![]() |
Lực lượng Quản lý thị trường tỉnh kiểm tra hàng hóa bày bán trên thị trường. |
Tại Việt Nam, mặc dù các cơ quan chức năng đã có nhiều nỗ lực trong việc kiểm soát và ngăn chặn, tình trạng thuốc giả vẫn diễn biến phức tạp với nhiều thủ đoạn tinh vi. Các đối tượng sản xuất và buôn bán thuốc giả ngày càng ma mãnh, lợi dụng kẽ hở trong quản lý, trà trộn thuốc giả vào các kênh phân phối hợp pháp, thậm chí tạo ra những sản phẩm nhái các thương hiệu nổi tiếng với bao bì, mẫu mã giống hệt hàng thật. Điều đáng lo ngại là thuốc giả không chỉ xuất hiện ở các vùng sâu vùng xa, nơi công tác kiểm tra giám sát còn hạn chế, mà còn được phát hiện tại các thành phố lớn, thậm chí trong các nhà thuốc, bệnh viện, gây tâm lý hoang mang và mất niềm tin cho người dân.
Tác hại của thuốc giả là vô cùng to lớn và đa dạng. Trước hết, thuốc giả thường không chứa hoạt chất hoặc chứa hàm lượng hoạt chất rất thấp, không đủ để điều trị bệnh. Điều này dẫn đến việc bệnh không những không khỏi mà còn có thể tiến triển nặng hơn, bỏ lỡ "thời gian vàng" để điều trị hiệu quả. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ước tính mỗi năm có hàng trăm ngàn người tử vong trên toàn cầu do sử dụng thuốc giả và thuốc kém chất lượng, một con số thực sự đáng báo động.
Bên cạnh việc không có tác dụng điều trị, thuốc giả còn tiềm ẩn nguy cơ gây ra những tác dụng phụ nguy hiểm. Chúng có thể chứa các tạp chất độc hại, được sản xuất trong điều kiện không đảm bảo vệ sinh, nhiễm khuẩn, nấm mốc. Hậu quả là người bệnh có thể bị ngộ độc, dị ứng nghiêm trọng, suy gan, suy thận, rối loạn tiêu hóa, nhiễm trùng, thậm chí tử vong. Nhiều trường hợp nhập viện cấp cứu với các triệu chứng bất thường sau khi sử dụng thuốc không rõ nguồn gốc đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về vấn đề này.
![]() |
Chính phủ chỉ đạo phải xử lý nghiêm hành vi sản xuất, lưu hành thuốc chữa bệnh giả. |
Một tác hại đặc biệt nguy hiểm của thuốc giả, nhất là thuốc kháng sinh giả, là làm tăng tình trạng kháng thuốc. Khi hoạt chất trong thuốc không đủ liều hoặc không đúng loại, vi khuẩn sẽ có cơ hội "học cách" chống lại thuốc, khiến cho việc điều trị các bệnh nhiễm trùng về sau trở nên khó khăn và tốn kém hơn rất nhiều. Tình trạng kháng kháng sinh đang là một mối đe dọa toàn cầu, và thuốc giả góp phần không nhỏ vào việc làm trầm trọng thêm vấn đề này.
Không chỉ gây tổn hại về sức khỏe, thuốc giả còn gây ra những thiệt hại về kinh tế và tinh thần cho người bệnh và gia đình họ. Người bệnh phải chi trả tiền bạc cho những loại thuốc không có tác dụng, thậm chí còn phải tốn kém thêm chi phí để điều trị các biến chứng do thuốc giả gây ra. Sự lo lắng, bất an, mất niềm tin vào hệ thống y tế cũng là những gánh nặng tâm lý không nhỏ mà người bệnh phải gánh chịu khi không may sử dụng phải thuốc giả.
Để ngăn chặn và đẩy lùi vấn nạn thuốc giả, cần có sự phối hợp đồng bộ và quyết liệt từ nhiều phía. Các cơ quan quản lý nhà nước cần tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát chất lượng thuốc trên thị trường, đặc biệt là tại các kênh phân phối có nguy cơ cao. Việc hoàn thiện hệ thống pháp luật, nâng cao chế tài xử phạt đối với các hành vi sản xuất, buôn bán thuốc giả cũng là vô cùng cần thiết. Đồng thời, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân về cách nhận biết thuốc thật, thuốc giả và tầm quan trọng của việc mua thuốc tại các cơ sở uy tín, có nguồn gốc rõ ràng.
Về phía người dân, cần nâng cao tinh thần cảnh giác, không tự ý mua thuốc không rõ nguồn gốc, xuất xứ, giá rẻ bất thường. Khi mua thuốc, cần kiểm tra kỹ bao bì, nhãn mác, hạn sử dụng, số đăng ký và các thông tin liên quan. Nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu nghi ngờ nào, cần thông báo ngay cho các cơ quan chức năng để kịp thời xử lý.
Thuốc giả là một vấn nạn nguy hiểm, đe dọa trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng của người dân, làm suy yếu niềm tin vào hệ thống y tế và gây ra những hệ lụy kinh tế, xã hội không nhỏ. Cuộc chiến chống lại thuốc giả là một cuộc chiến lâu dài và gian nan, đòi hỏi sự chung tay của cả cộng đồng, sự vào cuộc quyết liệt của các cơ quan chức năng và ý thức trách nhiệm của mỗi cá nhân. Chỉ khi đó, chúng ta mới có thể bảo vệ được sức khỏe của chính mình và xây dựng một môi trường y tế an toàn, minh bạch./.