![]() |
Đông Nam Á cũng đối mặt với nhiều thách thức để thực sự trở thành "công nghệ gốc, chính sách nguồn" trong cuộc cách mạng AI toàn cầu - Ảnh minh họa. |
Đông Nam Á đang chứng kiến làn sóng đầu tư mạnh mẽ vào lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI), mở ra cơ hội trở thành trung tâm công nghệ mới của thế giới. Các "gã khổng lồ" công nghệ như TikTok, Microsoft và Nvidia liên tục rót vốn vào khu vực, thúc đẩy quá trình công nghiệp hóa AI. Tuy nhiên, bên cạnh những tiềm năng to lớn, Đông Nam Á cũng đối mặt với nhiều thách thức để thực sự trở thành "công nghệ gốc, chính sách nguồn" trong cuộc cách mạng AI toàn cầu.
Các khoản đầu tư vào cơ sở hạ tầng của các tập đoàn công nghệ lớn đã tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển AI tại Đông Nam Á. TikTok đầu tư 8,8 tỷ USD vào Thái Lan để xây dựng trung tâm dữ liệu, Microsoft mở rộng mạng lưới điện toán đám mây và Nvidia hợp tác sản xuất chip. Những động thái này không chỉ tăng cường năng lực số cho khu vực mà còn thu hút thêm nhiều nguồn vốn đầu tư nước ngoài.
Tuy nhiên, sự bùng nổ về vốn cũng làm nổi bật những bất cập trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo địa phương. Mặc dù có hơn 2.000 công ty khởi nghiệp AI, khu vực này chỉ nhận được 1,7 tỷ USD vốn đầu tư mạo hiểm trong năm 2024, một con số khiêm tốn so với Mỹ và Trung Quốc. Sự mất cân bằng này xuất phát từ nhiều nguyên nhân, bao gồm sự phân mảnh về ngôn ngữ và văn hóa, thiếu hụt nhân tài kỹ thuật và sự phụ thuộc vào cơ sở hạ tầng do nước ngoài tài trợ.
Bất chấp những thách thức, Đông Nam Á vẫn có nhiều cơ hội để đột phá. Sự đa dạng về ngôn ngữ, văn hóa và trình độ kinh tế tạo ra môi trường thử nghiệm lý tưởng cho các ứng dụng AI sáng tạo. Nhu cầu về các giải pháp AI phù hợp với từng kịch bản cụ thể, như giám sát viễn thám nông nghiệp, kiểm tra chất lượng sản xuất và tương tác con người kỹ thuật số, đang thúc đẩy sự ra đời của các mô hình AI "nhỏ và đẹp".
Sự phối hợp chính sách của các quốc gia ASEAN cũng đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển AI. Các khuôn khổ quản trị AI khu vực, chiến lược AI quốc gia và các hướng dẫn về quản trị AI đang được xây dựng và triển khai, tạo điều kiện thuận lợi cho sự hợp tác và phát triển.
Để thực sự giải phóng tiềm năng AI, Đông Nam Á cần vượt qua ba trở ngại cốt lõi: xây dựng chủ quyền công nghệ, nâng cấp hệ thống nhân tài và kích hoạt giá trị dữ liệu. Các quốc gia trong khu vực cần tăng cường đầu tư vào nghiên cứu và phát triển, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo, và xây dựng hệ thống quản lý dữ liệu hiệu quả.
Với dân số 670 triệu người và nền kinh tế số đang tăng trưởng mạnh mẽ, Đông Nam Á có đủ tiềm năng để trở thành trung tâm AI hàng đầu thế giới. Điều quan trọng là khu vực này cần tận dụng những lợi thế của mình, vượt qua những thách thức và xây dựng một hệ sinh thái AI bền vững và toàn diện.