Kỷ niệm 100 năm ngày báo chí cách mạng Việt Nam tại tòa soạn Tạp chí nông nghiệp hữu cơ Việt nam

Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam 21/6 không chỉ là một ngày kỷ niệm mà còn là dấu mốc quan trọng, đánh dấu sự ra đời của tờ báo Thanh Niên do Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập vào năm 1925. Đây không chỉ là một tờ báo thông thường mà còn là ngọn cờ tư tưởng, vũ khí sắc bén trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc. Ngay từ những ngày đầu thành lập, báo chí cách mạng đã được định hướng để phục vụ lợi ích của nhân dân, của cách mạng, và đặt ra những tiêu chuẩn cao về tính chân thực, khách quan và tinh thần phụng sự.

Trong suốt chiều dài lịch sử, báo chí Việt Nam đã luôn đồng hành cùng dân tộc, phản ánh chân thực cuộc sống, cổ vũ tinh thần yêu nước, đấu tranh chống giặc ngoại xâm và xây dựng đất nước. Từ những bản tin, bài viết trong chiến tranh khốc liệt đến những tác phẩm báo chí phản ánh công cuộc đổi mới, hội nhập ngày nay, báo chí luôn là tiếng nói của Đảng, Nhà nước và là diễn đàn tin cậy của nhân dân. Trách nhiệm của người làm báo không chỉ dừng lại ở việc cung cấp thông tin mà còn là định hướng dư luận, góp phần xây dựng xã hội công bằng, văn minh.

Đạo đức Nghề nghiệp - Huyết mạch của Báo chí

Đạo đức nghề nghiệp của người làm báo không phải là một khái niệm trừu tượng mà là tập hợp những chuẩn mực, nguyên tắc hành xử mà mỗi nhà báo cần tuân thủ trong quá trình tác nghiệp. Những nguyên tắc này bao gồm:

- Tính Chân thực và Khách quan

Đây là nguyên tắc vàng, là linh hồn của báo chí. Một tác phẩm báo chí chỉ có giá trị khi nó phản ánh đúng sự thật, không xuyên tạc, không bóp méo thông tin vì bất kỳ mục đích cá nhân hay nhóm lợi ích nào. Người làm báo phải luôn kiểm chứng thông tin một cách kỹ lưỡng, đảm bảo tính chính xác tuyệt đối trước khi công bố. Tính khách quan đòi hỏi nhà báo phải đưa ra cái nhìn đa chiều, cân bằng, tránh thiên vị hay áp đặt quan điểm chủ quan. Trong thời đại bùng nổ thông tin và tin giả (fake news) tràn lan, việc giữ vững tính chân thực và khách quan là một thách thức lớn nhưng cũng là yêu cầu bắt buộc để giữ vững niềm tin của công chúng.

- Tính Nhân văn và Trách nhiệm Xã hội

Báo chí không chỉ là kênh thông tin mà còn là cầu nối giữa con người với con người, giữa xã hội với cá nhân. Mỗi tác phẩm báo chí cần thấm đẫm tinh thần nhân văn, đề cao các giá trị tốt đẹp, lên án cái xấu, bảo vệ lẽ phải và những người yếu thế. Người làm báo phải ý thức được trách nhiệm xã hội của mình, không lợi dụng vị trí để trục lợi cá nhân, không đưa tin giật gân, câu view gây ảnh hưởng tiêu cực đến danh dự, nhân phẩm của cá nhân hay tổ chức. Thay vào đó, báo chí cần tập trung vào những vấn đề cốt lõi của xã hội, góp phần giải quyết các bức xúc của nhân dân, lan tỏa những câu chuyện truyền cảm hứng.

- Tôn trọng quyền riêng tư và Pháp luật

Trong quá trình tác nghiệp, nhà báo cần tuyệt đối tôn trọng quyền riêng tư của cá nhân, không xâm phạm đời tư trái phép, không công bố những thông tin nhạy cảm khi chưa có sự đồng ý của đối tượng, trừ trường hợp phục vụ lợi ích công cộng và được pháp luật cho phép. Mọi hoạt động thu thập, xử lý và công bố thông tin phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của pháp luật, đặc biệt là Luật Báo chí, Luật An ninh mạng và các văn bản pháp luật liên quan khác. Vi phạm pháp luật không chỉ gây tổn hại đến uy tín của cá nhân nhà báo mà còn làm suy giảm niềm tin của công chúng vào cả nền báo chí.

- Tinh thần phụng sự và dấn thân

Báo chí cách mạng được định hướng để phục vụ nhân dân, phục vụ sự nghiệp cách mạng. Tinh thần phụng sự đòi hỏi nhà báo phải đặt lợi ích của đất nước, của nhân dân lên trên hết, sẵn sàng dấn thân vào những nơi khó khăn, nguy hiểm để đưa tin, phản ánh những góc khuất của xã hội. Dấn thân không chỉ là về mặt địa lý mà còn là về mặt tư duy, dám đối diện với những vấn đề nhạy cảm, phức tạp để tìm ra sự thật và đưa tin một cách công tâm.

Trong kỷ nguyên số, đạo đức nghề nghiệp của người làm báo đối mặt với nhiều thách thức mới: Tốc độ thông tin: Áp lực cạnh tranh về tốc độ đưa tin có thể khiến nhà báo bỏ qua khâu kiểm chứng, dẫn đến thông tin sai lệch. Mạng xã hội: Sự phát triển của mạng xã hội khiến ranh giới giữa nhà báo chuyên nghiệp và người dùng thông thường trở nên mờ nhạt, tin giả dễ dàng lan truyền.

Áp lực thương mại: Áp lực doanh thu, quảng cáo có thể khiến một số cơ quan báo chí, nhà báo sa đà vào việc sản xuất nội dung kém chất lượng, giật gân để câu view. Đạo văn và vi phạm bản quyền: Việc sao chép, cắt dán thông tin từ các nguồn khác mà không ghi rõ nguồn gốc trở thành vấn nạn.

Để vượt qua những thách thức này, việc củng cố và nâng cao đạo đức nghề nghiệp là vô cùng quan trọng: Nâng cao năng lực chuyên môn: Nhà báo cần được đào tạo chuyên sâu về kỹ năng nghiệp vụ, đặc biệt là kỹ năng kiểm chứng thông tin, phân tích dữ liệu. Phát huy vai trò của cơ quan chủ quản và hội nghề nghiệp: Các cơ quan báo chí cần xây dựng quy tắc ứng xử rõ ràng, có cơ chế kiểm soát nội dung chặt chẽ. Hội Nhà báo Việt Nam cần tăng cường vai trò giám sát, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm đạo đức. Giáo dục đạo đức từ nhà trường: Đạo đức nghề nghiệp cần được lồng ghép vào chương trình đào tạo báo chí từ các cấp độ, giúp sinh viên nhận thức sâu sắc về vai trò và trách nhiệm của mình. Xây dựng văn hóa ứng xử chuẩn mực: Mỗi nhà báo cần tự giác rèn luyện, tu dưỡng đạo đức, coi trọng danh dự nghề nghiệp. Xây dựng một môi trường làm báo lành mạnh, minh bạch, nơi sự thật và trách nhiệm được đề cao.

Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam 21/6 là dịp để chúng ta tri ân những cống hiến của các thế hệ nhà báo đi trước, đồng thời nhắc nhở mỗi người làm báo về sứ mệnh cao cả của mình. Trong bối cảnh hiện nay, việc giữ vững và phát huy đạo đức nghề nghiệp không chỉ là yêu cầu mà còn là yếu tố sống còn để báo chí thực sự là tiếng nói của nhân dân, là công cụ sắc bén phục vụ sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Chỉ khi đạo đức nghề nghiệp được đặt lên hàng đầu, báo chí mới có thể giữ vững niềm tin của công chúng, đóng góp hiệu quả vào sự phát triển bền vững của đất nước./.