![]() |
Mật ong bạc hà nguyên chất còn giúp ổn định huyết áp, ngăn ngừa các bệnh về tim mạch |
Mật ong hoa bạc hà được tạo ra từ mật của loài cây hoa bạc hà, một loại cây dại đặc trưng chỉ mọc trên các vách đá cheo leo, hiểm trở ở các huyện vùng cao nguyên đá Đồng Văn, Mèo Vạc, Yên Minh và Quản Bạ. Điều đặc biệt là loại hoa này không phải là cây bạc hà chúng ta thường thấy trong vườn nhà, mà là một giống cây thân thảo hoang dã. Hoa bạc hà thường nở rộ vào cuối thu và đầu đông, từ khoảng tháng 9 đến tháng 1 năm sau, khi thời tiết bắt đầu se lạnh và khô ráo.
Hoa bạc hà có màu tím nhạt, mọc thành từng chùm nhỏ, tỏa ra một hương thơm thoang thoảng, quyến rũ. Thời điểm hoa nở cũng là lúc những chú ong thợ địa phương, chủ yếu là ong nội, bắt đầu hành trình thu thập mật. Do sống trong môi trường khắc nghiệt, trên những vách đá hiểm trở, ong thợ phải bay xa, vượt qua nhiều khó khăn để tìm được những bông hoa bạc hà quý giá. Chính điều này đã tạo nên một loại mật có chất lượng cao và hương vị đặc trưng không thể trộn lẫn.
Việc khai thác mật ong hoa bạc hà không hề đơn giản. Người dân miền đá chủ yếu nuôi ong bằng phương pháp truyền thống, giữ những đàn ong trong các hốc đá hoặc thùng gỗ đơn giản. Họ không sử dụng các phương pháp nuôi công nghiệp, vì vậy sản lượng mật thu được không nhiều, nhưng chất lượng lại vượt trội.
Để thu hoạch mật ong, người nuôi ong phải leo lên những vách đá cao, len lỏi qua những con đường mòn cheo leo, tìm đến những tổ ong dại hoặc các thùng ong đã được đặt sẵn từ trước. Họ phải nhẹ nhàng, cẩn thận để không làm ong hoảng loạn, đồng thời phải chọn đúng thời điểm để mật có chất lượng tốt nhất. Mật ong sau khi thu hoạch sẽ được lọc sạch các tạp chất và đóng chai, mang đến tay người tiêu dùng.
Điểm làm nên giá trị của mật ong hoa bạc hà chính là hương vị độc đáo của nó. Mật có màu vàng chanh óng ánh, đôi khi ngả sang màu vàng xanh nhạt. Khi nếm thử, bạn sẽ cảm nhận được vị ngọt dịu, thanh mát, không gắt như các loại mật ong khác, cùng với một chút hương bạc hà thoang thoảng ở hậu vị. Mật ong bạc hà rất dễ ăn, dễ dùng, có thể pha nước uống, trộn với chanh, hoặc dùng để chế biến các món ăn, làm đẹp.
Ngoài hương vị đặc trưng, mật ong hoa bạc hà còn nổi tiếng với giá trị dinh dưỡng cao. Mật ong này chứa nhiều vitamin, khoáng chất, và các chất chống oxy hóa tự nhiên, rất tốt cho sức khỏe. Tốt cho hệ tiêu hóa: Giúp cải thiện chức năng tiêu hóa, giảm các triệu chứng đau dạ dày, viêm loét dạ dày. Tăng cường sức đề kháng: Các chất chống oxy hóa và vitamin giúp cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh, tăng cường hệ miễn dịch. Làm dịu cổ họng: Mật ong bạc hà có tác dụng làm dịu cơn ho, giảm đau rát họng hiệu quả. Làm đẹp da: Sử dụng mật ong bạc hà để đắp mặt nạ giúp da mềm mại, mịn màng, làm mờ các vết thâm.
Mật ong hoa bạc hà không chỉ là một sản vật quý mà còn là một nguồn thu nhập quan trọng của người dân vùng cao núi đá. Vùng lõi của công viên địa chất toàn cầu. Với giá trị kinh tế cao, mật ong bạc hà giúp người dân cải thiện đời sống, góp phần vào việc xóa đói giảm nghèo tại các huyện vùng cao.
![]() |
hoa Bạc hà – loại thảo mộc mọc hoang dại ở vùng núi cao thuộc vùng lõi công viên địa chất toàn cầu cao nguyên đá Đồng Văn (Tuyên Quang) |
Hơn nữa, mật ong bạc hà còn mang trong mình ý nghĩa văn hóa sâu sắc. Nó là biểu tượng của sự kiên cường, sức sống mãnh liệt của thiên nhiên và con người vùng cao. Mỗi giọt mật ong là kết tinh của sự chăm chỉ, cần cù của những người nuôi ong, cùng với hương vị của núi đá, của gió ngàn và sự tinh túy của đất trời vùng cao. Nó là món quà quý giá mà du khách thường tìm mua để mang về làm quà, thể hiện tình cảm đối với vùng đất và con người nơi đây.
Mặc dù có giá trị cao, nhưng việc sản xuất mật ong bạc hà vẫn đối mặt với nhiều thách thức. Sản lượng hạn chế: Do phụ thuộc hoàn toàn vào thiên nhiên và mùa hoa nở, sản lượng mật ong bạc hà không ổn định, mỗi năm chỉ có một vụ thu hoạch chính. Vấn đề về hàng giả: Giá trị cao của mật ong bạc hà đã dẫn đến tình trạng xuất hiện nhiều sản phẩm giả mạo, kém chất lượng trên thị trường, gây hoang mang cho người tiêu dùng và ảnh hưởng đến uy tín của sản phẩm thật. Bảo tồn nguồn gen: Việc bảo tồn nguồn gen cây hoa bạc hà cũng như loài ong bản địa cũng là một vấn đề quan trọng để đảm bảo sự phát triển bền vững của sản phẩm này.
Để bảo vệ và phát triển thương hiệu mật ong hoa bạc hà, chính quyền địa phương và người dân đã và đang nỗ lực thực hiện nhiều giải pháp: Xây dựng thương hiệu và chỉ dẫn địa lý: Mật ong bạc hà đã được cấp chỉ dẫn địa lý bởi Cục Sở hữu trí tuệ, nhằm bảo vệ danh tiếng và nguồn gốc của sản phẩm. Kiểm soát chất lượng: Các tổ chức địa phương đã thành lập các hiệp hội sản xuất, xây dựng quy trình kiểm soát chất lượng chặt chẽ để đảm bảo sản phẩm đến tay người tiêu dùng là mật ong thật, nguyên chất. Phát triển du lịch sinh thái: Kết hợp nuôi ong với du lịch, cho phép du khách trải nghiệm quy trình nuôi và thu hoạch mật ong, từ đó tăng cường sự hiểu biết và tin tưởng vào sản phẩm.
Với những nỗ lực này, mật ong hoa bạc hà vung cao núi đá Tuyên Quang không chỉ là một đặc sản ẩm thực mà còn là một câu chuyện về sự giao hòa giữa thiên nhiên và con người, về lòng kiên cường, và sự tinh túy của một vùng đất. Đó là lý do vì sao mỗi giọt mật ong bạc hà đều mang trong mình một giá trị đặc biệt, vượt lên trên cả một món quà thông thường./.