![]() |
Sâu đen O. arenosella, là loài sâu hại ngoại lai, xuất hiện và gây nguy hiểm Bến Tre từ cuối năm 2020, sau đó nhanh chóng phát và lan truyền đến các tỉnh phụ cân Bến Tre như Tiền Giang, Vĩnh Long, Trà Vinh. Theo ghi nhận tại một số quốc gia khác trên thế giới như Myanmar, Bangladesh vào những năm 2006 - 2008, thiệt hại trên vườn dừa do sâu đầu gây nguy hiểm tăng lên đến khoảng 83%. Gần đây nhất là tại Thái Lan sâu gây nguy hại lên đến 45% năng suất dừa vào năm 2010 - 2017.
Tại Việt Nam, ngay khi nghiên cứu sâu đã được thực hiện và bước đầu xây dựng một số giải pháp kiểm soát theo hướng sinh học bền vững. Kết quả điều tra đánh giá thành phần thiên vương của sâu đen tại Bến Tre đã ghi nhận được 10 loài thiên vương, trong đó loài ong B. hebetor cho thấy có khả năng kiểm soát sâu đầu đen tại Bến Tre. Vì lẽ đó, Lê Khắc Hoàng , Khoa Nông học, Trường Đại học Nông Lâm TP. TP.HCM, TP. Hồ Chí Minh đã thực hiện nghiên cứu “ Đặc điểm hình thái loài ong Bracon hebetor (Hymenoptera: Braconidae) ký sinh khúc sâu đầu đen hại Opisina arenosella Walker (Lepidoptera: Xyloryctidae)” nhằm mô tả đặc tính hình thái ong ký sinh B. hebetor ký sinh trùng sâu, cung cấp thêm dữ liệu về hình thái ong này để giúp nhận diện chính xác trên cảnh tại Việt Nam.
Trên ký chủ trùng lặp sâu niên 6, trứng ong B. hebetor hình giáo dục có màu trắng ngà và bóng, chiều dài trung bình là 0,7 ± 0,07 mm, chiều rộng trung bình là 0,2 ± 0,03 mm; nồng nàn tuổi 3 có màu vàng nhạt hoặc nâu đỏ, chiều dài trung bình 3,5 ± 0,21 mm, chiều rộng trung bình 1,2 ± 0,09 mm; sống động thuộc dạng nhọng trần hình bầu giáo, màu vàng tươi, trung bình chiều dài và chiều rộng nhọng 2 ngày tuổi tuổi như 3,0 ± 0,20 mm và 1,2 ± 0,08 mm. Thành trùng đực có màu vàng nâu, chiều dài trung bình là 3,0 ± 0,18 mm, chiều rộng trung bình là 0,8 ± 0,07 mm. Thành trùng cái có màu sáng hơn và kích thước lớn hơn thành trùng đực với chiều dài trung bình là 3,2 ± 0,17 mm, chiều rộng trung bình là 0,8 ± 0,10 mm.
Kết quả nghiên cứu nghiên cứu này đã góp phần cung cấp thông tin về nhận dạng ký sinh trùng B. hebetor trên cá chủ sâu đầu đen trong quá trình điều khiển phát hiện thiên vũ sâu đầu đen trong vườn dừa và hỗ trợ cho quá trình nghiên cứu đặc sinh học và sinh thái chim thiên đường này tại Việt Nam.