Hoạt động xuất nhập khẩu sôi động ở cửa khẩu quốc tế Lào Cai.

Mục tiêu và định hướng chính

Xây dựng Khu kinh tế cửa khẩu Lào Cai thành một vùng kinh tế động lực chủ đạo của tỉnh Lào Cai. Phát triển công nghiệp, đô thị, thương mại và dịch vụ có cơ sở hạ tầng kỹ thuật và kinh tế - xã hội đồng bộ, đáp ứng một khu kinh tế năng động, phát triển bền vững. Góp phần phát triển kinh tế xã hội, nâng cao đời sống Nhân dân vùng biên giới tại khu kinh tế, trên cơ sở bảo vệ phát huy giá trị hệ sinh thái tự nhiên, bảo vệ tài nguyên môi trường gắn với củng cố an ninh quốc phòng và bảo vệ chủ quyền Quốc gia.

Điều chỉnh quy hoạch chung nhằm cụ thể hóa về phương hướng phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng trung du và miền núi Bắc Bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Cùng với đó, tập trung phát triển khu vực cửa khẩu trở thành trung tâm thương mại, dịch vụ và du lịch, có khả năng gắn kết với các địa phương để tạo thành tuyến dịch vụ thương mại - du lịch động lực của toàn vùng; là một trong những trung tâm giao thương của Việt Nam với Trung Quốc và khu vực ASEAN.

Tổ chức không gian kiến trúc, quy hoạch sử dụng đất với hệ thống hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội đồng bộ đáp ứng yêu cầu phát triển tổng hợp của Khu kinh tế cửa khẩu Lào Cai, phát huy tiềm năng tại chỗ, các vùng xung quanh và thu hút đầu tư.

Tạo sinh kế cho người dân, góp phần bố trí, ổn định dân cư các xã biên giới giữa Việt Nam và Trung Quốc. Giải quyết được những bất cập, tồn tại trong Đồ án quy hoạch chung đã được phê duyệt. Làm cơ sở pháp lý cho công tác quản lý và đầu tư xây dựng theo quy hoạch.

Xây dựng Khu kinh tế cửa khẩu Lào Cai thành một vùng kinh tế động lực chủ đạo của tỉnh Lào Cai.

Phân vùng phát triển

Theo Quyết định phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch chung, khu kinh tế cửa khẩu Lào Cai được phân thành 3 vùng gắn với phạm vi các cửa khẩu quốc tế, với những đặc thù riêng.

Vùng I (Cửa khẩu Quốc tế Lào Cai): Có diện tích 2.436,07 ha; dân số dự báo năm 2045 là 55.000 người. Tập trung phát triển thương mại, du lịch, dịch vụ, và công nghiệp. Khu trung tâm thương mại cửa khẩu sẽ phát triển mạnh, kết nối ga Lào Cai thành đầu mối liên vận quốc tế quan trọng trên tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh kết nối với ga Hà Khẩu Bắc (Trung Quốc).

Vùng II (Cửa khẩu Quốc tế Bản Vược): Có diện tích 7.928,87 ha; dân số dự báo năm 2045 là 49.500 người. Tập trung phát triển công nghiệp, logistics, kho bãi, du lịch xuyên biên giới và du lịch nghỉ dưỡng. Khu vực sản xuất công nghiệp và dịch vụ hậu cần: Khu công nghiệp Bản Qua; Bát Xát (để bố trí di chuyển khu công nghiệp Đông Phố Mới); khu công nghiệp Cốc Mỳ - Trịnh Tường; khu xưởng sản xuất, gia công, đóng gói, bảo quản hàng hóa; cảng cạn, logistics…

Khu vực Lũng Pô xã A Mú Sung trở thành khu du lịch qua biên giới, du lịch văn hóa, tâm linh; định hướng phát triển đô thị du lịch Y Tý thành một điểm đến đặc sắc mới, riêng khu vực trung tâm hiện hữu trong ranh giới khu kinh tế phát triển trung tâm du lịch cộng đồng gắn với bảo tồn giá trị thiên nhiên, văn hóa, kiến trúc.

Xây dựng Trịnh Tường thành đô thị loại V, là trung tâm giao thương về kinh tế, văn hóa, thương mại, dịch vụ hậu cần phục vụ khu công nghiệp Cốc Mỳ - Trịnh Tường và cửa khẩu quốc tế Bản Vược. Duy trì và phát triển quỹ đất nông, lâm nghiệp chủ yếu tập trung tại khu vực Y Tý, A Mú Sung.

Vùng III (Cửa khẩu Quốc tế Mường Khương): Có diện tích 5.564,86 ha; dân số dự báo năm 2045 là 15.500 người. Các định hướng phát triển chính, bao gồm: Phát triển thương mại dịch vụ, trung chuyển hàng hóa, trao đổi hàng hóa cư dân biên giới, sản xuất nông, lâm nghiệp, phát triển đô thị và dân cư nông thôn…, với đô thị Mường Khương là trung tâm thúc đẩy phát triển vùng. Phát triển công nghiệp chế biến hàng nông sản, sản xuất hàng tiêu dùng, đóng gói, bao bì, sản xuất máy nông nghiệp... Trồng cây nông nghiệp công nghệ cao, trang trại cây ăn quả; chăn nuôi trâu, bò, lợn, cá, ong lấy mật và một số gia cầm khác.

Cao tốc Nội Bài - Lào Cai đoạn từ nút giao IC18 đến cửa khẩu Kim Thành.

Hạ tầng giao thông đồng bộ

Bên cạnh đó, quy hoạch xác định 11 khu chức năng chính, gồm khu cửa khẩu và lối thông quan; công nghiệp; dịch vụ hậu cần – cảng cạn; du lịch, vui chơi giải trí; đô thị; dân cư nông thôn; an ninh quốc phòng; bảo tồn cảnh quan… Trong đó, áp dụng mô hình cửa khẩu thông minh với ứng dụng AI, IoT, hệ thống giám sát an ninh, tự động hóa và dịch vụ khách hàng hiện đại.

Hạ tầng kinh tế - xã hội sẽ được đầu tư đồng bộ, với các khu công nghiệp quy mô lớn tại Bản Qua, Bát Xát, Cốc Mỳ - Trịnh Tường; khu hợp tác kinh tế qua biên giới Kim Thành - Bản Vược; khu mậu dịch tự do tại Bản Vược; cùng các khu thương mại, du lịch, dịch vụ hậu cần.

Giao thông được định hướng phát triển cả bốn loại hình: đường bộ (cao tốc Hà Nội – Lào Cai, các quốc lộ, tỉnh lộ và tuyến kết nối sân bay Sa Pa), đường sắt (liên vận quốc tế Lào Cai – Hà Khẩu Bắc, tuyến Lào Cai – Hải Phòng – Quảng Ninh), đường thủy (sông Hồng, cảng hàng hóa, bến khách) và cảng cạn hỗ trợ xuất nhập khẩu.

Thủ tướng yêu cầu UBND tỉnh Lào Cai công bố công khai đồ án, ban hành quy định quản lý theo quy hoạch; Bộ Xây dựng chịu trách nhiệm thẩm định; các bộ, ngành Trung ương phối hợp triển khai, bảo đảm đồng bộ với các quy hoạch ngành, quy hoạch vùng và tỉnh. Điều chỉnh Quy hoạch chung kỳ vọng sẽ biến Khu kinh tế cửa khẩu Lào Cai thành vùng động lực tăng trưởng, trung tâm giao thương quốc tế, góp phần thúc đẩy phát triển bền vững tỉnh Lào Cai và cả vùng trung du, miền núi phía Bắc./.