Chủ nhật 01/06/2025 23:44Chủ nhật 01/06/2025 23:44 Hotline: 0326.050.977Hotline: 0326.050.977 Email: toasoan@tapchihuucovietnam.vnEmail: [email protected]

Tag

Nông dân không có đất canh tác: Mừng hay lo?

Tăng
aa
Giảm
Chia sẻ Facebook
Bình luận
In bài viết
Vấn đề nông dân mất đất đang trở thành một vấn đề cần bàn trong bối cảnh phát triển kinh tế và đô thị hóa nhanh chóng ở Việt Nam. Đất đai, vốn là tư liệu sản xuất quan trọng bậc nhất của người nông dân, nay dần bị thu hẹp bởi nhiều nguyên nhân, kéo theo những hệ lụy sâu rộng về kinh tế, xã hội và môi trường.
Nông dân không có đất canh tác: Mừng hay lo?
Quá trình độ thị hóa nhanh khiến nông dân thiếu đất canh tác.

Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của hàng triệu hộ nông dân mà còn đặt ra những thách thức lớn đối với an ninh lương thực và sự phát triển bền vững của đất nước. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng nông dân mất đất, trong đó có thể kể đến một số nguyên nhân chính sau: Quy hoạch và thu hồi đất cho các dự án phát triển kinh tế - xã hội.

Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp để xây dựng khu công nghiệp, khu đô thị, cơ sở hạ tầng giao thông, các dự án phát triển kinh tế - xã hội khác. Mặc dù việc thu hồi đất là cần thiết cho sự phát triển, nhưng quá trình thực hiện đôi khi còn nhiều bất cập, như việc đền bù chưa thỏa đáng, thiếu minh bạch trong quy hoạch, thiếu sự tham gia của người dân vào quá trình ra quyết định.

Sự mở rộng của các đô thị, sự hình thành các khu dân cư mới, khu đô thị, trung tâm thương mại và dịch vụ đã lấn chiếm một diện tích lớn đất nông nghiệp ở các vùng ven đô. Quá trình này diễn ra nhanh chóng, khiến cho đất nông nghiệp ngày càng bị thu hẹp, đặc biệt là ở các vùng đồng bằng và các khu vực kinh tế trọng điểm. Một số hộ nông dân tự ý chuyển đổi đất nông nghiệp sang mục đích phi nông nghiệp như xây nhà ở, kinh doanh, dịch vụ. Việc chuyển đổi này thường diễn ra không theo quy hoạch, không được kiểm soát chặt chẽ, gây ra những hệ lụy về quản lý đất đai và môi trường.

Sự phát triển của thị trường bất động sản, đặc biệt là tình trạng đầu cơ đất đai, cũng góp phần làm cho đất nông nghiệp bị thu hẹp. Giá đất tăng cao khiến nhiều nông dân bán đất để kiếm lợi nhuận, hoặc bị các nhà đầu tư thu gom đất với giá cao. Biến đổi khí hậu và thiên tai: Biến đổi khí hậu gây ra những hiện tượng thời tiết cực đoan như hạn hán, lũ lụt, xâm nhập mặn, ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp và khiến cho một số diện tích đất bị bỏ hoang hoặc không thể canh tác, dẫn đến tình trạng mất đất gián tiếp.

Tình trạng nông dân mất đất gây ra những hậu quả nghiêm trọng và đa chiều: Mất đất đồng nghĩa với việc mất đi tư liệu sản xuất, mất đi nguồn thu nhập chính. Người nông dân rơi vào tình cảnh khó khăn về kinh tế, phải tìm kiếm những công việc bấp bênh, thu nhập thấp, hoặc di cư lên thành phố tìm kiếm việc làm, gây áp lực lên hệ thống an sinh xã hội.

Đất nông nghiệp bị thu hẹp làm giảm diện tích canh tác, ảnh hưởng đến sản lượng lương thực, đe dọa an ninh lương thực quốc gia. Việc phụ thuộc vào nhập khẩu lương thực sẽ làm cho nền kinh tế dễ bị tổn thương trước những biến động của thị trường thế giới. Gia tăng bất bình đẳng xã hội: Tình trạng mất đất làm gia tăng khoảng cách giàu nghèo, tạo ra sự bất bình đẳng trong xã hội. Người nông dân mất đất trở nên dễ bị tổn thương và thiệt thòi hơn trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội.

Việc chuyển đổi đất nông nghiệp sang mục đích phi nông nghiệp gây ra những tác động tiêu cực đến môi trường, như ô nhiễm đất, nước, không khí, mất đa dạng sinh học, ảnh hưởng đến hệ sinh thái và biến đổi khí hậu. Đất đai không chỉ là tư liệu sản xuất mà còn là một phần quan trọng của văn hóa và đời sống tinh thần của người nông dân. Mất đất làm mất đi những giá trị văn hóa truyền thống, phá vỡ cấu trúc xã hội nông thôn, gây ra những vấn đề xã hội như xung đột, bất ổn.

Để giải quyết vấn đề nông dân mất đất, cần có những giải pháp đồng bộ và hiệu quả từ cấp vĩ mô đến vi mô: Hoàn thiện hệ thống pháp luật về đất đai: Cần xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật về đất đai một cách minh bạch, công bằng, bảo vệ quyền lợi chính đáng của người nông dân. Cần quy định rõ ràng về quy trình thu hồi đất, đền bù, tái định cư, đảm bảo sự tham gia của người dân vào quá trình ra quyết định. Mừng khi thấy xã hội đang chuyển mình, công nghiệp, dịch vụ đang phát triển, lo vì sự không theo kịp của người nông dân trước thời đại hội nhập, kỹ năng lao động chưa bắt kịp tốc độ công nghiệp hóa, đô thị hóa.

Do vậy cần có quy hoạch sử dụng đất khoa học, hợp lý, đảm bảo sự cân bằng giữa phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ đất nông nghiệp. Hạn chế tối đa việc chuyển đổi đất trồng lúa sang mục đích phi nông nghiệp, đặc biệt là ở các vùng đồng bằng trọng điểm lúa gạo. Cần đầu tư vào khoa học công nghệ, áp dụng các tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp, nâng cao năng suất và chất lượng cây trồng trên một đơn vị diện tích. Khuyến khích phát triển nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp sinh thái.

Cần có chính sách hỗ trợ và đào tạo nghề cho người nông dân bị mất đất, giúp họ chuyển đổi sang các ngành nghề khác hoặc tham gia vào các hoạt động dịch vụ liên quan đến nông nghiệp. Tăng cường quản lý nhà nước về đất đai, Cần tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát việc quản lý và sử dụng đất đai, xử lý nghiêm các vi phạm pháp luật về đất đai.

Tình trạng nông dân mất đất là một vấn đề phức tạp, đòi hỏi sự quan tâm và vào cuộc của toàn xã hội. Cần có những giải pháp đồng bộ và hiệu quả để giải quyết vấn đề này, đảm bảo quyền lợi chính đáng của người nông dân, bảo vệ an ninh lương thực và phát triển bền vững của đất nước. Việc giải quyết vấn đề này không chỉ là trách nhiệm của nhà nước mà còn là trách nhiệm của mỗi người dân, mỗi doanh nghiệp, mỗi tổ chức trong xã hội./.

Bài liên quan

CÁC TIN BÀI KHÁC

Cao Bằng bầu bổ sung 2 Phó Bí thư Tỉnh ủy nhiệm kỳ 2020 - 2025

Cao Bằng bầu bổ sung 2 Phó Bí thư Tỉnh ủy nhiệm kỳ 2020 - 2025

Chiều 29/5/2025, Ban Chấp hành Tỉnh ủy Cao Bằng tổ chức Hội nghị thực hiện quy trình công tác cán bộ, bầu bổ sung 2 đồng chí Phó Bí thư Tỉnh ủy nhiệm kỳ 2020 – 2025. 39/43 đồng chí Uỷ viên Ban Chấp hành Tỉnh uỷ tham dự hội nghị.
Quảng Ninh: Hiệu quả từ Quỹ Hỗ trợ nông dân tỉnh

Quảng Ninh: Hiệu quả từ Quỹ Hỗ trợ nông dân tỉnh

Quỹ Hỗ trợ nông dân tỉnh Quảng Ninh giúp nhiều hội viên nông dân trên địa bàn có thêm điều kiện để xây dựng, nhân rộng mô hình sản xuất, kinh doanh có hiệu quả, góp phần nâng cao đời sống.
Hợp nhất Báo Cao Bằng và Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh Cao Bằng

Hợp nhất Báo Cao Bằng và Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh Cao Bằng

Chiều 29/5, Tỉnh ủy Cao Bằng tổ chức hội nghị công bố Quyết định thành lập Báo Cao Bằng trên cơ sở hợp nhất Báo Cao Bằng và Đài Phát thanh – Truyền hình tỉnh Cao Bằng và các quyết định về công tác cán bộ. Đồng chí Quản Minh Cường, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Cao Bằng chủ trì hội nghị.
Thái Bình: Chủ động phòng, chống dịch bệnh thủy sản

Thái Bình: Chủ động phòng, chống dịch bệnh thủy sản

Do tình hình mưa dông nhiều ngày làm nhiệt độ thay đổi đột ngột, Chi cục Biển và Thủy sản (Sở Nông nghiệp và Môi trường) tỉnh Thái Bình khuyến cáo người dân nuôi trồng thủy sản trên địa bàn cần chủ động triển khai các giải pháp phòng, chống dịch bệnh; tăng cường quản lý tại các vùng nuôi, bảo đảm ổn định sản xuất.
Phú Yên triển khai thực hiện quy hoạch lâm nghiệp quốc gia

Phú Yên triển khai thực hiện quy hoạch lâm nghiệp quốc gia

UBND tỉnh Phú Yên vừa ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện Quy hoạch lâm nghiệp quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 trên địa bàn tỉnh.
Hải Dương: Ứng dụng khoa học công nghệ vào nuôi trồng thủy sản giúp nông dân đạt năng suất cao

Hải Dương: Ứng dụng khoa học công nghệ vào nuôi trồng thủy sản giúp nông dân đạt năng suất cao

Nhờ ứng dụng thiết bị hiện đại như máy cho ăn tự động, máy sục khí, hệ thống camera giám sát môi trường nước...giúp năng suất việc nuôi trồng thủy sản tại huyện Tứ Kỳ đạt từ 30 - 35 tấn/ha/vụ.
Cao Bằng: Dự kiến hoàn thành 100% chỉ tiêu di dời chuồng trại gia súc ra khỏi gầm sàn nhà ở trước 30/6

Cao Bằng: Dự kiến hoàn thành 100% chỉ tiêu di dời chuồng trại gia súc ra khỏi gầm sàn nhà ở trước 30/6

Trên địa bàn tỉnh Cao Bằng giai đoạn 2022 – 2024 có 4.868 hộ có chuồng trại gia súc dưới gầm sàn nhà ở, gồm: 1.943 hộ nghèo, 877 hộ cận nghèo, 71 hộ mới thoát nghèo, 94 hộ chính sách, 1.883 hộ khác.
Hành động quyết liệt để giải quyết rác thải nhựa

Hành động quyết liệt để giải quyết rác thải nhựa

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Lê Công Thành đã ký ban hành Công văn số 2141/BNNMT-VP ngày 16/5/2025 về việc tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày Môi trường Thế giới (05/6) và Tháng hành động vì môi trường năm 2025.
Quảng Ninh: 05 khu neo đậu tránh trú bão cho tàu cá đủ điều kiện hoạt động năm 2025

Quảng Ninh: 05 khu neo đậu tránh trú bão cho tàu cá đủ điều kiện hoạt động năm 2025

Tỉnh Quảng Ninh có 11 khu neo đậu tránh trú bão cho tàu cá, gồm 02 khu neo đậu kết hợp cảng cá cấp vùng và 09 khu neo đậu tránh trú bão cấp tỉnh. Trong đó có 05 khu neo đậu tránh trú bão cho tàu cá được công bố đủ điều kiện hoạt động năm 2025.
Quảng Bình triển khai các giải pháp chống khai thác thác IUU

Quảng Bình triển khai các giải pháp chống khai thác thác IUU

Các lực lượng chức năng liên quan tỉnh Quảng Bình đang quyết liệt triển khai các giải pháp chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định (IUU)…
Hải Phòng: Phê duyệt 5 dự án trọng điểm về lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao giai đoạn 2026-2030

Hải Phòng: Phê duyệt 5 dự án trọng điểm về lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao giai đoạn 2026-2030

TP.Hải Phòng đã chính thức phê duyệt 5 dự án trọng điểm trong lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao giai đoạn 2026 - 2030, với quy mô tổng diện tích triển khai ước tính khoảng 1.450 ha, mở ra hướng đi mới và tiềm năng phát triển mạnh mẽ cho ngành nông nghiệp của thành phố.
Cao Bằng: Có 310 điểm nguy cơ sạt lở, lũ quét cao

Cao Bằng: Có 310 điểm nguy cơ sạt lở, lũ quét cao

Cao Bằng hiện có đến 310 điểm nguy cơ cao về sạt lở, lũ quét, trong đó, một số huyện có nhiều điểm nguy cơ sạt lở, lũ quét cao, như: Nguyên Bình 108 điểm, Bảo Lâm 38 điểm, Bảo Lạc 28 điểm… Đó là con số thống kê của Văn phòng Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn cứu hộ tỉnh Cao Bằng.
XEM THÊM
Based on MasterCMS Ultimate Edition 2024 v2.9
Quay về đầu trang
Giao diện máy tính