![]() |
Nấm đông trùng hạ thảo được nuôi cấy tại Trung tâm Ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ thuộc Sở Khoa học và Công nghê tỉnh Cao Bằng. Ảnh Phan Huế. |
Cao Bằng, một tỉnh miền núi phía Bắc còn nhiều khó khăn về khoa học kỹ thuật và cơ sở hạ tầng, nhưng lại sở hữu một nền nông nghiệp phong phú và tiềm năng phát triển lớn. Những năm gần đây, tỉnh đã tích cực tìm kiếm, phát triển các sản phẩm nông sản có giá trị cao và ứng dụng khoa học,công nghệ vào sản xuất để nâng cao chất lượng đời sống cho người dân. Trong số các sản phẩm tiềm năng này, nấm đông trùng hạ thảo đã được lựa chọn để phát triển với mục tiêu không chỉ phục vụ nhu cầu sức khỏe mà còn nâng cao giá trị kinh tế cho địa phương.
Một trong những bước đi tiên phong trong việc nuôi trồng nấm đông trùng hạ thảo tại Cao Bằng là sự kết hợp giữa Công ty TNHH Kolia Cao Bằng (gọi tắt là Kolia Cao Bằng) và Viện Lâm nghiệp và Phát triển bền vững, Đại học Nông lâm Thái Nguyên. Với mong muốn cung cấp một sản phẩm chất lượng phục vụ cho sức khỏe cộng đồng, Kolia Cao Bằng đã bắt đầu triển khai nuôi trồng nấm đông trùng hạ thảo từ năm 2018 tại Khu du lịch sinh thái Kolia, xóm Phja Đén, xã Thành Công, huyện Nguyên Bình. Đây là đơn vị đầu tiên tại Cao Bằng thực hiện mô hình nuôi trồng loại nấm này.
Việc nuôi trồng nấm đông trùng hạ thảo tại Cao Bằng được thực hiện theo quy trình chặt chẽ và khoa học, đảm bảo sản phẩm đạt chất lượng cao. Tại Công ty TNHH Kolia Cao Bằng, mỗi đợt nuôi trồng kéo dài từ tháng 8 đến tháng 4 năm sau, với sản lượng đạt khoảng 1.000 hộp nấm mỗi lần nuôi. Các sản phẩm chính từ nấm đông trùng hạ thảo, gồm: Rượu ngâm nấm đông trùng hạ thảo và nấm đông trùng hạ thảo sấy lạnh. Đây là những sản phẩm được khách hàng trong tỉnh và được phân phối rộng rãi trong các siêu thị, cửa hàng bán lẻ trong và ngoài tỉnh Cao Bằng.
Nấm đông trùng hạ thảo được nuôi trồng trong một môi trường khép kín, với các yếu tố: Nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng, không khí đều được kiểm soát tự động. Cụ thể, nhiệt độ trong quá trình nuôi trồng được duy trì từ 20 - 22°C, độ ẩm từ 75 - 80%, giúp nấm phát triển trong điều kiện tối ưu. Đặc biệt, môi trường nuôi cấy được khử trùng hoàn toàn, đảm bảo chất lượng sản phẩm cuối cùng. Các thiết bị hiện đại như nồi hấp tiệt trùng, tủ cấy vi sinh, máy lắc, các phòng cấy nuôi tối/sáng theo tiêu chuẩn vô trùng được sử dụng để hỗ trợ quá trình nuôi trồng.
![]() |
Sản phẩm từ nấm đông trùng hạ thảo. Ảnh Phan Huế. |
Để nâng cao chất lượng và sản lượng sản phẩm, năm 2022, Trung tâm Ứng dụng tiến bộ khoahọc và công nghệ thuộc Sở Khoa học và Công nghệ Cao Bằng đã ứng dụng công nghệ nuôi cấy thành công nấm đông trùng hạ thảo. Trung tâm đã tiếp nhận chuyển giao công nghệ từ Trung tâm Sinh học thực nghiệm thuộc Viện Ứng dụng công nghệ và từ đó áp dụng công nghệ hiện đại vào quy trình nuôi trồng.
Quy trình nuôi cấy nấm đông trùng hạ thảo tại Trung tâm Ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ Cao Bằng sử dụng các nguyên liệu chất lượng cao, như: Đường glucose, gạo lứt, nhộng tằm, khoai tây và các vi lượng cần thiết cho sự phát triển của nấm. Việc kiểm soát quá trình nuôi trồng được thực hiện nghiêm ngặt, với sự giám sát liên tục của hệ thống tự động giúp duy trì môi trường nuôi trồng ổn định và phù hợp nhất với sự phát triển của nấm.
Trung tâm cũng đã chế biến các sản phẩm nấm đông trùng hạ thảo thành nhiều dạng khác nhau, như: Nấm đông trùng hạ thảo ngâm mật ong, rượu đông trùng hạ thảo và nấm đông trùng hạ thảo sấy khô. Những sản phẩm này mang lại giá trị dinh dưỡng cao, có tác dụng hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý, như: Bệnh tiểu đường, bệnh thận mãn tính và giúp tăng cường sức khỏe tổng thể. Nấm đông trùng hạ thảo với những tác dụng tuyệt vời đối với sức khỏe, đã giúp nâng cao chất lượng sống cho người dân. Sản phẩm không chỉ phục vụ nhu cầu tiêu dùng trong nước mà còn có tiềm năng xuất khẩu ra thị trường quốc tế. Việc sản xuất nấm đông trùng hạ thảo góp phần gia tăng thu nhập cho người dân địa phương, tạo ra nhiều cơ hội việc làm trong ngành nông nghiệp hữu cơ.
Đưa khoa học, công nghệ vào sản xuất nông nghiệp, Cao Bằng đang dần khẳng định vị thế trong việc phát triển nông nghiệp hữu cơ, với các nông sản chất lượng cao, an toàn, trong đó có sản phẩm nấm đông trùng hạ thảo. Việc ứng dụng khoa học, công nghệ vào nuôi trồng thành công nấm đông trùng hạ thảo đã mở ra hướng đi mới, đáp ứng nhu cầu sức khoẻ và tiêu dùng của thị trường trong và ngoài tỉnh, góp phần thúc đẩy nền nông nghiệp xanh và bền vững của Cao Bằng phát triển.