"Chưa bao giờ làm lúa trên đất phèn mà sướng như hiện nay"

Đó là lời khẳng định đầy phấn khởi của anh Nguyễn Trung Phấn, nông dân có hơn 20 năm kinh nghiệm trồng lúa trên vùng đất phèn nặng của Thạnh Hóa - Long An (nay là Tây Ninh).

Anh chia sẻ: Ruộng nhà tôi trước đây canh tác chỉ 3-4 tấn/ha, đất chua quá lúa không lên nổi. Giờ xài Đầu Trâu Bio-Canxi được 3 vụ rồi, mỗi vụ đều thấy năng suất tăng lên lúc đầu 4 tấn, rồi 5 tấn, vụ rồi đạt trên 7 tấn/ha.

Anh Nguyễn Trung Phấn (thứ 2 từ phải sang) cho biết vụ lúa đạt trên 7 tấn/ha sau khi bón Đầu Trâu Bio-Canxi. Ảnh: Bình Điền.

Theo anh Phấn: Cứ ra đồng là thấy ngay, ruộng nhà mình lá xanh mướt, bóng bẩy. Khi nhổ lúa lên so sánh thì rễ lúa ở ruộng bón Bio-Canxi trắng muốt, dài cả gang tay, trong khi ruộng đối chứng thì rễ đen thui, còi cọc. Chính hiệu quả này đã tạo nên sức lan tỏa mạnh mẽ. Nông dân xung quanh thấy lúa tốt hỏi bón phân gì, tôi nói bón Bio-Canxi nên bà con cũng ra đại lý mua về bón theo, giờ cả cánh đồng này ai cũng bón như tôi, kết quả rất tốt.

Tương tự, anh Hồ Phước Nghĩa ở Tháp Mười - Đồng Tháp, người tham gia mô hình Canh tác lúa thông minh giảm phát thải cho biết: Sau ba vụ liên tiếp (Hè Thu 2024, Thu Đông 2025 và Đông Xuân 2025-2025) bón lót Bio-Canxi, cây lúa phát triển rất tốt, bộ rễ khỏe có khác biệt rõ so với ruộng lân cận, năng suất lúa tăng dần theo từng vụ.

Sự khẳng định từ cơ quan chuyên môn, nhà khoa học và làn sóng nhân rộng

Ông Trần Thanh Tâm, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và BVTV tỉnh Đồng Tháp cho biết: Trong mô hình tại HTX Láng Biển, bón Bio-Canxi sớm giai đoạn chuẩn bị đất cung cấp vi sinh vật có lợi cũng góp phần giúp thúc đẩy phân hủy rơm rạ tốt hơn, giảm ngộ độc hữu cơ và tạo môi trường đất ngay từ ban đầu tốt cho cây lúa phát triển khỏe, việc xử lý tốt rơm rạ rất có ý nghĩa vì cũng góp phần giải quyết được vấn đề xử lý rơm rạ sao cho hiệu quả và giảm phát thải.

Ông Trần Thanh Tâm (thứ 6 từ phải sang) và GS.TS. Nguyễn Bảo Vệ trong một chuyến thăm đồng ại HTX Thắng Lợi, Tháp Mười, Đồng Tháp. Ảnh: Thế Huy.

Chính nhờ những hiệu quả thực tế và sự đánh giá tích cực này, giải pháp Bio-Canxi đã được tin tưởng nhân rộng ra khắp ĐBSCL. Sản phẩm đã thể hiện rất rõ hiệu quả trong 600ha mô hình thuộc Dự án khuyến nông Trung ương vụ Đông Xuân 2024-2025 và Hè Thu 2025 tại nhiều hợp tác xã ở An Giang, Vĩnh Long, Đồng Tháp.

Trong các mô hình này, ông Trần Văn Toàn đã thấy rõ lợi ích kép: Tôi thấy quy trình này rất hiệu quả, giúp giảm chi phí sản xuất, tăng lợi nhuận. Cụ thể, tôi giảm được lượng giống gieo sạ, giảm được lượng thuốc bảo vệ thực vật, giảm được lượng phân bón. Năng suất lúa vụ nào cũng đạt từ 7,5 đến 8 tấn 1 ha.

Đặc biệt, trong mô hình thí điểm “Đề án phát triển bền vững 1 triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng ĐBSCL đến năm 2030” tại HTX Thắng Lợi, Tháp Mười, Đồng Tháp qua 3 vụ liên tiếp. Giải pháp cũng được mở rộng mô hình thí điểm đề án 1 triệu hecta tại HTX Mỹ Thành Bắc (Đồng Tháp), HTX NN Bình Thành (An Giang) và cả vùng đất mặn Cà Mau tại HTX Hồng Phát.

Theo GS.TS. Nguyễn Bảo Vệ, hiệu quả của Đầu Trâu Bio-Canxi đến từ cơ chế tác động kép thông minh: Vai trò của Canxi là "dọn đường" cho đất khỏe, nâng cao độ pH của đất. Trên nền đất phèn có độ pH thấp, các độc chất như sắt và nhôm hòa tan, gây ngộ độc và làm hư hại bộ rễ lúa. Khi bón Bio-Canxi, độ pH được cải thiện, các độc chất này sẽ bị cố định lại, không gây hại. Đây chính là lý do vì sao bộ rễ lúa trở nên trắng khỏe, ăn sâu và hút dinh dưỡng tốt hơn.

Vai trò của Bio (sinh học) là "bồi bổ" và tái tạo hệ vi sinh vật có lợi, được bổ sung vào sản phẩm, bao gồm vi sinh vật phân giải lân khó tan, vi sinh vật phân giải xenlulo và vi sinh vật cố định đạm. Các vi sinh vật này giúp phân hủy nhanh rơm rạ, biến một nguồn có thể gây ngộ độc hữu cơ thành chất mùn làm đất tơi xốp, đồng thời giải phóng các chất dinh dưỡng khó tiêu trong đất cho cây trồng hấp thu.

Cải tạo phèn, hướng tới nông nghiệp tuần hoàn, giảm phát thải

Hiệu quả của Đầu Trâu Bio-Canxi đã vượt ra ngoài phạm vi xử lý phèn để giải quyết một trong những thách thức lớn nhất của nông nghiệp hiện đại: Xử lý rơm rạ. Ông Nguyễn Văn Hậu vui mừng chia sẻ, từ khi tham gia mô hình ông đã bỏ hẳn thói quen đốt đồng độc hại. Thay vào đó, nhờ bón lót Bio-Canxi, thấy rơm rạ phân hủy rất nhanh, đất tơi xốp hơn, cây lúa phát triển tốt hơn, ít sâu bệnh hơn.

Sử dụng Đầu Trâu Bio-Canxi giúp nông dân bỏ dần thói quen đốt đồng độc hại, giảm phát thải khí nhà kính. Ảnh: Thế Huy.

Bằng cách này, bà con nông dân đã chấm dứt được vòng lặp luẩn quẩn: Vùi rơm thì bị ngộ độc hữu cơ, đốt rơm thì gây ô nhiễm và làm chai đất. Giờ đây, rơm rạ trở thành nguồn dinh dưỡng quý giá, trả lại cho đất, giúp nâng cao sức khỏe đất qua từng mùa vụ.

Việc này còn mở ra một hướng đi ý nghĩa trong việc giảm phát thải khí nhà kính. Khi không còn đốt rơm, một lượng lớn khí CO₂ và Methane (CH₄) đã không bị phát thải ra môi trường, góp phần thiết thực vào mục tiêu chung của quốc gia về một nền nông nghiệp ít phát thải, tăng trưởng xanh và bền vững.