Chủ nhật 06/07/2025 11:09Chủ nhật 06/07/2025 11:09 Hotline: 0326.050.977Hotline: 0326.050.977 Email: toasoan@tapchihuucovietnam.vnEmail: [email protected]

Tag

Hải Thượng lãn ông Lê Hữu Trác: Ngọn hải đăng của nền Y học cổ truyền Việt Nam

Tăng
aa
Giảm
Chia sẻ Facebook
Bình luận
In bài viết
Lê Hữu Trác, hiệu Hải Thượng Lãn Ông (海 上 懶 翁), là một danh y lỗi lạc, được tôn vinh là ông tổ của nền y học cổ truyền Việt Nam. Cuộc đời và sự nghiệp của ông là một biểu tượng sáng ngời về y đức, y thuật, và tinh thần học hỏi không ngừng nghỉ. Ông không chỉ là một thầy thuốc giỏi mà còn là một nhà văn, nhà thơ, nhà tư tưởng lớn, để lại cho hậu thế một di sản vô giá.
Hải Thượng lãn ông Lê Hữu Trác: Ngọn hải đăng của nền Y học cổ truyền Việt Nam
Chân dung Hải thượng lãn ông Lê Hữu Trác.

Lê Hữu Trác sinh năm Giáp Thân (1724) tại thôn Văn Xá, hương Liêu Xá, huyện Đường Hào, phủ Thượng Hồng, trấn Hải Dương (nay là xã Liêu Xá, huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên). Xuất thân trong một gia đình khoa bảng, cha là Lê Hữu Mưu từng đỗ tiến sĩ và làm quan dưới triều Lê - Trịnh, Lê Hữu Trác được thừa hưởng một nền giáo dục tốt. Tuy nhiên, con đường công danh của ông không kéo dài. Sau khi cha mất, ông từ bỏ quan trường và quyết tâm theo đuổi nghiệp y thuật.

Quyết định này được cho là xuất phát từ một biến cố lớn trong cuộc đời ông: một trận ốm nặng. Chính trải nghiệm cận kề cái chết đã thôi thúc ông tìm hiểu về y học, về sức khỏe con người. Ông bắt đầu nghiên cứu các sách y văn cổ, học hỏi kinh nghiệm từ các thầy thuốc trong vùng. Quá trình khổ luyện và sự nghiệp y đức: Hải Thượng Lãn Ông đã trải qua một quá trình tự học vô cùng gian khổ. Ông không chỉ đọc sách mà còn tự mình kiểm nghiệm, thực hành, đúc rút kinh nghiệm. Ông chú trọng việc kết hợp lý thuyết với thực tiễn, không ngừng tìm tòi, sáng tạo. Ông quan niệm rằng y học là một khoa học thực nghiệm, cần phải dựa trên những quan sát, phân tích tỉ mỉ.

Trong suốt cuộc đời hành nghề y, Hải Thượng Lãn Ông luôn đặt y đức lên hàng đầu. Ông tận tâm, hết lòng với bệnh nhân, không phân biệt giàu nghèo, sang hèn. Ông không quản ngại khó khăn, vất vả, sẵn sàng đến những vùng sâu vùng xa để chữa bệnh cho người dân. Ông luôn dặn dò các môn đệ phải “coi bệnh nhân như người thân”, “lương y như từ mẫu”. Những đóng góp to lớn cho nền y học: Hải Thượng Lãn Ông đã để lại một di sản y học đồ sộ, tiêu biểu là bộ sách “Hải Thượng Y Tông Tâm Lĩnh” (海 上 醫 宗 心 領). Đây là một bộ sách y học tổng hợp, bao gồm nhiều lĩnh vực như nội khoa, ngoại khoa, phụ khoa, nhi khoa, châm cứu, dưỡng sinh… Bộ sách không chỉ tổng kết những kiến thức y học cổ truyền mà còn chứa đựng những sáng tạo, đóng góp mới mẻ của Hải Thượng Lãn Ông.

Hải Thượng Y Tông Tâm Lĩnh” được coi là một “bách khoa toàn thư” về y học cổ truyền Việt Nam. Bộ sách không chỉ có giá trị về mặt chuyên môn mà còn có giá trị về mặt văn hóa, lịch sử. Nó phản ánh những quan niệm về sức khỏe, bệnh tật của người Việt xưa, đồng thời thể hiện tinh thần tự cường, tự tôn dân tộc. Ngoài “Hải Thượng Y Tông Tâm Lĩnh”, Hải Thượng Lãn Ông còn để lại nhiều tác phẩm khác như “Y Hải Cầu Nguyên”, “Thương Hàn Toát Yếu”, “Lĩnh Nam Bản Thảo”… Những tác phẩm này đã góp phần làm phong phú thêm kho tàng y học cổ truyền Việt Nam.

Tư tưởng y học của Hải Thượng Lãn Ông mang đậm tính nhân văn và triết lý phương Đông. Ông quan niệm rằng con người là một tiểu vũ trụ, có mối liên hệ mật thiết với vũ trụ. Sức khỏe của con người phụ thuộc vào sự cân bằng âm dương, ngũ hành trong cơ thể và sự hài hòa với môi trường bên ngoài. Tài năng của Lê Hữu Trác (Hải Thượng Lãn Ông) không chỉ gói gọn trong y thuật mà còn thể hiện ở nhiều khía cạnh. Ông là người uyên bác, thông thạo y lý cổ điển, đồng thời vận dụng sáng tạo vào thực tiễn chữa bệnh. Khả năng chẩn đoán bệnh chính xác, sử dụng thuốc hiệu quả, kết hợp thuốc Nam và thuốc Bắc linh hoạt đã giúp ông chữa khỏi cho vô số bệnh nhân. Ngoài ra, ông còn có tài văn chương, thể hiện qua tác phẩm "Thượng Kinh Ký Sự".

Hải Thượng lãn ông Lê Hữu Trác: Ngọn hải đăng của nền Y học cổ truyền Việt Nam
Những trước tác của Hải thượng lãn Ông thành di sản quý báu của dân tộc.

Ông chú trọng việc phòng bệnh hơn chữa bệnh, khuyên mọi người nên sống điều độ, ăn uống hợp lý, rèn luyện thân thể để tăng cường sức khỏe. Ông cũng đề cao vai trò của tinh thần trong việc chữa bệnh, cho rằng tinh thần lạc quan, thoải mái có thể giúp bệnh tật thuyên giảm. Những đóng góp của Hải Thượng Lãn Ông cho nền y học Việt Nam là vô cùng to lớn. Ông đã được tôn vinh là ông tổ của nền y học cổ truyền Việt Nam, là một danh nhân văn hóa của đất nước. Tên tuổi và sự nghiệp của ông đã vượt ra khỏi biên giới quốc gia, được nhiều nước trên thế giới biết đến và ngưỡng mộ.

Năm 2024, kỷ niệm 300 năm ngày sinh của ông, Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) đã chính thức vinh danh Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác là Danh nhân văn hóa thế giới. Đây là một sự ghi nhận xứng đáng cho những đóng góp to lớn của ông cho nền y học và văn hóa của nhân loại.

Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác không chỉ là một thầy thuốc tài năng mà còn là một tấm gương sáng về đạo đức, về tinh thần học hỏi và cống hiến. Y đức của Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác là nền tảng cốt lõi trong sự nghiệp y học của ông. Ông luôn đặt chữ "tâm" lên hàng đầu, coi trọng việc cứu người hơn danh lợi. Quan niệm "lương y như từ mẫu" được ông quán triệt sâu sắc, thể hiện qua sự tận tâm, chu đáo với bệnh nhân, không phân biệt giàu nghèo. Ông nhấn mạnh việc trau dồi đạo đức, kiến thức cho người thầy thuốc, coi đó là yếu tố then chốt để chữa bệnh cứu người một cách hiệu quả và trọn vẹn. Y đức của ông là bài học quý giá cho các thế hệ thầy thuốc Việt Nam. Cuộc đời và sự nghiệp của ông là một nguồn cảm hứng vô tận cho các thế hệ thầy thuốc Việt Nam, là một biểu tượng về sự kết hợp hài hòa giữa y thuật và y đức. Di sản mà ông để lại sẽ mãi mãi là một phần không thể thiếu của nền văn hóa và y học Việt Nam./.

Bài liên quan

CÁC TIN BÀI KHÁC

Supe Lâm Thao khởi công dự án SOP: Khát vọng bay xa của người “anh cả”

Supe Lâm Thao khởi công dự án SOP: Khát vọng bay xa của người “anh cả”

Công ty CP Supe Phốt phát và Hoá chất Lâm Thao một lần nữa thể hiện vai trò của người “anh cả” trong ngành Phân bón bằng việc khởi công dự án “Đầu tư xây dựng dây chuyền sản xuất SOP với công suất 20.000 tấn/năm”.
Phân bón Bình Điền đẩy mạnh Dự án canh tác lúa giảm phát thải ở ĐBSCL

Phân bón Bình Điền đẩy mạnh Dự án canh tác lúa giảm phát thải ở ĐBSCL

Công ty Cổ phần Phân bón Bình Điền đã có những bước tiến quan trọng trong việc triển khai dự án "Xây dựng mô hình canh tác lúa giảm phát thải phục vụ phát triển bền vững vùng nguyên liệu lúa gạo xuất khẩu của Đồng bằng sông Cửu Long”.
Supe Phốt phát và Hoá chất Lâm Thao: 63 năm thấm nhuần lời dạy của Bác Hồ

Supe Phốt phát và Hoá chất Lâm Thao: 63 năm thấm nhuần lời dạy của Bác Hồ

Kể từ ngày thành lập cách đây 63 năm, Công ty CP Supe Phốt phát và Hóa chất Lâm Thao đã không ngừng đoàn kết, đổi mới, sáng tạo và phát triển theo đúng lời dạy của Bác Hồ để đồng hành cùng bà con nông dân.
Phân trùn quế MT Tây Nguyên Xanh: Giải pháp tái tạo đất, bảo vệ môi trường

Phân trùn quế MT Tây Nguyên Xanh: Giải pháp tái tạo đất, bảo vệ môi trường

Phân trùn quế MT Tây Nguyên Xanh giải pháp hữu cơ từ thiên nhiên, giúp cải tạo đất, giảm ô nhiễm và nâng cao năng suất cây trồng. Công ty Minh Tuyết đang góp phần thay đổi tư duy canh tác vì một nền nông nghiệp
Phú Mỹ Fer-Right - Đồng hành cùng nền nông nghiệp hiện đại và bền vững

Phú Mỹ Fer-Right - Đồng hành cùng nền nông nghiệp hiện đại và bền vững

Trong bối cảnh nông nghiệp Việt Nam chuyển mình hướng tới sự hiện đại và bền vững, Tổng công ty Phân bón và Hóa chất dầu khí (PVFCCo - Phú Mỹ) – tự hào giới thiệu về bộ sản phẩm chất lượng cao cùng chương trình đo dinh dưỡng đất thông minh kết hợp tư vấn hướng dẫn sử dụng phân bón hiệu quả.
Gặp gỡ người đẹp có niềm đam mê hương vị trà ổi

Gặp gỡ người đẹp có niềm đam mê hương vị trà ổi

Với Nguyễn Thị Thưa, ngoài việc đem lại cho bản thân những danh hiệu trong các cuộc thi sắc đẹp, chị còn là một người phụ nữ của công việc và gia đình. Bên cạnh đó, người phụ nữ xinh đẹp này có một niềm đam mê với những hương vị của trà ổi, có những tác dụng tốt cho sức khỏe con người. Phóng viên (PV) Tạp chí Hữu cơ Việt Nam có cuộc trò chuyện với Á hậu Nguyễn Thị Thưa xung quanh cuộc sống, gia đình và công việc.
Người nâng giá trị sản phẩm hữu cơ cho cây ổi quê hương

Người nâng giá trị sản phẩm hữu cơ cho cây ổi quê hương

Nhu cầu của người tiêu dùng về thực phẩm sạch ngày càng gia tăng. Nắm bắt xu hướng đó, chị Đỗ Thị Thanh Thúy (xã Hòa Phước, TP. Đà Nẵng) đã khởi nghiệp với sản phẩm ổi hữu cơ, góp phần lan tỏa lối sống xanh và tiêu dùng bền vững
Nét độc đáo trong sản xuất nông nghiệp hữu cơ tại Tổng Công ty Thương mại Quảng Trị

Nét độc đáo trong sản xuất nông nghiệp hữu cơ tại Tổng Công ty Thương mại Quảng Trị

Tổng công ty Thương mại Quảng Trị (Sepon group) là đơn vị tiên phong đi đầu trong sản xuất nông nghiệp hữu cơ ở tỉnh Quảng Trị, với phương châm phát triển sản xuất nông nghiệp tuần hoàn hướng đến các sản phẩm thân thiện với môi trường, đảm bảo sức khoẻ cho người tiêu dùng…Nên trong quá trình sản xuất nông nghiệp hữu cơ ở Sepon group có những nét độc đáo riêng biệt, khác xa với nông nghiệp truyền thống từ trước tới nay tại nước ta.
PVFCCo-Phú Mỹ và bước chuyển mình trong kinh doanh

PVFCCo-Phú Mỹ và bước chuyển mình trong kinh doanh

Trong suốt hơn 2 thập kỷ phát triển, mô hình kinh doanh của Tổng công ty Phân bón và Hóa chất Dầu khí (PVFCCo - Phú Mỹ) đã nhiều lần được điều chỉnh để đáp ứng thực tiễn từng giai đoạn. Nhưng có lẽ, chưa lần nào sự thay đổi lại mang tính căn cơ và quyết liệt như hiện nay.
Phân bón Miền Nam & hành trình “trường chinh” phát triển nông nghiệp bền vững

Phân bón Miền Nam & hành trình “trường chinh” phát triển nông nghiệp bền vững

Công ty Cổ phần Phân bón Miền Nam là một điểm sáng trong việc triển khai chuyển đổi xanh, để vừa đáp ứng nhu cầu sản xuất, vừa bảo vệ môi trường, qua đó đóng góp cho mục tiêu phát triển nông nghiệp bền vững tại Việt Nam.
Supe Lâm Thao chung tay hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm OCOP và nông sản tiêu biểu Phú Thọ

Supe Lâm Thao chung tay hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm OCOP và nông sản tiêu biểu Phú Thọ

Mới đây đã diễn ra "Ngày hội Quảng bá, Kết nối, Hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm OCOP và nông sản tiêu biểu tỉnh Phú Thọ năm 2025".
Ông Ngô Văn Đông được vinh danh Nhà lãnh đạo xuất sắc của Tập đoàn Hóa chất Việt Nam giai đoạn 2020-2025

Ông Ngô Văn Đông được vinh danh Nhà lãnh đạo xuất sắc của Tập đoàn Hóa chất Việt Nam giai đoạn 2020-2025

Ngày 16/6/2025 tại Hà Nội, Công đoàn Công nghiệp Hóa chất Việt Nam (VINACHEM) đã tổ chức Đại hội thi đua yêu nước lần thứ VI, giai đoạn 2025-2030.
XEM THÊM
Based on MasterCMS Ultimate Edition 2024 v2.9
Quay về đầu trang
Giao diện máy tính