![]() |
Mật độ của rươi trên ruộng lúa hữu cơ đã tăng lên đáng kể. |
Xã Xuân Lam đã áp dụng mô hình sản xuất lúa hữu cơ kết hợp nuôi rươi từ tháng 9/2022, quy mô 10ha, được hỗ trợ bởi Hợp tác xã nông nghiệp Thống Nhất. Vụ xuân 2023, sau khi hoàn thành việc san lấp đất và cải tạo ruộng, đã chứng kiến sự thành công ban đầu khi các thành viên HTX bắt đầu sản xuất lúa hữu cơ.
Gia đình ông Lê Anh Sơn tại thôn 2, Xuân Lam, tham gia mô hình này. Với vụ xuân năm 2024, ông Sơn đã trồng giống lúa ST25 trên ruộng nuôi rươi, mang lại năng suất lúa hữu cơ cao hơn và mật độ rươi tăng lên so với vụ trước.
Ông Sơn chia sẻ: "Sau khi cải tạo ruộng, mặt ruộng thấp hơn, tạo điều kiện thuận lợi cho dòng nước và phù sa. Kết hợp với canh tác lúa hữu cơ, đất ruộng giàu dinh dưỡng đã mang lại hiệu suất lúa cao hơn, đạt 270kg/sào, cao hơn 50kg/sào so với trước đây, và tạo điều kiện cho sự phát triển của rươi."
Mật độ rươi trên ruộng canh tác lúa hữu cơ đã tăng lên đáng kể, từ 10 - 15 con/m2 lên đến 35 - 40 con/m2, thậm chí có nơi lên đến trên 100 con/m2, và thời gian thu hoạch đã được kéo dài đến tháng 5 - 6 (âm Lịch). Dù chỉ sản xuất trên 4 sào lúa nhưng vụ đầu tiên đã thu hoạch được hơn 1 tấn lúa và gần 1 tạ rươi, trị giá trên 100 triệu đồng. Từ quan sát, chắc chắn năng suất rươi sẽ tiếp tục tăng cao hơn."
Địa phương đã áp dụng mô hình sản xuất lúa hữu cơ kết hợp nuôi rươi nhằm tạo ra sản phẩm gạo và rươi an toàn, góp phần xây dựng sản phẩm gạo rươi đạt tiêu chuẩn OCOP 3 sao và nâng cao thu nhập cho người dân. Năng suất lúa hữu cơ và lượng rươi trên ruộng đã tăng rõ rệt, từ đó khơi nguồn hi vọng và tiềm năng phát triển kinh tế mới cho vùng đất này.
Chị Hoàng Thị Vinh, Tổ trưởng Tổ hợp tác sản xuất lúa - rươi thôn Đậu Giang, chia sẻ rằng sau khi thử nghiệm vài vụ, các hộ dân đã nhận ra lợi ích và sức khỏe hơn khi canh tác lúa hữu cơ. Việc chỉ sử dụng phân hữu cơ vi sinh và phân chuồng hoai mục đã giảm chi phí và tạo ra sản phẩm lúa gạo thơm ngon, cùng với việc thu hoạch được rươi, cáy, tôm, cá, mang lại thu nhập bổ sung từ 500.000 - 700.000 đồng/sào ruộng mỗi vụ, giúp bà con không còn ý định bỏ ruộng và muốn mở rộng diện tích sản xuất lúa hữu cơ.
Những năm gần đây, huyện Kỳ Anh đã không ngừng đẩy mạnh phát triển nông nghiệp bền vững, với sự xuất hiện của nhiều mô hình sản xuất liên kết và hữu cơ, tạo ra thu nhập vượt trội. Ông Nguyễn Thanh Hải, Phó Chủ tịch UBND huyện, cho biết rằng sau gần 3 năm triển khai, huyện đã xây dựng được hơn 32ha lúa hữu cơ, và mô hình tại thôn Đậu Giang đã được mở rộng từ 5ha lên 17ha và dự kiến tiếp tục mở rộng lên 25ha trên toàn huyện. Đồng thời, huyện cũng tập trung vào việc xây dựng cơ sở hạ tầng, chuyển giao kỹ thuật và liên kết với doanh nghiệp để phát triển mô hình sản xuất và xây dựng thương hiệu gạo - rươi của Kỳ Anh.
Thực tế cho thấy, sau 2-3 vụ không sử dụng hóa chất BVTV và phân hóa học, mô hình sản xuất lúa hữu cơ đã làm cho đất trở nên màu mỡ, loại bỏ các chất độc hại, giúp cây lúa phát triển mạnh mẽ và ít gặp sâu bệnh, đạt năng suất ổn định khoảng 250-280kg/sào. Đồng thời, mỗi sào lúa hữu cơ còn cho thu hoạch 20-25kg rươi và 40-50kg cáy, tạo ra thu nhập từ 10-15 triệu đồng. Những ruộng lúa-rươi-cáy tại xã Kỳ Khang (huyện Kỳ Anh), xã Xuân Lam (huyện Nghi Xuân) và nhiều địa phương khác trong tỉnh Hà Tĩnh đã và đang giúp người dân có thu nhập cao và phục hồi hệ sinh thái đồng ruộng.
Hiện toàn tỉnh Hà Tĩnh đã có hơn 133ha lúa được sản xuất theo hướng hữu cơ trên vùng khai thác rươi, cáy, mang lại "lợi ích kép" cho nông dân. Mới đây, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã phê duyệt mở rộng thêm mô hình này với diện tích 57ha tại các địa phương thuộc huyện Kỳ Anh, Đức Thọ, Nghi Xuân, TP Hà Tĩnh và thị xã Hồng Lĩnh.