Thứ hai 15/09/2025 21:55Thứ hai 15/09/2025 21:55 Hotline: 0326.050.977Hotline: 0326.050.977 Email: toasoan@tapchihuucovietnam.vnEmail: [email protected]

Tag

Nỗ lực đưa nông nghiệp hữu cơ Việt Nam phát triển xứng tầm với tiềm năng

Tăng
aa
Giảm
Chia sẻ Facebook
Bình luận
In bài viết
Ngày 10/12, Hiệp hội Nông nghiệp Hữu cơ Việt Nam (VOAA) tổ chức Hội nghị Ban Chấp hành lần thứ 4 năm 2024 tại Hà Nội, đánh giá kết quả hoạt động năm 2024 và đề ra phương hướng nhiệm vụ năm 2025, trong đó nhấn mạnh nỗ lực đưa nông nghiệp hữu cơ Việt Nam phát triển xứng tầm với tiềm năng.
Hội nghị Ban Chấp hành Hiệp hội Nông nghiệp Hữu cơ Việt Nam: Vẽ đường bay cho nông nghiệp hữu cơ
Hội nghị Ban Chấp hành lần thứ 4 khóa III của Hiệp hội Nông nghiệp Hữu cơ Việt Nam.

Ngày 10/12, Hiệp hội Nông nghiệp Hữu cơ Việt Nam (VOAA) đã tổ chức Hội nghị Ban Chấp hành lần thứ 4 năm 2024 với sự tham gia của các Ủy viên Ban Chấp hành, lãnh đạo các đơn vị trực thuộc và đại diện nhiều tổ chức, doanh nghiệp. Hội nghị nhằm tổng kết hoạt động năm 2024 và đề ra phương hướng, nhiệm vụ năm 2025.

Báo cáo tại hội nghị cho thấy, năm 2024, VOAA đã đạt nhiều kết quả tích cực. Tổng diện tích canh tác hữu cơ cả nước tăng lên đáng kể, với sản lượng nông sản hữu cơ tăng trưởng ổn định. Thị trường tiêu thụ trong nước mở rộng, xuất khẩu nông sản hữu cơ đạt giá trị cao, góp phần nâng cao vị thế của ngành. Trong năm, Hiệp hội đã tổ chức nhiều khóa tập huấn, hội thảo và diễn đàn, kết nối hàng nghìn hội viên, doanh nghiệp và nhà khoa học, đồng thời đẩy mạnh xúc tiến thương mại quốc tế, tiêu biểu là thành công tại Hội chợ Biofach ở Đức.

Bên cạnh đó, Hiệp hội cũng ký kết các thỏa thuận hợp tác quốc tế quan trọng, đặc biệt là bản ghi nhớ với IFOAM-Organics Asia về việc tổ chức Hội nghị Hữu cơ Châu Á lần thứ 8 tại Việt Nam vào năm 2025. Các dự án nâng cao năng lực tổ chức và phát triển nông nghiệp hữu cơ đã được triển khai, tạo tiền đề vững chắc cho các hoạt động sắp tới. Công tác truyền thông được chú trọng, giúp nâng cao nhận thức cộng đồng về nông nghiệp hữu cơ.

Hội nghị Ban Chấp hành Hiệp hội Nông nghiệp Hữu cơ Việt Nam: Vẽ đường bay cho nông nghiệp hữu cơ
TSKH. Hà Phúc Mịch - Chủ tịch Hiệp hội Nông nghiệp Hữu cơ Việt Nam phát biểu tại Hội nghị.

Phát biểu tại Hội nghị, TSKH. Hà Phúc Mịch, Chủ tịch VOAA, nhấn mạnh rằng nông nghiệp hữu cơ là con đường quan trọng để Việt Nam xây dựng nền nông nghiệp hiện đại, thân thiện với môi trường và đáp ứng xu hướng tiêu dùng toàn cầu. Ông đánh giá cao những kết quả đạt được trong năm 2024, đồng thời chỉ ra cần mở rộng quy mô sản xuất, tăng cường liên kết chuỗi giá trị và giảm chi phí để cạnh tranh hơn trên thị trường quốc tế.

Đồng thời, Chủ tịch VOAA kêu gọi các Ủy viên Ban Chấp hành, các chi hội và đơn vị trực thuộc phát huy tinh thần đoàn kết, sáng tạo, thực hiện tốt các nhiệm vụ đã đề ra. Ông nhấn mạnh vai trò cầu nối của Hiệp hội trong việc hỗ trợ nông dân, doanh nghiệp và mở rộng hợp tác quốc tế, góp phần đưa nông nghiệp hữu cơ Việt Nam phát triển tương xứng với tiềm năng và kỳ vọng.

Tuy nhiên, nông nghiệp hữu cơ Việt Nam vẫn đối mặt với thách thức như quy mô sản xuất nhỏ lẻ, chuỗi giá trị chưa bền chặt và chi phí sản xuất cao. TSKH. Hà Phúc Mịch, Chủ tịch VOAA, nhấn mạnh rằng Hiệp hội cần tăng cường hỗ trợ hội viên, phát triển sản xuất, mở rộng thị trường và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc tế.

Hội nghị Ban Chấp hành lần thứ 4 không chỉ là dịp để nhìn lại những thành tựu đã đạt được mà còn là nơi để các chuyên gia, nhà quản lý, doanh nghiệp cùng nhau "hiến kế" cho sự phát triển của ngành.

Hội nghị Ban Chấp hành Hiệp hội Nông nghiệp Hữu cơ Việt Nam: Vẽ đường bay cho nông nghiệp hữu cơ
Bà Bùi Thị Hạnh Hiếu - Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Kinh doanh và Chế biến Nông sản Bảo Minh bày tỏ sự quan tâm về nguồn nguyên liệu.

Một trong những điểm nhấn đáng chú ý tại Đại hội là sự quan tâm đặc biệt đến vấn đề nguồn nguyên liệu. Bà Bùi Thị Hạnh Hiếu, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Kinh doanh Chế biến Nông sản Bảo Minh, cho biết hiện đã có những vùng nguyên liệu tiềm năng, sẵn sàng cho việc sản xuất hữu cơ. Tuy nhiên, bà cũng nhấn mạnh đến yếu tố then chốt là "liên kết 7 nhà" - sự hợp tác chặt chẽ giữa nhà nước, nhà khoa học, nhà doanh nghiệp, nhà nông, nhà phân phối, nhà tài chính và nhà báo. Theo bà Hiếu, đây là một hành trình dài, đòi hỏi cả tâm huyết lẫn những giải pháp đồng bộ.

Hội nghị Ban Chấp hành Hiệp hội Nông nghiệp Hữu cơ Việt Nam: Vẽ đường bay cho nông nghiệp hữu cơ
Vũ Lê Y Voan - Cố vấn cấp cao chương trình FFF chia sẻ tại Hội nghị.

Cùng chung quan điểm về sự cần thiết của việc hợp tác, bà Vũ Lê Y Voan, Cố vấn cấp cao chương trình hỗ trợ rừng và trang trại (FFF), Hội Nông dân Việt Nam, đề nghị Hiệp hội cần chủ động hơn nữa trong việc gắn kết với các chương trình, chính sách của Chính phủ. Bà Voan cũng đặc biệt nhấn mạnh đến vai trò của truyền thông trong việc nâng cao nhận thức của người dân về nông nghiệp hữu cơ, góp phần thúc đẩy tăng trưởng cho ngành.

Hội nghị Ban Chấp hành Hiệp hội Nông nghiệp Hữu cơ Việt Nam: Vẽ đường bay cho nông nghiệp hữu cơ
Bà Ma Thị Thu, chuyên viên Bộ Nội Vụ khẳng định sẽ luôn đồng hành cùng Hiệp hội, hỗ trợ hội viên trong mọi hoạt động.

Về phía cơ quan quản lý nhà nước, bà Ma Thị Thu, chuyên viên Bộ Nội Vụ khẳng định sẽ luôn đồng hành cùng Hiệp hội, hỗ trợ hội viên trong mọi hoạt động. Bà cũng cho biết Bộ sẽ tăng cường hợp tác với các bộ, ban, ngành liên quan để quảng bá sản phẩm hữu cơ chất lượng cao đến người tiêu dùng.

Hội nghị Ban Chấp hành Hiệp hội Nông nghiệp Hữu cơ Việt Nam: Vẽ đường bay cho nông nghiệp hữu cơ
Ông Nguyễn Hữu Trọng - IROM bày tỏ lo ngại về tình trạng lạm dụng hóa chất trong nông nghiệp hiện nay.

Một vấn đề quan trọng khác được đề cập đến là sức khỏe cộng đồng. Ông Nguyễn Hữu Trọng từ IROM bày tỏ lo ngại về tình trạng lạm dụng hóa chất trong nông nghiệp, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe người dân. Ông cũng kêu gọi cần đơn giản hóa quy trình chứng nhận hữu cơ, đồng thời tháo gỡ những khó khăn cho doanh nghiệp, tạo điều kiện thuận lợi để nông nghiệp hữu cơ phát triển.

Hội nghị Ban Chấp hành Hiệp hội Nông nghiệp Hữu cơ Việt Nam: Vẽ đường bay cho nông nghiệp hữu cơ
Ông Nguyễn Văn Hùng - Tổng giám đốc Công ty TNHH MTV thương mại và sản xuất Viễn Phú tham dự và chia sẻ tại Hội nghị.

Hội nghị đã thông qua phương hướng năm 2025, tập trung vào các nhiệm vụ trọng tâm như tổ chức thành công Hội nghị Hữu cơ Châu Á lần thứ 8 tại Ninh Bình, phát triển hội viên mới, tăng cường liên kết chuỗi giá trị, và đẩy mạnh hợp tác quốc tế. Các chương trình đào tạo, xúc tiến thương mại và xây dựng quy chuẩn chất lượng cho sản phẩm hữu cơ cũng được đặt ưu tiên. Hiệp hội cam kết nâng cao hiệu quả hoạt động, khắc phục hạn chế, góp phần đưa nông nghiệp hữu cơ Việt Nam phát triển theo hướng chất lượng và hiệu quả.

Hội nghị Ban Chấp hành Hiệp hội Nông nghiệp Hữu cơ Việt Nam: Vẽ đường bay cho nông nghiệp hữu cơ
Toàn thể Ủy viên BCH nhất trí thông qua (bằng cách giơ tay) quyết định bầu Ban Chấp hành mới của Hội nghị.

Hội nghị cũng đã tiến hành bầu Ban Chấp hành mới cho nhiệm kỳ tới. Ông Trần Xuân Việt, nguyên Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội, đã được bầu làm Phó chủ tịch. Ban Chấp hành cũng bầu bổ sung ông Trần Văn Quân, Giám đốc CTCP Sói Biển, thay cho ông Bùi Văn Hậu.

Hội nghị Ban Chấp hành Hiệp hội Nông nghiệp Hữu cơ Việt Nam: Vẽ đường bay cho nông nghiệp hữu cơ
Ông Trần Xuân Việt được bầu làm Phó Chủ tịch Hiệp hội Nông nghiệp hữu cơ Việt Nam

Hội nghị cũng là dịp để ghi nhận những đóng góp tích cực cho sự phát triển của Hiệp hội. Ban Chấp hành đã trao tặng bằng khen cho các cá nhân và tập thể có thành tích xuất sắc, bao gồm: ông Đào Thanh Vân, Phó Chủ tịch, Ủy viên Ban Thường vụ Hiệp hội; bà Từ Thị Tuyết Nhung, Ủy viên Ban Thường vụ Hiệp hội; ông Nguyễn Hữu Trọng, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Y học Cổ truyền Sản phẩm Hữu cơ Việt Nam (IROM); Tạp chí Hữu cơ Việt Nam; Trung tâm Hỗ trợ Phát triển Nông nghiệp Hữu cơ Việt Nam (CODAS); và Văn phòng Hiệp hội.

Hội nghị Ban Chấp hành Hiệp hội Nông nghiệp Hữu cơ Việt Nam: Vẽ đường bay cho nông nghiệp hữu cơ

TSKH.Hà Phúc Mịch - Chủ tịch Hiệp hội Nông nghiệp Hữu cơ Việt Nam trao tặng bằng khen cho các cá nhân và tập thể có thành tích xuất sắc trong năm 2024

Hội nghị Ban Chấp hành Hiệp hội Nông nghiệp Hữu cơ Việt Nam: Vẽ đường bay cho nông nghiệp hữu cơ
TSKH. Hà Phúc Mịch đã tổng kết Hội nghị, nhấn mạnh những thành tựu đạt được và đề ra phương hướng phát triển cho Hiệp hội Nông nghiệp Hữu cơ Việt Nam trong thời gian tới.
Hội nghị Ban Chấp hành Hiệp hội Nông nghiệp Hữu cơ Việt Nam: Vẽ đường bay cho nông nghiệp hữu cơ
Các đại biểu tham dự Hội nghị.

Sự kiện được hỗ trợ về tài chính của BMZ via sequa và Naturland trong khuôn khổ dự án KVP1052.

Bài liên quan

Hội nghị Hữu cơ Châu Á lần thứ 8 được tổ chức vào tháng 9 tại tỉnh Ninh Bình

Hội nghị Hữu cơ Châu Á lần thứ 8 được tổ chức vào tháng 9 tại tỉnh Ninh Bình

“Hội nghị Hữu cơ Châu Á lần thứ 8” năm 2025 do Việt Nam đăng cai tổ chức vào tháng 9/2025 (từ ngày 17 - 19/9/2025) tại tỉnh Ninh Bình.
Phó Thủ tướng Chính phủ  gửi thư chúc mừng “Hội nghị Hữu cơ Châu Á lần thứ 8"

Phó Thủ tướng Chính phủ gửi thư chúc mừng “Hội nghị Hữu cơ Châu Á lần thứ 8"

Hiện nay, Chính phủ Việt Nam coi phát triển nông nghiệp hữu cơ là một trong những định hướng chiến lược, không chỉ nhằm đảm bảo an ninh lương thực quốc gia, bảo vệ sức khỏe nhân dân và môi trường sinh thái, mà còn góp phần kiến tạo một nền nông nghiệp carbon thấp, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, chủ động thích ứng với biến đổi khí hậu. Nhân dịp “Hội nghị Hữu cơ Châu Á lần thứ 8" tổ chức tại Ninh Bình vào tháng 9 năm 2025, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã gửi thư chúc mừng.
Đại hội Thế giới lần thứ 3 về các Huyện Nông nghiệp Hữu cơ diễn ra tại Đại Đồng (Trung Quốc)

Đại hội Thế giới lần thứ 3 về các Huyện Nông nghiệp Hữu cơ diễn ra tại Đại Đồng (Trung Quốc)

Từ ngày 26–29/8/2025, Đại hội Thế giới về Các Huyện Nông nghiệp Hữu cơ (ODWC) lần thứ 3 diễn ra tại thành phố Đại Đồng, tỉnh Sơn Tây (Trung Quốc). Đoàn công tác của Hiệp hội Nông nghiệp Hữu cơ Việt Nam do TSKH. Hà Phúc Mịch, Chủ tịch Hiệp hội dẫn đầu tham dự đại hội.
VOAA và UBND tỉnh Ninh Bình họp bàn về công tác tổ chức Hội nghị Hữu cơ châu Á lần thứ 8

VOAA và UBND tỉnh Ninh Bình họp bàn về công tác tổ chức Hội nghị Hữu cơ châu Á lần thứ 8

Sáng 22/8/2025, Hiệp hội Nông nghiệp hữu cơ Việt Nam (VOAA) phối hợp với UBND tỉnh Ninh Bình tổ chức buổi làm việc, bàn về công tác chuẩn bị Hội nghị hữu cơ châu Á (IFOAM Asia) lần thứ 8 được tổ chức tại Ninh Bình từ ngày 17 - 19/9/2025.
Mở đăng ký tham dự Hội nghị Hữu cơ châu Á lần thứ 8

Mở đăng ký tham dự Hội nghị Hữu cơ châu Á lần thứ 8

Đại hội Hữu cơ Châu Á lần thứ 8 với chủ đề “Hữu cơ vì một tương lai tốt đẹp hơn” sẽ được tổ chức tại Ninh Bình - Việt Nam từ ngày 16 đến ngày 19 tháng 9 năm 2025.
Hành trình phát triển nông nghiệp hữu cơ - Kỳ cuối: Những thách thức và định hướng phát triển PGS trong tương lai

Hành trình phát triển nông nghiệp hữu cơ - Kỳ cuối: Những thách thức và định hướng phát triển PGS trong tương lai

Mặc dù còn gặp nhiều khó khăn ngay từ những ngày đầu hoạt động, nhưng với tiềm năng phát triển nhanh chóng của các sản phẩm hữu cơ cùng với vai trò quan trọng của hệ thống PGS trong việc hỗ trợ sản xuất. Cần phải có một cơ chế rõ ràng để định hướng PGS phát triển hơn nữa trong tương lai nhằm đáp ứng sự tăng trưởng của nền nông nghiệp của nước ta hiện nay.

CÁC TIN BÀI KHÁC

Đồng Nai phát động cuộc thi bảo tồn đa dạng sinh học dành cho học sinh năm 2025

Đồng Nai phát động cuộc thi bảo tồn đa dạng sinh học dành cho học sinh năm 2025

Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đồng Nai vừa chính thức phát động cuộc thi “Tìm hiểu về bảo tồn đa dạng sinh học” dành cho học sinh Trung học phổ thông (THPT) trên địa bàn nhiều phường, xã của tỉnh. Đây là hoạt động thiết thực nhằm tuyên truyền, giáo dục thế hệ trẻ về vai trò, ý nghĩa của đa dạng sinh học đối với sự sống, đồng thời khơi dậy tình yêu thiên nhiên và tinh thần trách nhiệm trong công tác bảo vệ môi trường.
Kết nối doanh nghiệp sản xuất, phân phối và logistics Việt Nam - Campuchia

Kết nối doanh nghiệp sản xuất, phân phối và logistics Việt Nam - Campuchia

Ngày 13/9/2025, tại Tây Ninh, Bộ Công Thương Việt Nam và UBND tỉnh Tây Ninh phối hợp với Bộ Thương mại Campuchia tổ chức “Hội nghị kết nối doanh nghiệp sản xuất, phân phối và logistics Việt Nam - Campuchia”.
Cao Bằng: Nâng cấp cặp cửa khẩu Tà Lùng (Việt Nam) - Thủy Khẩu (Trung Quốc) lên cửa khẩu quốc tế

Cao Bằng: Nâng cấp cặp cửa khẩu Tà Lùng (Việt Nam) - Thủy Khẩu (Trung Quốc) lên cửa khẩu quốc tế

Tại lối thông quan cầu Tà Lùng II, xã Phục Hòa (Cao Bằng), sáng 12/9/2025, UBND tỉnh Cao Bằng (Việt Nam) phối hợp Chính quyền nhân dân Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây (Trung Quốc) tổ chức Lễ công bố nâng cấp cặp cửa khẩu Tà Lùng (Việt Nam) - Thủy Khẩu (Trung Quốc) lên cửa khẩu quốc tế, bao gồm lối thông quan cầu Tà Lùng II - Thủy Khẩu.
Thành lập Tổ công tác đặc biệt triển khai chiến dịch làm giàu, làm sạch CSDL quốc gia về đất đai

Thành lập Tổ công tác đặc biệt triển khai chiến dịch làm giàu, làm sạch CSDL quốc gia về đất đai

Nhằm bảo đảm chiến dịch làm giàu, làm sạch cơ sở dữ liệu (CSDL) quốc gia về đất đai được triển khai đồng bộ, hiệu quả. Cục Quản lý đất đai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) đã chính thức thành lập Tổ công tác đặc biệt gồm 21 thành viên.
Hội nghị đào tạo nguồn nhân lực quản lý và phát triển hạ tầng thương mại biên giới

Hội nghị đào tạo nguồn nhân lực quản lý và phát triển hạ tầng thương mại biên giới

Ngày 12/9/2025, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương) phối hợp với Sở Công Thương tỉnh Tây Ninh tổ chức Hội nghị đào tạo nguồn nhân lực quản lý và phát triển hạ tầng thương mại biên giới Việt Nam.
Quảng Trị: Doanh thu hơn 8.000 tỉ đồng từ hoạt động du lịch trong 8 tháng năm 2025

Quảng Trị: Doanh thu hơn 8.000 tỉ đồng từ hoạt động du lịch trong 8 tháng năm 2025

Trong 8 tháng đầu năm 2025, tỉnh Quảng Trị thu hút và đón tiếp hàng triệu lượt du khách đến khám phá, trải nghiệm…Tổng doanh thu từ hoạt động du lịch ước đạt hơn 8.000 tỉ đồng.
Đồng Nai: Gấp rút triển khai các giải pháp phục hồi sản xuất nông nghiệp sau mưa lũ năm 2025

Đồng Nai: Gấp rút triển khai các giải pháp phục hồi sản xuất nông nghiệp sau mưa lũ năm 2025

Trước những thiệt hại nặng nề do đợt mưa lũ lịch sử gây ra, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đồng Nai vừa yêu cầu các địa phương và đơn vị chuyên môn tập trung mọi nguồn lực để khắc phục hậu quả, nhanh chóng ổn định sản xuất và đời sống cho người nông dân.
Cao Bằng: Gắn biển Công trình Nhà máy sản xuất men Quân Tám

Cao Bằng: Gắn biển Công trình Nhà máy sản xuất men Quân Tám

Sáng 12/9, Doanh nghiệp tư nhân Quân Tám (Cao Bằng) tổ chức Lễ khánh thành và gắn biển Công trình Nhà máy sản xuất men Quân Tám chào mừng Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Cao Bằng lần thứ XX, nhiệm kỳ 2025 - 2030.
Danh xưng Nghệ An - biểu tượng của ý chí, nghị lực và khát vọng vươn lên

Danh xưng Nghệ An - biểu tượng của ý chí, nghị lực và khát vọng vươn lên

Đó là khẳng định của Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An ông Lê Hồng Vinh tại Lễ kỷ niệm 995 năm danh xưng Nghệ An (1030 - 2025), 95 năm Xô viết Nghệ Tĩnh (12/9/1930 - 12/9/2025), đón Bằng xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt “Những địa điểm ghi dấu Phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh (1930-1931) tại Nghệ An" diễn ra vào tối 12/ 9/ 2025 tại Bảo tàng Nghệ An - Xô viết Nghệ Tĩnh
Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội làm việc với UBND tỉnh Cao Bằng

Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội làm việc với UBND tỉnh Cao Bằng

Tại Cao Bằng, sáng 12/9/2025, Đoàn khảo sát của Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội do Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Thị Kim Thuý làm Trưởng đoàn làm việc với UBND tỉnh Cao Bằng về thực hiện chính sách, pháp luật về phòng, chống bạo lực gia đình (PCBLGĐ) giai đoạn 2023 - 2025.
Trang trọng tổ chức Lễ giỗ Chủ tịch Hồ Chí Minh lần thứ 56

Trang trọng tổ chức Lễ giỗ Chủ tịch Hồ Chí Minh lần thứ 56

Lễ giỗ Chủ tịch Hồ Chí Minh lần thứ 56 diễn ra trong không khí trang trọng, vô cùng đặc biệt khi cả nước kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9.
UBND thành phố Hải Phòng hỗ trợ kinh phí 1,3 tỷ đồng cho Lễ hội chọi trâu 2025

UBND thành phố Hải Phòng hỗ trợ kinh phí 1,3 tỷ đồng cho Lễ hội chọi trâu 2025

Sáng 12/9, UBND phường Đồ Sơn tổ chức Hội nghị cung cấp thông tin về Lễ hội chọi trâu Đồ Sơn - VTV 2025.
XEM THÊM
Based on MasterCMS Ultimate Edition 2025 v2.9
Quay về đầu trang
Giao diện máy tính