El Nino và La Nina, hai hiện tượng khí hậu thực chất đã đồng hành cùng Trái Đất trong một hành trình dài 250 triệu năm - Ảnh minh họa. |
El Nino và La Nina, hai hiện tượng khí hậu tưởng chừng như quen thuộc, thực chất đã đồng hành cùng Trái Đất trong một hành trình dài 250 triệu năm. Nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí PNAS đã hé lộ bức tranh toàn cảnh về ENSO (El Niño-Southern Oscillation) - hệ thống khí hậu chi phối bởi sự biến đổi nhiệt độ ở vùng biển Thái Bình Dương xích đạo, với El Nino và La Nina là hai biểu hiện trái ngược.
ENSO tác động mạnh mẽ đến khí hậu toàn cầu. El Nino thường mang đến sự nóng lên bất thường, gây ra hạn hán ở một số khu vực và lũ lụt ở những nơi khác. Ngược lại, La Nina thường dẫn đến nhiệt độ thấp hơn và lượng mưa thay đổi. Sự biến động này ảnh hưởng đến hệ sinh thái, nông nghiệp và đời sống con người trên khắp hành tinh.
Các nhà khoa học tại Đại học Duke đã sử dụng mô hình khí hậu tiên tiến để tái hiện lại điều kiện thời tiết Trái Đất từ 250 triệu năm trước. Mô phỏng cho thấy ENSO không chỉ tồn tại từ rất lâu mà còn hoạt động mạnh mẽ hơn so với hiện tại. Cường độ của ENSO phụ thuộc vào hai yếu tố chính: cấu trúc nhiệt của đại dương và "nhiễu động khí quyển", tức là sự tác động của gió bề mặt đại dương.
Hành trình 250 triệu năm của ENSO gắn liền với những biến đổi địa chất và khí hậu của Trái Đất. Trong kỷ Mesozoi, cách đây 250 triệu năm, lục địa Nam Mỹ nằm giữa siêu lục địa Pangea, và các dao động thời tiết diễn ra ở phía tây, tại siêu đại dương Panthalassa. Bức xạ mặt trời thấp hơn và nồng độ CO2 cao hơn đã tạo nên một môi trường khí hậu hoàn toàn khác biệt so với ngày nay.
Nghiên cứu này cung cấp những hiểu biết mới về lịch sử hoạt động của ENSO và vai trò của nó trong sự biến đổi khí hậu Trái Đất. Bằng cách phân tích dữ liệu từ quá khứ, các nhà khoa học có thể dự đoán chính xác hơn về tương lai của ENSO, đặc biệt trong bối cảnh biến đổi khí hậu đang diễn ra với tốc độ chưa từng có.
Hiểu rõ hơn về ENSO trong quá khứ là chìa khóa để dự đoán tương lai và ứng phó với biến đổi khí hậu. Nghiên cứu này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nghiên cứu khí hậu trong quá khứ để chúng ta có thể lường trước và thích ứng với những thách thức khí hậu trong tương lai.
Cơn thịnh nộ của La Nina, thời tiết cực đoan trở thành "bình thường mới" |
El Nino tàn phá Nam Phi đẩy 68 triệu người đối mặt nạn đói |
COP29 :Giải cứu Trái Đất khỏi "lò lửa" |