Kỹ thuật nhân giống cây hồi bằng phương pháp ghép được áp dụng tại các cơ sở sản xuất giống là các hộ gia đình hoặc tổ chức ở một số khu vực trồng hồi chủ yếu tại vùng Đông Bắc Bộ và những nơi có điều kiện tương tự.
1. Chuẩn bị địa điểm nguyên vật liệu ghép
- Dụng cụ và vật tư cần thiết: Dao ghép chuyên dụng; kéo cắt cành loại có chiều dài 6- 8 m chuyên dụng; kéo cắt cành cầm tay; rổ nhựa; thùng giữ nhiệt vô trùng; dây ni lông; cồn 70 độ; bút dùng ghi chép; giấy để ghi chép; gang tay; các bìa nhựa cứng để đánh dấu cây trội; dập ghim.
- Chọn địa điểm vườm ươm thoáng mát, có độ dốc để thoát nước, dọn sạch cỏ. Lên luống chiều rộng 1m dài 12-15m, lối đi giữa các luống rộng 40cm.
2. Chọn giống
Sử dụng nguồn hom ghép từ các cây hồi đã được chọn lọc đạt một số chỉ tiêu của cây ăn quả, cây ra hoa quả ổn định trong 3 năm liên tục, năng suất cây lấy hom vượt trội ≥ 15% so với trung bình lâm phần. Cây mẹ lấy hom có độ tuổi từ 15 – 30 tuổi và có khả năng chống chịu sâu bệnh.
3. Tạo cây con làm gốc ghép
- Quả hồi làm giống được chọn khi thu vụ mùa, thu hái quả từ tháng 8 đến tháng 10 hàng năm, rải đều một lớp quả trong phòng mát khoảng 1 ngày, tách lấy hạt để bảo quản hạt trong cát ẩm từ tháng 10 năm trước đến tháng 01 năm sau, sàng bỏ cát lấy hạt ngâm trong dung dịch thuốc trừ nấm sinh học Polyoxin complex (polyoxin B) 11,0 % w/w (Polyoxin al 100WP) (dung dịch nấm được pha theo khuyến cáo của nhà sản xuất).
- Tạo bầu: Ruột bầu với thành phần 90% đất tầng đất mặt + 9% phân chuồng hoai + 1% supe lân, kích thước bầu 9 x 18cm. Vào cuối tháng 1 đầu tháng 2, cấy cây đã nảy 2 lá mầm vào bầu.
- Vườn ươm cây hồi làm gốc ghép đảm bảo thoát nước, thoáng mát có giàn che bằng lưới PE với cường độ che sáng khoảng 50%.
- Chăm sóc cây gốc ghép tại vườn ươm thường xuyên theo dõi tình hình sâu bệnh haị có thể phun thuốc phòng trừ nấm sinh học Polyoxin complex (polyoxin B) 11,0 % w/w và (Polyoxin al 100WP) (2g/1 lít nước phun cho 2m2, hoặc phun theo khuyến cáo của nhà sản xuất thuốc trừ bệnh). Nếu thấy xuất hiện sâu tại vườn ươm cây gốc ghép có thể phun thuốc phòng trừ sâu sinh học Beauveria bassianan (pha thuốc theo khuyến cáo của nhà sản xuất). Phun đều trên mặt luống, phun định kỳ 1 tháng 2 lần (15 ngày/lần) và phun trong 3 tháng liên tục trong những tháng 2,3, 4 và tháng 8 hàng năm vào mùa mưa.
- Tiêu chuẩn cây gốc ghép: Cây có độ tuổi từ 18-24 tháng tuổi, đảm bảo có sức sống tốt, không bị sâu bệnh hại, có đường kính gốc từ 5 - 8 mm, có chiều cao từ 40 - 60 cm không cong queo, mất ngọn.
4. Tiêu chuẩn hom ghép
- Thời gian: thu hom ghép và ghép cây được thực hiện từ tháng 01 đến giữa tháng 03 hàng năm.
- Thời tiết ghép hồi: chọn ngày ấm áp không mưa hoặc nắng quá lớn.
- Tiêu chuẩn và vị trí lấy hom ghép: Hom ghép được lấy từ cành cây hồi mẹ ở khu vực giữa tán, chọn cành bánh tẻ khỏe mạnh, vươn ngoài tán, tròn đều, đường kính từ 5-7 mm, độ dài từ 7-10 cm, không cụt đỉnh sinh trưởng, không bị sâu bệnh. Sau khi cắt cành từ trên cây xuống cần cắt toàn bộ lá, đem rửa nhẹ nhàng bằng nước sạch, tránh bị dập xước, quấn tron vải sạch ẩm, đem để trong thùng xốp bảo quản để làm tránh thoát nước của cành ghép.
- Thời gian bảo quản hom ghép: Khi hom ghép được thu về có thể ghép càng sớm càng tốt; hom được bảo quản trong thùng xốp, có đậy 1 lớp vải sạch ẩm. Thời gian bảo quản hom ghép tối đa đến 23 giờ.
5. Kỹ thuật ghép hồi
Phương pháp ghép nêm (sử dụng kỹ thuật chẻ lệnh tâm) theo các bước kỹ thuật chủ yếu sau:
- Khử trùng dụng cụ ghép gồm dao và kéo cắt cành bằng cồn 70 độ, chọn gốc ghép và hom ghép có độ đồng đều, đường kính gốc ghép lớn hơn hom ghép khoảng 1 - 2mm.
- Chọn hom có kích thước phù hợp nhất với cây ghép (hom ghép có đường kính bằng hoặc nhỏ hơn đường kính gốc ghép 1- 2mm). Vì hom ghép có đường kính nhỏ (từ 5 – 7 mm) nên nếu cắt 2 bên bằng nhau thì chiều dài của vết cắt thường ngắn, diện tích tiếp xúc nhỏ, do đó kỹ thuật ghép được điều chỉnh bằng việc chẻ lệch tâm theo cách thức như sau: cắt sửa hom ghép để đảm bảo chiều dài 6-8cm, cắt vát một bên hom ghép để tạo lát cắt có mặt tiếp xúc lớn hơn, với chiều dài khoảng 2 cm (yêu cầu vết cắt dứt khoát, phẳng không dập xước), bên còn lại cắt vát chiều dài khoảng 2 – 3 mm để tạo độ nhọn hom ghép.
- Cây làm gốc ghép từ 18-24 tháng tuổi (đảm bảo gốc ghép đã hóa gỗ). Dùng dao sắc cắt ngang ngay giữa cây gốc ghép (phần thân cây có màu xanh) loại bỏ phần ngọn để tạo gốc ghép, đặt dao vào khoảng1/3 đường kính gốc ghép tại mặt phẳng cắt, đặt dao nghiêng góc 45 độ chẻ vát vết cắt để đạt độ sâu khoảng 2 - 3 cm (yêu cầu vết cắt dứt khoát, phẳng không dập xước)
- Đưa hom ghép vào gốc ghép, một tay giữ cho hom ghép và gốc ghép áp sát để độ tiếp giáp cân đối (yêu cầu gốc ghép và hom ghép áp sát, đường tiếp xúc khít, không được tạo khe hở). Dùng dây ni lông quấn xung quanh vết nối nhiều vòng sao cho đến khi gốc ghép và hom ghép được nối thành 1 khối (yêu cầu vết nối phẳng để không bị nước mưa ngấm) tiếp tục quấn chéo chùm lên hết hom ghép 1 lớp ni lông mỏng để tránh mất nước của hom ghép. Khi quấn xong buộc lại chốt gần gốc ghép và cắt dây ni lông hoàn thành việc ghép.
6. Chăm sóc cây hồi ghép trong vườn ươm
- Vườn ươm cây hồi ghép đảm bảo thoát nước, thoáng mát có giàn che bằng lưới PE với tỷ lệ che sáng khoảng 50%.
- Cây hồi sau khi ghép được nuôi trong vườn ươm, chụp kín luống bằng ni lông vào buổi tối và trời mưa tránh nước ướt vào vết ghép. Vào ban ngày trời không mưa bỏ chụp ni lông, cho cây thoáng mát.
- Tưới nước vào gốc cây (không tưới lên cành lá tránh nước vào vết ghép) đủ ẩm cho cây hàng ngày (2 ngày tưới 1 lần).
- Sau khoảng 1 tháng, khi mầm ghép bắt đầu đâm chồi có thể bỏ chụp ni lông toàn vườn. Dùng dao nhỏ chuyên dụng cắt ni lông ở đầu mầm giúp cho mầm ghép đâm chồi tốt.
- Sau thời gian khoảng 3 tháng tiến hành cắt dọc ni lông ở thân cây loại bỏ ni lông để cây phát triển đều, lúc này vết nối ghép đã liền.
- Sau 2 - 3 tháng tiến hành bón thúc cho cây bằng phân vi sinh Sông Gianh với tỷ lệ 2 - 5%.
- Sau 5 đến 6 tháng tiến hành đảo bầu và loại bỏ những cây ghép không thành công.
- Khi cây hồi ghép được hoặc lớn hơn 8 tháng tuổi, đạt chiều cao >50cm và đường kính gốc đạt >7mm, chiều cao chồi ghép đạt khoảng 25- 35 cm, có thể xuất vườn.
- Cây ghép tại vườn ươm có thể mọc mầm thực sinh tại gốc ghép, vì vậy cần tiến hành cắt bỏ các mầm này để cây ghép tập chung nuôi mầm ghép.
7. Phòng chống sâu, bệnh
Trong quá trình chăm sóc cây hồi ghép tại vườn ươm thường xuyên theo dõi tình hình sâu bệnh hại có thể phun thuốc phòng chống nấm sinh học Polyoxin complex (polyoxin B) 11,0% w/w và (Polyoxin al 100WP) (2g/1 lít nước phun cho 2m2, hoặc phun theo khuyến cáo của nhà sản xuất thuốc trừ bệnh). Nếu thấy xuất hiện sâu tại vườn ươm cây gốc ghép có thể phun thuốc phòng chống sâu sinh học Beauveria bassiana (pha thuốc theo khuyến cáo của nhà sản xuất). Phun đều trên mặt luống, phun định kỳ 1 tháng 2 lần (15 ngày/lần) và phun trong 3 tháng liên tục trong những tháng 2,3,4 và tháng 8 hằng năm vào mùa mưa.
8. Tiêu chuẩn cây hồi ghép xuất vườn
Cây con đủ tiêu chuẩn xuất vườn đạt trên 8 tháng tuổi trở lên, đường kính gốc > 7 mm, chiều cao chồi ghép đạt 20-35 cm, chiều cao vút ngọn từ 50-60 cm, cây sinh trưởng tốt, không bị sâu, bệnh hại, không bị cụt ngọn đặc biệt là vết ghép đã liền và phẳng không bị mô sẹo sần sùi. Cây ghép cần được đảo bầu và dừng tưới phân 1 tháng trước khi mang đi trồng.
Thứ bảy 20/12/2025 11:11
Hotline: 0326.050.977
Email: 
NÓNG:
Tags:
