Công tác thu gom và xử lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn phường Xuân Trường- Đà Lạt đang đối mặt với nhiều bất cập nghiêm trọng

Theo báo cáo, mỗi ngày trên địa bàn phường phát sinh khoảng 40 tấn rác thải sinh hoạt, nhưng tỷ lệ thu gom chỉ đạt trên 80%. Công tác phân loại rác tại nguồn chưa được triển khai đồng bộ do thiếu quy định chi tiết từ cấp tỉnh và hạ tầng chưa đáp ứng. Việc thu gom do Công ty Cổ phần Dịch vụ Đô thị Đà Lạt đảm nhận. Tuy nhiên, do diện tích phường rộng và dân cư phân tán, việc thu gom gặp nhiều khó khăn, đặc biệt tại các khu vực hẻm sâu và các khu sản xuất nông nghiệp. Tần suất thu gom ở một số nơi chỉ từ 1-2 lần/tuần, gây nguy cơ ô nhiễm môi trường, nhất là vào mùa mưa.

Trọng tâm của những bất cập nằm ở khâu xử lý. Nhà máy xử lý chất thải rắn thành phố Đà Lạt do Công ty TNHH Môi trường Năng lượng Xanh làm chủ đầu tư, được cấp phép với công suất 200 tấn/ngày. Tuy nhiên, hiện nhà máy đang phải tiếp nhận và xử lý trung bình trên 300 tấn rác/ngày từ nhiều phường xã lân cận, vượt xa công suất thiết kế.

Điều đáng lo ngại hơn là quy trình xử lý của nhà máy đang có vấn đề. Báo cáo của UBND phường Xuân Trường – Đà Lạt cho biết, một lượng lớn rác thải chưa được xử lý triệt để, chỉ qua công đoạn tách lọc và đang được tập kết ngoài trời xung quanh nhà máy mà không có mái che hay hệ thống thu gom nước rỉ rác. Tình trạng này đã từng gây ra sự cố sạt lở vào tháng 10 năm 2024, ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất của người dân và tiềm ẩn nguy cơ ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.

Thêm vào đó, công ty vận hành nhà máy vẫn chưa cung cấp được hồ sơ chứng minh công nghệ xử lý đang áp dụng có phù hợp với giấy chứng nhận đầu tư hay không. Đáng chú ý, nhà máy đã đi vào hoạt động nhưng chưa hoàn thành các công trình bảo vệ môi trường và chưa được cấp giấy phép môi trường theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường năm 2020. Tình trạng này đã dẫn đến nhiều kiến nghị, phản ánh của người dân về mùi hôi và việc nước rỉ rác chảy ra môi trường.

Những vướng mắc về mặt pháp lý cũng gây khó khăn cho chính quyền địa phương. Hợp đồng thu gom rác giữa Ban Quản lý Dự án Đầu tư xây dựng và Phát triển quỹ đất thành phố Đà Lạt và Công ty Cổ phần Dịch vụ Đô thị Đà Lạt chưa thể ký kết do vướng mắc về phân cấp, phân quyền. Dù vậy, để đảm bảo vệ sinh môi trường, công ty vẫn tiếp tục thực hiện việc thu gom. UBND phường Xuân Trường- Đà Lạt cũng bày tỏ sự lúng túng trong việc ký hợp đồng xử lý rác với Công ty TNHH Môi trường Năng lượng Xanh khi năng lực pháp lý và điều kiện hoạt động của nhà máy chưa được làm rõ.

Để giải quyết những vấn đề trên, UBND phường Xuân Trường- Đà Lạt đã đề xuất, kiến nghị UBND tỉnh Lâm Đồng sớm ban hành quy định chi tiết về quản lý chất thải rắn sinh hoạt để có cơ sở triển khai phân loại tại nguồn. Đồng thời, kiến nghị Sở Nông nghiệp và Môi trường báo cáo UBND tỉnh về thực trạng của nhà máy xử lý rác và đề xuất hướng xử lý dứt điểm. Về lâu dài, phường đề nghị cho phép Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng và công trình công cộng khu vực Đà Lạt tiếp tục ký hợp đồng thu gom, xử lý rác đến hết năm 2025 và xem xét bổ sung quy hoạch vị trí mới cho khu xử lý chất thải rắn, tránh phụ thuộc vào một nhà máy duy nhất như hiện nay./.