Thứ hai 19/05/2025 11:27Thứ hai 19/05/2025 11:27 Hotline: 0326.050.977Hotline: 0326.050.977 Email: toasoan@tapchihuucovietnam.vnEmail: [email protected]

Tag

Năm Rắn luận bàn về tuổi Tỵ

Những danh nhân tuổi Tỵ nổi tiếng trong sử Việt

Tăng
aa
Giảm
Chia sẻ Facebook
Bình luận
In bài viết
Những Triệu Thị Trinh, Cao Bá Quát, Nguyễn Khắc Nhu… là các danh nhân tuổi Tỵ tiếng tăm lẫy lừng trong sử Việt. Sách “Bí ẩn 12 con giáp” nói rằng cuộc đời người tuổi Tỵ hoặc là ca khúc khải hoàn hoặc là kết thúc bi đát nhưng dù thế nào họ luôn tin vào những tôn chỉ của chính bản thân mình. Điều này thật đúng khi ta điểm lại những danh nhân tuổi Tỵ.

Nữ trung hào kiệt Triệu Thị Trinh

Người đầu tiên phải nói đến là Bà Triệu, sinh năm Ất Tị (225). Bà Triệu là tên gọi của đời sau để tôn xưng người con gái anh hùng. Tên thật của Bà Triệu là Triệu Thị Trinh. Quê hương của Bà Triệu ở vùng núi Quan Yên, quận Cửu Chân (nay là xã Định Tiến, Yên Định, Thanh Hóa). Là nữ nhi song Bà Triệu lại có tính tình mạnh mẽ và ham thích võ nghệ, sớm nuôi chí đánh đuổi giặc Ngô giành lại độc lập dân tộc.

Những danh nhân tuổi Tỵ nổi tiếng trong sử Việt
Nữ tướng Triệu Thị Trinh cưỡi voi đuổi giặc - Tranh minh họa.

Năm 248, Triệu Thị Trinh cùng anh là Triệu Quốc Đạt dựng cờ khởi nghĩa. Nghĩa quân đã đánh chiếm được quận lỵ Tư Phố - một căn cứ quân sự lớn của quân Đông Ngô bên hữu ngạn sông Mã rồi thừa thắng chuyển xuống hoạt đột ở vùng đồng bằng của sông này. Không may, đúng lúc đó, Triệu Quốc Đạt lâm bệnh qua đời. Triệu Thị Trinh dũng mãnh xông pha trận mạc nên được tôn làm tướng. Khi ra trận thường cưỡi voi, đi guốc ngà, mặc áo giáp vàng.

Nghĩa quân dưới sự chỉ huy của Triệu Thị Trinh đã chiến đấu ngoan cường với quân Ngô khiến địch phải thừa nhận “Hoành qua đương hổ dị, đối diện Bà vương nan” nghĩa là cầm giáo chống hổ dễ, đối diện với Vua Bà khó. Tuy nhiên do chênh lệch lực lượng, đồng thời một số tù trưởng đi theo nghĩa quân đã ly khai do bị địch mua chuộc nên cuộc khởi nghĩa nhanh chóng bị đàn áp sau mấy tháng. Bà Triệu lên núi Tùng (Triệu Lộc, Hậu Lộc, Thanh Hóa) tự tử khi mới 23 tuổi. Tuy chỉ diễn ra ngắn ngủi song cuộc khởi nghĩa này đã tiếp nối truyền thống bất khuất từ cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng năm 40 và cổ vũ mạnh mẽ ý chí vùng lên giành độc lập của dân ta.

Thánh thơ - Cao Bá Quát

Trong các danh nhân tuổi Tỵ, Cao Bá Quát là người nổi bật nhất trên lĩnh vực văn thơ. Ông sinh năm Kỷ Tỵ (1809), quê ở làng Phú Thị huyện Gia Lâm, tỉnh Bắc Ninh (nay là xã Quyết Chiến, huyện Gia Lâm, Hà Nội). Từ nhỏ Cao Bá Quát đã nổi tiếng hay chữ, hay thơ. Năm 1831, ông đậu á nguyên trường thi Hà Nội nhưng thi hội 2 năm đều hỏng nên bỏ đi ngao du non nước. Năm 1841, được quan đầu tỉnh Bắc Ninh đề cử, triều đình triệu ông vào kinh nhận chức Hành tẩu bộ Lễ.

Những danh nhân tuổi Tỵ nổi tiếng trong sử Việt
Thanh thơ Cao Bá Quát.

Cuộc đời làm quan của Cao Bá Quát trải qua nhiều thăng trầm. Sang nửa cuối thế kỷ XIX, đời sống nhân dân ngày càng lầm than nên các cuộc khởi nghĩa nông dân nổi lên chống nhà Nguyễn cũng liên tiếp nổ ra. Chán nản với chốn quan trường tha hóa, Cao Bá Quát bỏ quan rồi đi làm quân sư cho Lê Duy Cự khởi nghĩa chống triều đình. Cuộc khởi nghĩa sau đó bị đàn áp đẫm máu. Cao Bá Quát bị bắn chết tại trận ở núi Yên Sơn - phủ lỵ Quốc Oai (nay là thị trấn Quốc Oai - Hà Nội) năm 1855, kết thúc một số phận tài hoa mà lỡ vận.

Mặc dù đường công danh trắc trở và kết cục bi thảm song sự nghiệp thơ văn của Cao Bá Quát lại rất nổi bật. Sau khi ông chết, tác phẩm của ông bị đốt và cấm tàng trữ, lưu hành. Dù vậy, năm 1984, khi đi sưu tầm thơ văn Cao Bá Quát, sau khi loại trừ các bài chắc chắn không phải của ông, người ta vẫn còn tìm được trên 1000 bài được viết bằng cả chữ Nôm và chữ Hán.

Thơ văn của ông nổi tiếng một thời, cùng với Nguyễn Văn Siêu được dân gian xưng tụng là Thần Siêu, Thánh Quát. Trong sự phát triển văn học, Cao Bá Quát có đóng góp đáng kể vào thể loại Phú và Ca trù. Giáo sư Thanh Lãng đánh giá “Về mặt nghệ thuật, sở trường của ông là thể phú và thể ca trù. Hai thể này, với ông đã vươn tới một trình độ nghệ thuật tuyệt vời”.

Nhà cách mạng Nguyễn Khắc Nhu

Nguyễn Khắc Nhu sinh năm Tân Tị (1881), là một trong những lãnh tụ của Việt Nam Quốc dân Đảng (VNQDĐ). Ông quê làng Song Khê, huyện Yên Dũng, tỉnh Hà Bắc. Sau nhiều lần thi Hội không đậu, ông về quê dạy học và tham gia phong trào Đông Du, lập Hội quốc dân dục tài theo kiểu phong trào Đông Kinh nghĩa thục, thực hiện một số cải cách tại quê nhà, tuy nhiên đều bị chính quyền thực dân cấm không được phép hoạt động.

Những danh nhân tuổi Tỵ nổi tiếng trong sử Việt
Tượng đài Nguyễn Khắc Nhu.

Năm 1909, sau khi cả phong trào Đông du và Đông Kinh nghĩa thục đều bị tan vỡ, Nguyễn Khắc Nhu trốn sang Trung Quốc, tham gia vào cuộc vận động cứu nước. Từ đó, ông chuyển dần xu hướng đấu tranh bất bạo động sang xu hướng bạo động. Năm 1927, ông về nước cùng với các đồng chí thành lập Hội Việt Nam Dân Quốc, tổ chức nhiều cuộc tập kích một số đồn Pháp ở Bắc Ninh, Đáp Cầu, Phả Lại... với ý định vũ trang khởi nghĩa. Năm 1928, ông sát nhập hội Việt Nam Dân Quốc vào Việt Nam Quốc Dân Đảng và ông được cử làm trưởng ban Lập pháp của đảng.

Năm 1930, trong cuộc khởi nghĩa của Việt Nam Quốc Dân Đảng, Nguyễn Khắc Nhu được giao nhiệm vụ trực tiếp lãnh đạo khởi nghĩa ở Yên Bái, Phú Thọ, Sơn Tây. Do không chuẩn bị kỹ lưỡng, các lực lượng ở các nơi không cùng bộc phát một lúc, thực dân Pháp có điều kiện phòng ngừa, nên cuộc khởi nghĩa thất bại, các lãnh tụ lần lượt bị bắt. Nguyễn Khắc Nhu bị trúng đạn trong trận đánh đồn binh Hưng Hóa ngày 9/2/1930.

Trên đường rút lui, ông dùng lựu đạn tự sát nhưng không chết và bị quân Pháp bắt. Trên đường giải về trại giam ông lại nhảy xuống sông nhưng quân Pháp lại vớt được. Ngày 11/2, ông đập đầu vào tường nhà giam tại Hưng Hóa tự tử để bảo toàn khí tiết. Cuộc khởi nghĩa Yên Bái do Nguyễn Khắc Nhu cùng các lãnh tụ Việt Nam Quốc Dân Đảng tổ chức tuy không thành công nhưng đã cổ vũ tích cực cho phong trào đấu tranh giành độc lập của nhân dân ta, góp phần vào phong trào đấu tranh kiên cường bất khuất của dân tộc ta chống lại ách đô hộ của người Pháp./.

Bài liên quan

CÁC TIN BÀI KHÁC

Người phụ nữ đưa miến dong "đặc sản Bắc Kạn" vươn ra biển lớn

Người phụ nữ đưa miến dong "đặc sản Bắc Kạn" vươn ra biển lớn

Sau 7 năm thành lập, Hợp tác xã Tài Hoan ở thôn Chè Cọ, xã Côn Minh, huyện Na Rì, tỉnh Bắc Kạn không ngừng nỗ lực phát triển, nâng cao chất lượng sản phẩm miến dong và được chứng nhận đạt sản phẩm OCOP 5 sao cấp Quốc gia.
Nhà khoa học trẻ và khát vọng robot mềm phục vụ nhân sinh

Nhà khoa học trẻ và khát vọng robot mềm phục vụ nhân sinh

Trong dòng chảy không ngừng của khoa học công nghệ, lĩnh vực robot học đang chứng kiến những bước tiến vượt bậc, mở ra những chân trời ứng dụng mới mẻ. Nếu như robot truyền thống thường được chế tạo từ vật liệu cứng, phục vụ chủ yếu trong các ngành công nghiệp nặng và môi trường làm việc có tính lặp đi lặp lại, thì robot mềm lại nổi lên như một hướng nghiên cứu đầy tiềm năng, hứa hẹn mang đến sự tương tác an toàn và hiệu quả hơn giữa con người và máy móc.
Victory School – Ươm mầm tri thức, khơi nguồn tương lai

Victory School – Ươm mầm tri thức, khơi nguồn tương lai

Năm học 2024–2025 là một năm học đặc biệt với nhiều dấu ấn đáng nhớ, với triết lý “lấy học sinh làm trung tâm”, Trường tiểu học, THCS và THPT Victory School kiên trì theo đuổi mô hình giáo dục toàn diện, kết hợp giữa chương trình chuẩn quốc gia và chương trình quốc tế.
Khát vọng khởi nghiệp và câu chuyện người phụ nữ đưa sản phẩm dược liệu vươn biển lớn

Khát vọng khởi nghiệp và câu chuyện người phụ nữ đưa sản phẩm dược liệu vươn biển lớn

Trà tía tô Hibiso là câu chuyện của một người phụ nữ gần 40 tuổi, mẹ của ba đứa trẻ, tìm cách khẳng định bản thân giữa trách nhiệm gia đình và khát vọng khởi nghiệp. Chị Trần Thị Ngọc Lan người sáng lập Anto Tea và thương hiệu Trà tía tô Hibiso được thành lập mang theo hoài bão và câu chuyện của người phụ nữ Việt Nam đưa sản phẩm dược liệu vươn biển lớn.
Sản phẩm vì môi trường xanh, Phân bón Miền Nam trong top 20 thương hiệu Vàng Việt Nam

Sản phẩm vì môi trường xanh, Phân bón Miền Nam trong top 20 thương hiệu Vàng Việt Nam

Nhờ những đóng góp xuất sắc cho sự nghiệp sản xuất kinh doanh bền vững và phát triển sản phẩm thân thiện với môi trường, Công ty Cổ phần Phân bón Miền Nam đã được trao danh hiệu Doanh nghiệp tiêu biểu vì môi trường xanh Việt Nam 2025.
Gia Lai: Khởi công xây dựng trang trại nuôi heo có diện tích hơn 30 ha

Gia Lai: Khởi công xây dựng trang trại nuôi heo có diện tích hơn 30 ha

Công ty Cổ phần Phát triển Chăn nuôi Công nghệ cao FAGO FARM Việt Nam vừa tổ chức khởi công xây dựng dự án trang trại heo ở xã Ia Me, huyện Chư Prông, tỉnh Gia Lai.
Tập đoàn Sun Group động thổ siêu dự án 35.000 tỉ đồng “Huyền tích Am Tiên”

Tập đoàn Sun Group động thổ siêu dự án 35.000 tỉ đồng “Huyền tích Am Tiên”

Sáng 26/04, Tập đoàn Sun Group đã động thổ Quần thể du lịch tâm linh và di tích lịch sử Am Tiên tại huyện Triệu Sơn, Thanh Hoá với gần 350 ha, tổng vốn đầu tư 35.000 tỉ đồng với tên gọi Huyền tích Am Tiên.
Phân bón Miền Nam: Người lao động là trung tâm trong mọi hoạt động sản xuất kinh doanh

Phân bón Miền Nam: Người lao động là trung tâm trong mọi hoạt động sản xuất kinh doanh

Tại Hội nghị người lao động 2025, lãnh đạo Công ty CP Phân bón Miền Nam một lần nửa khẳng định người lao động luôn là trung tâm trong mọi hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty.
Đại hội đại biểu Đảng bộ Supe Lâm Thao: Đoàn kết là sức mạnh

Đại hội đại biểu Đảng bộ Supe Lâm Thao: Đoàn kết là sức mạnh

Để thực hiện tốt các nhiệm vụ trong nhiệm kỳ 2025-2030, Đảng bộ Công ty CP Supe Phốt phát và Hóa chất Lâm Thao xác định “đoàn kết” chính là yếu tố tiên quyết.
Phân bón Bình Điền: Bứt phá trong gian khó, hướng đến phát triển bền vững

Phân bón Bình Điền: Bứt phá trong gian khó, hướng đến phát triển bền vững

Hoàn thành vượt mức kế hoạch năm 2024 – Đặt mục tiêu tăng trưởng ổn định cho năm 2025. Báo cáo của Tổng Giám đốc Ngô Văn Đông tại Hội nghị đại biểu người lao động đã khẳng định sự nỗ lực vượt bậc và tinh thần đoàn kết của tập thể cán bộ, công nhân viên Công ty.
PVFCCo - Phú Mỹ và TGS hợp tác phát triển chuỗi giá trị xanh

PVFCCo - Phú Mỹ và TGS hợp tác phát triển chuỗi giá trị xanh

Ngày 23/4/2025, tại Trụ sở Tổng Công ty Phân bón và Hóa chất Dầu khí (PVFCCo – Phú Mỹ), PVFCCo – Phú Mỹ và Công ty Cổ phần Tập đoàn The Green Solutions (TGS) đã ký kết biên bản ghi nhớ hợp tác chiến lược. Sự kiện có sự tham dự của Ban Lãnh đạo hai bên cùng sự góp mặt của các đại diện đối tác công nghệ và tài chính uy tín hàng đầu quốc tế trong lĩnh vực chuyển đổi năng lượng xanh.
Phân bón Miền Nam Đại hội đồng cổ đông 2025: Giữ vững nhịp độ sản xuất & kinh doanh

Phân bón Miền Nam Đại hội đồng cổ đông 2025: Giữ vững nhịp độ sản xuất & kinh doanh

Dù phải đối mặt với rất nhiều khó khăn trong năm 2024, nhưng kết quả kinh doanh và chính sách chia cổ tức của Công ty CP Phân bón Miền Nam vẫn hết sức tích cực.
XEM THÊM
Based on MasterCMS Ultimate Edition 2024 v2.9
Quay về đầu trang
Giao diện máy tính