Nhiều doanh nghiệp đã chủ động đầu tư công nghệ, áp dụng các giải pháp sản xuất sạch hơn, giảm thiểu tiêu hao năng lượng, nguyên vật liệu và nước khi chế biến tôm - Ảnh minh họa. |
Ngành chế biến tôm Việt Nam đang chuyển mình mạnh mẽ theo hướng sản xuất xanh và bền vững. Việc đầu tư công nghệ, giảm thiểu phát thải, tận dụng phụ phẩm không chỉ giúp doanh nghiệp đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe của thị trường quốc tế mà còn nâng cao giá trị sản phẩm, gia tăng lợi nhuận.
Xuất khẩu tôm Việt Nam đang có những tín hiệu tích cực. Kim ngạch 11 tháng năm 2024 đạt hơn 3,5 tỷ USD, tăng trưởng khoảng 13% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, để giữ vững đà tăng trưởng, các doanh nghiệp chế biến tôm cần chủ động nâng cao năng lực cạnh tranh, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng, đặc biệt là tại các thị trường khó tính như châu Âu, Mỹ.
Nhận thức được điều đó, nhiều doanh nghiệp đã chủ động đầu tư công nghệ, áp dụng các giải pháp sản xuất sạch hơn, giảm thiểu tiêu hao năng lượng, nguyên vật liệu và nước. Việc thu gom, xử lý và tái chế chất thải cũng được quan tâm. Tuy nhiên, các doanh nghiệp nhỏ vẫn còn gặp nhiều khó khăn trong việc tiếp cận công nghệ, đầu tư hệ thống xử lý chất thải hiện đại.
Bên cạnh sản xuất xanh, việc tận dụng phụ phẩm từ chế biến tôm cũng là một xu hướng đang được chú trọng. Ước tính, mỗi năm Việt Nam có khoảng 500.000 tấn phụ phẩm tôm, chủ yếu là đầu và vỏ. Nếu được tận dụng triệt để, nguồn phụ phẩm này có thể mang lại giá trị kinh tế rất lớn.
Hiện nay, các doanh nghiệp đang áp dụng nhiều công nghệ tiên tiến để chế biến phụ phẩm tôm thành các sản phẩm giá trị gia tăng như chitosan, glucosamine, protein thủy phân… Các sản phẩm này được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực như nông nghiệp, công nghiệp, thực phẩm, y dược, mỹ phẩm…
Tuy nhiên, việc chế biến phụ phẩm tôm ở Việt Nam vẫn còn ở quy mô nhỏ lẻ, công nghệ chưa cao. Do đó, cần đẩy mạnh chuyển giao công nghệ, thu hút đầu tư, hình thành chuỗi liên kết từ chế biến đến tiêu thụ sản phẩm, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp nâng cao hiệu quả kinh tế, đồng thời góp phần bảo vệ môi trường.