp hiệu quả và bền vững để bảo vệ bờ biển, ngăn mặn, và tạo hệ sinh thái đa dạng. Việc áp dụng đúng kỹ thuật trồng và chăm sóc sẽ giúp rừng đước phát triển tốt, mang lại nhiều lợi ích về mặt môi trường, kinh tế và xã hội. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp chính quyền, cộng đồng và các tổ chức liên quan để bảo vệ và phát triển rừng đước một cách bền vững./.