![]() |
Giám đốc HTX Sâm Núi Dành trình bày phương án phát triển loài sâm quý với các nhà khoa học và quản lý tỉnh Bắc Ninh |
Cung cấp kiến thức và kỹ năng chuyên môn
Nông nghiệp hữu cơ đòi hỏi kiến thức và kỹ năng khác biệt so với phương pháp canh tác truyền thống. Cơ quan khuyến nông đóng vai trò then chốt trong việc trang bị cho nông dân những hiểu biết cần thiết về: Nguyên tắc và tiêu chuẩn hữu cơ: Giải thích cặn kẽ các nguyên tắc cơ bản của nông nghiệp hữu cơ, các tiêu chuẩn chứng nhận (VietGAP hữu cơ, PGS, IMO, USDA Organic, EU Organic...), giúp nông dân hiểu rõ các yêu cầu và quy trình cần tuân thủ.
Quản lý đất đai hữu cơ: Hướng dẫn các biện pháp cải tạo và duy trì độ phì nhiêu của đất bằng các phương pháp tự nhiên như sử dụng phân hữu cơ (compost, phân chuồng ủ hoai), phân xanh, che phủ đất, luân canh cây trồng. Kiểm soát sâu bệnh và cỏ dại hữu cơ: Chuyển giao các kỹ thuật phòng trừ sâu bệnh và cỏ dại an toàn, hiệu quả như sử dụng thiên địch, bẫy, thuốc bảo vệ thực vật sinh học, biện pháp canh tác (luân canh, xen canh, thời vụ), quản lý dịch hại tổng hợp (IPM).
Chọn giống và quản lý giống hữu cơ: Tư vấn lựa chọn giống cây trồng, vật nuôi phù hợp với điều kiện địa phương và tiêu chuẩn hữu cơ, hướng dẫn kỹ thuật nhân giống và quản lý giống đảm bảo chất lượng. Quản lý dinh dưỡng cây trồng hữu cơ: Cung cấp kiến thức về nhu cầu dinh dưỡng của cây trồng và các nguồn cung cấp dinh dưỡng hữu cơ, hướng dẫn cách sử dụng phân bón hữu cơ một cách cân đối và hiệu quả.
Chăn nuôi hữu cơ: Hướng dẫn các nguyên tắc chăn nuôi nhân đạo, đảm bảo phúc lợi động vật, quản lý thức ăn hữu cơ, phòng bệnh bằng phương pháp tự nhiên và quản lý chất thải. Quy trình chứng nhận hữu cơ: Hỗ trợ nông dân hiểu rõ quy trình, thủ tục và các yêu cầu cần thiết để đạt được chứng nhận hữu cơ, kết nối với các tổ chức chứng nhận uy tín.
Xây dựng mô hình trình diễn và chuyển giao công nghệ
Lý thuyết cần đi đôi với thực hành. Cơ quan khuyến nông đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng các mô hình trình diễn nông nghiệp hữu cơ thành công tại địa phương. Mô hình canh tác điểm: Xây dựng các mô hình trình diễn về các hệ thống canh tác hữu cơ khác nhau (rau màu, lúa, cây ăn quả, chăn nuôi...) để nông dân có thể trực quan quan sát, học hỏi và đánh giá hiệu quả.
Thực nghiệm và ứng dụng: Thực hiện các thí nghiệm, nghiên cứu ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất hữu cơ, sau đó chuyển giao cho nông dân thông qua các buổi tập huấn, hội thảo, tham quan. Chia sẻ kinh nghiệm: Tạo diễn đàn để nông dân đã có kinh nghiệm sản xuất hữu cơ chia sẻ kiến thức, kỹ năng và những bài học thực tế với những người mới bắt đầu.
Tư vấn và hỗ trợ kỹ thuật thường xuyên
Quá trình chuyển đổi sang nông nghiệp hữu cơ có thể gặp nhiều thách thức. Cơ quan khuyến nông cần đồng hành và hỗ trợ nông dân giải quyết các vấn đề phát sinh trong quá trình sản xuất. Tư vấn tại chỗ: Cán bộ khuyến nông thường xuyên thăm đồng, trang trại để nắm bắt tình hình, tư vấn và hỗ trợ kỹ thuật kịp thời cho nông dân. Giải đáp thắc mắc: Thiết lập các kênh thông tin (điện thoại, email, mạng xã hội...) để nông dân có thể dễ dàng liên hệ và được giải đáp các thắc mắc liên quan đến nông nghiệp hữu cơ. Kết nối chuyên gia: Khi cần thiết, cơ quan khuyến nông có thể kết nối nông dân với các chuyên gia trong lĩnh vực nông nghiệp hữu cơ để được tư vấn chuyên sâu hơn.
Hỗ trợ xây dựng liên kết và phát triển thị trường
Một trong những yếu tố then chốt cho sự thành công của nông nghiệp hữu cơ là thị trường tiêu thụ ổn định và có giá trị. Cơ quan khuyến nông có vai trò quan trọng trong việc: Kết nối nông dân với doanh nghiệp: Tạo điều kiện cho nông dân sản xuất hữu cơ tiếp cận với các doanh nghiệp chế biến, phân phối và xuất khẩu sản phẩm hữu cơ.
Xây dựng chuỗi giá trị: Hỗ trợ hình thành các chuỗi giá trị nông nghiệp hữu cơ bền vững, từ sản xuất đến tiêu thụ. Quảng bá sản phẩm: Tham gia các hoạt động xúc tiến thương mại, giới thiệu và quảng bá sản phẩm hữu cơ của địa phương. Hỗ trợ xây dựng thương hiệu: Tư vấn và hỗ trợ nông dân xây dựng thương hiệu sản phẩm hữu cơ, nâng cao giá trị và khả năng cạnh tranh trên thị trường. Thông tin thị trường: Cung cấp thông tin về nhu cầu thị trường, giá cả và các kênh tiêu thụ sản phẩm hữu cơ.
Vận động chính sách và tạo môi trường thuận lợi
Cơ quan khuyến nông có thể đóng vai trò là cầu nối giữa nông dân và chính quyền, phản ánh những khó khăn, vướng mắc trong quá trình phát triển nông nghiệp hữu cơ và đề xuất các chính sách hỗ trợ phù hợp. Tham gia xây dựng chính sách: Đóng góp ý kiến vào việc xây dựng và hoàn thiện các chính sách khuyến khích phát triển nông nghiệp hữu cơ của địa phương và quốc gia. Vận động hỗ trợ: Vận động các nguồn lực hỗ trợ tài chính, kỹ thuật và cơ sở hạ tầng cho nông nghiệp hữu cơ. Nâng cao nhận thức của cộng đồng: Tuyên truyền về lợi ích của nông nghiệp hữu cơ đối với sức khỏe, môi trường và sự phát triển bền vững, tạo sự ủng hộ từ cộng đồng.
Cơ quan khuyến nông đóng một vai trò không thể thiếu trong sự phát triển của nông nghiệp hữu cơ. Với vai trò là người cung cấp kiến thức, kỹ năng, người hướng dẫn, người kết nối và người vận động chính sách, các cơ quan này là lực lượng nòng cốt giúp nông dân vượt qua những thách thức, nắm bắt cơ hội và xây dựng một nền nông nghiệp hữu cơ bền vững, hiệu quả và mang lại giá trị cao cho cả người sản xuất và người tiêu dùng. Để phát huy tối đa vai trò này, cần có sự đầu tư thích đáng về nguồn lực, nâng cao năng lực cho cán bộ khuyến nông và tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan, tổ chức liên quan./.