![]() |
Đền tổ nghề thao Triều Khúc. |
Hội làng là dịp để giáo dục truyền thống "Uống nước nhớ nguồn", đồng thời lưu giữ và phát huy nét sinh hoạt văn hóa nghệ thuật truyền thống, đặc sắc, với các điệu múa cổ, nghi thức tế lễ được bảo tồn, mang bản sắc văn hóa riêng có ở Triều Khúc, được đông đảo nhân dân địa phương và du khách thập phương yêu mến, đón đợi.
Lễ hội mang đậm giá trị lịch sử gắn liền với lịch sử hình thành và phát triển của cộng đồng cư dân tại làng Triều Khúc, là sản phẩm do người dân tại làng Triều Khúc sáng tạo và giữ gìn trao truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác.
Về với Lễ hội du khách sẽ được nghe những câu chuyện vô cùng lý thú về ông tổ nghề thao đã truyền nghề dệt thao cho dân chúng, mở đầu cho sự hình thành một làng nghề danh tiếng.
Nghi thức Lễ giỗ tổ nghề Triều Khúc Nghệ Sư Vũ Sứ Thần (Vũ Đức Úy). |
Làng Triều Khúc vốn có tên nôm là Kẻ Đơ, lại lừng danh kinh kỳ với nghề làm nón quai thao nên được gọi là làng Đơ Thao. Theo các tài liệu cổ còn lưu giữ được, viên quan dưới triều vua Lê Hiển Tông (1740 - 1786) là Vũ Đức Úy (không rõ năm sinh, năm mất) trong chuyến đi sứ Trung Quốc đã học được nhiều nghề thủ công rồi về truyền lại trong nước.
Cụ thủ Từ của Đền tổ nghề thao Triều Khúc Vũ Văn Tiến cho biết, riêng với dân làng Triều Khúc ông Vũ Đức Úy đã truyền cho 6 nghề là: Làm chổi lông gà, hoa lông vịt, tóc độn, chân chỉ y môn, dây đàn bằng tơ tằm và quai thao cho nón thúng, nón ba tầm.
![]() |
Một sắc phong cho tổ nghề Vũ Đức Úy. |
Sau khi ông Vũ Đức Úy mất, dân làng Triều Khúc đã lập ban phối thờ ông tại đại đình (đình Lớn) cùng với Thành hoàng làng là Bố Cái Đại Vương Phùng Hưng (? - 791), đồng thời lập ban phối thờ ông tại đình thờ Sắc của làng, đến năm Ất Sửu (1925) thì xây một ngôi đền nhỏ gần đó để thờ ông.
![]() |
Đền thờ tổ nghề thao Triều Khúc. |
Năm 1931, ngôi đền lớn thờ tổ nghề thao được xây dựng bên cạnh chùa Hương Vân, đến nay vẫn được bảo tồn nguyên vẹn. Đền thờ gồm 3 gian, kiến trúc thiên về bào trơn đóng bén, tạo độ bền chắc. Trong đền có 2 bức hoành phi sơn son, chạm khắc nổi những chữ Hán lớn là: “Lê triều sứ” (Sứ thần triều Lê) và “Vũ sứ thần” (Sứ thần họ Vũ); một đôi câu đối ca ngợi công đức tổ nghề: “Lục nghệ thần thông, tứ dân hoài đức/ Song tinh nội chiếu, ngũ phúc kiêm toàn” (Sáu nghề tinh thông, muôn dân nhớ đức/ Hai sao chiếu sáng, năm phúc vẹn toàn).
![]() |
Ông Nguyễn Duy Quang Phó trưởng thôn Triều Khúc (mặc quân phục) và cụ thủ Từ của Đền tổ nghề thao Triều Khúc Vũ Văn Tiến khấn lễ tổ nghề Nghệ Sư Vũ Sứ Thần. |
Lễ hội ra đời trong dân gian, gắn với đời sống sinh hoạt tín ngưỡng của dân gian nên phần lễ và hội rất rõ ràng và cụ thể, hấp dẫn được người xem, phản ánh chân thực cuộc sống của cộng đồng cư dân làng Triều Khúc. Mang đậm bản sắc văn hóa địa phương, với nhiều loại hình văn hoá phi vật thể, nhiều loại hình văn hóa, văn nghệ dân gian truyền thống được khôi phục và phát huy đến tận ngày nay.