Đợt kiểm tra tới của EC trong tháng 10 sẽ là thử thách lớn, quyết định việc Việt Nam có gỡ được "thẻ vàng" IUU hay không - Ảnh minh họa. |
Hơn 6 năm đã trôi qua kể từ khi Ủy ban Châu Âu (EC) giương "thẻ vàng" cảnh báo đối với Việt Nam về tình trạng khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU). Dù đã có nhiều nỗ lực và đạt được một số thành tựu nhất định, ngành thủy sản Việt Nam vẫn đang đối mặt với nhiều thách thức lớn trong việc gỡ bỏ "thẻ vàng" này.
Mặc dù đã hoàn thiện về mặt thể chế quản lý, Việt Nam vẫn còn nhiều tồn tại trong việc thực thi các khuyến nghị của EC. Tình trạng tàu cá hoạt động không giấy phép, không cập cảng chỉ định, không ghi chép nhật ký khai thác... vẫn diễn ra phổ biến. Cụ thể, tại Bình Thuận, vẫn còn 228 tàu chiều dài từ 12 mét trở lên chưa được đăng ký, cấp giấy phép khai thác thủy sản và 1.431 tàu cá đã đăng ký nhưng chưa có hoặc hết hạn giấy phép.
Bên cạnh đó, công tác giám sát sản lượng khai thác cũng chưa đạt hiệu quả như mong muốn. Tỷ lệ giám sát sản lượng lên bến tại Bình Thuận chỉ đạt 18,1%, tương đương 28.332 tấn trên tổng số 156.430 tấn sản lượng đánh bắt của tỉnh, cho thấy sự khó khăn trong việc kiểm soát hoạt động khai thác trên biển.
Một trong những thách thức lớn nhất hiện nay chính là việc nâng cao nhận thức và thay đổi hành vi của một bộ phận ngư dân và chủ tàu cá. Nhiều người vẫn chưa nhận thức đầy đủ về hậu quả của việc khai thác IUU, không chỉ đối với nguồn lợi thủy sản và môi trường biển mà còn đối với chính sinh kế của ngư dân trong tương lai. Điều này thể hiện rõ qua số tiền xử phạt vi phạm IUU ngày càng tăng. Tại Bình Thuận, tính từ đầu năm đến nay, các lực lượng chức năng đã xử phạt vi phạm hành chính 372 vụ với số tiền gần 3 tỷ đồng.
Tuy nhiên, không thể phủ nhận những nỗ lực đáng kể của Việt Nam trong việc chống IUU. Việc tăng cường kiểm tra, xử phạt vi phạm hành chính đã góp phần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của ngư dân. Các địa phương cũng đang tích cực triển khai các biện pháp hỗ trợ ngư dân hoàn thiện thủ tục đăng ký, đăng kiểm tàu cá.
Đợt kiểm tra thứ 5 của EC vào tháng 10 tới sẽ là một thử thách lớn đối với ngành thủy sản Việt Nam. Việc gỡ bỏ "thẻ vàng" không chỉ đòi hỏi sự nỗ lực của các cơ quan chức năng mà còn cần sự chung tay của toàn thể cộng đồng ngư dân. Chỉ khi mỗi ngư dân, mỗi chủ tàu cá đều nhận thức rõ về tầm quan trọng của việc khai thác hải sản có trách nhiệm, tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về IUU, ngành thủy sản Việt Nam mới có thể vượt qua thử thách này và hướng tới một tương lai phát triển ổn định, lâu dài.
Khánh Hòa chạy đua gỡ 'thẻ vàng' IUU, siết chặt quản lý tàu cá |
Quảng Nam chạy đua cấp phép tàu cá '3 không' |
Khánh Hòa: 100% tàu cá được kiểm soát chặt chẽ trước 'cuộc hẹn' với EC |