![]() |
Nhà xưởng trồng nấm hương của HTX Nông nghiệp Yên Công, xã Hưng Đạo, thành phố Cao Bằng. Ảnh Quốc Sơn |
Hành trình vượt khó đến thành công
Vào những năm 2000, vợ chồng bà Yên đã đầu tư trồng nấm hương, nhưng cấy trồng trên thân cây theo phương pháp trồng truyền thống cho năng suất thấp. Mặt khác thời kỳ này, người tiêu dùng vẫn chưa quen sử dụng nấm làm thực phẩm, nên nấm sản xuất ra khó tiêu thụ, thu nhập từ trồng nấm của gia đình không ổn định.
“Sau gần 6 năm tập trung vào trồng nấm hương, kinh tế gia đình cũng chẳng cải thiện nhiều. Năm 2006, vợ chồng tôi chuyển sang làm dịch vụ tại cửa khẩu, đến cuối năm 2019 dịch covid-19 bùng phát, hoạt động kinh tế cửa khẩu bị ảnh hưởng nặng nề, công việc làm ăn đình trệ, vợ chồng tôi gom vốn quay lại đầu tư vào trồng nấm hương kỹ thuật công nghệ cao”. Bà Yên nhớ lại.
Trải qua những năm tháng bươn trải làm kinh tế gia đình, thành công có, rủi ro cũng không ít, nhận thấy nuôi cấy, trồng nấm hương theo phương pháp hữu cơ là xu hướng phát triển bền vững, sau 1 năm sản xuất, sản phẩm nấm làm ra tiêu thụ tốt. Để sản xuất quy mô tập trung, đáp ứng sản lượng tiêu thụ nấm hương, tháng 10/2020, bà Yên thành lập HTX Nông nghiệp Yên Công với 7 thành viên. Ngay từ đầu thành lập, mặc dù gặp khó khăn, nhưng các thành viên HTX xác định “Đầu tư trồng nấm hương mô hình hữu cơ, đưa ra thị trường sản phẩm sạch, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, sản xuất thân thiện với môi trường”.
![]() |
HTX đầu tư máy móc tiên tiến phục vụ sản xuất nấm hương. Ảnh Quốc Sơn. |
Theo đó, tại Cao Bằng, HTX đầu tư trên 5 tỷ đồng xây dựng nhà xưởng trồng nấm diện tích hơn 5.000 m2 cùng hệ thống thiết bị máy móc tiên tiến: Máy nghiền mùn, trộn liệu, đóng phôi tự động, hấp khử khuẩn phôi nấm, máy sấy, dàn thép cấy giống, kho lạnh bảo quản sức chứa 5 tấn sản phẩm… Trung bình mỗi năm, HTX sản xuất một vụ đông 15 vạn phôi, thu hoạch từ 70 – 80 tấn nấm hương.
Tiếp tục mở rộng sản xuất, đáp ứng nhu cầu tiêu thụ nấm hương ngày càng tăng của thị trường trong nước và hướng đến xuất khẩu, đầu năm 2024, HTX đầu tư hơn 4 tỷ đồng, xây dựng 2 nhà xưởng diện tích trên 7.000 m2 và thiết bị máy móc hiện đại phục vụ trồng nấm hương trái vụ tại thị trấn Vân Tùng và trên đèo gió, huyện Ngân Sơn (Bắc Kạn). Với việc đầu tư trồng nấm hương trái vụ, tại đây HTX sản xuất 25 vạn phôi nấm/năm, nấm cho thu hoạch quanh năm với sản lượng hơn 100 tấn nấm/năm.
Lấy chất lượng sản phẩm làm mục tiêu phát triển
Theo Giám đốc HTX Tạ Thị Thu Yên, HTX lấy chất lượng sản phẩm làm mục tiêu phát triển, nên hoạt động sản xuất, HTX luôn tuân thủ nghiêm ngặt quy trình, tiêu chuẩn kỹ thuật trong tất cả các khâu sản xuất: Chọn nguyên liệu làm phôi, hấp khử khuẩn, cấy giống nấm, chăm sóc và thu hoạch. Nguyên liệu phôi nấm làm từ mùn cưa, bột ngô, cám, vôi được khử khuẩn. HTX được Viện Nông nghiệp Việt Nam ngành nấm dược liệu chuyển giao kỹ thuật nuôi trồng giống nên HTX đã tự phân lập giống, tiết giảm được chi phí sản xuất.
![]() |
Nấm hương của HTX đạt sản phẩm OCOP 3 sao, được UBND tỉnh Cao Bằng công nhận Sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp tỉnh năm 2022. Ảnh Quốc Sơn |
“HTX cũng được Sở Khoa học và Công nghệ Cao Bằng tập huấn kỹ thuật làm men vi sinh bản địa để chăm sóc nấm theo phương pháp hữu cơ, không dùng thuốc bảo vệ thực vật. Sau khi áp dụng, mô hình trồng nấm hương của HTX cho năng suất vượt trội, chất lượng nấm tốt hơn. Nấm mọc khoẻ, phát triển đồng đều, kháng bệnh tốt, chất lượng dinh dưỡng nấm thành phẩm được đảm bảo”. Bà Yên nhận định.
Sản xuất nấm sạch theo quy trình nghiêm ngặt, luôn đặt chất lượng sản phẩm lên hàng đầu, đảm bảo yêu cầu quản lý an toàn thực phẩm theo hệ thống tiêu chuẩn quốc tế ISO 22000 : 2018, sản phẩm nấm hương của HTX được chứng nhận đạt OCOP 3 sao, được UBND tỉnh Cao Bằng công nhận Sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp tỉnh năm 2022.
Chú trọng xây dựng thương hiệu, nấm hương của HTX được chứng nhận chỉ dẫn địa lý, nhãn hiệu bảo hộ sản phẩm, bao bì đóng gói “Nấm hương tươi Cao Bằng” có mã QRcode thông tin chi tiết sản phẩm, sản phẩm được giới thiệu trên Sàn thương mại điện tử Cao Bằng, được khách hàng tin dùng, thị trường mở rộng tại nhiều tỉnh, thành: Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh, Đà Lạt, Ninh Thuận, Bắc Giang, Bắc Ninh, Tuyên Quang, Hưng Yên, Thái Bình… Sản phẩm nấm hương của HTX sản xuất ra đều được tiêu thụ hết, doanh thu 7 – 8 tỷ đồng/năm, tạo việc làm thường xuyên cho 16 lao động, thu nhập 7 triệu đồng/người/tháng và 8 lao động thời vụ, thu nhập 170 nghìn đồng/người/ngày.
![]() |
HTX giới thiệu, quảng bá sản phẩm “Nấm hương tươi Cao Bằng” tại các hội chợ thương mại. Ảnh Quốc Sơn |
“Thực hiện mô hình sản xuất tuần hoàn khép kín, HTX đầu tư trồng gần 3 ha cây dâu để nuôi tằm, tận dụng bã thải phôi nấm ủ làm phân bón. Mô hình trồng dâu nuôi tằm phát triển tốt, cho hiệu quả kinh tế, giảm chi phí sản xuất đã góp phần tăng doanh thu cho HTX”. Giám đốc HTX Tạ Thị Thu Yên cho biết thêm.
HTX Nông nghiệp Yên Công là mô hình HTX điển hình sản xuất nông nghiệp hữu cơ của Cao Bằng. HTX đang tiếp tục đầu tư chiều sâu, mở rộng quy mô sản xuất nấm hương hữu cơ nhằm gia tăng sản lượng, giá trị sản phẩm, nâng tầm thương hiệu, với kỳ vọng phát triển thị trường tiềm năng, hướng đến thị trường xuất khẩu trong thời gian tới.