Thứ sáu 12/09/2025 02:17Thứ sáu 12/09/2025 02:17 Hotline: 0326.050.977Hotline: 0326.050.977 Email: toasoan@tapchihuucovietnam.vnEmail: [email protected]

Tag

Hải Thượng lãn ông Lê Hữu Trác: Ngọn hải đăng của nền Y học cổ truyền Việt Nam

Tăng
aa
Giảm
Chia sẻ Facebook
Bình luận
In bài viết
Lê Hữu Trác, hiệu Hải Thượng Lãn Ông (海 上 懶 翁), là một danh y lỗi lạc, được tôn vinh là ông tổ của nền y học cổ truyền Việt Nam. Cuộc đời và sự nghiệp của ông là một biểu tượng sáng ngời về y đức, y thuật, và tinh thần học hỏi không ngừng nghỉ. Ông không chỉ là một thầy thuốc giỏi mà còn là một nhà văn, nhà thơ, nhà tư tưởng lớn, để lại cho hậu thế một di sản vô giá.
Hải Thượng lãn ông Lê Hữu Trác: Ngọn hải đăng của nền Y học cổ truyền Việt Nam
Chân dung Hải thượng lãn ông Lê Hữu Trác.

Lê Hữu Trác sinh năm Giáp Thân (1724) tại thôn Văn Xá, hương Liêu Xá, huyện Đường Hào, phủ Thượng Hồng, trấn Hải Dương (nay là xã Liêu Xá, huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên). Xuất thân trong một gia đình khoa bảng, cha là Lê Hữu Mưu từng đỗ tiến sĩ và làm quan dưới triều Lê - Trịnh, Lê Hữu Trác được thừa hưởng một nền giáo dục tốt. Tuy nhiên, con đường công danh của ông không kéo dài. Sau khi cha mất, ông từ bỏ quan trường và quyết tâm theo đuổi nghiệp y thuật.

Quyết định này được cho là xuất phát từ một biến cố lớn trong cuộc đời ông: một trận ốm nặng. Chính trải nghiệm cận kề cái chết đã thôi thúc ông tìm hiểu về y học, về sức khỏe con người. Ông bắt đầu nghiên cứu các sách y văn cổ, học hỏi kinh nghiệm từ các thầy thuốc trong vùng. Quá trình khổ luyện và sự nghiệp y đức: Hải Thượng Lãn Ông đã trải qua một quá trình tự học vô cùng gian khổ. Ông không chỉ đọc sách mà còn tự mình kiểm nghiệm, thực hành, đúc rút kinh nghiệm. Ông chú trọng việc kết hợp lý thuyết với thực tiễn, không ngừng tìm tòi, sáng tạo. Ông quan niệm rằng y học là một khoa học thực nghiệm, cần phải dựa trên những quan sát, phân tích tỉ mỉ.

Trong suốt cuộc đời hành nghề y, Hải Thượng Lãn Ông luôn đặt y đức lên hàng đầu. Ông tận tâm, hết lòng với bệnh nhân, không phân biệt giàu nghèo, sang hèn. Ông không quản ngại khó khăn, vất vả, sẵn sàng đến những vùng sâu vùng xa để chữa bệnh cho người dân. Ông luôn dặn dò các môn đệ phải “coi bệnh nhân như người thân”, “lương y như từ mẫu”. Những đóng góp to lớn cho nền y học: Hải Thượng Lãn Ông đã để lại một di sản y học đồ sộ, tiêu biểu là bộ sách “Hải Thượng Y Tông Tâm Lĩnh” (海 上 醫 宗 心 領). Đây là một bộ sách y học tổng hợp, bao gồm nhiều lĩnh vực như nội khoa, ngoại khoa, phụ khoa, nhi khoa, châm cứu, dưỡng sinh… Bộ sách không chỉ tổng kết những kiến thức y học cổ truyền mà còn chứa đựng những sáng tạo, đóng góp mới mẻ của Hải Thượng Lãn Ông.

Hải Thượng Y Tông Tâm Lĩnh” được coi là một “bách khoa toàn thư” về y học cổ truyền Việt Nam. Bộ sách không chỉ có giá trị về mặt chuyên môn mà còn có giá trị về mặt văn hóa, lịch sử. Nó phản ánh những quan niệm về sức khỏe, bệnh tật của người Việt xưa, đồng thời thể hiện tinh thần tự cường, tự tôn dân tộc. Ngoài “Hải Thượng Y Tông Tâm Lĩnh”, Hải Thượng Lãn Ông còn để lại nhiều tác phẩm khác như “Y Hải Cầu Nguyên”, “Thương Hàn Toát Yếu”, “Lĩnh Nam Bản Thảo”… Những tác phẩm này đã góp phần làm phong phú thêm kho tàng y học cổ truyền Việt Nam.

Tư tưởng y học của Hải Thượng Lãn Ông mang đậm tính nhân văn và triết lý phương Đông. Ông quan niệm rằng con người là một tiểu vũ trụ, có mối liên hệ mật thiết với vũ trụ. Sức khỏe của con người phụ thuộc vào sự cân bằng âm dương, ngũ hành trong cơ thể và sự hài hòa với môi trường bên ngoài. Tài năng của Lê Hữu Trác (Hải Thượng Lãn Ông) không chỉ gói gọn trong y thuật mà còn thể hiện ở nhiều khía cạnh. Ông là người uyên bác, thông thạo y lý cổ điển, đồng thời vận dụng sáng tạo vào thực tiễn chữa bệnh. Khả năng chẩn đoán bệnh chính xác, sử dụng thuốc hiệu quả, kết hợp thuốc Nam và thuốc Bắc linh hoạt đã giúp ông chữa khỏi cho vô số bệnh nhân. Ngoài ra, ông còn có tài văn chương, thể hiện qua tác phẩm "Thượng Kinh Ký Sự".

Hải Thượng lãn ông Lê Hữu Trác: Ngọn hải đăng của nền Y học cổ truyền Việt Nam
Những trước tác của Hải thượng lãn Ông thành di sản quý báu của dân tộc.

Ông chú trọng việc phòng bệnh hơn chữa bệnh, khuyên mọi người nên sống điều độ, ăn uống hợp lý, rèn luyện thân thể để tăng cường sức khỏe. Ông cũng đề cao vai trò của tinh thần trong việc chữa bệnh, cho rằng tinh thần lạc quan, thoải mái có thể giúp bệnh tật thuyên giảm. Những đóng góp của Hải Thượng Lãn Ông cho nền y học Việt Nam là vô cùng to lớn. Ông đã được tôn vinh là ông tổ của nền y học cổ truyền Việt Nam, là một danh nhân văn hóa của đất nước. Tên tuổi và sự nghiệp của ông đã vượt ra khỏi biên giới quốc gia, được nhiều nước trên thế giới biết đến và ngưỡng mộ.

Năm 2024, kỷ niệm 300 năm ngày sinh của ông, Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) đã chính thức vinh danh Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác là Danh nhân văn hóa thế giới. Đây là một sự ghi nhận xứng đáng cho những đóng góp to lớn của ông cho nền y học và văn hóa của nhân loại.

Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác không chỉ là một thầy thuốc tài năng mà còn là một tấm gương sáng về đạo đức, về tinh thần học hỏi và cống hiến. Y đức của Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác là nền tảng cốt lõi trong sự nghiệp y học của ông. Ông luôn đặt chữ "tâm" lên hàng đầu, coi trọng việc cứu người hơn danh lợi. Quan niệm "lương y như từ mẫu" được ông quán triệt sâu sắc, thể hiện qua sự tận tâm, chu đáo với bệnh nhân, không phân biệt giàu nghèo. Ông nhấn mạnh việc trau dồi đạo đức, kiến thức cho người thầy thuốc, coi đó là yếu tố then chốt để chữa bệnh cứu người một cách hiệu quả và trọn vẹn. Y đức của ông là bài học quý giá cho các thế hệ thầy thuốc Việt Nam. Cuộc đời và sự nghiệp của ông là một nguồn cảm hứng vô tận cho các thế hệ thầy thuốc Việt Nam, là một biểu tượng về sự kết hợp hài hòa giữa y thuật và y đức. Di sản mà ông để lại sẽ mãi mãi là một phần không thể thiếu của nền văn hóa và y học Việt Nam./.

Bài liên quan

CÁC TIN BÀI KHÁC

Bình Điền - Hành trình hơn nửa thế kỷ phụng sự nông nghiệp và tầm nhìn tiên phong xanh hóa - số hóa

Bình Điền - Hành trình hơn nửa thế kỷ phụng sự nông nghiệp và tầm nhìn tiên phong xanh hóa - số hóa

Hơn 50 năm kiên định với sứ mệnh phụng sự nông nghiệp, Công ty Cổ phần Phân bón Bình Điền không chỉ là thương hiệu phân bón uy tín mà còn là biểu tượng của sự gắn bó bền bỉ với nông dân. Bước sang giai đoạn phát triển mới, Bình Điền đang khẳng định vai trò tiên phong trong chuyển đổi xanh – số, hướng tới nền nông nghiệp thông minh và bền vững.
Phân bón miền Nam - Tự hào truyền thống, vươn tầm tương lai

Phân bón miền Nam - Tự hào truyền thống, vươn tầm tương lai

Ra đời từ năm 1976, với khởi đầu là một doanh nghiệp nhà nước, Phân bón Miền Nam đã từng bước khẳng định vị thế dẫn đầu trong ngành.
Phú Mỹ - PVFCCo xuất sắc đạt danh hiệu kép "Top 50 công ty niêm yết tốt nhất Việt Nam" năm 2025

Phú Mỹ - PVFCCo xuất sắc đạt danh hiệu kép "Top 50 công ty niêm yết tốt nhất Việt Nam" năm 2025

Ngày 22/8/2025 -Tổng công ty Phân bón và Hóa chất Dầu khí (Phú Mỹ - PVFCCo) vừa xuất sắc đạt danh hiệu kép "Top 50 công ty niêm yết tốt nhất Việt Nam" năm 2025 do Forbes Việt Nam tổ chức đánh giá.
PVFCCo - Phú Mỹ đẩy mạnh xuất nhập khẩu phân bón, mở rộng thị trường và đa dạng hóa nguồn cung

PVFCCo - Phú Mỹ đẩy mạnh xuất nhập khẩu phân bón, mở rộng thị trường và đa dạng hóa nguồn cung

Ngày 13/8/2025, Tổng Công ty Phân bón và Hóa chất Dầu khí (PVFCCo – mã chứng khoán DPM, nhà sản xuất và kinh doanh phân bón Phú Mỹ) cho biết, hiện đang triển khai công tác giao nhận lô hàng xuất khẩu 45.000 tấn Đạm Phú Mỹ dạng xá sang Ấn Độ – một trong những thị trường tiêu thụ phân bón lớn và giàu tiềm năng nhất thế giới.
Ra mắt Hữu cơ Phú Mỹ Organic, hoàn thiện “bộ ba vàng” dinh dưỡng cho nông nghiệp bền vững

Ra mắt Hữu cơ Phú Mỹ Organic, hoàn thiện “bộ ba vàng” dinh dưỡng cho nông nghiệp bền vững

Ngày 29 tháng 7 năm 2025 – Tổng Công ty Phân bón và Hóa chất Dầu khí (PVFCCo – Phú Mỹ, mã chứng khoán DPM) chính thức giới thiệu dòng sản phẩm Hữu cơ Phú Mỹ Organic.
“Nông dân xuất sắc” Nguyễn Ngọc Sáng: Làm nông nghiệp là làm thật, không làm thử

“Nông dân xuất sắc” Nguyễn Ngọc Sáng: Làm nông nghiệp là làm thật, không làm thử

“Làm nông nghiệp là làm thật, không làm thử” câu nói mộc mạc nhưng sâu sắc của anh Nguyễn Ngọc Sáng, Giám đốc HTX Sản xuất chế biến thực phẩm an toàn Sáng Nhung (HTX Sáng Nhung), một “nông dân xuất sắc” tại tỉnh Tuyên Quang với mong muốn và khát vọng theo đuổi con đường phát triển nông nghiệp tuần hoàn tạo giá trị bền vững.
Phân bón Phú Mỹ chính thức ra mắt sản phẩm mới NPK PHÚ MỸ 15-15-15+5S+TE SOP sử dụng 100% Kali Sulphate

Phân bón Phú Mỹ chính thức ra mắt sản phẩm mới NPK PHÚ MỸ 15-15-15+5S+TE SOP sử dụng 100% Kali Sulphate

Phân bón Phú Mỹ vừa chính thức giới thiệu đến thị trường sản phẩm mới: NPK Phú Mỹ 15-15-15+5S+TE SOP, một giải pháp dinh dưỡng tiên tiến, góp phần thúc đẩy phát triển bền vững ngành nông nghiệp Việt Nam.
Đắk Lắk: Công ty Cà Phê 721 khẳng định vị thế trong lĩnh vực sản xuất lúa, gạo

Đắk Lắk: Công ty Cà Phê 721 khẳng định vị thế trong lĩnh vực sản xuất lúa, gạo

Công ty TNHH MTV Cà Phê 721 (Công ty Cà phê 721, xã Ea Kar, tỉnh Đắk Lắk), đã đạt được những thành tựu ấn tượng trong sản xuất lúa vụ Đông Xuân 2024 - 2025. Với tổng diện tích gieo trồng lên đến 274,7463 ha, công ty đã ghi nhận năng xuất lúa đạt mức trung bình hơn 7 tấn/ha.
SEPON GROUP đạt doanh thu hơn 926 tỷ đồng trong 6 tháng đầu năm 2025

SEPON GROUP đạt doanh thu hơn 926 tỷ đồng trong 6 tháng đầu năm 2025

Trong 6 tháng đầu năm 2025, Tổng Công Ty Thương Mại Quảng Trị (SEPON GROUP) có doanh thu hơn 926 tỷ đồng, đóng ngân sách địa phương 45 tỷ đồng…
Baba Yaga - Hơi thở mộc giữa lòng đô thị Đà Nẵng

Baba Yaga - Hơi thở mộc giữa lòng đô thị Đà Nẵng

Giữa lòng thành phố Đà Nẵng náo nhiệt, một công trình kiến trúc xanh – mộc – bền vững mang tên Baba Yaga đang dần trở thành điểm dừng lý tưởng không chỉ cho những tâm hồn yêu ẩm thực, còn là nơi khơi dậy cảm hứng sống hài hòa giữa con người, thiên nhiên và nghệ thuật kiến trúc.
Phân bón Miền Nam xuất khẩu lô hàng đầu tiên đi New Zeland

Phân bón Miền Nam xuất khẩu lô hàng đầu tiên đi New Zeland

Việc Công ty CP Phân bón Miền Nam xuất khẩu lô hàng đầu tiên đi New Zeland đã đánh dấu một bước tiến xa trong việc chinh phục thị trường quốc tế.
Supe Lâm Thao tiếp tục chinh phục thị trường “khó tính” Nhật Bản

Supe Lâm Thao tiếp tục chinh phục thị trường “khó tính” Nhật Bản

Công ty CP Supe Phốt phát và Hóa chất Lâm Thao tiếp tục xuất khẩu lô hàng Supe lân sang Nhật Bản, thị trường đặt ra rất nhiều tiêu chuẩn nghiêm ngặt.
XEM THÊM
Based on MasterCMS Ultimate Edition 2025 v2.9
Quay về đầu trang
Giao diện máy tính